Peer support in LUMC - Medisch Contact Live

Nooit meer de oude
Impact van een incident of
(tucht)klacht
Martine C. de Vries
Sectie Ethiek & Recht
WILLEM ALEXANDER KINDERZIEKENHUIS
Indeling
• Impact van een incident / klacht
• En wat gaan we eraan doen?
- Peer Support
- Positie van het tuchtrecht
• Onlosmakelijke verbondenheid:
kwaliteit - persoonlijke impact – juridische gevolgen
To err is human
Sectie Ethiek & Recht
[email protected]
Makary et al, BMJ, 2016
To criminalize is also human…
Wanneer we overal oorzaken en bedoelingen zien, en deze ook nog eens
aantrekkelijk voor ons zijn omdat ze de situatie inzichtelijk maken, dan maakt
een coïncidentie nauwelijks kans om als coïncidentie te overleven. Dingen
gebeuren nooit zomaar, er zit altijd iets achter.
Ton Derksen
De ware toedracht, 2010
[email protected]
NRC 21 november 2014
Sectie Ethiek & Recht
[email protected]
Bij een incident:
Aandacht en openheid om in de toekomst fouten te voorkomen
Impact op de betrokken hulpverlener
claimcultuur
Sectie Ethiek & Recht
[email protected]
Wat weten we al over de impact op de hulpverlener?
“Normal reactions to abnormal events”
Impact op de hulpverlener
• Internationale literatuur: “Code of Silence”
•
-
Australië / Nieuw Zeeland:
Grootste werkgerelateerde stress: dreiging van een rechtzaak
Onvoorspelbaarheid procedure
Schaamte- en schuldgevoel
Schattner, P. Med J Aust 1998
Cohen, I. Can Med Ass J 1999
Impact op de hulpverlener (2)
• Problemen op werk:
-
Minder uitdagend / verlies van werkplezier
Frustratie
Intolerant tegen patiënten / wantrouwen
Defensieve behandelstrategie
Psychische problemen
Depressie, boosheid, paniek, suïcide, alcoholgebruik
Enquête onder kinderartsen
Enquête via oproep in NVK Nieuwsbrief
24 reacties
Specialisatie
Aantal
Kinderarts - Academisch
9
Kinderarts – Algemeen
13
AIOS
0
Vertrouwensarts
2
Soort Tuchtklacht
Aantal
Medisch handelen
17
AMK-melding / doorbreken beroepsgeheim
7
Afgeven verklaring / gezag bij gescheiden ouders
2
Verkeerde voorlichting
1
Reactie en tijdsbesteding
Angst, boosheid, ontreddering
50%: klacht totaal onverwacht
Verweerschrift grotendeels in privé tijd geschreven
Klacht overschaduwt lange tijd werk en privé
Steun
Weinig steun van werkgever en collega’s
Behoefte om gevoelens te delen
Lange termijn effecten
Verandering van manier van werken
-Defensiever
-Belang van duidelijke en goede statusvoering
-Meer bezig met eigen belang dan met belang van patiënt
-Geen plezier meer in werk
“In kritische situaties maak ik me eerder zorgen of een fout van mijn kant tot een
klacht kan leiden, in plaats van primair bezig te zijn met de patiënt en het
oplossen van het probleem”
“Mijn onbevangenheid is verdwenen en enthousiasme voor het vak is
omgeslagen in plicht”
“Ik ben defensiever geworden”
Associations with psychological impact
at the moment of the incident
Situational
factors
Individual
factors
Associated with
higher impact:
Associated with
higher impact
• Sense of
responsibility***
• Level of harm:
moderate**;
severe***;
death***
• Gender***
(women)
• Active coping
and planning
strategy***
Organizational
factors
Associated with lower impact:
• Support under the form of:
• Information on next steps*
• Information on what exactly
happened*
• Extra guidance at the work
place*
• (Only when fully received)
• Culture of support and respect*
Associated with
lower impact:
• Optimism**
*p<0.05; **p<0.001; ***p<0.0001
Van Gerven et al. BMJ Open 2016
Associated with higher impact:
• Blame culture*
50% of all
healthcare workers
experience
some degree of
second victimness
during their career
Seys, D., Wu, A., Van Gerven, E., Vleugels, A., Euwema, M., Panella, M., Scott, S., Conway, J., Sermeus, W.,
Vanhaecht, K. (2013). Health care professionals as second victims after adverse events: a systematic review.
ambassadeursmiddag
20art.nr.
juni 2016
Evaluation & the Health
Professions, 36 (2),
doi:10.1177/0163278712458918, 135-162.
Sectie Ethiek & Recht
[email protected]
Prof. Albert Wu
Johns Hopkins
BMJ, 2000
Helmreich’s observaties over de training van artsen:
“…stresses the need for perfection and a deep perception of personal
invulnerability…”
Helmreich, Davies. Culture, threat and error: lessons from aviation.
Can J Anesth 2004; 51:6
[email protected]
Sinds 2013 in het UMCG
Peer Support Team (ca 40-50 leden; ad hoc 1-2 per calamiteit)
Als onderdeel van procedures na een calamiteit
“Normal reactions to abnormal events”
Jo Shapiro
Aansprakelijkheid en Gezondheidszorg
Aansprakelijkheid:
- strafrechtelijk – geschokte rechtsorde → samenleving
- civielrechtelijk – schadevergoeding / genoegdoening → individu
- tuchtrechtelijk – aanzien/kwaliteit beroepsuitoefening → professie
[email protected]
Waar in het spectrum van rechtsgebieden bevindt
zich het Tuchtrecht?
•
•
-
Wet BIG – bewaken van de kwaliteit van de beroepsuitoefening
Gevoel: “strafrecht” zonder bescherming van verdachte (EVRM art 6)
Vergelding door geschokte beroepsgroep
Speciale preventie
Generale preventie
Daarom: minimale waarborgen:
- Cautieverplichting (‘respecteren van onbezwaard en vrij verweer’)
- Onafhankelijke instantie (‘medisch-juridische zeef’)
-> benoemen van de onderwerpen met objectiveer belang voor de
kwaliteitsverbetering van de beroepsgroep
-> IGZ?
Onlosmakelijke verbondenheid
Juridische
afhandeling
Peer
Support
Veilig Incident
Melden
KWALITEIT
Sectie Ethiek & Recht
[email protected]