EUROPEAN CONSUMER PAYMENT REPORT 2016 1 België Intrum Justitia verzamelde gegevens van 21.317 consumenten in 21 Europese landen om zo inzicht te krijgen in het dagelijkse leven van de Europese consumenten, hun uitgaven en de manier waarop zij elke maand hun gezinsbudget beheren. De algemene gegevens worden voorgesteld in het European Consumer Payment Report 2016. Dit Country Report graaft nog dieper: het bevat de gegevens van het European Consumer Payment Report 2016 op landniveau. BELANGRIJKSTE BEVINDINGEN •Meer dan 1 Belg op 2 heeft in zijn leven perioden gekend waarin hij zijn schulden niet kon betalen en 3 op 10 kan vandaag zijn schulden soms niet betalen. Dat zijn er iets meer dan het gemiddelde van de enquête. •Belgen staan een tikkeltje negatiever tegenover hun eigen financiële situatie dan de gemiddelde Europeaan. 44% maakt zich zorgen dat hij, nadat alle rekeningen zijn betaald, niet voldoende geld overhoudt en 1 op 3 zegt dat hij niet voldoende geld heeft voor een waardig bestaan. •Slechts 1 op 4 respondenten is van mening dat hij het financieel beter heeft of zal hebben dan zijn ouders en 27% denkt dat zijn kinderen het financieel slechter zullen hebben dan hijzelf. Het lijkt erop dat Belgen de evolutie per generatie iets negatiever inschatten dan vele andere Europeanen. 2 Consumer Payment Report 2016 – BELGIË ECONOMISCHE ONTWIKKELING 100 90 80 70 60 Economische ontwikkeling, België BETAALGEDRAG Consument 20,7 26,0 gemiddeld, EU Bbp per hoofd in euro 36 500 28 700 Groeipercentage bbp 1,4 1,9 Inflatie 0,6 0,0 Werkloosheidscijfer 8,5 9,4 Gemiddelde betalings­ termijn die consumenten krijgen in dagen 50 Gemiddelde duur in dagen totdat de betaling daadwerkelijk is verricht 40 Bron: European Payment Report, 2016 30 20 BETALINGSTERMIJNEN VAN FACTUREN 10 0 [ Binnen de gestelde termijn Iedereen in België ontvangt van tijd tot tijd allerlei rekeningen, en die kunnen op verschillende manieren betaald worden: door domiciliëring, door een betalingsopdracht te sturen naar uw bank of door contant te betalen. Op alle rekeningen staat een datum waartegen het bedrag betaald moet worden. Kunt u ons voor elk van de volgende types rekeningen vertellen of u die betaalt binnen de gestelde termijn, na de gestelde termijn, of afhankelijk van de omstandigheden op dat moment? % 100 6 7 87 80 6 11 9 8 9 8 9 8 9 8 8 8 9 10 9 9 82 83 84 83 83 81 83 83 10 19 10 15 80 10 9 10 11 80 80 18 [ Het varieert 16 17 21 18 70 66 60 13 [ Na de gestelde termijn 8 10 8 11 84 80 66 62 40 20 0 Huur Gas, water, elektriciteit Hypotheek Internet/ breedband Televisie Mobiele telefonie Vaste telefonie Kredietkaartafrekeningen Verzekeringen Verkeersboetes Belastingen Dokter/tandarts/ gezondheidszorg GEDRAG MET BETREKKING TOT SCHULDEN Zijn er al perioden geweest waarin u uw schulden niet kon betalen? Bent u momenteel soms niet in staat om uw schulden te betalen? Ik weet het niet, 3% Ik weet het niet, 2% Nee, 46% Ja, 51% Ja, 30% Nee, 68% 3 Afbetaling leningen Afbetaling opleidingskosten Afbetaling uitstaande schulden Rekeningen van webwinkels/ e-commerce/ postorderbedrijven Kinderopvang Abonnementen en inschrijvingen (krant, tijdschrift, sport enz.) Hebt u gedurende de voorbije 12 maanden één of meerdere keren een rekening niet op tijd betaald? Ik weet het niet, 1% Ja, 5 of meer rekeningen, 7% Nee, 56% Ja, 2-4 rekeningen, 17% Ja, één rekening, 19% Om welke reden(en) betaalde u de rekening(en) niet op tijd? % 72 80 60 40 30 20 5 0 3 1 Nalatigheid Onvermogen Opzet Overige (d.w.z. ik was (d.w.z. ik had (d.w.z. ik wilde het vergeten) het geld niet) niet betalen) Ik weet het niet Hebt u in de loop van de