Powerpoint Kenniscentrum Ondernemerschap

Innoveren
in de Zorg
Hugo Velthuijsen, lector New Business & ICT
Inleiding
De case van eHealth
■ Demografische ontwikkelingen leiden tot schaarste in de Zorg (geld,
arbeidskrachten, intramurale wooneenheden). Hierdoor ontstaat een
maatschappelijk probleem.
■ De Zorg verwacht dat technologie een oplossing biedt voor de schaarste
problematiek, maar vindt innoveren (met techniek) lastig en loopt aan
tegen diverse barrières.
■ Vanuit technologie zijn vele mogelijke oplossingen voor problemen in de
Zorg ontwikkeld, maar deze vindt slechts in beperkte toepassing
■ Er is vraag en er is aanbod, maar hoe kunnen deze succesvol gekoppeld
worden?
■ Hoe kunnen de stakeholders samenwerken om tot succesvolle innovaties
te komen?
20-7-2017
New Business & ICT
2
Vraagstelling vanuit het werkveld
Verwachtingen t.a.v. thema Zorg & Technologie
■ Technologie (ICT, sensor technologie, etc.) wordt in de Zorg erkend
als middel om de schaarste problematiek mede op te lossen:
■ Efficiencyverbetering van (zorg)processen
■ Web & mobiel apps voor adequate ondersteuning preventie, zorg
en welzijn, o.a. diabetes, vallen & dwalen, obesitas, voeding,
bewegen, dementie, etc.
■ Ondersteuning bewoners in extramurale i.p.v. intramurale
woonvormen
■ Domotica t.b.v. langer thuis wonen/levensloopbestendig wonen
■ Zorg op Afstand
■ Etc.
20-7-2017
New Business & ICT
3
Probleemstelling
Uitdagingen t.a.v. thema Zorg & Technologie
■ Echter, de toepassing van technologie in de Zorg is nog
weinig succesvol
■ Veel ideeën en (succesvolle) pilots
■ Weinig duurzaam en grootschalig ingevoerde toepassingen
■ Meest gehoorde hindernissen:
■ Zorginstellingen: weinig (geen) inzicht in wat mogelijk is en waar
te beginnen?
■ Bedrijven: klantvraag onduidelijk, gebuikers ontoegankelijk en
zorgmarkt ondoorzichtig
■ Weinig overeenkomst tussen behoefte en aanbod
■ Kennisinstellingen: weinig aandacht en begrip voor technologie
bij zorgopleidingen en weinig aandacht voor zorg in technologieopleidingen
20-7-2017
New Business & ICT
4
Uitdagingen Zorg & Techologie
Eensluidende analyses nationaal en internationaal
Voorbeeld van geïdentificeerde barrières:
■ Cultuur en draagvlak zorgvrager
■ Draagvlak medische professionals
■ Beperkte of ontbrekende ‘medical evidence’
■ Aanbod diensten en ‘know how’
■ Uniformering en standaardisatie
■ Duurzame financiering
■ Wet- & regelgeving
Bron: www.ehealthnu.nl/barrieres en Actieplan eHealth implementatieonderzoek, ZonMw, april 2013
20-7-2017
New Business & ICT
5
Meer organisatie impact → hogere barrières
Denkmodel van Andrew MacAfee, Harvard Business Review
Network IT
Enterprise IT
Facilitates standalone tasks, e.g. spreadsheets and word processors are
perhaps the most common examples; Function IT is not intended to
connect interdependent people and tasks; instead, it’s often ‘software
you can use when you’re not on the network. eHealth example: heart
rate monitor
Increased organisational impact
Function IT
Enables unstructured interactions. Network technologies let people and
groups come together, share information, and collaborate without
specifying the terms of the collaboration. My email client, for example,
doesn’t tell me what information I can send, or who I can send it
to. eHealth example: Teleconsult
Imposes structured interactions and specific (redesigned) processes.
eHealth example: EPR (EPD in Dutch)
Genoemde barrières spelen vooral een rol bij Enterpise IT, aangezien daar de impact
op organisatie, processen en werkwijzen het grootst is. Medical Technology is vaak
Function IT en relatief eenvoudig inpasbaar in bestaande praktijk
New Business of ICT
6
HANNN programma
eHealth speelt een rol binnen verschillende thema’s
Vele diverse oplossingen,
veelal standalone
• Protheses (bv SPRINT)
• Serious games
• Geavanceerde sensoren
• Interactieve fitness
apparatuur
• Etc.
