PowerPoint-presentatie - Joggingclub Keerbergen

Hoe doe ik gezond aan
duursport ?
Dr Roosen John
Dienst cardiologie Bonheiden
Mede-oprichter ‘vzw cardiosporten’
Indeling
• Algemene trainingsprincipes
• Positieve effecten van training op het lichaam
/ hart
• Hoe veilig sporten / screenen ?
Algemene trainingsprincipes:
herstel staat centraal !!!
Men verbetert tijdens de herstelfase, niet
tijdens de inspanning zelf !!!!
Algemene trainingsprincipes: vier
fasen
• Fase I: vermoeidheid (verbruik energie door lichaam,
afvoer afvalstoffen, ..)
• Fase II: herstel (energievoorraad en spieren moeten
hersteld worden)
• Fase III: supercompensatie (lichaam verstevigt zich voor
verdere inspanningen = “trainingseffect”)
• Fase IV: daling tot beginsituatie (indien geen nieuwe
inspanning geleverd wordt, terug daling tot beginniveau)
Algemene trainingsprincipes:
opbouw en overbelasting
• Opbouw conditie door juiste moment te kiezen
voor volgende training
• Overbelasting door te snel en te zwaar te trainen
•
Positieve effecten
duurtraining
Fysieke verbeteringen:
– Verhoging van het aantal kleine bloedvaten in de
werkende spieren  meer energie en zuurstof
voorziening door betere doorbloeding
– Verbetering van de hartspier (hart vergroot en de
hartspier wordt sterker)
• Per keer pompt het hart meer uit (verhoogd slagvolume)
• Verlaging van de hartslag, zowel in rust als tijdens recuperatie
•
Positieve effecten
duurtraining
Fysieke verbeteringen
– Verbetering bloedvolume door toename van het aantal rode
bloedcellen
– Meer en betere mitochondrieen in de spieren, waardoor spier
meer energie kan produceren uit vetten en suikers (met de hulp
van zuurstof)
– Verbeterde zenuwprikkeling van de getrainde spieren,
waardoor efficiëntere bewegingen
– Door duurtraining vermagert men (indien met juist traint !!!)
•
Positieve effecten
duurtraining
Effecten op de gezondheid
– Kleinere kans op hart- en vaat ziekten, vooral op
‘vernauwingen’ (45 % vermindering !!)
– Verlaging van de bloeddruk indien deze licht of matig verhoogd
is
– Verlaging van de cholesterol (daling totaal en LDL cholesterol)
– Verbetering van de botdichtheid
– Verbetering type II diabetes
– Verbeterde vetverbranding
Specifieke effecten op het hart
• Zoals weergegeven:
– Positieve effecten op hartfrequentie en slagvolume
• Cave
– Recreatief sporten is gezond
– Topsport (indien bvb. ‘sporthart’ ontwikkeld wordt)
• Meer kans op ritmestoornissen (probleem is vooral litteken
vorming thv. de rechter kamer)
• Hogere kans op pacemaker op latere leeftijd
Wie moet zich laten screenen:
rationale
• “Sportparadox”: tijdens sporten verhoogt de kans op
plotse dood met factor 3. Buiten sporten verlaagt deze
kans bij zelfde persoon
• Doel screening is vnl preventie plotse dood
• Kans op plotse dood => 3-4/100.000 sporters per jaar
• Intensieve screening verlaagt dit tot < 1/ 100.000
sporters per jaar, dus niet naar 0 !!
Wat veroorzaakt plotse dood
• Niet de sport op zich !!
• Wel voornamelijk onderliggende hartziektes waarbij
sport dan als trigger werkt voor arythmiën (< 35 jaar)
– Hypertrofe cardiomyopathie
– Aangeboren afwijkingen van de kransslagaders
– Brugada syndroom
– ARVD
– Marfan syndroom
Wie moet zich laten screenen?
• Liefst vanaf 14 jaar => met rust-EKG
• > 35 jaar =>met inspannings-EKG
• Ook bij sporters in competitief verband
Algemene leidraad via vragenlijst op website
‘sportkeuring.be’
besluit
• Veel voor- en tegenstanders
• Blijft een eeuwig debat, maar
• Wat is de ‘kostprijs’ van een jong leven
• In het begin op gebied van rust EKG veel vals positieve
resultaten, maar met huidige ‘refined criteria’ duidelijk
betere specificiteit
• Chaos tussen verschillende sportfederaties