voorbije 6 maanden geld geleend, los van uw hypotheeklening, of uw kredietkaartlimiet opgebruikt om uw rekeningen te betalen? Ik weet het niet, 2% Ja, 16% Nee, 82% Hoeveel geld hebt u in totaal ongeveer geleend in de loop van de voorbije zes maanden? EUR 2 183 Waar hebt u het geld geleend? % 40 39 35 30 17 20 14 19 15 10 0 0 Uw eigen bank Een andere dan uw eigen bank Sms/online krediet Overbelasting op kredietkaart Familie Vrienden 4 1 2 1 0 Pandjeshuis Geldschieter/ woekeraar Baas/werk Ik weet het niet Consumer Payment Report 2016 – BELGIË STELLINGEN: ECONOMIE [ Akkoord [ Neutraal [ Niet akkoord Hieronder vindt u een aantal stellingen. Gelieve ons voor elke van de volgende stellingen te vertellen in welke mate u ermee akkoord of niet akkoord gaat? Nadat ik mijn rekeningen betaald heb, maak ik me zorgen dat ik niet voldoende geld meer over heb Ik vind het belangrijk dat je rekeningen altijd op tijd betaalt 10% 2% Ik weet welke rekeningen ik elke maand kan verwachten Ik heb momenteel niet voldoende geld voor een waardig bestaan 10% 87% 27% 73% 44% 33% 17% 40% 29% Ik overweeg naar een ander land te verhuizen vanwege de financiële situatie in mijn eigen land 26% Ik heb het financieel beter of zal het later financieel beter hebben dan mijn ouders Ik heb mijn financiële situatie niet onder controle 16% 17% 60% 40% 60% 24% 24% Mijn kinderen zullen het financieel slechter hebben dan ik 30% 27% 23% 37% 43% De economie in mijn land is aan de beterhand Naar welk land overweegt u te verhuizen? Overige, 21% Ik weet het niet, 20% 15% 41% Noorwegen, 0% Zweden, 2% 43% Denemarken, 1% Finland, 1% Nederland, 3% Estland, 0% Mijn persoonlijke financiële situatie is aan de beterhand 35% Ierland, 1% 21% Polen, 1% VK, 2% Tsjechië, 0% Duitsland, 3% Slowakije, 0% België, 0% Hongarije, 1% Frankrijk, 16% 44% Mijn financiële situatie is een reden om mijn relatie niet te beëindigen Portugal, 2% 27% Griekenland, 0% 32% Zwitserland, 1% Spanje, 17% Oostenrijk, 1% 41% Italië, 6% 5 Consumer Payment Report 2016 – BELGIË STELLINGEN: FAMILIE [ Akkoord [ Neutraal [ Niet akkoord Hieronder vindt u een aantal stellingen. Gelieve ons voor elke van de volgende stellingen te vertellen in welke mate u ermee akkoord of niet akkoord gaat. Kinderen zouden op school meer moeten leren over per­ soonlijk financieel beheer 7% 24% Scholen hebben de verant­ woordelijkheid om kinderen te leren over persoonlijk financieel beheer Ik probeer mijn kinderen te leren omgaan met geld 15% 2% 18% 28% 69% 83% 18% 43% Om financiële redenen zullen mijn kinderen niet zo snel alleen kunnen gaan wonen als ze zouden willen 34% Ik ben ten minste één keer terug bij mijn ouders moeten gaan wonen vanwege mijn financiële situatie 23% 29% 48% 36% 36% Ik ga ervan uit dat ik mijn kinderen financieel zal moe­ ten ondersteunen wanneer ze alleen gaan wonen Ik wou dat ik op school meer had geleerd over persoonlijk financieel beheer 20% 61% 19% 48% 39% STELLINGEN: WINKELGEDRAG [ Akkoord Hieronder vindt u enkele stellingen over online koopgedrag. Gelieve ons voor elke van de volgende stellingen te vertellen in welke mate u ermee akkoord of niet akkoord gaat. Ik heb een kredietkaart Ik gebruik mijn krediet­ kaartlimiet vaak op Ik gebruik mijn kredietkaart vaak online 16% [ Neutraal [ Niet akkoord Ik maak me zorgen over gemakkelijk toegankelijke kredieten via smartphones. Die kunnen immers verlei­ delijk zijn voor mensen die beter geen lening zouden nemen 16% 26% 37% 58% 20% 40% 56% 28% 64% 16% 23% Ik spendeer geregeld geld aan online aankopen In vergelijking met een jaar geleden koop ik nu meer online Doordat online shoppen zo gemakkelijk is, koop