Nieuwsbrief Landelijk Steunpunt Kwartiermaken augustus 2006

Nieuwsbrief Landelijk Steunpunt Kwartiermaken augustus 2006
Deze Nieuwsbrief vestigt de aandacht op
maar liefst drie kwartiermakersfestivals en
een tweede landelijke Manifestatie
Kwartiermaken. Maar we beginnen met
een
Inspirerend verslag van Karen Soeterik
over haar project kwartiermaken in de
Amsterdamse stadsdelen Oud-Zuid en
Geuzenveld-Slotermeer
Misschien herinnert u zich nog het boekje
‘Dat het gewoon is dat we er zijn’ - een
beroep op het sociaal-cultureel werk door
mensen met een verstandelijke beperking.
Dit onderzoeksverslag van Doortje Kal en
Jet Vesseur werd najaar 2003 uitgebracht
door het IGPB en Stichting Prisma en is
intussen in een oplage van 4000 verkocht
of verspreid. Het onderzoek heeft echter
niet alleen geleid tot een aansprekend
boekje, het heeft ook geresulteerd in een
kwartiermakersproject onder leiding van
kwartiermaakster Karen Soeterik. Zij heeft
het afgelopen jaar een berg
kwartiermakerswerk verzet en met
resultaat! Dat resultaat is te lezen in een
zorgvuldig geschreven en daardoor
leerzaam, inspirerend, zo nu en dan
hartverwarmend, een enkele keer ook
schokkend, verslag dat op de site van
Prisma is te downloaden. Eén belangrijk
resultaat willen we u niet onthouden: de
ondertekening van een overeenkomst (juni
2006) tussen welzijnsinstelling Combiwel,
de Stichting Prisma en twee
zorginstellingen met als doel een grotere
toegankelijkheid van reguliere buurt- en
sportcentra voor mensen met een
verstandelijke beperking. Dat men het niet
bij intenties wil laten, blijkt uit de
aanstelling van een functionaris
gastvrijheid bij Combiwel. Een tweede
belangrijk optioneel resultaat is dat
geprobeerd wordt de succesvolle
kwartiermaakmethodiek over te dragen
naar andere Amsterdamse stadsdelen. Aan
een subsidieaanvraag daarvoor wordt nu
gewerkt.
Voor meer informatie over het Prisma
kwartiermakersproject:
www.stichtingprisma.nl/kwartiermaker
Presentiecongres op 26 september in de
Eenhoorn te Amersfoort
Het presentiecongres loopt goed vol, maar
als u snel bent, kunt u er nog bij. Kijk op
www.presentie.nl Daar vindt u alles over
het congres, over de congrespublicatie
Tweespraak, een inschrijfformulier en
mooie verhalen van workshopleiders.
Vierde Haarlems
kwartiermakersfestival
van 29 september tot 10 oktober
Niet voor niets is in het boekje ‘Ben ik
goed in beeld?’ het kwartiermakersfestival
in Haarlem als vignet opgenomen, oftewel
als een inspirerende anti-stigma-activiteit.
Ga snel naar www.kwartiermakersfestival
en zie wat cultuur vermag in het richten
van positieve aandacht op mensen met een
psychiatrische achtergrond.
Het programmaboekje is te bestellen via
[email protected]
of telefoon: 023-5421801.
Literatuur: Leonie de Goei, Annette Plooy
en Jaap van Weeghel 2006 Ben ik goed in
beeld? Handreiking voor de bestrijding
van stigma en discriminatie wegens een
psychische handicap, Trimbos instituut,
2006 i.s.m. Fonds Psychische Gezondheid
(het vroegere NFGV), Stichting Pandora
en het Kenniscentrum Rehabilitatie
Kwartiermakersfestival in AmsterdamNoord
In de week van 12 tot 19 oktober wordt in
Amsterdam-Noord door een groot aantal
organisaties een kwartiermakersfestival
georganiseerd: Mentrum GGz-instelling
Amsterdam, Stichting Amsterdamse
Vriendendiensten, Stichting
Cliëntgestuurde Projecten en Initiatieven
(SCIP), Dag Activiteiten Centrum
Wingerdweg en Kansweb, organisatie voor
maatschappelijke ontwikkeling en vrije
tijd. De opzet verschilt fors van die in
Haarlem:
‘We zijn van plan om een aantal van onze
reguliere activiteiten in die week open te
stellen voor buurtbewoners en extra
aandacht te vragen voor mensen met een
psychiatrische handicap. Het thema is
“Zorgen voor elkaar” en we willen
proberen meer mensen in Amsterdam
Noord bewust te maken van wat het is om
te leven met een psychiatrische handicap.’
Dat gebeurt door een zeer gevarieerd
aanbod: Van een multiloog in
buurtcentrum De Meeuw (Kansweb) tot
een speciale wandeling van de
wandelgroep van mensen met en zonder
een psychiatrische achtergrond, van een
speciale editie van het restaurant Van
Harte – met lezing van een
ervaringsdeskundige – tot een vertoning
van de film Vreemde gasten, van een
toneelvoorstelling van Scip tot een
kunstroute.