New Business of ICT
Care
• Intramuraal & Extramuraal
(bv Telemonitoring)
• Thuis (bv Telemonitoring,
Teleconsult)
Cure
• EPD
• Bus. Proc. Management
Algemeen
• Burgerportaal
Gezonde levenstijl
• Informatievoorziening (bv
Health Literacy)
• Informatie verzamelen (bv
Quantified Self)
• Gedragsverandering
voeding & bewegen (bv
mobile apps)
Langer thuiswonen
• Vallen & dwalen
• Domotica
Werken
• Healthy @ Work
7
Cultuur en draagvlak zorgvrager
■ Zorgvrager: klant of verzekerde?
■ Wens en trend?: toenemende mate van zelfsturing door cliënten
■ Een deel van de bevolking heeft geld over voor kwaliteit van
leven
■ Technology Adoption Model
■ Adoptie is per definitie een proces van geleidelijkheid
■ Inhoud en vorm: cliënten reageren verschillend op verschillende
vormen van communicatie/interventie: face-to-face, telefonisch,
web, mobile app
20-7-2017
New Business & ICT
8
Draagvlak medische professionals
Kennis, ervaring, volwassenheid, draagvlak en kampioenen
Beschikbaar maken
(technische)
infrastructuur (de tool
box)
20-7-2017
New Business & ICT
Ontwikkelaar en
medische professional
ontwikkelen gezamenlijk nieuwe tools (cocreatie) en testen op
deugdelijkheid en
bruikbaarheid
Medische professional
test doelmatigheid en
ontwikkelt vakmanschap mbt het inzetten
van tools en ontwikkelt
ideeën voor nieuwe
tools
9
Draagvlak medische professionals
■ De definitie van succes is verschillend voor medische professionals,
management en technici*
■ Co-creatie is ook een proces om te komen tot succesvolle
interculturele samenwerking tussen zorg professionals en technici**
* A. Carter, Master onderzoek
** J. Balje, A. Carter & H. Velthuijsen, Agile Development as a Change Management Approach in Healthcare
Innovation Projects, submitted to International Journal of Healthcare Technology and Management
20-7-2017
New Business & ICT
10
Beperkte of ontbrekende ‘medical evidence’
■ Deels een “Excuus Truus”
■ Literatuur onderzoek zomer 2012*:
■ ca 10.000 wetenschappelijke artikelen over ehealth
■ Geen wetenschappelijk bewijs voor effectiviteit van ehealth
■ Ook geen wetenschappelijk bewijs tegen
■ Traditionele bewijsmethoden (m.n. RCT: Randomized Controlled Trial)
verhoudt zich slecht tot dynamiek technologische ontwikkelingen
■ Nieuwe bewijsmethoden worden steeds meer geaccepteerd, zoals n=1
studies en ROM: Routine Outcome Monitoring
■ Ervaring wordt m.n. opgebouwd in emental health
* H. Velthuijsen & M. Schurer, Ehealth Effectiveness, 2012
20-7-2017
New Business & ICT
11
Aanbod diensten en ‘know how’
“Wat kun je met ICT?”
Innovatie Werkplaatsen Center of Expertise Healthy Ageing
20-7-2017
New Business & ICT
12
Uniformering en standaardisatie
Nationale, Europese en Internationale vraagstukken
■ EPDs/ECDs/etc
■ Domotica/Zorg op afstand:
■ European Innovation Partnership on Active & Healthy Ageing,
action plan C2: independent living
■ HG ontwikkelt basisinfrastructuur voor eigen projecten:
modulair, open, met bestaande en betaalbare componenten,
schaalbaar (tool box)
en vult deze met tools voor een aantal specifieke projecten
20-7-2017
New Business & ICT
13
Duurzame financiering
■ Perverse financiële prikkels: overleg met Zorgkantoor e.a.
