Politieke actie Prostitutievrije gemeente Politieke actie voor raadsleden van de ChristenUnie 1 Prostitutievrije gemeente Politieke actie voor raadsleden Pagina 1. Aanleiding 3 2. Visie ChristenUnie 5 3. Feiten op een rij 6 4. Wat kunt u doen? 7 Motie: Prostitutievrije gemeente 8 Persbericht: Prostitutievrije gemeente 9 5. Elevator pitch 10 Bronnen 11 2 Prostitutievrije gemeente Gemeenten kunnen prostitutiebedrijven straks weer buiten de deur houden. De nieuwe prostitutiewet maakt de zogenoemde nuloptie weer mogelijk. Gemeenten kunnen zelfstandig bepalen of prostitutiebedrijven (bordelen, escortbedrijven en thuisprostitutie) zich wel of niet binnen de gemeentegrenzen mogen vestigen. De ChristenUnie is hier blij mee. Sterker nog, we zouden graag zien dat veel gemeenten uitspreken dat ze een ‘prostitutievrije gemeente’ willen zijn. Om dit voor elkaar te krijgen hebben we u nodig. In deze handreiking vindt u daarom een motie die het college oproept zich uit te spreken voor een prostitutievrije gemeente. Wij vragen u deze motie in februari 2014 in te dienen in de raad. Ook vindt u in deze handreiking een ‘elevator pitch’, die u kunt gebruiken om uit te leggen waarom u zich sterk maakt voor dit onderwerp. 1. Aanleiding Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2002 zijn gemeenten verplicht om een plek aan te wijzen waar seksbedrijven zich mogen vestigen. Gemeenten kunnen seksbedrijven niet weigeren. Wel leggen sommige gemeenten ondernemers die een vergunning aanvragen een waslijst aan eisen op, in de hoop hen te ontmoedigen. Met de nieuwe prostitutiewet komt de nuloptie terug in het beleid. Kanteling in denken Er lijkt momenteel een kanteling te zijn in het denken over prostitutie. Zo is Free a Girl onlangs, samen met Loesje, Fier, Home of Change, Stop the Traffik, Terre des Hommes, Comensha en Centrum Kinderhandel Mensenhandel, een campagne gestart om aandacht te vragen voor mensenhandel en gedwongen prostitutie in Nederland. Meer informatie hierover vind je op http://www.freeagirl.nl/loesje. Niet alleen in Nederland, maar ook op andere plekken in Europa is er een verandering in het denken over prostitutie merkbaar. Op 4 december 2013 heeft het Franse Parlement bijvoorbeeld een wet aangenomen die prostitueebezoek strafbaar stelt. Mensen die betalen voor seks riskeren een boete van 1500 euro. Wie twee keer of vaker wordt betrapt bij gebruik van diensten van een vrouw van lichte zeden betaalt 3.750 euro boete. En dat in een land als Frankrijk, wat bekend staat als een liberaal land als het om prostitutie gaat. Het wetsvoorstel De prostitutiewet, oftewel het wetsvoorstel 'Regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche' is de zomer van 2013 in de Eerste Kamer blijven steken. De minister komt met een novelle (een aanpassing op het wetsvoorstel), waarmee hij de registratieplicht voor prostituees en de vergewisplicht voor klanten schrapt. Het gewijzigde wetsvoorstel zal naar verwachting begin 2014 in respectievelijk de Tweede en Eerste Kamer behandeld worden. Het wetsvoorstel maakt het gemeenten mogelijk om via een gemeentelijke verordening regels op te stellen aan prostituees die in de gemeente werken. Het wetsvoorstel brengt de volgende twee veranderingen met zich mee: - gemeenten kunnen zelfstandig bepalen of prostitutiebedrijven zich wel of niet binnen de gemeentegrenzen mogen vestigen. Gemeenten regelen dit door middel van een verplicht en uniform vergunningstelsel voor de uitoefening van seksbedrijven. Ook voorziet het wetsvoorstel in uniforme intrekkings- en weigeringsgronden. Doordat duidelijk is aangegeven wat de gedragsregels, rechten en plichten