(1) Voedselsoevereiniteit in het landbouw

Wereldvoedseldag 2011
Voedselsoevereiniteit en
klimaatrechtvaardigheid
- Analyse en voorstellen
Amsterdam, 16 oktober 2011
Inhoud





Overzicht ecologische problematiek
Europees en internationaal handels-, milieu- en
landbouwbeleid
Neoliberaal/koloniaal beleid in ontwikkelingslanden
Sociale gevolgen
Voorstellen cq. eisen:





1. Voedselsoevereiniteit in landbouw- en handelsbeleid
2. Klimaatrechtvaardigheid en energiezekerheid
3. Stoppen van greenwash en schenden mensenrechten
Mogelijke steun
Tips uit India
Huidige ecologische problematiek





Klimaatverandering, gevolgen landbouw:
 te hoge temperatuur, droogtes, overstromingen,
oprakend gletsjerwater, verzilting
 Valse klimaatoplossingen: CDM, REDD +,
plantages, biobrandstoffen
Peak oil in relatie tot hoge afhankelijkheid van olie
Oprakende mineralen: fosfaat, molybdeen, zink, koper
Waterschaarste, behoefte stijgt met 20-55%
Maar: 9 miljard mensen in 2050 + toenemende
consumptie per persoon
Europees en internationaal handels-,
milieu en landbouwbeleid
GATT – landbouw uitgezonderd, maar geen dumping
toegestaan
 1962: veevoer importvrij – EU beschermt de graanmarkt
 Jaren 90 richting WTO (1995) deal VS en EU:
 Van kostendekkende prijzen naar lage prijzen en
inkomenssubsidies, dumping ‘gelegaliseerd’
 Geen productiebeheersing, afbouw marktbescherming
 Van bindende overheidswetgeving (Rio 1992) naar Public Private
Partnerships (Johannesburg 2002)  o.a. RSPO, RTRS
 Alleen WTO-verdragen kunnen met sancties worden
afgedwongen
 recht op openbreken markten en toegang grondstoffen in plaats
van recht op voedsel

Neoliberaal/koloniaal beleid t.o.v.
ontwikkelingslanden



Schuldenlasten, grote invloed Wereldbank en IMF op beleid in
ontwikkelingslanden:
 Afbouw strategische voorraden en marketingboards
 Bezuiniging op investeringen in landbouw
 Afbouw importbescherming eigen voedselproductie
 Grote oriëntatie op export van luxe producten
EU-handelsstrategie Trade Growth & World Affaris, doelstellingen:
 Agressieve toegang tot grondstoffen en markten
 Beschermen van investeringen en IPR’s (o.a. zaden)
Bilaterale en regionale vrijhandelsverdragen
 Nog ongelijkere onderhandelingspartners dan WTO
 Geen afbouw EU-landbouwsubsidies, wel afbraak
bescherming landbouw en informele handel
Sociale gevolgen






Op vrije wereldmarkt: Koopkracht westerse autorijders en
vleeseters wint van voedselzekerheid in ontwikkelingslanden
Door grote gerichtheid op export via monoculturen; nadelige
effecten voor bestaanszekerheid inheemse volkeren en kleine
boeren en voortbestaan dieren en planten
Productie onder de kostprijs in landbouw in Noord en Zuid
door verstoring van lokale en nationale markten.
 Kaalslag onder kleine boeren en familiebedrijven
 Meeste landen in Sub Sahara Afrika netto-voedselimporteur
+ deels wel exporteur tropische producten
 Multinationals en grootgrondbezitters profiteren, de
consument niet
Migratie naar het Westen: mensenhandel, concurrentie met
arbeiders, rechts-extremistische sentimenten
Europa niet zelfvoorzienend voor plantaardig eiwit en olie
Conflicten om oprakende natuurlijke hulpbronnen, o.a. land grab
227 miljoen hectare
Voorstellen (1) Voedselsoevereiniteit in
het landbouw- en handelsbeleid



Meer regionale zelfvoorziening voedsel, energie, hout en textiel via
drastische hervorming vrijhandelsverdragen
Hervorming Europees Landbouwbeleid (GLB 2014-2020)
 Importheffingen verhogen en productiebeheersing
 Afschaffen inkomens- en exportsubsidies
 Kostendekkende prijzen in plaats gesubsidieerde export
 Verhogen milieu- en dierenwelzijnseisen
 Europese Ecotaxen  100% ‘duurzame’ producten in winkel
 € 25 miljard bespaard  Stimuleren ecologische productie en
verwerking, duurzame decentrale energieproductie
Handelsbeleid t.a.v. ontwikkelingslanden
 Stoppen met opdringen liberalisering, bescherming z.s.m.
 Markten en natuurlijke hulpbronnen terug voor eigen
voedselproductie
Voorstellen (2) Klimaatrechtvaardigheid
en energiezekerheid

EU reduceert broeikasgassen met 50% in 2017, via:
 Voedselsoevereiniteit: 50-75% GHG beperkt of vastgelegd

Niet langer afschuiven op OL via CDM en emissiehandel
 Zeevaart en luchtvaart ook verplichte reductie GHG
 Drastische verhoging ecotaxen – verlagen op arbeid
 Afschaffen subsidies fossiele brandstoffen (€ 7,5 miljard)
 Geen overheidsgeld aanleg snelwegen, havens, vliegvelden
 Drastische uitbreiding openbaar vervoer
 Kolencentrales dicht in 2020 – Feed in tarief
 Importverbod olie uit teerzanden
Biobrandstoffenrichtlijn afschaffen, importverbod uit OL


Organische stof, gemengde bedrijven, lokalisering en stop boskap
Voorstellen (3) Stop greenwash, stop
mensenrechtenschendingen






Solidaridad, WNF (en Oxfam) uit RTRS, RSPO
IDH stopt programma’s soja, palmolie, kweekvis
€ 100 miljoen Initiatief Duurzame Handel naar…KIT?
Brede discussie over bindende criteria voor ‘duurzaam’
Parlementaire enquête over schenden mensenrechten
door vrijhandelsverdragen & het klimaatverdrag
Multinationals aansprakelijk stellen in zowel land van
grondstoffenwinning, productie en handel als van
vestiging voor de schending van mensenrechten
Mogelijke steun







Voorstellen onderschrijven email: [email protected]
Facebook/Causes – vrienden en bekenden uitnodigen
1 november tussen 12.30 en 14.30 naar Den Haag
Elke dinsdag vanaf 1 november t/m 17 december naar Plein
tussen 9.00 en 18.00 uur
Helpen met een support team, voor benaderen media,
behandelen emails etc.
Any Ideas are welcome
Donaties altijd welkom voor ‘Campagne Voedsel en klimaat’
t.n.v. Platform Aarde Boer Consument, banknr. 8119.93.124
DANK VOOR UW AANDACHT EN (MORELE) STEUN!
Tips uit India

Biju Negi: ‘Of course, you may have planned
out how the day is going to be spent. I am sure
there will be speeches. It would be important to
have readings.
Importantly, may I suggest, with some prayer for
the humanity, that God provide the 'other' with
wisdom, understanding and peace.’

Gandhi: ‘De wereld biedt genoeg voor ieders
behoeften, niet voor ieders hebzucht.’