ik in totaal meer dan anders 37% 30% 41% 24% 48% 34% 29% 29% 29% Ik ontvang mijn facturen liever digitaal 30% 37% 33% Ik vind het oké om mijn vakantie te betalen op afbetaling, op krediet, of met geleend geld Ik vind het oké om consumentengoederen (bv. een tv of pc) te kopen op afbetaling, op krediet, of met geleend geld 10% 20% 15% 59% 75% 21% 6 SPAARGELD Spaart u elke maand geld? Waarom spaart u elke maand geld? % 80 Ja, 49% ik spaar ongeveer: 387 euro Nee, 51% 70 60 40 40 38 26 25 15 20 18 7 0 8 1 Voor mijn Voor mijn Overige Voor consumptie pensioen opleiding /Om consump­ tiegoederen te Voor mijn Voor als ik Geen van Om te Om kopen kinderen/ mijn baan zou bovenstaande reizen een huis/ kleinkinderen kwijtraken appartement te kopen Voor onverwachte uitgaven Wat doet u met uw spaargeld? % 100 84 80 60 40 20 16 10 0 Ik houd het contant bij Ik beleg in aandelen Ik zet het op mijn spaarrekening 16 8 3 3 Ik beleg in premieobligaties Ik beleg in goud Ik beleg in obligaties Ik beleg in fondsen 2 2 Ik beleg in kunst Ik beleg in diamanten en juwelen 2 Heeft de toegenomen economische opschudding van de voorbije jaren uw houding ten opzichte van spaargeld veranderd? Ik weet het niet, 10% Ik weet het niet,12% Nee, 42% Ja, ik vind het nu belangrijker om te sparen, 33% Ja, ik vind het nu minder belangrijk om te sparen, 14% Nee, mijn houding ten opzichte van spaargeld is niet veranderd door de economische opschudding, 41% 7 9 1 1 4 1 Ik beleg in Ik beleg in Overige verzamelobjecten valuta’s bv. munten, Ik Ik Ik beleg Ik weet het niet postzegels, beleg beleg in andere wijn) in antiek in vastgoed derivaten Zou u zich, zonder geld te lenen, een onvoorziene uitgave van een half nettomaandloon (1 050 euro) kunnen veroorloven? Ja, 48% 3 Denkt u dat u een redelijk goede kans hebt om uw economische situatie aanzienlijk te verbeteren? Ik weet het niet, 28% Nee, 33% Ja, 40% TOP 10 TIPS VOOR EEN FINANCIEEL GEZOND HUISHOUDBUDGET: 1. B ereken uw uitgaven om binnen uw budget te kunnen blijven. Neem uw gezinsuitgaven stevig in de hand door elke uitgave te noteren, zodat u niet langer meer uitgeeft dan u hebt. 2. D enk twee keer na voor u iets koopt. Hebt u het wel d ­ egelijk nodig? 3. Verwacht u in de toekomst een grote rekening, zoals de inkomstenbelasting of uw autoverzekering? Begin dan nu alvast geld opzij te zetten, zodat u zeker voldoende geld hebt om de rekening te betalen. 4. O nderteken nooit een contract voor u de voorwaarden gelezen en begrepen hebt. 5. L ees ook altijd de kleine lettertjes, en vermijd extra kosten door altijd op tijd te betalen. 6. A ls u een rekening niet op tijd kunt betalen, breng uw schuldeisers dan tijdig op de hoogte – misschien kunt u een terugbetalingsregeling afspreken, of wat extra tijd krijgen? 7. A ls u uw schulden niet betaalt, dan kunt u wel eens te maken krijgen met een incassobureau. In dat geval kunt u best zo snel mogelijk contact met het bureau opnemen, om de potentiële schadevergoedingen en kosten te beperken. U kunt met hen uw financiële situatie bespreken en mogelijke oplossingen zoeken. 8. D oor te blijven communiceren en naar een oplossing te blijven zoeken, vindt u misschien wel een manier om uw schuldprobleem op te lossen. 9. H ebt u een betalingsplan, houd u dan aan uw beloften. Kunt u dat niet, dan is het essentieel dat u het incassobureau daar onmiddellijk van op de hoogte brengt. Fatsoenlijke incassobureaus zoals wij zijn er om u te helpen uit de schulden te geraken. 10. N egeer uw eventuele geldproblemen niet. Zoek zo snel mogelijk hulp en ga aan de slag om uw financiële situatie onder controle te krijgen. www.intrum.com/ecpr2016 8