van betrokkenen zijn kunnen misstanden worden bestreden. De gemeente kan er ook voor kiezen om geen enkele vergunning af te geven. Ook thuisprostitutie kan aan een vergunning worden verbonden; - de minimumleeftijd voor het legaal uitoefenen van het beroep prostituée zal worden verhoogd van 18 naar 21 jaar. 3 Na vaststelling van de wet in de Eerste Kamer zal elke gemeente haar Algemene Plaatselijke Verordening (APV) moeten aanpassen. Gemeenten hebben de mogelijkheid om in de verordening te kiezen voor de nuloptie voor bordelen, en kunnen tegelijk ook thuisprostitutie en escortbedrijven verbieden. Thuisprostitutie De thuisprostitutie speelt zich af in de eigen woning van de prostituee. Over het algemeen wordt deze woning niet opgevat als een seksinrichting, omdat er geen sprake is van een bedrijfsmatig karakter. In de Memorie van Toelichting van het wetsvoorstel regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche wordt aangegeven dat als er sprake is van één prostituee, op haar eigen adres, zonder uiterlijke kenmerken, die niet (uitvoerig) adverteert, er dan niet van een prostitutiebedrijf wordt gesproken. In zo’n geval is er sprake van een 'aan huis gebonden beroep'. De thuiswerkende prostituee is dan niet vergunningplichtig volgens het wetsvoorstel. Op dit moment worden er in verschillende gemeenten en regio’s al eisen gesteld om te kunnen spreken van thuiswerk. Een voorbeeld daarvan is het beleid van de regio Gooi en Vechtstreek, pagina 5. Thuisprostitutie kan per gemeente worden uitgesloten van de aan huis gebonden beroepen. Dit moet wel worden gemotiveerd met relevante ruimtelijk overwegingen en criteria. 4 2. Visie ChristenUnie Prostitutie is mensonwaardig. Criminaliteit, mensenhandel, uitbuiting, sociale problemen en eenzaamheid zijn de schrijnende werkelijkheid achter de schone schijn van de valse koopromantiek. De prostituees zijn de echte slachtoffers, hun lichaam mag geen koopwaar zijn. Wat de ChristenUnie betreft is prostitutie niet normaal. De ChristenUnie wil niets liever dan dat prostitutiebezoek illegaal is en dat de moderne slaven van onze tijd vrij komen. Legalisering van het bordeelverbod heeft niet geleid tot een (succesvolle) bestrijding van misstanden in de seksbranche. Het heeft eerder geleid tot een verplaatsing van de misstanden naar sectoren die niet gereguleerd zijn. Er is een grote kloof tussen wensbeelden en de dagelijkse realiteit. Volgens de ChristenUnie vormen dwang en drang en andere misstanden een onlosmakelijk onderdeel van prostitutie. Oorzaak hiervan zijn de verschillen in gemeentelijk beleid en onvoldoende zicht op niet-vergunde bedrijven en bepaalde vormen van prostitutie, de escortbranche en de thuiswerkers. De ChristenUnie is voorstander van de leeftijdsverhoging, het strafbaar stellen van het illegale aanbod van prostitutie, de landelijke vergunningenplicht, de registratieplicht en een landelijk register voor escortbedrijven. Al deze onderdelen kunnen helpen bij de bestrijding van uitbuiting, mensenhandel en gedwongen prostitutie. Het is dan ook spijtig dat de registratieplicht voor prostituees en de vergewisplicht van klanten uit de wet is gehaald. De ChristenUnie is een grote voorstander van de nuloptie, niet alleen voor prostitutiebedrijven maar ook voor zelfstandige werkers. Daarnaast pleit de ChristenUnie voor meer aandacht voor preventie, handhaving en uitstapprogramma’s. Lees meer over Mensenhandel en Prostitutie in de Handreiking Mensenhandel en Prostitutie 5 3. Feiten op een rij In Nederland wordt het totale aantal prostituees geschat tussen de 25.000 en 30.000 werkers (waarvan ca. 90% vrouw, 5% man en nog eens 