VOORWOORD BIJ HET BOEK

‘De rode roos in de vuist’ werd de weloverwogen titel van het boek over de geschiedenis van
het socialisme in Aalst.
Dit krachtig symbool hangt nog steeds prominent in het Volkshuis, hoewel sp.a nationaal het
al lang verving door een meer verfijnd, mooi stilistisch roosje.
Wij kozen bewust voor een verwijzing naar een socialisme waarin de gebalde vuist symbool
staat voor de strijd tegen onrecht en ongelijkheid.
Tevens is de titel een verwijzing naar het vastberaden socialisme dat in de regio Aalst meer
dan een eeuw de geschiedenis mee bepaalde. Of de vaste wil doorheen de jaren van vele
kameraden, sociale verenigingen en verschillende coöperaties om op basis van sociale ideeën
de maatschappij stapsgewijs te verbeteren.
Wat zou Aalst, de ‘fabrieksstad Aalst’, bekend tot over de grenzen voor de aanhoudende
arbeidersstrijd, zijn zonder het socialisme, dat ontvoogding en meer sociale rechtvaardigheid
bracht.
‘De rode roos in de vuist’ is ook hét symbool dat socialisten, niet alleen de leiders maar ook
de militanten, verenigt in een zo mooi gedachtegoed.
De gewone ‘kleine’ man en vrouw, die zich ondanks de risico’s dag na dag met overtuiging
hebben ingezet voor een beter leven in Aalst, krijgen in het boek een gezicht.
Zij waren het die doorheen de geschiedenis naamloos streden ten koste van vele offers:
ondergaan van verbaal en fysiek geweld, kinderarbeid en slechte arbeidsomstandigheden,
loonsverlaging en broodroof, vrijheidsberoving, honger en armoede, de hoon van
andersdenkenden ...
Zij, de massa, het proletariaat, de basismilitanten, die vochten om hun kinderen en
kleinkinderen een betere wereld te bezorgen met minder materiële zorgen en meer
socioculturele ontwikkeling.
Zij die meegedragen op een wereldwijde sociale golf opkwamen voor hun ideaal.
‘De rode roos in de vuist’ is het eerste boek over de geschiedenis van het socialisme in Aalst.
Geschiedenis die in Aalst steevast gedomineerd wordt door de tragische figuur van priester
Daens, wiens partij trouwens het socialisme nodig had om kortstondig kiem te kunnen
schieten.
Louis Paul Boon focuste vooral op de gebroeders Daens.
Bert Van Hooricks biografie ‘In tegenstroom’ handelde vooral over zijn communistische
periode tot bij zijn overstap naar de BSP.
Hoewel hij met de voorbereiding van een vervolg bezig was, is het er spijtig genoeg niet meer
van gekomen.
Met die vaststelling hebben wij Marc Uyttersprot (als niet- militant en niet- academicus)
overtuigd en het vertrouwen gegeven om dit historisch hiaat in onze stad op te vullen.
We zijn er hem meer dan dankbaar voor.
Marc is een beminnelijk man, een man van zijn woord.
De volkshuisbranden hadden een schat aan archieven vernietigd.
Toch heeft hij zo’n zeven jaar al zijn vrije tijd besteed aan het nooit eindigend
opzoekingswerk, om uiteindelijk nog alle overgebleven en verspreide gegevens samen te
brengen tot een leesbaar geheel.
Marc bewijst zo een grote dienst aan de socialistische beweging en aan de hele Aalsterse
gemeenschap.
‘De rode roos in de vuist’ is geen wetenschappelijk werk met enkel feitenmateriaal, namen,
data- en cijfergegevens en is alsdusdanig ook vatbaar voor kritiek.
Het is eerder een leesboek geworden met geestige anecdotes en aandacht voor het leven van
alledag in de toen heersende sociaal-economische en politieke context.
Het boek bestrijkt zo een periode van bij het ontstaan van de socialistische actie in de 19de
eeuw, met later drie socialistische burgemeesters tot wanneer Aalst eindelijk zijn eerste
socialistische minister mag leveren.
‘De rode roos in de vuist’ werd een boek over leven, werken, wonen, feesten en …strijden.
Een boek over Aalstenaars die droomden en geloofden in een betere wereld.
Een boek over verwezenlijkingen en ontgoochelingen.
Een boek over solidariteit en kameraadschap.
Een boek over kansen geven en kansen grijpen.
Een boek over de vakbeweging, het ziekenfonds en de partij.
Een boek over de coöperatieven, de volkshuizen, de rode valken, de jongeren- en
vrouwenbeweging, de turnkring, de toneelbond, de harmonie en het trommelkorps.
Kortom een boek over de socialistische beweging, de hele Aalsterse socialistische familie.
Als sp.a voorzitters van Groot Aalst en Aalst Centrum kunnen we u dit werk aanbevelen als
katalysator en inspiratie voor verdere inzet, vandaag en morgen.
‘De roos in de vuist’ is een must voor elk overtuigd socialist, maar ook voor elke Aalstenaar
begaan met de sociale geschiedenis van onze stad.
Het is tegelijkertijd een naslagwerk voor iedere Vlaming voor wie solidariteit met de
zwakkeren geen holle slogan is.
De geschiedenis is nog niet ten einde en het socialisme is nooit af.
Het moet zich blijven aanpassen aan steeds wijzigende maatschappelijke ontwikkelingen.
Wie zijn geschiedenis niet kent, is gedoemd om die te herhalen, schreef de filosoof Santayana.
Vele oude maar ook nieuwe vormen van ongelijkheid, onverdraagzaamheid, haat en
discriminatie dienen zich aan.
Geconfronteerd met een nieuwe opgang van rechts populisme en eng- nationalisme moeten
we ons de strijd van onze voorgangers meer dan ooit blijven herinneren en op actuele wijze
voortzetten.
Wij zijn hen hiervoor dankbaar.
Tegelijk zijn we vastberaden om dat sociaal engagement via onze deelname aan het bestuur
van onze stad met alle kracht en overtuiging verder te zetten, met… ‘de roos in de vuist !
Veel leesgenot.
Dirk De Pauw
Voorzitter sp.a Groot Aalst
Centrum
Patrick De Smedt
Voorzitter sp.a Aalst