Kijk voor meer info op
www.kwartiermakersfestival-amsterdamnoord.nl
(De site is in aanbouw en was op 25/8 nog
niet beschikbaar.)
En last but not least een
kwartiermakersfestival in Tilburg van
22-29 oktober
Zie www.kwartiermakersfestival-mb.nl
Van hun goed bijgewerkte site het
volgende geplukt:
Contact is beste middel tegen
stigma
Stigmatisering van psychiatrische cliënten
kun je het beste bestrijden door direct
contact tussen burgers en cliënten. Dat
advies gaf de bekende Amerikaanse
wetenschapper Patrick Corrigan, die eind
juni te gast was in Nederland. Corrigan,
hoogleraar psychologie in Chicago, gaf een
masterclass en leidde een debat rond het
thema ’stigmatisering’. Kwartiermakers
luisterden met rode oortjes.
De ene ziekte is de andere niet, als het om
stigma gaat. Als treffend staaltje legde
Corrigan twee praktijkgevallen voor. Het
ene betrof een vrouw met diabetes.
Ondanks haar chronische ziekte kan ze
gewoon haar baan behouden. Ze kan ook
zonder probleem in haar huis blijven
wonen, en haar familie heeft normaal
contact met haar. In schril contrast staat het
andere geval, een man met schizofrenie.
Door zijn ziekte verliest hij zijn baan en
wordt hij uit zijn flat gezet. Ook hebben
familie en vrienden het contact met hem
gestopt. Diabetes en schizofrenie zijn beide
chronische ziekten. Het grote verschil? Het
stigma!
Corrigan noemde drie manieren om dit
soort stigmatisering tegen te gaan: protest,
voorlichting en contact. Protest richt zich
tegen stigmatiserende berichtgeving in de
pers, bijvoorbeeld een eenzijdige nadruk
op geweld en overlast door cliënten. Het
leidt echter niet tot een positievere
beeldvorming; vaak blijft juist de negatieve
associatie hangen die men juist wilde
bestrijden. Voorlichting blijkt op korte
termijn wel de beeldvorming te kunnen
verbeteren. Nadeel is echter dat het effect
maar kort is: na enkele weken is het weer
weggezakt.
Het meest succesvol is de derde strategie:
contact. Door burgers rechtstreeks in
contact te brengen met mensen met een
psychiatrische achtergrond wordt de
negatieve beeldvorming doorbroken. Je
ziet nu een gewoon mens van vlees en
bloed, niet ‘de gevaarlijke gek’ uit de
sensatiepers. Bij contact duurt het positieve
effect ook langer dan bij voorlichting. Het
staat dus onomstotelijk vast: kennismaking
helpt! Om die reden houden we dit jaar
alweer voor de vierde keer het
Kwartiermakersfestival Midden-Brabant.
Het is maar dat u het weet.
En groot nieuws: de preventieafdeling
van GGZ-Groningen kondigt voor
volgend jaar een festival aan: van 24
maart tot 1 april !
Landelijke Manifestatie Kwartiermaken
2007
Er is nog niet veel bekend – niet of het een
of twee dagen wordt, niet waar het geld
vandaan gaat komen, niet wat het motto
precies zal zijn, al is ‘omgaan met
diversiteit’ waarschijnlijk.
Wel is bekend dat de Manifestatie in Den
Haag zal plaatsvinden en geprobeerd
wordt samenwerkingsrelaties aan te gaan
met:
1. het programma Lokale Versterking
(doelen: meer cliënten raken beter
toegerust en betrokken bij lokale
belangenbehartiging ivm de WMO; er
wordt solidair samengewerkt met verwante
belangengroepen en de kennis en
beeldvorming bij gemeenten wordt
aangepakt)
Zie heel informatief
www.lokaleversterking.nl
2. het bureau implementatie WMO – een
samenwerking tussen het Ministerie van
VWS en de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten (VNG) Zie
www.invoeringwmo.nl
3. het kenniscentrum rehabilitatie en het
landelijk (preventie)Platform
Vermaatschappelijking
4. het Fonds Psychische Gezondheid.
Dragende partij is het Landelijk Steunpunt
Dagbesteding en Arbeid, in het bijzonder
Reakt dat het Landelijk Steunpunt
Kwartiermaken financiert.
Eén programma-onderdeel is ook al zeker:
kwartiermaakster van het eerste uur Gerda
Scholtens zal in één van de in te richten
werkplaatsen (oftewel kwartiermakerijen)
verhalen over de uitkomsten van haar
onderzoek met betrekking tot de
kwartiermakeR. Precies twee jaar geleden
begon zij dit onderzoek vanuit het
Expertisecentrum maatschappelijke zorg
en sociaal beleid van de hogeschool
Utrecht. Het onderzoek richt zich op ‘het
instrumentarium’ van de kwartiermaker,
zodat dit in het curriculum van
hogescholen kan worden opgenomen.
Tot slot - een uitnodiging
Als u onder de noemer kwartiermaken
actief bent en in een volgende Nieuwsbrief
iets onder de aandacht wilt brengen: stuur
dan een kort bericht naar
[email protected]