5% transgender). Van de 30.000 prostituees is naar schatting 1500 minderjarig. In Nederland werkt ca. 0,6% van de vrouwen tussen 15 en 46 jaar als prostituee. Prostituees werken op de volgende plekken: raam 20%, straat 5%, privé-huizen en seksclubs 45%, escort 15%, thuis 5%, anders 10%. Een op de vijf Nederlandse mannen heeft ooit in zijn leven seks met een prostituee gehad, terwijl een op de tien mannen geregeld een bezoekje aan een prostituee brengt. Schattingen met betrekking tot onvrijwillige prostitutie lopen uiteen van 50-90% van de 25.000 à 30.000 prostituees in Nederland. Comensha registreerde het afgelopen jaar bijna 1200 slachtoffers van mensenhandel in de Nederlandse prostitutie, een dramatische stijging van 60 procent. Hierin zijn de vele vrouwen en mannen die nog steeds in de prostitutie zitten, en de dwang, uitbuiting en mishandeling niet durven melden, niet meegerekend. TAMARA Tamara (niet haar echte naam) groeit op in een middelgrote stad. Haar ouders scheiden als ze nog jong is. Thuis is er veel ruzie. Op haar 18e wordt ze het huis uitgezet. Tijdens het uitgaan ontmoet ze jongens uit een stadje in de buurt die haar onderdak aanbieden. Tamara heeft geen geld en geen werk en woont een maand lang overal en nergens via de jongens die heeft ontmoet. Ze verhuist naar een nieuwe gemeente. Ze gaat speed gebruiken en leert drie nieuwe jongens kennen. Onder bedreiging van een mes sluit ze drie telefoonabonnementen voor hen af. De abonnementen worden ter plekke verhandeld. Tamara doet hier aangifte van. De politie raadt Tamara aan de rekeningen te betalen totdat de jongens worden opgepakt. Het lukt haar niet de rekeningen te betalen en er ontstaan schulden. Een huisgenoot biedt Tamara aan haar schulden te betalen. Ze mag hem in termijnen terug betalen. Na verloop van tijd dwingt deze huisgenoot Tamara om als prostituee te gaan werken, vanwege de schulden die ze bij hem heeft. Tamara doet het, al vindt ze het vreselijk. Ze werkt vanuit huis en in een club in dezelfde plaats. Klanten in de club vragen soms of ze gedwongen werkt, ze komt niet erg gemotiveerd over. Uiteindelijk steelt Tamara een bedrag om de schuldeiser die haar tot prostitutie dwingt terug te betalen. De politie komt haar hiermee op het spoor en ze vertelt (uiteindelijk) het hele verhaal. 6 4. Wat kunt u doen? Het streven van de ChristenUnie is om in heel Nederland de seksbranche aan banden te leggen, zodat er geen mannen en vrouwen meer seksueel uitgebuit worden. De behandeling van de prostitutiewet in de Tweede en Eerste Kamer is een uitgelezen moment om de nuloptie uitgebreid onder de aandacht te brengen van gemeenten. Na aanname van de prostitutiewet in de Eerste Kamer moet elke gemeente namelijk haar Algemene Plaatselijke Verordening (APV) aanpassen. Wij beseffen dat het niet makkelijk zal zijn om alle gemeenten zo ver te krijgen dat ze bereid zijn te gaan voor de nuloptie. Maar wij geloven dat het is goed om een ambitie uit te spreken en hier maximaal op in te zetten. Wie had tenslotte ten tijde van het opheffen van het bordeelverbod gedacht dat we in 2014 zouden kunnen spreken over de nuloptie waarbij er geen vergunningen worden verleend aan seksbedrijven? Wanneer u uw college verzoekt een APV op te stellen met daarin de nuloptie als uitgangspunt is dit een stapje dichterbij naar een situatie waarin er geen sprake meer is van uitbuiting van mannen en vrouwen in de prostitutie. De Bestuurdersvereniging heeft daarom een motie en persbericht voor u opgesteld met als doel dat alle gemeenten uitspreken dat ze een prostitutievrije gemeente willen zijn. Ook hebben we een elevator pitch opgesteld zodat u