Laat je tanden zien

Tandzijde, tandenstokers en andere hulpmiddelen
Tandhygiëne bij kinderen
www.bendebever.be
• Zelfs als je goed poetst, worden de ruimten tussen je tanden en tussen je tanden en je tandvlees onvoldoende gereinigd. Met tandzijde of floss verwijder je tandplak op de
plaatsen waar je met je tandenborstel niet bij kunt.
- Gebruik een draad van ongeveer 40 cm. Wikkel de uiteinden losjes om je middelvingers. Hou een stukje van
enkele cm tussen je duimen en wijsvingers.
- Trek de strakgespannen draad over het contactpunt tussen je tanden en trek hem stevig tegen een zijvlak aan.
Maak heen en weergaande schuurbewegingen vanaf
het contactpunt naar je tandvlees en weer terug. Doe
daarna hetzelfde met het zijvlak van de tand ernaast.
Flossen vraagt enige handigheid. Vraag aan je tandarts
om je te tonen hoe je tandzijde het best gebruikt.
• Je tandarts kan je ook tandenstokers aanraden en het
gebruik ervan aanleren. Een houten tandenstoker met
driehoekige vorm en een platte kant is het best aangepast
aan de ruimte tussen je tanden en geeft dan ook het beste
resultaat. Kies een tandenstoker met een niet te scherpe
punt.
• Er bestaan ook andere hulpmiddelen om tussen je tanden
te poetsen, zoals borsteltjes of aangepaste tandenborstels. Vraag raad aan je tandarts.
• Bij kinderen is het gebruik van tandzijde en tandenstokers
niet aanbevolen.
• Vanaf het ogenblik dat er tanden doorbreken, wordt er
tandplak gevormd en moet er dus gepoetst worden. Kinderen kunnen echter nog niet zo vlot overweg met een
tandenborstel. De vorm en de stand van de melktanden
verschillen bovendien van een volwassen gebit. Leer
jonge kinderen daarom horizontaal poetsen. Het blijft
belangrijk om alle vlakken van de tanden te poetsen. Gebruik voor peuters en kleuters een aangepaste tandenborstel met een kleinere borstelkop en een kleiner handvat. Tot zes à zeven jaar slikken kinderen de tandpasta
grotendeels in. Kies daarom voor kindertandpasta met
een aangepast fluoridegehalte (1000 ppm).
• Bij kinderen tot 6 jaar is het aanbevolen om tweemaal per
dag te poetsen: ‘s morgens voor of na het ontbijt en ‘s
avonds voor het slapengaan. Gebruik voor het poetsen bij
hele jonge kinderen een doekje of zachte tandenborstel
met heel weinig peutertandpasta.
• Laat kleuters vanaf drie jaar hun tanden zelf poetsen voor
de spiegel. Napoetsen blijft bij de meeste kinderen nodig
tot de leeftijd van ongeveer negen à tien jaar.
• Vanaf zes jaar zouden kinderen hun tanden minimaal
twee keer maar het best drie keer per dag moeten poetsen: voor of na het ontbijt, ’s middags en voor het slapengaan, met een gewone fluoridehoudende tandpasta.
(1 000 à 1 500ppm)
Van januari tot juni (de periode dat het CM-tandzorgproject
Ben de Bever in de lagere scholen loopt) kunnen kinderen
terecht op de Ben de Bever-website. Ben de Bever stimuleert hen op een speelse manier om hun tanden goed te
poetsen, gezond te eten en naar de tandarts te gaan. Via
de leefwereld van Ben kunnen ze educatieve spelletjes
spelen, een bericht naar Ben sturen, foto’s en tekeningen
achterlaten op de site, een poetskaart downloaden en
meedoen aan de maandelijkse wedstrijd. Ouders en leerkrachten vinden er informatie over een goede tandhygiëne.
• Tweemaal per jaar op controle gaan bij de tandarts is
geen overbodige luxe. De tandarts controleert op gaatjes (cariës), plak en tandsteen. Hij geeft advies en grijpt
zo nodig in. Op die manier voorkom je ernstig tandbederf
en ontstekingen van je tandvlees of, erger nog, je kaakbot. Bij kinderen kijkt de tandarts ook na of er geen orthodontische problemen zijn (scheefstand van tanden of
kaken).
