MACRO GLOBALISERING OF REGIONALISERING VAN GLOBALISERING NAAR Terwijl de focus lange tijd heeft gelegen op het inspelen op toenemende internationale handel, zien sommigen die trend binnenkort draaien. Het belang van diensten in de economie zal verder toenemen, vooral van lokale diensten. Wat zit er achter deze trend naar regionalisering? D e wereld wordt steeds meer één markt. Of het nu gaat om kleding, speelgoed of apparatuur, de kans is groot dat een product en de grondstofen waaruit het is gemaakt, een finke reis afeggen voordat het in de winkel belandt. Dit proces wordt ook wel globalisering genoemd. Volgens de leerboekjes brengen specialisatie en handel economische vooruitgang. Wanneer je je toelegt op de fabricage van die producten of levering van die diensten waar je relatief gezien het beste in bent, kun je economisch gezien de meeste vooruitgang boeken. En alles wat je meer produceert dan je zelf gebruikt, kun je verkopen. Zo heeft China bivoorbeeld de rol van ‘fabriek van de wereld’ gekregen. De economische vooruitgang en de gegroeide middenklasse in China zin ontstaan dankzi de massafabricage van producten. In China gemaakte producten worden nu over de hele wereld verkocht. TERUG NAAR REGIONAAL Aan de trend van wereldwide economische integratie komt volgens 36 - EFFECT // SEP/OKT 2016 Bruce Greenwald een eind. En dan doelt de hoogleraar niet op allerlei protectionistische maatregelen, zoals handelsbeperkingen en aanpassingen van wisselkoersen om banen te beschermen. Wel gaat het om de rol van de verwerkende industrie in de economie. Deze is volgens Greenwald op zin retour. In een video op de website van Columbia University in New York geeft Greenwald aan dat in de verwerkende industrie sprake is van hoge productiviteitsgroei, maar van lage vraaggroei. Het toenemende gebruik van robots in de verwerkende industrie versterkt deze trend, er zin steeds minder banen voor mensen van vlees en bloed in de verwerkende industrie. Greenwald ziet een parallel met de agrarische sector in het verleden. Tot ongeveer een eeuw geleden draaide het in de wereld vooral om productie en winning van grondstofen. De wereld is nu zo efciënt geworden dat handel verdwint, omdat landen zelf voldoende voedsel kunnen verbouwen. Die toenemende efciëntie viel ook waardebelegger Warren Buffett op. In zin recentste brief aan aandeelhouders geeft de befaamde VOLGENS GREENWALD ZAL VAN HET KLEDINGBUDGET EEN GROTER DEEL RICHTING DE WASSERIJ OF STOMERIJ VLOEIEN. EN DAT IS BIJ UITSTEK EEN LOKALE DIENST