in een aantal zinnen kunt uitleggen waarom u zich sterk maakt voor dit onderwerp. Timing Het verzoek is of u de motie in februari in wilt dienen in de raad. De reden hiervoor is dat we als ChristenUnie onderwerpen waar we als partij al profiel op hebben aan ons willen binden. Hiervoor is het nodig dat onderwerpen zowel landelijk als lokaal tegelijkertijd aandacht krijgen1. Timing is hierbij essentieel, zeker richting de gemeenteraadsverkiezingen. Het is daarom belangrijk dat iedereen in dezelfde periode, in dit geval februari 2014, dit punt oppakt. Mocht dit echt niet lukken dan is maart 2014 eventueel ook een optie, zolang het maar vóór de gemeenteraadsverkiezingen is. Wanneer veel gemeenten zich tegelijkertijd uitspreken voor de nuloptie, en dit op voorhand doen, oefenen we als Christenunie op proactieve wijze invloed uit op het beleid. Dien in februari 2014 de motie (pag. 8) in als Motie Vreemd aan de Orde van de Dag. Stuur het persbericht (pag. 9) maximaal een dag voor de raadsvergadering naar de pers Wij horen graag van u wat het resultaat is na de stemming in de raad. U kunt dit mailen naar [email protected] (ook als de motie niet is aangenomen). Mocht u vragen hebben of behoefte aan overleg, mail dan naar [email protected], of bel 033-4226969. Meer informatie over aanpak mensenhandel en prostitutie in de gemeente vindt u hier: Handreiking Mensenhandel en Prostitutie Dossier mensenhandel op Intranet van de Bestuurdersvereniging http://www.christenunie.nl/nl/mensenhandel 1 Behandeling in de Tweede Kamer is waarschijnlijk in februari 20134. Ook als er sprake is van uitstel in de Tweede Kamer vragen we u om de motie in februari 2014 in te dienen. 7 MOTIE MOTIE Raadsvergadering d.d. .. 2014 Agendapunt ….. De raad, gehoord de beraadslaging, Constaterende dat, het wetsvoorstel 'Regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche' voorligt in de Tweede en Eerste Kamer; bij aanname van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer elke gemeente haar Algemene Plaatselijke Verordening (APV) moet aanpassen; Overwegende dat, Comensha het afgelopen jaar bijna 1200 slachtoffers van mensenhandel in de Nederlandse prostitutie registreerde, een dramatische stijging van 60 procent; hierin de vele vrouwen en mannen die nog steeds in de prostitutie zitten, en de dwang, uitbuiting en mishandeling niet durven melden, niet zijn meegerekend; schattingen met betrekking tot onvrijwillige prostitutie oplopen tot wel 90 procent van de 25 à 30.000 prostituees in Nederland; zelfs bij een voorzichtiger schatting dit betekent er in ons land dus iedere dag tienduizenden commerciële verkrachtingen plaatsvinden; een van de 30 universele rechten van de mens is dat niemand het recht heeft de ander tot slaaf te maken; in Nederland dit recht met de voeten wordt getreden. Spreekt uit, de [NAAM GEMEENTE] uit te roepen tot prostitutievrije gemeente; Verzoekt het college van Burgemeester en Wethouders, voorbereidingen te treffen voor een APV waarin de volgende zaken zijn opgenomen: o in [NAAM GEMEENTE] worden geen vergunningen verleend aan seksbedrijven; o thuisprostitutie wordt uitgesloten van de aan huis gebonden beroepen, en er worden strenge eisen gesteld aan het thuiswerk; wanneer het wetsvoorstel ‘Regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche’ is aangenomen in de Eerste Kamer de aangepaste APV voor te leggen aan de raad; en gaan over tot de orde van de dag. Indiener(s) (fractie / naam / handtekening) ChristenUnie, 8 PERSBERICHT ChristenUnie gaat voor een prostitutievrije gemeente ___________________________________________________________________ De ChristenUnie wil dat [NAAM GEMEENTE] een prostitutievrije gemeente wordt. De partij dient tijdens de raadsvergadering [DATUM] een motie in met dit verzoek. Nu de Eerste Kamer de prostitutiewet heeft aangenomen is het aan gemeenten of ze prostitutie wel of niet toelaten. ‘Dwang en drang en andere misstanden zijn onlosmakelijk verbonden met prostitutie’, zegt ChristenUnie-raadslid [NAAM]. ‘Wij berusten niet in tientallen commerciële verkrachtingen per dag in onze gemeente en willen daarom dat het college geen vergunningen verleend aan de seksbranche via de Algemene Plaatselijke Verordening’. Nuloptie Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2002 zijn gemeenten verplicht om een plek aan te wijzen waar seksbedrijven zich mogen vestigen. Gemeenten kunnen seksbedrijven niet weigeren. Met de nieuwe prostitutiewet komt de nuloptie terug in het beleid. ‘Wanneer je seksuele uitbuiting kunt voorkomen moet je dat altijd doen’, aldus [NAAM RAADSLID]. ‘Met de nieuwe prostitutiewet hebben gemeenten weer de mogelijkheid om seksbedrijven te verbieden. Deze kans moeten we met beide handen grijpen.’ Na vaststelling van de wet in de Eerste Kamer zal elke gemeente haar Algemene Plaatselijke Verordening (APV) moeten aanpassen. Wat de ChristenUnie betreft kiezen gemeenten voor de nuloptie wat betreft de seksbranche en sluit ze thuisprostitutie uit van de aan huis gebonden beroepen. Prostitutiewet De prostitutiewet, oftewel het wetsvoorstel 'Regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche' is deze zomer in de Eerste Kamer blijven steken. De minister komt met een novelle, waarin hij de registratieplicht voor prostituees en de vergewisplicht voor klanten schrapt. Het gewijzigde wetsvoorstel zal begin 2014 in respectievelijk de Tweede en Eerste Kamer behandeld worden. In dit wetsvoorstel is opgenomen dat gemeenten een verplicht en uniform vergunningstelsel voor de uitoefening van seksbedrijven moeten hebben. Daarnaast is in het wetsvoorstel opgenomen dat de minimumleeftijd voor het legaal uitoefenen van het beroep prostituee zal worden verhoogd van 18 naar 21 jaar. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Noot voor de redactie, niet voor publicatie Meer informatie kunt u krijgen bij ……, tel. nr:…….. 9 5. Elevator pitch Prostitutievrije gemeente Meer dan de helft van de mensen die in de prostitutie werken, doet dat tegen hun wil. Dit betekent dat in elke gemeente, iedere dag tientallen mensen feitelijk verkracht worden. Niemand heeft het recht een ander tot slaaf te maken. Dit is tenslotte een van de 30 universele rechten van de mens. In Nederland wordt dit recht met de voeten getreden. De ChristenUnie zet zich in voor hen die zelf geen stem hebben en voor recht en gerechtigheid. Daarom is het wat de ChristenUnie [gemeentenaam] betreft tijd dat er een einde komt aan deze misstanden: de ChristenUnie gaat voor een prostitutievrije gemeente www.mensenrechten.org 10 Bronnen Officiële bekendmakingen: bestrijding misstanden seksbranche http://www.vng.nl/onderwerpenindex/veiligheid/prostitutie http://www.christenunie.nl/nl/mensenhandel dossier mensenhandel/ intranet/ Bestuurdersvereniging Tekst: Anja Haga (Adviseur Bestuurders ChristenUnie) Redactie: Bernadette van den Berg (Coördinator Bestuurdersvereniging) Mirjam Bikker (Beleidsmedewerker Tweede Kamerfractie ChristenUnie) Maurits van Stuijvenberg (Voorlichter Tweede Kamerfractie ChristenUnie) Bestuurdersvereniging ChristenUnie: http://www.christenunie.nl/bestuurdersvereniging [email protected] Tel.nr: 033-4226969 11 Politieke actie Prostitutievrije gemeente Dit is een uitgave van de Bestuurdersvereniging van de ChristenUnie December 2013 12