Seksuele problemen bij mannen na een stoma

Ervaring
seksualiteit en relaties
Blijf er niet
mee zitten
Tekst: Rietje Krijnen
Seksuele problemen bij mannen na een stoma:
Na aanleg van een stoma kunnen seksuele problemen optreden.
Vooral bij mannen is dat soms moeilijk bespreekbaar. Twee mannen die het hebben meegemaakt en een hulpverlener vertellen
hoe ze hiermee omgaan. ‘Naast oplossingen als pillen, prikken en
pompen is het van belang dat je helder bent over het waarom
van je erectiestoornis.’
Het is inmiddels drie jaar geleden
dat Jack (38) acuut moest worden
opgenomen in het ziekenhuis. Zijn
colitis ulcerosa was zo heftig dat
een snelle ingreep noodzakelijk
was. Hij herinnert zich weinig van
alles rondom de operatie, maar hij
weet nog heel goed dat hij wakker
werd met een zakje op zijn buik. ‘Ik
wist wat een stoma was, maar ik
dacht altijd dat dat iets was voor
andere mensen, niet voor mij.’
Jack (op zijn verzoek een gefingeerde naam) schetst een beeld
van zijn leven op dat moment. Hij
leefde erop los, had veel vriendinnen. Hij is dj en daarmee staat hij in
de schijnwerpers. ‘Ziek zijn, daar
had ik geen tijd voor. Ik had wel
vaker klachten, maar daar merkte
niemand iets van.’
De stoma veranderde in één klap
zijn leven. De onzekerheid sloeg
toe. ‘Ik was de patiënt, degene met
28.
Stomavereniging | Vooruitgang | Najaar 2016
problemen, iemand met een buik die ontsierd werd
door een zakje. Dat ik er zonder dat zakje niet meer
was geweest, dat boeide mij de eerste tijd niet. Ik was
geschonden. In die tijd had ik net een nieuwe vriendin.
Het was nog heel pril: een maand of zo. Ook haar sloot
ik aanvankelijk buiten.’
Er gebeurde niets
Dat had een reden. Jack wilde weten of hij nog een
erectie kon krijgen. ‘Denk niet dat ik daar meteen na
de operatie mee bezig was, maar na twee weken heb
ik geprobeerd te masturberen: er gebeurde niets. En
in de maanden daarna ook niet.’
Tijdens gesprekken in het ziekenhuis vermeed hij het
onderwerp. Zijn vriendin lukte het toch om tot hem
door te dringen. ‘Ze was heel geduldig. Ze vond het
zakje op mijn buik geen probleem en ze gaf me tijd.
Uiteindelijk heb ik haar snikkend verteld dat ik impotent was geworden. Zij bleef erop hameren dat ik dit
met mijn arts moest bespreken. Ik ben haar daar dankbaar voor.’
Uit het medische onderzoek bleek dat Jack gewoon
een erectie en een zaadlozing moest kunnen krijgen.
Er was sprake van een psychische blokkade, die na ge-
Gerrit en Jenneke Ekkelboom
sprekken met een seksuoloog langzaam maar zeker
verdween. ‘De seks is nu misschien wel beter dan vroeger, want ik geniet er intenser van,’ vertelt hij. ‘Als je
impotent wordt, weet je echt niet wat je overkomt. Als
je dan weer een orgasme kunt krijgen, voelt het als de
eerste keer.’
Inmiddels wonen Jack en zijn vriendin samen. ‘We gaan
nog steeds veel uit en ik ben nog altijd dj. Sommige vrienden weten van mijn operatie, maar alleen mijn vriendin
weet van van mijn tijdelijke impotentie. Misschien durf ik
dat ooit nog eens aan anderen te vertellen.’
Goed seksleven
Jacks verhaal staat haaks op dat van Gerrit Ekkelboom
(70). Op zijn 48e kreeg hij te horen dat hij darmkanker
had. Om het zekere voor het onzekere te nemen, werd
veel weefsel weggehaald. Daarbij zijn de zenuwen geraakt die zorgen voor een erectie en een zaadlozing.
In eerste instantie was Gerrit vooral blij dat hij nog
leefde. Daarna kwamen de vragen over intimiteit. ‘Wij
hebben altijd een goed seksleven gehad en dat wilden
we graag voortzetten. De eerste keer dat we seks hadden, kreeg ik een orgasme zonder erectie en zaadlozing. Dat was aanvankelijk niet zo’n probleem, maar na
verloop van tijd leefde er bij ons allebei de wens om gemeenschap te
kunnen hebben.’ Gerrit en zijn
vrouw Jenneke bespraken het in
het ziekenhuis en daar kwamen verschillende oplossingen uit voort. ‘In
eerste instantie probeerden we
een vacuümpomp en later injecties
in de penis met papaverine, een
middel dat stijfheid veroorzaakt.
