DOC - Technisch beheer

LAWAAI
Naam :
School :
Locatie van uitvoering :
Datum van uitvoering :
Uitgevoerd door :
Tijdsduur van de Toolboxmeeting :
VRAGENLIJST

Zijn er onveilige situaties / handelingen voorgevallen in de afgelopen periode?
Zo ja, omschrijf dit op de achterzijde.

Zijn er bijna-ongevallen voorgevallen in de afgelopen periode?
Ja / Nee
Zo ja, omschrijf dit op de achterzijde.

Zijn er ongevallen voorgevallen in de afgelopen periode?
Ja / Nee
Zo ja, omschrijf dit op de achterzijde.

Ja / Nee
Zijn er vragen / opmerkingen betreffende de veiligheid op de werklocatie?
Ja / Nee
(Orde, netheid, organisatie, materiaal etc.)
Zo ja, omschrijf dit op de achterzijde.

Zijn er nog overige vragen c.q. opmerkingen?
Ja / Nee
Zo ja, omschrijf dit op de achterzijde.

Zijn er medewerkers die nog geen veiligheidsinstructies hebben ontvangen?
Zo ja, omschrijf dit op de achterzijde.

Beschikken alle medewerkers over de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen?
Zo neen, omschrijf dit op de achterzijde.
Ja / Nee
Ja / Nee
VOLGENDE VERGADERING
Datum :
TOOLBOXMEETING LAWAAI
Uur :
Plaats :
Pagina 1 van 4
WAT IS GELUID?
Volgens studies van de Europese Gemeenschap zouden naar schatting 20 à 30 miljoen mensen in
Europa in een omgeving werken waar veel lawaai aanwezig is.
Al deze mensen lopen hierdoor kans op een mogelijke gehoorbeschadiging.
In de volksmond zegt men dat “voorkomen beter is dan genezen”.
Echter, in geval van gehoorbeschadiging is voorkomen de enige mogelijkheid, genezen kan
namelijk niet!
WAT IS GELUID?


Geluid is een luchttrilling welke via ons gehoor wordt ontvangen en naar onze hersenen wordt
doorgezonden.
Enkel via onze oren kunnen we deze trillingen waarnemen. De sterkte van geluid wordt uitgedrukt
in decibel (dB(A)).
WAT IS SCHADELIJK GELUID?
Wanneer de hoorcellen in ons gehoororgaan door te sterke en langdurige geluiden te zwaar belast
worden, blijken ze op termijn te worden beschadigd. Na verloop van jaren zal een gedeelte van het
gehoor verloren gaan en nooit meer herstellen.
De slijtage van het gehoor verloopt geleidelijk en langzaam, zodat je de indruk krijgt dat je “aan al dat
lawaai gewend bent”. Je denkt dat je het lawaai niet meer hoort, omdat het elke dag wel aanwezig is.
In werkelijkheid kan het zijn dat je gehoor al aangetast is.
Een vuistregel is dat wanneer een gesprek op 1 meter afstand niet zonder stemverheffing
mogelijk is, het geluidsniveau boven de 80 dB(A) ligt.
Lawaai boven de 80 dB(A) overbelasten de hoorcellen,
Lawaai boven de 120 dB(A) vernielen de trilhaartjes in je oor
PLICHTEN VAN DE WERKGEVER
De werkgever is verplicht maatregelen te nemen om gevaarlijk geluid op de werkplek tegen te
gaan. Gehoorschade kan op verschillende manieren bestreden worden, via preventieve
maatregelen en, als het niet anders kan, ook met persoonlijke beschermingsmiddelen als
otoplastieken, oorkappen en schuimproppen.
Veel mensen werken in een lawaaiige omgeving. In de industrie geldt dit zelfs voor één op de twee
werknemers. Ruim 900.000 mensen dreigen in ons land bij de dagelijkse uitoefening van hun
beroep langzaam maar zeker doof te worden. Ook omdat lawaaidoofheid op geen enkele
manier genezen kan worden, is preventie van het grootste belang.
De werkgever heeft de volgende verplichtingen bij het vermijden en beperken van schadelijk geluid
op de werkplek:

Het geluid op de werkplek moet volgens een schriftelijke risico-inventarisatie en –evaluatie
worden beoordeeld en ook zodanig gemeten worden.

