Paragraaf 2 - A2bgaatleren

Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 5 (draagkracht) paragraaf 2, 3 en 4
Paragraaf 2: De draagkracht van de aarde
De aarde als ecosysteem






Een paar jaar geleden lieten 10 mensen zich in de VS opsluiten in een kas voor een jaar lang
en moesten ze het doen met wat ze hadden, dus ze mochten geen contact met de
buitenwereld.
Dit deden ze om te onderzoeken hoe de aarde werkt
Onze lucht wordt bijvoorbeeld door assimilatie ververst, waardoor het tropisch regenwoud
wel een eens de longen van de aarde worden genoemd
Planten, dieren, lucht, water en mensen draaien in een kringloop mee, die ecosysteem wordt
genoemd
Wanner dit rondgaan van voedsel, water, zuurstof en co² in de natuur gebeurd, zoals in een
bos, noemen we dit een natuurlijke kringloop
Kringlopen houden zichzelf in stand
Verstoring van de kringlopen


Mensen maken gebruik van de verschillende kringlopen, maar verstoord ze vaak ook zo erg
dat de natuur zich niet meer kan herstellen:
1. Milieuaantasting: het verdwijnen van de leefomgeving van planten en dieren,
waardoor de biodiversiteit afneemt, maar om genetische erosie tegen te gaan, zijn
er genenbanken opgericht
2. Milieu-uitputting: het uit de natuur halen van grondstoffen, waardoor het opraakt
3. Milieuvervuiling: stoffen in de natuur aanbrengen die er niet thuishoren
Door deze verstoringen kan het aarde niet meer naar behoren functioneren, maar de
draagkracht staat vooral onder druk door de toenemende bevolkingsdichtheid
De ecologische voetafdruk


Om te berekenen hoeveel ruimte jij gebruikt op de aarde voor jouw manier van leven,
hebben onderzoekers de ecologische voetafdruk bedacht.
De ecologische voetafdruk van rijke landen is vaak groter, waardoor wij voor veel
milieuaantasting, - uitputting en – verruiling zorgen in arme landen: afwenteling.
Paragraaf 3: Kan iedereen aan tafel?
Is er genoeg voedsel voor iedereen?



Wetenschappers vragen zich af of er genoeg voedsel voor iedereen is.
In hongergebieden is er een geringe draagkracht, waar kringlopen maar een geringe
bevolking kunnen verdragen, maar toch laten mensen in die gebieden veel dieren grazen,
waardoor het kaal wordt gevreten en de wind daarna de vruchtbare grond wegblaast en het
gebied zo verloren gaat.
Dit gebeurt zo ook bij akkers, door een tekort aan water boor irrigatie en geld voor mest,
waardoor ze uitgeput raken.
Is er genoeg drinkwater voor iedereen?


Water is onze eerste levensbehoefte en maakt het daardoor tot de belangrijkste graadmeter
voor de draagkracht van de aarde.
In veel gebieden is er een tekort doordat:
M. Bakker
Groen = begrip
testweek
aardrijkskunde
Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 5 (draagkracht) paragraaf 2, 3 en 4


1. Er op de aarde maar weinig drinkwater is.
2. Water is niet eerlijk over de aarde verdeeld, waardoor veel gebieden last hebben van
waterstress
3. Er wordt te royaal of verkeerd met water omgegaan.
 Als je een foute irrigatie manier toepast, kan dit zorgen voor het opstarten
van capillaire werking. Grondwater komt dan tegen de zwaartekracht
omhoog. Als het water op het aardoppervlak is wordt het verdampt, maar
het zoute water blijft liggen, waardoor er uiteindelijk verzilting plaatsvindt!
En planten groeien niet op verzilte bodems
Mensen maken ook gebruik van fossiel water, maar dat wordt onvoldoende aangevuld,
waardoor dit ook geen goeie oplossing is.
Bedrijven, maar ook wij zelf vervuilen en deze vervuiling komt meestal in het
oppervlaktewater terecht, wat stroomafwaarts problemen oplevert.
Lokale tekorten, mondiale overschotten


Er zou op aarde genoeg voedsel moeten zijn, waarom is dat er dan niet:
1. De westerse landen hebben een grotere draagkracht
2. Wij hebben sterk verbeterde landbouwmethodes, waardoor wij met overschotten
zitten
3. Westerse landen hebben een geringe bevolkingsgroei
4. Rijke kunnen de opbrengsten van kringlopen in arme landen kopen, waardoor de
prijzen voor voedsel in arme landen stijgt.
Honger noden worden niet alleen door tekorten veroorzaakt, maar door een tekort aan geld.
Paragraaf 4: het versterkte broeikaseffect
Gaten in de ozonlaag



Op 15 kilometer hoogte in de atmosfeer zit de ozonlaag, die ons beschermt tegen ultraviolet
straling.
Deze laag vertoonde in 1980 gaten, vooral boven de polen.
Cfk’s bleken hiervan de boosdoeners te zijn en zijn toen met succes verboden
Het natuurlijk broeikaseffect


Zuurstof is voor onmisbaar. Bron 11 laat zien hoe de zuurstof wordt ververst.
Bron 12 laat zien hoe de aarde wordt opgewarmd, door het natuurlijk broeikaseffect, wat zijn
naam heeft te danken aan de verwarmende werking van de glasplaten in een kas.
1. Kort gelovige zonnestralen gaan door de atmosfeer.
2. Verwarmen het aardoppervlak.
3. De aarde straalt de warmte weer uit en verwarmt zo de lucht.
4. Een deel van de langgolvige warmtestralen gaan het heelal in.
5. Een deel wordt tegengehouden door wolken.
6. En door gassen als koolstofdioxide.
Het versterkte broeikaseffect


Dankzij onze afhankelijkheid van steenkool, aardgas en aardolie voor energie, zorgen wij
voor veel CO² uitstoot.
De gassen verspreiden zich over het hele wereld: mondiale verontreiniging
M. Bakker
Groen = begrip
testweek
aardrijkskunde
Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 5 (draagkracht) paragraaf 2, 3 en 4

CO² is niet giftig, maar houd warmte vast, waardoor de temperatuur op aarde stijgt en dit
zorgt voor het versterkt broeikaseffect.
‘Niets aan de hand’



In de afgelopen jaren zijn er al veel temperatuurschommelingen geweest, waardoor er
onderzoekers zijn die zeggen er is niks aan de hand.
Zij zeggen dat er nog lang niet bekend is hoe zonnestraling, windrichting en zeestromen het
klimaat beïnvloeden, laat staan de toename van CO².
Zij denken dat de aarde zich wel kan herstellen
‘Dat redden de kringlopen in hun eentje niet’





Er zijn ook mensen, waaronder Al Gorge, die zeggen dat de temperatuurstijging nog nooit zo
snel is geweest, wat er voor zorgt dat het poolijs smelt en hierdoor de zeespiegel stijgt.
De oorzaak is dat mensen veel brandstof gebruiken in de industrie en het verkeer.
Nu India voor goedkope auto’s zorgt, neemt het aantal automobilisten toe en zo ook het CO²
gehalte.
Deze onderzoekers vinden dat mensen zelf aan dit probleem wat moeten doen, want ze
hebben er immers ook zelf voor gezorgd.
De onderzoekers denken dat als er tekorten zouden komen, dit kan lijden tot oorlogen.
M. Bakker
Groen = begrip
testweek
aardrijkskunde