Maar daardoor ontbrak de spontaniteit. Uiteindelijk kwam een penisprothese ter sprake. Daarbij
worden op de plaats van het zwellichaam twee cilinders ingebracht.
Deze zijn verbonden met een reservoir in de buikholte en dat staat
weer in verbinding met een pompje
in mijn balzak. Ik gebruik dat
pompje om een erectie te krijgen
en weer te laten verdwijnen.’
Gerrit en zijn vrouw waren open
over de reden van zijn colostoma
en zijn erectiestoornis. ‘Sommige
29.
seksualiteit en relaties
Advertentie
VRAAG EEN GRATIS
PROEFPAKKET OP MAAT AAN
Leef zoals u wilt en doe de dingen waar
u van houdt. Want met een ééndelig of
tweedelig stomasysteem van ConvaTec
bent u verzekerd van een comfortabel
en zeker product. Huidvriendelijk en
makkelijk in het gebruik. Kies zelf uit het
innovatieve assortiment stomasystemen
met kneedbare, voorgestanste of op
maat te knippen huidplaten.
IK LEEF
NIEUW!
NIEUW!
Natura™ uro + zakje met
accordion kneedbare huidplaat
Esteem™ +
Flex Convex
Esteem™ kneedbaar
(grote maat)
Ons ConvaTec Service Team is u graag van dienst:
mensen deden er wel wat lacherig over, maar over het
algemeen werd het goed begrepen, ook door collega’s.
Ik kom uit de politiewereld. Dat lijkt een machowereld,
maar in de praktijk valt dat dus erg mee. Ik kon er met
collega’s goed over praten. Ze wilden weten hoe de
pomp werkte en soms vroegen ze bij wijze van grap of
‘Ik kon er met mijn collega’s
goed over praten’
ze mijn prothese mochten lenen.’
Gerrit is ervan overtuigd dat het helpt om erover te
praten. ‘Voor mij is seks geen taboe. Als je er zelf niet
moeilijk over doet, doet de buitenwereld dat ook niet.
Maar ik zie wel dat veel mensen er niet open over durven te zijn. Waarom? Je kunt er toch niets aan doen?
En openheid haalt zoveel druk van je schouders.’
Folder
Seksualiteit
en relaties
In dit artikel komen
twee mannen aan
het woord over
seksuele problemen na een stoma.
In een van de komende nummers
van Vooruitgang
gaan we in op
problemen die
vrouwen kunnen
ervaren met seksualiteit.
Seksualiteit
en relaties
Sterker met Stom
a
door jouw ervarin
g te delen
www.stomavere
niging.nl
Onlangs verscheen de nieuwe folder Stoma en
seksualiteit van de Stomavereniging. Deze is te
downloaden en te bestellen via onze website:
www.stomavereniging.nl/Community/Informatie/Folders. U kunt ook bellen met het Landelijk
bureau in Houten: 030 634 3910. Voor een videointerview met Gerrit en Jenneke Ekkelboom:
www.stomavereniging.nl/ervaringen/films
Reactie partner
Ada Veldink is stoma- en andrologieconsulent (andrologie is het
medisch specialisme voor ziekten
bij mannen). Ze maakt op de stomapoli veel erectieproblemen mee.
Niet iedereen reageert hetzelfde,
vertelt ze. ‘De een vindt het wel
prima, omdat hij toch al minder zin
in seks had. De ander vindt het
vreselijk. Dit hangt vooral samen
met hoe je in het leven staat en het
is niet aan leeftijd gebonden. Of er
iets aan te doen is, is afhankelijk
van de oorzaak. Is er sprake van
zenuwschade? Ligt het aan het
zelfbeeld? Aan de reactie van de
partner? Of is het een combinatie
van factoren?’
Ada stelt dat dit alles samenhangt
met je gevoel van eigenwaarde: als
man maar ook als mens. ‘Ik breng
het onderwerp bewust ter sprake.
Meestal zie ik wel aan de reactie
van de man of zijn partner wat er
loos is. Helaas verdwijnt met de
seks vaak ook de intimiteit, en dat
is jammer. Iedereen heeft immers
behoefte aan erkenning en liefde.’
Ook Ada benadrukt het belang van
bespreekbaarheid. ‘Het maakt niet
uit bij wie: de stomaconsulent, de
chirurg of de huisarts. Indien nodig
kunnen zij je doorsturen naar een
specialist, zoals een seksuoloog of
androloog. Naast oplossingen als
pillen, prikken en pompen is van
belang dat je helder bent over het
waarom van je erectiestoornis.
Begrip van de situatie én een
andere manier van seks hebben,
zorgen ervoor dat je naderhand
tevredener bent met de situatie.
Daarom denk ik dat iedereen hier
open over zou moeten zijn. Dan is
het veel minder een last, voor
zowel homo- als heteromannen.’
bel 0800 - 022 44 44 voor een gratis proefpakket
of ga naar www.convatecproefpakket.nl
31.