Kinderwens, zwangerschap en borstvoeding: hydrocortison lokaal 3809 t/m 3812 TGA = Therapeutic Goods Administration; TIS = Teratologie Informatie Service Bron ref. 1 Schaefer C et al. Drugs during pregnancy and lactation. Treatment options and risk assessment. Londen: Academic Press; 2007. p. 66-7, 392-7, 447, 459-61, 752-3, 766-7. Effect zwangerschap Wanneer corticosteroïden regelmatig op grote huidoppervlakken worden toegepast, is absorptie via de huid en foetale blootstelling mogelijk. Een studie met 363 kinderen van wie de moeder tijdens de zwangerschap dermale corticosteroïden heeft gebruikt (waarvan 170 tijdens het 1e trimester), laat geen verhoogd risico op ontwikkelingsstoornissen of verschillen in geboorte-uitkomsten zien. Opmerkingen zwangerschap Er is geen bezwaar tegen dermale toepassing van corticosteroïden tijdens de zwangerschap, zo lang de behandelduur kort is en het te behandelen huidgebied gemiddeld groot is. De gebruikelijke medicatie toegepast bij aambeien kan gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Er zijn geen meldingen bekend van effecten op de foetus bij rectaal gebruik van zalven en/of zetpillen met glucocorticoїden bij aambeien. De systemische absorptie is minimaal na oculaire toediening van een corticosteroїd. En ver beneden de geaccepteerde dagelijkse inname voor een vrouw die borstvoeding geeft. Oog-en oordruppels met een corticosteroїd kunnen voor de juiste indicaties gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Bij twijfel kunnen de aanbevelingen bij de systemische toepassing van de stof worden gevolgd. Alle systemische glucocorticosteroïden passeren de placenta in meer of mindere mate, waarbij de blootstelling van de foetus kan variëren per middel. Er is geen bewijs voor een verhoogd teratogeen risico bij gebruik van corticosteroïden tijdens het eerste trimester. borstvoeding Corticosteroïden toegediend in oogen oordruppels kunnen gebruikt worden tijdens het geven van borstvoeding. borstvoeding Over het gebruik van hydrocortison tijdens de borstvoeding zijn geen gegevens bekend. De systemische absorptie is minimaal na oculaire toediening van een corticosteroїd. En ver beneden de geaccepteerde dagelijkse inname voor een vrouw die borstvoeding geeft. ref. 2 Commentaren Medicatiebewaking 2011/2012. Houten: Health Base; 2011. p. 832, 839, 844-6, 857, 905, 911, 913, 921 (informatie TIS). Oordruppels werken lokaal in de gehoorgang en vormen geen probleem, aangezien ze niet geabsorbeerd worden. zwangerschap Hydrocortison wordt grotendeels geïnactiveerd in de placenta, foetale serumconcentraties zijn ongeveer 10% van de maternale concentratie. zwangerschap Hydrocortison (lokaal, oogdruppels, oordruppels) kan gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Bij langdurig gebruik op de huid kunnen corticosteroïden farmacologische effecten hebben. Dit risico is het grootst bij sterk werkende Hoewel er weinig gedocumenteerde gegevens beschikbaar zijn, kunnen de klasse 1 en 2 corticosteroïden Bron Effect corticosteroïden (klasse 3 of 4 corticosteroïden). Theoretisch bestaat dan de mogelijkheid van het optreden van intra-uteriene groeivertraging en een kans op bijnierinsufficiëntie bij de neonaat. Hoewel er weinig gegevens zijn over het gebruik van corticosteroïden in oogdruppels tijdens de zwangerschap, worden op grond van zeer geringe systemische absorptie geen problemen verwacht. Voor de meeste middelen bij ooraandoeningen is een specifiek advies voor gebruik tijdens de zwangerschap niet nodig, omdat de systemische belasting te laag wordt geacht om effect op de foetus te hebben. Chronisch gebruik van hoge doseringen corticosteroïden kan leiden tot intra-uteriene groeivertraging. Chronisch gebruik tijdens het derde trimester kan theoretisch neonatale bijnierschorssuppressie veroorzaken. borstvoeding Op de huid aangebracht corticosteroïden zullen lage plasmaspiegels bij de moeder geven. De hoeveelheid die wordt geabsorbeerd, is mede afhankelijk van de grootte van de te behandelen oppervlakte en plaats. De absorptie is groter bij een beschadigd huidoppervlak. Opmerkingen gebruikt worden tijdens de zwangerschap, vanwege de zeer geringe opname door de huid. Indien op grote huidoppervlakken en/of beschadigde huid gebruikt, kan beperkte opname niet worden uitgesloten. borstvoeding Hydrocortison (lokaal, oordruppel, oogdruppel) kan gehandhaafd blijven tijdens het geven van borstvoeding. Bij toepassing op de huid wordt de voorkeur gegeven aan de corticosteroïden uit klasse 1 en 2. Indien behandeling van de tepels met een corticosteroïd noodzakelijk is, moeten de tepels goed worden schoongemaakt vóór het voeden. De voorkeur gaat uit naar oogdruppels met dexamethason en hydrocortison Er is 1 geval beschreven van nadelige effecten bij de zuigeling door blootstelling aan een corticosteroïd. De moeder had de crème op de tepels aangebracht. Een behandeling met oogdruppels van 1 tot 2 weken zal geen bezwaar opleveren bij de zuigeling. ref. 3 TGA. Prescribing medicines in pregnancy database. http://www.tga.gov.au/ hp/medicinespregnancy.htm. Geraadpleegd 10-082011. ref. 4 CBO. Richtlijn