Nazorg voor patiënten met borstkanker in de huisartsenpraktijk GH de Bock Department of Epidemiology University Medical Center Groningen The Netherlands Nacontrole in de oncologie Rapport Gezondheidsraad 2007. Groningen Nazorgbeleid in de oncologie Nacontrole in de oncologie Groningen Nazorgbeleid Bij voorkeur vastgelegd in een nazorgplan Nazorg versus nacontrole Nazorg: Voorlichting en psychosociale begeleiding Nacontrole: Screenen van een patiënt volgens een vastgelegd schema Recidieven / nieuwe kankers Lange termijn gevolgen behandeling / kanker 3 Kanker komt steeds meer voor Nacontrole in de oncologie Groningen Er komen steeds meer mensen met kanker Alle vormen kanker: Absolute incidentiecijfers 1989-2007 met prognoses tot 2020 (vrouwen) Kanker in Nederland: Trends, prognoses en implicaties voor zorgvraag. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding BRON NKR 4 Kanker komt steeds meer voor Nacontrole in de oncologie Groningen Kanker: van dodelijke ziekte naar te behandelen ziekte Alle vormen kanker: Relatieve sterftecijfers 1989-2007 met prognoses tot 2020 (mannen) Kanker in Nederland: Trends, prognoses en implicaties voor zorgvraag. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding BRON NKR 5 Kanker heeft grote gevolgen Nacontrole in de oncologie Groningen Toon Tellegen en Mance Post, 2006 6 Kanker betreft vaak kwetsbare groep Nacontrole in de oncologie Groningen 7 Kanker betreft vaak kwetsbare groep Nacontrole in de oncologie Groningen Comorbiditeit ± 70% (NB leeftijd) • Hart- en vaatziekten • Diabetes • COPD • Osteoporose Kanker in Nederland: Trends, prognoses en implicaties voor zorgvraag. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding BRON NKR Dus ook meer medicatiegebruik • Onderzoek vrouwen met borstkanker • Ongeveer 1.5 keer zoveel • Ongecoördineerd geneesmiddelen gebruik Otte et al. Support Care Cancer (2013) 21:1827–1833 8 En wie heeft de regie? Nacontrole in de oncologie Groningen 9 De huisarts als regisseur? Nacontrole in de oncologie Groningen 10 De praktijk Nacontrole in de oncologie Groningen Any face-to-face contact 100 90 Percentage of women De huisarts ziet de patiënt met kanker frequent 80 70 60 Patients 50 Ref. pop 40 30 20 10 0 -12 -10 -8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 Time before/since breast cancer diagnosis (months) Contacten tussen huisarts en vrouw met borstkanker Het eerste jaar na de diagnose C. Roorda-Lukkien Support Care Cancer 2011 11 De praktijk Nacontrole in de oncologie Groningen Pa Any face-to-face contact 1 Re 0,9 Contacten tussen huisarts en vrouw met borstkanker 0,8 0,7 0,6 0,5 e tot 5e jaar De huisarts blijft patiënt met kanker zien Het 2frequent na de 0,4 diagnose 0,3 0,2 0,1 0 2 3 4 5 6 7 8 9 C. Roorda-Lukkien Support Care Cancer: 2013 12 De praktijk Nacontrole in de oncologie Groningen De patiënt krijgt vaker psychofarmaca Prescripties psychofarmaca uit openbare apotheek 3 jaar vóór tot 5 jaar na diagnose De Bock Support Care Cancer:2011 13 Nacontrole Nacontrole in de oncologie Groningen Nacontrole: Screenen van patiënt volgens een vastgelegd schema Recidieven / nieuwe kankers Lange termijn gevolgen behandeling / kanker Nacontrole voor vrouw met borstkanker Tbv recidieven / nieuwe borstkankers Na 5 jaar terug naar huisarts of BOB (> 60ste) Huisarts vraag 2-jaarlijks mammogram aan Tbv lange termijn gevolgen behandeling nog geen adviezen in richtlijnen NABON / CBO 2008 14 Nacontrole Nacontrole in de oncologie Groningen Specialist moet terugverwijzen met zorgplan NABON / CBO 2008 Enquête onder 960 huisartsen (2010) respons 52% (498) Terugverwijzing: 23% (114) Communicatie met ziekenhuis: 55% (61) Tevreden over communicatie: 78% (47) C. Roorda-Lukkien Eur J Cancer 2013 15 Nacontrole Nacontrole in de oncologie Groningen ‘Gewone chronische patienten’ afwachtende zorg en vraaggestuurd Nacontrole vraagt om proactieve zorg organisatie proactieve zorg moeilijk- tijdsdruk Nacontrole mammaca: 43% wil wel ….mits onvoldoende oncologische kennis en vaardigheden ontoereikend oproepsysteem C. Roorda-Lukkien Eur J Cancer 2013 16 Nazorgplan Nacontrole in de oncologie Groningen ‘Samenvatting van de diagnose en behandeling Informatie over gezondheidsgedrag en leefstijl Informatie over eventuele nazorginterventies Beschrijving van mogelijke gevolgen van kanker en behandelingen, vroeger of later 17 Wat wil de patiënt? Nacontrole in de oncologie Groningen De helft van de patiënten heeft sterke voorkeur voor specialist Barrières tav huisarts (1) Gebrek aan kennis (2) Geen betrokkenheid bij eerste deel van traject (3) Geen continuïteit van zorg Rol die derde deel patiënten ziet voor huisarts (1) Nacontrole voor kanker (2) Nazorg als er voldoende tijd is gepaseerd Hudson Ann Fam Med 2012; 10: 418-27 18 Wat wil de patiënt? Nacontrole in de oncologie Groningen Nederlands onderzoek Meerderheid van patiënten voorkeur voor specialist (1) Continuïteit van zorg (2) Betrokkenheid bij eerste deel van traject Ruim de helft van patiënten vindt huisarts acceptabel (1) Als de huisarts voldoende kennis heeft (2) Er goed overleg is met de specialisten Voordeel huisarts: laagdrempelig, ook voor andere zorg Nadeel huisarts: gebrek aan kennis, motivatie en tijd Roorda. Submitted 19 De huisarts als regisseur? Nacontrole in de oncologie Groningen De huisarts en het nazorgbeleid De patiënt doet een beroep op de huisarts als het gaat om de nazorg Deze rol is niet geformaliseerd Er is gedeelde zorg, maar zonder goede afstemming De nacontrole gaat richting de huisarts Dit is proactieve zorg, past niet bij elke huisarts De patiënt vraagt om voldoende kennis van zaken en een goed overleg met de specialist (nazorgplan) 20 Met dank aan Nacontrole in de oncologie Groningen Annette Berendsen Carriene Roorda Afdeling Huisartsgeneeskunde UMCG 21 De huisarts als regisseur? Nacontrole in de oncologie Groningen 22