noodzakelijk
■ Kennis van bestaande en wijzigende vergoedingenstelsels en
verzekeringsdekkingen noodzakelijk: AWBZ, WMO, ZZP, ZZBI, etc
■ Kennis en ervaring reële business cases ontbreekt vaak: zijn
besparingen/voordelen daadwerkelijk incasseerbaar
■ Nieuw lectoraat KCO Duurzaam Financieel Management met Zorg
als expliciet aandachtsgebied
20-7-2017
New Business & ICT
14
Wet- & regelgeving
■ WMO, AWBZ, stelselwijzigingen
■ Kwaliteitswet Zorginstellingen / Wet BIG
■ huidig hot topic VMS: veiligheidsmanagement
■ Verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden
■ Medische Ethische Toetsing
■ Privacy: Wet Bescherming Persoonsgegevens (Zorg)
■ Relevante kennis wordt opgebouwd met HBO Rechten
20-7-2017
New Business & ICT
15
Ontwikkelingen
Er ontstaan nieuwe kansen
■ Het draagvlak bij ziektekostenverzekeraars neemt toe, ook voor
preventie
■ Binnen de Zorg neemt het besef toe dat technologie onontbeerlijk is
■ Nationale en Europese subsidieverstrekkers maken steeds meer
middelen vrij voor ehealth en succesvolle implementatie daarvan
■ Patiënten nemen meer het heft in eigen hand waardoor meer
ondersteuning door techniek noodzakelijk wordt
■ Inzage eigen dossier
■ Zelf bepalen frequentie contact met behandelaars
■ Meer behoefte aan integrale afstemming zorgbehoeften
■ Meer behoefte aan communicatie op niveau patiënt (health
literacy)
■ Meer behoefte aan uitwisseling met lotgenoten
20-7-2017
New Business & ICT
16
Hanzehogeschool
Innovatie partner
■
■
■
■
Praktijkgericht onderzoek
Multidisciplinair onderzoek
Precompetitief onderzoek
Verbinding onderzoek en onderwijs: de HG leidt de professional van
de toekomst op die kan/moet werken met technologie in de Zorg
■ Center of Expertise Healthy Ageing
■ Doel: 30 Innovatiewerkplaatsen, w.o. diverse ehealth
■ Ontwikkeling ondersteuning Business development
■ Goed ontwikkeld netwerk in de Noordelijke regio
■ Bestaande ervaring met Zorg & Technologie projecten ingebracht
20-7-2017
New Business & ICT
17
Dank u!
Huidige positie HG
Bestaand netwerk eHealth in de Noordelijke regio
Partners
Zorg
■ NOVO
■ ZINN
■ Wilhelmina Ziekenhuis Assen
■ Zorggroep Meander
■ Koninklijke Visio
■ Elker
Bedrijven
■ AVICS
■ VCD
■ Axtion/Lode
Contacten
Contacten Zorg
■ UMCG
■ Ommelanden Zorggroep
■ Refaja Ziekenhuis
■ Röpcke Zweers Ziekenhuis
■ Lentis/Dignis, Welnis
■ Zorggroep Groningen
■ Promens Care
■ Wiel & Deal
■ GGD Drenthe
■ Stichting GEEF
Kennisinstellingen
■ RUG
Netwerken/platformen
■ HANNN
■ ZIF
■ Proeftuin Zorg & Technologie
■ Lectorennetwerk Zorg & Technologie
■ Syntens
20-7-2017
New Business & ICT
Contacten Kennisinstellingen
■ TNO
■ Lectorennetwerk Technologie & Zorg
(25 lectoren)
■ NHL, Stenden, Windesheim
■ HOWEST
■ University of Abertay Dundee
■ Universität Bremen
■ Hogeschool Leuven
Contacten Bedrijven
■ Ordina
■ Menzis
■ Logica
■ Vitalinq
■ KPN
■ Philips
■ Humiq
■ GINO
■ Leden Springboard
■ Coresta Group
Overige:
■ Provincie Drenthe
■ Gemeente Assen
■ Gemeente Groningen
■ Gemeente Aa en Hunze
■ Gemeente Hardenberg
■ Zorgbelang Drenthe
■ Woonstade
■ Div. adviseurs
19
Huidige positie HG
Overzicht projecten - 1