Dermatocorticosteroïden 2000. In principe kunnen oordruppels worden gebruikt tijdens de borstvoeding, aangezien het om minimale hoeveelheden gaat en de absorptie gering is. Systemisch zwangerschap Bij gebruik van sterk werkende corticosteroïden op grote oppervlakken dient men zich bewust te zijn van mogelijke farmacologische effecten op het ongeboren kind. Toepassing van dermatocorticosteroïden bij zwangere dieren kan leiden tot aangeboren afwijkingen; bij mensen is dit effect niet Categorie A: Geneesmiddel dat door een groot aantal zwangere en vruchtbare vrouwen is gebruikt zonder dat een verhoogde incidentie van misvormingen of andere direct of indirect schadelijke effecten op de foetus zijn aangetoond. Conclusie auteurs: zwangerschap Het gebruik van normale hoeveelheden dermatocorticosteroïden tijdens de zwangerschap wordt veilig bevonden. Over de nieuwe corticosteroïden kan 2 Bron Effect aangetoond. Opmerkingen geen uitspraak worden gedaan, aangezien daarover nog onvoldoende ‘post-marketing’ gegevens zijn. borstvoeding Bijwerkingen van het gebruik van dermatocorticosteroïden tijdens lactatie zijn niet bekend. Het aanbrengen van dermatocorticosteroïden op de tepels tijdens het zogen dient vermeden te worden. ref. 5 zwangerschap zwangerschap SPC Locoid crème 16- Corticosteroïden passeren de placenta. Bij de Locoid kan tijdens de zwangerschap 12-2008 mens zijn er tot nu toe geen duidelijk aanwijzingen kortdurend en op kleine voor teratogene effecten, zoals waargenomen in huidoppervlakken worden dierstudies (open gehemelte). Bij systemisch toegepast. Langdurige toepassing gebruik zijn, bij hoge doseringen, intra-uteriene op grote oppervlakken dient alleen groeivertraging en remming van de bijnierschors bij op stricte indicatie te gebeuren. de foetus beschreven. Hoewel de gegevens over cutane toepassing borstvoeding tijdens de zwangerschap bij de mens beperkt zijn, Locoid kan tijdens het geven van kunnen klasse 1 en 2 corticosteroïden (zoals borstvoeding kortdurend en op hydrocortison) kortdurend op kleine oppervlakken kleine huidoppervlakken worden worden toegepast door de geringe opname. Bij toegepast. Bij langdurige toepassing langdurig gebruik op grote oppervlakken kunnen op grote oppervlakken wordt het bovengenoemde effecten niet worden uitgesloten. geven van borstvoeding ontraden. ref. 6 zwangerschap zwangerschap SPC Proctosedyl zalf Er zijn geen aanwijzingen dat lokaal hydrocortison Het gebruik van Proctosedyl wordt (rectaal) 16-11-2006 gebruik een verhoogd risico zou geven op afgeraden. aangeboren afwijkingen. Bij systemisch gebruik zijn intra-uteriene groeivertraging en remming van borstvoeding de bijnierschors bij de foetus beschreven. Mogelijk Gebruik Proctosedyl bij voorkeur treedt aanzienlijke resorptie op na rectale niet tijdens de periode van toediening. borstvoeding. Er zijn geen gegevens over lokaal gebruik van framycetine en chinchocaїne tijdens de zwangerschap. ref. 7 SPC Terra-cortril oogzalf 21-07-2008 borstvoeding Over het gebruik van Proctosedyl zalf tijdens de borstvoeding zijn geen gegevens bekend. Mogelijk treedt maternale systemische absorptie op. zwangerschap zie ref. 5 borstvoeding Bij kortdurend gebruik op kleine huidoppervlakken worden corticosteroïden slechts in geringe hoeveelheden in de melk uitgescheiden. zwangerschap Terra-Cortril kan tijdens de zwangerschap kortdurend en op kleine huidoppervlakken worden toegepast. Langdurige toepassing op grote of beschadigde huidoppervlakken dient alleen op zeer dringende indicatie te gebeuren. borstvoeding Terra-Cortril kan tijdens het geven van borstvoeding kortdurend en op kleine huidoppervlakken worden toegepast. Bij langdurige toepassing, of op grote of beschadigde huidoppervlakken wordt het geven van borstvoeding 3 Bron Effect ref. 8 SPC Zure oordruppels met hydrocortison 0909-2010 Zure oordruppels met hydrocortison wordt reeds jarenlang gebruikt door vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, zonder dat hieruit nadelige gevolgen voor het kind zijn gebleken. In dierproeven zijn corticosteroïden teratogeen gebleken. Opmerkingen ontraden. zwangerschap Bij langdurig gebruik tijdens de zwangerschap voorzichtigheid geboden. Bij gebruik volgens voorschrift zal hydrocortison niet of nauwelijks in de systemische circulatie worden opgenomen. Opmerkingen: • Indeling lokale corticosteroïden (Informatorium 2012): o Klasse 1: hydrocortisonacetaat 1%. o Klasse 2: clobetasonbutyraat 0.05%; flumetasonpivalaat 0.02%; hydrocortisonbutyraat 0.1%; triamcinolonacetonide 0.1%. o Klasse 3: betamethasondipropionaat 0.05%; betamethasonvaleraat 0.1%; desoximetason 0.25%; diflucortolonvaleraat 0.1%; fluticasonpropionaat (crème: 0.05%, zalf: 0.005%); mometasonfuroaat 0.1%. o Klasse 4: clobetasolpropionaat 0.05%; betamethasondipropionaat 0.05% in propyleenglycolhoudende basis. Beslissing KNMP Geneesmiddel Informatie Centrum Kinderwens (vrouw)* Zwangerschap Borstvoeding Kinderwens (man)** * Kinderwens, gebruik van het middel door de vrouw **Kinderwens, gebruik van het middel door de man Effect Actie nee nee nee onbekend ja ja ja nee Datum 21 mei 2012 4