De eerste tekstslide

De oude patiënt: operatie of verband
K. Everaert
Prof. Neurourologie
UZ-Gent
H. Cobussen-Boekhorst
Nurse Practitioner continentiezorg
UMC St Radboud, Nijmegen
Inhoud presentatie
Theoretische basis
en
Aan de hand van casuïstiek bekijken welke
mogelijkheden er zijn.
Zowel op conservatief als operatief gebied
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Causes of Transient Incontinence
D.I.A.P.P.E.R.S.
Delirium
Infection
Atrophic urethritis
Pharmaceuticals
Psychological
Excessive urine output
Restricted mobility
Stool impaction
•
•
•
•
•
•
•
•
Adapted from: Resnick NM. Med Grand Rounds. 1984;3:281-290.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Prevalentie OAB bij patiënten
ouder dan 65
40%
32
Men
Women
31
30%
23
19
20%
12
9
10%
0%
Overall Prevalence
Prevalence OAB
Wet
Prevalence OAB
Dry
Data From the National Overactive BLadder Evaluation (NOBLE) Research Program.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Polypharmacy
• Oude patiënten nemen gemiddeld 5 verschillende
medicamenten
• Evaluatie van de patiënt moet rekening houden met
concomitante medicatie:
• Medicatie die symptomen van overactieve blaas mimeert
•
•
bv, diuretica
Medicatie die stressincontinentie mimeert,
bv, alfa-blokkers
Medicatie met anticholinergische nevenwerkingen
bv, antidepressiva, antihistaminica, antipsychotica,
codeine, slaappillen
DuBeau CE. Geriatrics. 2002;57:12-17.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Comorbiditeit
• Dementie: belangrijkste reden tot institutionalisering is incontinentie!
• Maligniteit, obstructie en chirurgie hiervoor, UWI
• Doorligwonden
• Fracturen: incontinentie/urgency
+ gangproblemen of duizeligheid
Thomas et al (Pixel study), Int J Geriatr Psychiatry 2004;19:127-35
• Ziekte van Parkinson (0.3 (55+) tot 4.4 (85+)/1000 p-years in Nederland
(de Lau 2004)
• Diabetes (66000 nieuw gediagnosticeerde DM type-2 patiënten
(50+)/jaar in Nederland (Dekker 2003)
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Pitfalls in diagnose OAB:
Sy. v. Parkinson
•
•
•
•
•
•
•
OAB + rigide, dyssynerge sfincter
Klachten lijken sterk op die van iemand met prostaatlijden maar meer pollakisurie en aandrang
Hoe meer blaasresidu hoe meer klachten. Dus als geen
blaasklachten, geen onderzoek nodig
Oxybutinine en andere anticholinergica geven meer
residu
Oxybutinine geeft deterioratie van het geheugen en
daardoor achteruitgang van de hersenfunctie; ook
opletten met meer selectieve medicatie
Cave Botox
SNS?
Araki et al, 2000
Lemack et al, 2000
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Prevalence of Nocturia in a US
Community-Based Population
Prevalence (%)
40
Males
Females
30
20
10
0
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65-74
Age Group (years)
Coyne KS, et al. BJU Int. 2003;42:948-54.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
≥75
Nocturia: oorzaak multifactorieel
OAB
Nocturnal
Polyuria
Sleep
Disorders
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Diagnose van incontinentie in de geriatrische populatie
• Klinisch onderzoek
• Urine onderzoek
• Urodynamica
• Mictie-incontinentie-residu lijsten
• Interne geneeskunde
DuBeau CE. Geriatrics. 2002;57:12-17.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Behandeling incontinentie in de geriatrische populatie
behandelingsopties:
• Blaastraining, fysiotherapie
• Plassen op uur, hulp op toilet
• MAAR: motivatie, tijdrovend, cognitieve functie
• Pharmacotherapy, chirurgie
• Combinatie blaastraining en pharmacotherapie
is beter dan enkelvoudige therapie
Burgio KL et al. J Am Geriatr Soc. 2000;48:370-374.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Pharmacotherapy:
bemerkingen
Nevenwerking meer frequent, bij lagere dosis,
meer uitgesproken en met een grotere impact:
• Constipatie
• fecale impactie
• Wazig zicht
• Droge mond
• caries
• Cognitieve achteruitgang
Lamy PP. Drugs and Aging. 1991;1:385-404.
Mintzer and Burns. J R Soc Med. 2000;93:457-462.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
Anticholinergica en potentieel cognitieve achteruitgang
• Acetylcholine speelt belangrijke rol in korte termijn
geheugen
• Andere medicatie kan ook cognitieve achteruitgang
•
•
veroorzaken (bv, antihistaminica, antispasmodica, en
antipsychotica)
Verschillende gerandomiseerde gecontroleerde
studies toonden impact van oxybutinine op cognitieve
functie, veel minder dan bij nieuwere medicatie
Pleidooi voor tolterodine, solifenacin, darifenacin
Drachman DA, et al. Neurobiol Aging. 1980;1:39-43.
Katz IR, et al. J Am Geriatr Soc.1998;46:8-13.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
NOCTURIE
vochtbeperking: zinloos (graad 1 level of evidence)
Slaappillen verminderen nachtelijke diurese (graad 2)
Furosemide 6u voor slapen (graad 3)
Imipramine: therapie voor OAB + vermindering
nachtelijke urineproductie (graad 3)
positie: elevatie benen om resorptie oedeem voor het
slapen te verbeteren (graad 3)
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie
NOCTURIE – desmopressin
meta-analyse
Bewezen verminderde nocturie, nachtelijke polyurie en
verbetering QOL
Risico hyponatriëmie: 7.6% (3-20%)
- korte studies!
- cardiale, renale pathologie exclusie
- andere medicatie die hyponatriëmie kan
veroorzaken verboden
Voorzichtigheid en monitoring belangrijk
Weatherall M. J Neurourol Urodyn 2004;23:302-305.
presentatie 18 jan 2007 arts assistenten Urologie