Het zittenblijven in groep 1-2 (samenvatting)

De doorstroming van kinderen van groep 1-2 naar groep 3
1. De start in groep 1-2
Kinderen starten op de basisschool in groep 1 wanneer ze vier jaar zijn. Dit betekent dat
kinderen door het schooljaar heen op verschillende momenten instromen in groep 1. Het
onderwijs wordt daarom ook afgestemd op de ontwikkeling van de individuele leerling.
Vervolgens doorloopt elke leerling een doorgaand ontwikkelingsproces van groep 1 naar
groep 3. De vaststelling van de ontwikkeling van het individuele kind middels observatie en
toetsing bepaalt het moment dat het kind doorgaat naar groep 3. Deze overgang vindt altijd
plaats aan het begin van een nieuw schooljaar.
n.b. De datum van 1 oktober gold op veel basisscholen als markering voor welke kinderen wel
of niet doorstromen naar groep 3. Kinderen die na 1 oktober geboren zijn volgen daardoor
meer dan 2 jaar onderwijs, sommige bijna 3 jaar, voordat ze naar groep 3 kunnen.
De inspectie heeft inmiddels als beleid dat kinderen, die tot 1 januari zijn geboren, na 1 ½ jaar
onderwijs in principe moeten kunnen doorstromen naar groep 3.
Op onze school werd 1 oktober niet als starre markering gebruikt. Kinderen, na 1 oktober
geboren, met een dermate ontwikkeling dat een start in groep 3 overwogen moest worden,
werden hier op voorbereid. Vanuit de markering 1 oktober noemden we ze versnellers.
In het beleid van de inspectie behoren nu alle kinderen geboren tussen 1 oktober en 1 januari
na 1 ½ jaar door te stromen naar groep 3. Indien dit niet gebeurt is er sprake van verlengde
leertijd en moet de school dit verantwoorden aan inspectie en ouders.
2. Hoe wordt de ontwikkeling gevolgd
De 4-jarige kleuter die aan de schoolloopbaan begint krijgt allereerst de gelegenheid om zich
thuis te voelen. Welbevinden is een belangrijke voorwaarde voor ontwikkeling, niet alleen bij
de start maar gedurende de hele schoolperiode.
Betrokkenheid en welbevinden van elke leerling wordt op drie momenten in het schooljaar, in
oktober, februari en mei, via de Laeverslijst bijgehouden door de leerkracht.
Middels de observatielijst bij de methode Schatkist wordt de ontwikkeling van een kind aan
de hand van tussendoelen gevolgd. Dit gebeurt met betrekking tot de gebieden mondelinge
taal, woordenschat, beginnende geletterdheid, beginnende gecijferdheid en sociaal-emotionele
ontwikkeling. Bij twijfel/zorg over de ontwikkeling van individuele kinderen beschrijft de
leerkracht de resultaten van de tussendoelen in de observatielijst.
Jaarlijks in oktober wordt de BLOK-lijst, beslissingslijst oudste kleuters, ingevuld. Dit
gebeurt voor de leerlingen die in het vorige kalenderjaar zijn gestart. Met deze
signaleringslijst wordt mede vastgesteld of een leerling voldoende toegerust is om te kunnen
starten in groep 3. Voor de leerlingen die geboren zijn tussen 1 oktober en 1 januari wordt
deze lijst ook ingevuld..
Voor leerlingen die uitvallen op de BLOK-lijst in oktober wordt in februari en april dezelfde
lijst opnieuw ingevuld, indien niet op een eerder moment definitief besloten is tot een
verlengd kleuterjaar.
In januari wordt de taaltoets voor kleuters (Cito deel 2) afgenomen bij de leerlingen waarvoor
de BLOK-lijst is ingevuld. De taaltoets geeft aanvullende informatie bij de afweging over
doorgaan naar groep 3.
1
3. Diagnose en behandeling
*De kinderen die starten in groep 1 hebben al een ontwikkelingsproces achter zich. Ze zijn
afkomstig van peuterspeelzaal of kinderdagverblijf. Van steeds meer van deze instellingen
ontvangt de basisschool informatie middels een overdrachtsformulier.
*Het intakeformulier van de school. Dit formulier wordt ingevuld door de ouders en met de
leerkracht besproken vooraf aan de start in groep 1.
De informatie uit het overdrachtsformulier en de intake kan aanleiding zijn om al direct een
zorgtraject te starten.