Geluidsniveaus boven 80 dB(A) worden schadelijk geacht voor de gezondheid. Bij
overschrijding van dit niveau moet de werkgever zijn werknemers voorlichten over de gevaren
van schadelijk geluid.

Bij geluidsniveaus boven 80 dB(A) moet de werkgever gehoorbeschermingsmiddelen
beschikbaar stellen en over het gebruik ervan voorlichting geven. Bovendien moet de
werkgever bij overschrijding van dit niveau de werknemers in de gelegenheid stellen
regelmatig hun gehoor te laten controleren. Bij geluidsniveaus boven 85 dB(A) zijn de
werknemers verplicht gehoorbeschermingsmiddelen te dragen. De arbeidsplaatsen waar het
geluidsniveau hoger is dan 85 dB(A) moeten zijn afgebakend en gemarkeerd, bijvoorbeeld met
lijnen op de vloer en met waarschuwingsborden.
TOOLBOXMEETING LAWAAI
Pagina 2 van 4
HOE KUNNEN WE GEHOORSCHADE VOORKOMEN?
1. Het treffen van technische voorzieningen
Deze methode dient als eerste te worden toegepast en bestaat uit
geluiddemping, vervanging door geluidsarme apparatuur en
werkplekindeling.
2. Door het dragen van gehoorbeschermingsmiddelen (PBM’s)
Als de eerste methode onvoldoende resultaat geeft of niet kan worden
gerealiseerd, dient men over te gaan tot het gebruik van
gehoorbeschermingsmiddelen zoals oordoppen, oorkappen e.d.
De werkgever heeft elke uitvoerende werknemer oorkappen en/of
oordoppen verstrekt, het is dan ook de taak van de werknemer om
deze verstrekte gehoorbeschermingsmiddelen goed te gebruiken :

controleer regelmatig de gehoorbescherming op beschadigingen
of slijtage.

Vervang onmiddellijk beschadigde of versleten
gehoorbeschermingsmiddelen.

Heb je je gehoorbescherming toch niet bij de hand, ga dan naar
de controlekamer van je werkplek om gehoorbescherming op te
halen.
ER ZIJN GEHOORBESCHERMERS IN VELE SOORTEN EN MATEN:

Gehoorwatten: gehoorwatten zijn gemaakt van glasdons en
meestal voorzien van een omhulsel van dunne kunststoffolie. Na
eenmalig gebruik worden ze weggegooid.
ZE VERMINDEREN HET GELUIDSNIVEAU MET 5 À 10 DB(A);

Schuimproppen: schuimproppen zijn cilindervormige stukjes
geïmpregneerd kunststofschuim. De gebruiker drukt ze tussen duim
en wijsvinger samen tot een rolletje en brengt ze in het oor, waar
ze vervolgens uitzetten tot de gehoorgang geheel is opgevuld. Na
gebruik kunnende schuimproppen gereinigd en opnieuw gebruikt
worden.
ZE VERMINDEREN HET GELUIDSNIVEAU MET 10 À 15 DB(A);

Oordopjes: Oordopjes zijn gemaakt van siliconenrubber of zacht
plastic en zijn hygiënisch en duurzaam, zodat ze dikwijls kunnen
worden gebruikt. De vorm kan sterk verschillen: er zijn kegeltjes,
staafjes of met lucht gevulde kussentjes. Meestal zijn oordopjes
voorzien van dunne, soepele afdichtingslamellen.
ZE VERMINDEREN HET GELUIDSNIVEAU MET 10 À 15 DB(A).