SICT
Beschrijving
IM LVG
Intelligente Monitoring van Licht
Verstandelijke Gehandicapten
€250.000
eHealthPlaza
Samenwerking met RUG voor
gezamenlijke eHealth projecten
CAVE
Computer aided Virtual Environment
voor dementerenden
Verwondering
Speuren naar kansen voor
procesoptimalisatie
EPD op iPad
Ondersteuning overdracht in
zorgprocessen
iAge
Ondersteuning ouderen met ICT bij
wonen en werken
Value beyond the Valley
Ontwikkeling Zorg & Technologie
leerlijn ism MBO ism SIEN en AVK
Onderwaterwereld,
Bubble Pop, Rocket Race
Games mbv Kinect voor lichamelijk
en/of geestelijk beperkte kinderen
KVisio
Twee games voor fysiotherapie tbv
oefenen bij revalidatie na een CVA
Verpleeghuis Solwerd
SICM
Naam
20-7-2017
New Business & ICT
Omvang (€)
Partners
Subsidiebron
NOVO, AVICS
IAG2
€25.000
RUG
UHG
€45.000
ZINN
Stichting SIGI
Wilhelmina
Ziekenhuis Assen
WZA
Elker, VCD
Stichting SIGI
€350.000
Provincie Drenthe,
gemeentes, HOWEST,
University of Abertay,
etc.
Interreg IVb
€300.000
Alfa College,
Noorderpoort,
HANNN, e.a.
HPBO
€3.400
€30.000
20
Huidige positie HG
Overzicht projecten - 2
Naam
Beschrijving
Omvang
(€)
Partners
SIEN
De Metronoom
Muziekdoos voor dementerende
bejaarden
EPD Invoering
Ondersteuning invoering EPD bij Martini
Zonnehuis Zuidhorn,
psychologe Vink uit
Enschede
Martini Ziekenhuis
Cardiac imaging
Cardiac Output meting met CT/MRI.
UMCG
Klapvoetprothese
Subsidiebron
RUG, UMCG
SPRINT
Haptic Feedback
Prothese arm
RUG
SPRINT
Balansmeting
Balansmeting bij ouderen met
evenwichtsproblemen / valpreventie
Board game for visually impaired
childeren. Using sensors
Continuous measurement of blood
pressure
Exploration of possibilities of simple,
inexpensive EMG device
Real time and continuous measurement of
foot temperature
System to control and help mentally
handicapped young mothers
RUG
Promotietraject
Blind Maze
Blood Pressure
HIT
EMG via
ElectroMotiveHeadset
Foot Temp
Gedrags Herkenning
20-7-2017
New Business & ICT
TNO
Internal - to be included
in other projects
Internal
School of healthcare
NOVO
21
Huidige positie HG
Overzicht projecten - 2
Naam
Beschrijving
Hartfalen & Hartrevalidatie Continuous measurement of heart-beat
combined with activity monitor
Herken de Herhaling
System to help OCD patients during
revalidation process
Kruisband blessures
Measuring movement to help prevent ACL
injuries during sport
Limb Movement
Measuring posture for fysiotherapy
HIT
Muscle Tension
SenShirt
Sleep safe
Structon Diver Health
Urine Sensor
20-7-2017
New Business & ICT
Measuring muscle tension, for use in a
number of different projects
Shirt for continuous monitoring and
alerting on physical functions
System to prevent cot-death
System to monitor the well-being of divers
during work on oil rigs for example
Continuous measurement of urine in
intensive card ward of hospital
Omvang
(€)
Partners
Subsidiebron
Martini Hospital
Groningen
Psychiatric hHspital
Marina de Wolf
School of sport
UHG (rejected)
studies/UMCG
School of sport
UHG (rejected)
studies/UMCG
Internal - to be included
in other projects
MdW Ermelo, Martini
Groningen
IMDS Roden
IAD (rejected)
Structon
UMCG
22