Tips voor een goede tandhygiëne
Meer informatie over tandzorg www.cm.be/tandzorg
Deze folder is een realisatie van de dienst Gezondheidspromotie van CM met ondersteuning van de Vlaamse
Werkgroep voor Gezonde Tanden.
Deze en andere folders zijn te verkrijgen bij de dienst
Gezondheidspromotie van je CM-ziekenfonds of via
www.cm.be/gezond-leven/
V.U.: Martine Van de Walle, Haachtsesteenweg 579 postbus 40, 1031 Brussel © CM - september 2016
Heb je een klacht? Laat het ons weten via www.cm.be/klachten of contacteer een CM-medewerker. Met jouw reactie verbeteren we immers onze
service. Wij garanderen een eerste reactie binnen de zeven dagen en de
volledige behandeling van je klacht binnen de 30 dagen.
Zoek je info over gezondheid?
Surf dan naar www.cm.be/gezond-leven/
Ben je al CM-lid, dan weet je dat je op CM kunt
rekenen. Ben je nog geen lid, dan nodigen
we je uit om onze troeven te leren
kennen. Ga langs in het CMkantoor in je buurt of surf
naar www.cm.be
GPFOL014-16A
Naar de tandarts
Laat je tanden
zien
Laat je tanden zien
Met een gezond gebit lach je graag je
tanden bloot. In deze folder vind je heel
wat informatie en tips voor een goede
tandhygiëne.
Hoe ontstaat tandbederf of cariës?
Na elke maaltijd of tussendoortje zet tandplak zich vast op
je tanden, vooral op de plaatsen die moeilijk te reinigen
zijn: de tussenvlakken, de groeven van het kauwvlak en de
tandhalzen. Tandplak is een witgele aanslag die voor het
grootste deel bestaat uit bacteriën die suikers omvormen
tot zuren. Die zuren tasten het tandglazuur aan waardoor
cariës of tandbederf kan ontstaan.
Wat je eet, hoe vaak je eet en hoe je je tanden poetst, beïnvloeden de zuuraanvallen. Een goede tandhygiëne kan
problemen voorkomen.
Tips om de zure aanval te beperken
• Eet maximum vier tot vijf keer per dag
Als je de hele dag door eet en snoept, blijft de zuurtegraad in je tandplak hoog en heb je meer kans op
gaatjes. Als je het tandglazuur telkens twee tot drie uur
rust gunt tussen maaltijden en tussendoortjes, kan het
herstellen van de zuuraanval.
• Vermijd suikers buiten de maaltijden
Suikers zitten onder andere in frisdranken, pudding, siropen en koekjes, maar ook in fruit. Als tussendoortje
kun je beter een glas melk drinken of een stukje kaas,
ongezoete yoghurt of rauwe groenten eten.
• Verhoog je speekselproductie
Speeksel normaliseert de zuurtegraad. Kauw daarom
goed tijdens het eten. Suikervrije kauwgom (vanaf de
leeftijd van zes jaar) verhoogt de speekselproductie en
neutraliseert zo de zuren in je mond. Toch kan kauwgom geen enkele poetsbeurt vervangen.
• Poets je tanden met fluoridehoudende tandpasta
Hoe beter je poetst, hoe minder tandplak en hoe beperkter de zuurvorming. Bovendien zorgt fluoride in je
speeksel ervoor dat je tanden beter bestand zijn tegen
de schadelijke gevolgen van suikers. Baby’s hebben
geen extra fluoride nodig. Poets wel vanaf het moment
dat het eerste tandje doorkomt. Gebruik bij kinderen tot
6 jaar een kindertandpasta met maximaal 1000 ppm fluoride. Vanaf 6 jaar kan gewone tandpasta met 1 000 tot
1 500 ppm gebruikt worden.
• Beperk zoetmiddelen bij kinderen
Vermijd zoetmiddelen zoals honing of siroop aan de fopspeen en geef kinderen geen snoepje voor het slapengaan. Ook zuigflesjes met gezoete drank kunnen rampzalige gevolgen hebben voor het gebit van je kind.
