tijdig zorgen voor je zorg bij het levenseinde

TIJDIG ZORGEN VOOR JE ZORG
BIJ HET LEVENSEINDE
Een goed idee?
1
GEBOREN WORDEN
LEVEN
STERVEN
2
ZIEKTES
Kankers - orgaanfalen - psychische aandoeningen tand des tijds - …
GENEESLIJK: jaren toevoegen aan het leven
ONGENEESLIJK: leven toevoegen aan de jaren
• Behandelbaar
• Stabiel
• (Zeer)(traag) progressief
• Niet meer behandelbaar
• (Zeer)(traag) progressief
• Terminaal
3
HOE STERVEN WIJ?
2/3 van de sterfgevallen is niet plots
4
MOGELIJKE MEDISCHE BESLISSINGEN
ROND HET LEVENSEINDE
1.
2.
3.
4.
Behandeling niet opstarten
Behandelingof stoppen
Pijn- en symptoomcontrole
Levensbeëindiging zonder verzoek
LET OP: strafbaar!
5. Hulp bij zelfdoding
LET OP: juridisch niet eenduidig in België!
6. Euthanasie: dit is levensbeëindiging op verzoek
5
WAARDIG LEVENSEINDE
• Recht op zelfbeschikking bij beslissingen over
persoonlijke zorg
• Vroegtijdige zorgplanning: ellende en zinloos
lijden vermijden
• Dankzij wetgeving patiëntenrechten,
palliatieve zorg en euthanasie
6
PATIËNTENRECHTEN
Recht op verstaanbare, waarheidsgetrouwe
diagnose en prognose
Recht op zelfbeschikking:
Goed geïnformeerde persoon stemt toe met of
weigert de behandeling
7
PATIËNTENRECHTEN BIJ
WILSONBEKWAAMHEID
Vooraf invullen van document
negatieve wilsverklaring
=
Recht op zelfbeschikking bij wilsonbekwaamheid
8
PATIËNTENRECHTEN BIJ
WILSONBEKWAAMHEID
• Document negatieve wilsverklaring
• In overleg met uw huisarts
• Aanstellen van vertegenwoordiger
• Toevoegen aan uw medisch dossier bij huisarts
9
PATIËNTENRECHTEN BIJ
WILSONBEKWAAMHEID
VERTEGENWOORDIGER
- Zelf aanstellen
- (Bewindvoerder)
- Wettelijke volgorde:
Samenwonende of wettelijke partner/echtgenoot
Meerderjarig kind
Ouder(s)
Meerderjarige broer of zus
Medisch team (ook: bij conflict)
10
PATIËNTENRECHTEN BIJ
WILSONBEKWAAMHEID
VERTEGENWOORDIGER
• Oefent patiëntenrechten van wilsonbekwame
persoon uit
• Staat garant voor de wil van de persoon
• Schept duidelijkheid
• Voorkomt conflicten
11
PATIËNTENRECHTEN BIJ
WILSONBEKWAAMHEID
Negatieve wilsverklaring
=
Juridisch afdwingbaar
12
DOCUMENT NEGATIEVE WILSVERKLARING
13
DOCUMENT NEGATIEVE WILSVERKLARING
14
DOCUMENT NEGATIEVE WILSVERKLARING
15
PALLIATIEVE ZORG: DEFINITIE
“Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het
leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken
hebben met een levensbedreigende aandoening, door het
voorkomen en verlichten van lijden, door middel van
vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en
behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke,
psychosociale en spirituele aard.”
(Wereldgezondheidsorganisatie, WHO, 2002)
16
PALLIATIEVE ZORG: WIE EN
WANNEER
dood
start palliatieve fase
Ziektegerichte palliatie
Symptoomgerichte
palliatie
Palliatie
in de
stervensfase
Nazorg
rouw
PALLIATIEVE ZORG
Voortschrijdende ziekte in de tijd
17
PALLIATIEVE ZORG = TOTAALZORG
Fysieke klachten en symptomen
Aandacht voor gevoelsleven
Sociale begeleiding
Spirituele opvang
PALLIATIEVE ZORG = GEDEELDE ZORG
18
PALLIATIEVE ZORG
Dag
centra
Pall. Thuis
Zorg
Pall. Zorg
Eenheden
WZC’s
Ziekenhuizen
Netwerk Palliatieve Zorg
19
EUTHANASIE: actueel verzoek
Actueel euthanasieverzoek
=
Levensbeëindiging op verzoek
20
EUTHANASIE: actueel verzoek
Wettelijke voorwaarden:
• Meerderjarige is wilsbekwaam
• Ondraaglijk lichamelijk en/of psychisch lijden
als gevolg van ongeneeslijke, medisch
uitzichtloze aandoening
• Verzoek meermaals stellen
• Artsen kunnen niet verplicht worden
(= juridisch niet afdwingbaar)
21
EUTHANASIE: actueel verzoek
OF:
• De minderjarige is OORDEELSBEKWAAM
+ toestemming ouders
• In geval van FYSIEK ONDRAAGLIJK LIJDEN
22
EUTHANASIE: actueel verzoek
Verloop:
• Actueel verzoek om euthanasie
- Terminaal ziek
- Niet terminaal, maar wel ongeneeslijk ziek
• Uitklaren euthanasievraag
• Uitvoeren euthanasie
23
EUTHANASIE BIJ ONOMKEERBAAR COMA
• Wilsbekwame persoon
• Twee getuigen, vertrouwenspersoon
• Overleg met huisarts, toevoegen bij medisch dossier
• Vijf jaar geldig, daarna herbevestiging
• Registratie gemeente: niet verplicht maar wenselijk
• Artsen kunnen niet verplicht worden (= juridisch niet
afdwingbaar)
24
DOCUMENT VOORAFGAANDE
WILSVERKLARING EUTHANASIE
25
26
27
28
ENFIN, VALT ER NU NOG IETS TE
REGELEN?
Orgaandonatie
Lichaam schenken aan de wetenschap
Afscheid
29
DOCUMENT ORGAANDONATIE
Verklaring voor orgaandonatie
Wettelijke basis: KB van 30/10/86 (BS 14/02/87)
KONINKLIJK BELGIE
Gemeente:
http://www.beldonor.be
Postcode:
Verklaring van de wilsuitdrukking inzake wegneming en transplantatie van organen en weefsels
na overlijden.
Naam – Voornamen:
Datum en plaats van geboorte (dd/mm/jjjj):
Rijksregisternummer:
Adres:

Verzet zich tegen elke wegneming van organen en weefsels (1)

Verklaart uitdrukkelijk zich donor te stellen (uitdrukkelijke wilsbeschikking)

Herroep de verklaring van verzet (1)

Herroept de verklaring van uitdrukkelijke wilsbeschikking
(1) De vertegenwoordiger van degene voor wie het verzet of de herroeping ervan is geschied:
Graag van verwantschap:
Opgemaakt te
Op
Handtekening van de aanvrager,
Handtekening van de ambtenaar,
Stempel van de gemeente
(1) In voorkomend geval
30
ALLES VOOR DE WETENSCHAP
Wilsbekwame persoon
Handgeschreven wilsbeschikking
31
VERKLARING BETREFFENDE DE LAATSTE WILSBESCHIKKING INZAKE
DE WIJZE VAN TERAARDEBESTELLING
32
WAAR KUNT U TERECHT VOOR
INDIVIDUELE DIENSTVERLENING ?
CONCRETE INFO
[zelf in te vullen, afhankelijk van uw regio]
33
VRAAG EN ANTWOORD
34