*Het is de verantwoordelijkheid van de leerkracht om zorg met betrekking tot ontwikkeling
op het gebied van betrokkenheid en welbevinden en ontwikkeling van vaardigheden
vroegtijdig kenbaar te maken bij de interne begeleider en de ouders.
Voor deze leerlingen start vervolgens een zorgtraject, dat heel divers kan zijn. In overleg met
de ouders en eventueel externe hulpverleners, wordt het zorgtraject vastgesteld
*Na ongeveer 1 jaar onderwijs wordt in oktober de BLOK-lijst, beslissingslijst oudste
kleuters, ingevuld. (zie onder 2).
Indien er sprake is van onvoldoende ontwikkeling start een handelingsprogramma en wordt de
ontwikkeling opnieuw vastgesteld via de BLOK-lijst in februari en vervolgens in april.De
taaltoets voor kleuters (Cito deel 2) die in januari wordt afgenomen en de gegevens uit de
observatielijst tussendoelen Schatkist geven aanvullende informatie voor het vaststellen van
de ontwikkeling.
4. Informatie/rapportage aan de ouders
1. Met de informatie uit het overdrachtsformulier, het intake formulier van de school en het
intakegesprek wordt de beginsituatie van de leerling in kaart gebracht.
Indien dit aanleiding geeft tot speciale zorg is er, vanaf het begin van de schoolloopbaan, met
direct betrokkenen: leerkracht, interne begeleider, ouders en, indien van toepassing, externe
hulpverleners regelmatig overleg over verdere behandeling.
2. De informatie uit het intakegesprek is bedoeld om elke leerling een goede start te laten
maken. Na ongeveer drie maanden na de start is er een overleg tussen leerkracht en ouders om
vast te stellen of de beginperiode goed is verlopen.
3. Het is de verantwoordelijkheid van de leerkracht om zorg met betrekking tot welbevinden
en ontwikkeling vroegtijdig kenbaar te maken bij de interne begeleider en ouders, opdat met
een handelingsprogramma, in onderling overleg, kan worden begonnen.
4. Na ongeveer 1 jaar onderwijs wordt de BLOKlijst,( beslissingslijst oudste kleuters),
ingevuld om vast te stellen of de leerling voldoende toegerust is om te kunnen starten in groep
3. Het eerste moment van afname is oktober. Bij twijfel over kunnen doorgaan naar groep 3
wordt dit aan de ouders kenbaar gemaakt. Met hen worden afspraken gemaakt over verder
handelen/behandeling. In ieder geval wordt de BLOKlijst opnieuw ingevuld in februari.
Indien niet op een eerder moment, in samenspraak met de ouders, is besloten tot een verlengd
kleuterjaar, kan de BLOKlijst voor een derde keer worden ingevuld in april.
5. Van de kinderen die naar groep 3 behoren te gaan, ontvangen de ouders in februari een
kleuterrrapport, dat met hen besproken wordt tijdens het 10-minutengesprek. Indien er sprake
is van twijfel over door kunnen gaan, eerder aangegeven in oktober, wordt dat opnieuw
onderbouwd aangegeven middels de opnieuw ingevulde BLOKlijst.
6 .Het definitieve beslismoment over doorgaan naar groep 3 is meestentijds na invulling van
de BLOKlijst in april. Indien de school tot de conclusie komt dat de leerling onvoldoende
toegerust is om in groep 3 te kunnen starten, wordt dit in een bindend advies aan de ouders
kenbaar gemaakt.
2
Aan de ouders wordt dan tevens de invulling van het verlengde leerjaar voorgesteld.
7. Van alle kinderen die doorgaan naar groep 3 ontvangen de ouders een kleuterrapport aan
het eind van het schooljaar.
5. Rechten ouders
-Ouders hebben het recht tijdig twijfel te horen over het al dan niet verlengen van een
schooljaar.
-Ouders moeten op de hoogte zijn, wanneer school haar besluit hierover meedeelt.
-Ouders moeten op de hoogte zijn dat de school de doorstroming bepaalt.
De beschreven procedure voorziet hierin.
-Ouders moeten kunnen klagen bij klachtencommissie.
De klachtenprocedure staat beschreven in de schoolgids.
6. Voorlichten ouders
In de schoolgids wordt aangegeven hoe het proces van doorstroming van de kinderen van
groep 1-2 naar groep 3 verloopt.
3