Individueel aangemeten oordoppen (otoplastieken):
otoplastieken zijn gemaakt van kunsthars en worden individueel
aangemeten aan de hand van een wasafdruk van de gehoorgang.
Ze sluiten de gehoorgang af zonder druk op de wand van de
gehoorgang uit te oefenen. Ze zijn comfortabel en gaan lang mee.
DE GELUIDSDEMPING IS INSTELBAAR, AFHANKELIJK VAN DE INSTELLING
VERMINDEREN ZE HET GELUIDSNIVEAU MET 5 TOT 30 DB(A);

Oorkappen: Oorkappen bestaan uit twee hardplastic schelpen,
voorzien van zachte kunststof afdichtingsringen; de binnenzijde is
bekleed met geluidsabsorberend materiaal. De schelpen zijn in
hoogte verstelbaar bevestigd aan een verende hoofdbeugel.
Sommige typen zijn voorzien van luidsprekertjes voor de weergave
van muziek of de ontvangst van berichten.
OORKAPPEN VERMINDEREN HET GELUIDSNIVEAU MET 15 À 25 DB(A).
TOOLBOXMEETING LAWAAI
Pagina 3 van 4
3. Blootstellingsduur verminderen bij geluidsterkte
boven 80 dB(A)
Blijft de geluidssterkte onder een niveau van 80 dB(A), dan is er geen
kans op blijvende gehoorschade. Komt de geluidssterkte boven deze
waarde, dan wordt de blootstellingsduur van groot belang. Wie
regelmatig blootgesteld wordt aan deze geluidssterkte, loopt wel
degelijk risico op blijvend gehoorverlies.
Signalen van blijvend gehoorverlies zijn :

hoge tonen of zachte geluiden worden niet meer gehoord;

moeite met het voeren van een (telefoon)gesprek in een rumoerige
omgeving;

men hoort niet-bestaande fluit- of bromtonen.
Boven de 80dB(A) geldt de volgende regel:
verhoging van het geluidsniveau met 3dB(A) halveert de
toegestane blootstellingsduur.
Uitgaand van een veilige verblijfstijd van 8 uur bij 80 decibel betekent
dit dat:

een werknemer maar vier uur per etmaal aan een niveau van
83dB(A) mag worden blootgesteld;

een werknemer maar twee uur per etmaal aan een niveau van
86dB(A) mag worden blootgesteld;

een werknemer maar een uur per etmaal aan een niveau van
89dB(A) mag worden blootgesteld;

een werknemer maar een half uur per etmaal aan een niveau van
92dB(A) mag worden blootgesteld;

een werknemer maar een kwartier per etmaal aan een niveau van
95dB(A) mag worden blootgesteld.
OVERSCHRIJDING VAN DEZE PERIODEN BRENGT HET GEHOOR IN GEVAAR.
RISICO-INVENTARISATIE EN -EVALUATIE (RIE)
Sinds de komst van de nieuwe Welzijnswet (1996) moet de werkgever via een risico-inventarisatie
de risico's opsporen.
Bij zo'n RIE zal duidelijk moeten worden hoe vaak en in welke mate lawaai voorkomt,
waar zich de belangrijkste knelpunten bevinden en met welke maatregelen het lawaai kan
worden uitgesloten of verminderd.
In de schriftelijke RIE moeten in ieder geval de volgende punten zijn uitgewerkt :



De beoordeling en indien nodig meting van het geluidsniveau op de arbeidsplaats. Het doel
ervan is die arbeidsplaatsen op te sporen waar werknemers aan schadelijk geluid blootstaan.
De manier waarop het lawaaiprobleem wordt aangepakt, indien nodig met de volgorde en
fasering van de benodigde maatregelen.
De voorzieningen die nodig zijn om het geluidsniveau te verlagen in ruimten waar werknemers
verblijven.
TOOLBOXMEETING LAWAAI
Pagina 4 van 4