• Vermijd zure dranken
De meeste frisdranken maar ook dranken op basis van
citroen- of pompelmoessap hebben een hoge zuurtegraad en tasten het tandglazuur extra aan. Drink liever
voldoende water (liefst 1,5 liter per dag).
Goed poetsen
Wanneer en hoelang poetsen?
• Poets bij kinderen tot zes jaar tweemaal per dag de
tanden. Poets vanaf zes jaar minstens twee en indien
mogelijk drie keer per dag.
• Poets je tanden zeker ’s morgens, voor of na het ontbijt
en ‘s avonds voor het slapengaan.
• Poets je tanden minstens eenmaal per dag echt grondig. Neem daarvoor minstens twee minuten de tijd.
• Bloedend tandvlees wijst op een ontsteking van je
tandvlees. Het duidt meestal op onvoldoende mondhygiëne en is dus geen reden om niet te poetsen.
Een bezoek aan de tandarts is meestal aangewezen om
een eventueel onderliggend probleem aan te pakken.
Hoe poetsen?
• Poets je tanden volgens een vast schema om geen plaatsen te vergeten.
• Plaats je tandenborstel horizontaal met de haren schuin
naar je tandvlees. Zorg ervoor dat de borstel je tandvleesrand raakt, omdat tandplak zich vooral daar, aan de tandhals, vastzet.
• Poets eerst de buitenkant en nadien de binnenkant van alle
tanden. Maak ter plaatse kleine cirkelvormige bewegingen zonder te veel kracht te zetten op je tanden­borstel.
• Voor de binnenzijde van je snijtanden hou je de borstel
verticaal met de haartjes schuin op 45°.
• Poets ten slotte de kauwvlakken met heen en weer gaande bewegingen.
• Poets de tanden van baby’s met een gaasje of een doekje.
Goed gepoetst?
Een goed gepoetst gebit ziet er niet noodzakelijk hagelwit
uit. De tanden moeten wel glad zijn. Als je wilt testen of je
je tanden goed gepoetst hebt, kun je een plakverklikker gebruiken. Dat is een tablet of vloeistof met blauwe of rode
kleurstof die je tandplak kleurt. Je kunt ze bij de apotheker
kopen. Na het poetsen kauw je de tablet fijn. Met je tong verspreid je de kleurstof rond alle tanden. Wacht even, spuw
de resterende kleurstof uit en spoel je mond. Tandplak die
niet volledig weggepoetst is, neemt de kleur van de tablet of
vloeistof op. De plaatsen waar je niet goed gepoetst hebt,
worden op die manier zichtbaar. Een plakverklikker gebruik
je beter niet bij kinderen jonger dan zes jaar.
Hulpmiddelen
Tandenborstel
• Een goede tandenborstel heeft een smalle, korte borstelkop (1 x 2,5 cm). Zo kun je overal gemakkelijk bij.
• Wanneer de haren van je tandenborstel uiteenwijken, is
hij aan vervanging toe. Vervang hem in elk geval na drie
maanden.
• Kies een niet te harde tandenborstel.
• De steel van een tandenborstel moet gemakkelijk in de
hand liggen.
• Een elektrische tandenborstel kan een hulp zijn voor een
goede tandhygiëne. Toch moet je ook met een elektrische
tandenborstel minstens twee minuten poetsen en ervoor
zorgen dat je alle vlakken van alle tanden grondig poetst.
Tandpasta
• Een beetje tandpasta, ongeveer ter grootte van een erwt,
volstaat. Te veel tandpasta gaat schuimen, zodat je minder
goed ziet waar je poetst.
• Gebruik een tandpasta met fluoride. Fluoride beschermt
het tandglazuur en maakt het sterker. Het helpt bovendien
zwakke plekjes in het glazuur te dichten.
• Tandpasta bevat schuurmiddelen waardoor je tandplak
beter kunt verwijderen. Gebruik geen tandpasta’s die extra schuurmiddel bevatten (bv. tandpasta’s voor rokers en
voor ‘witte tanden’). Bij langdurig gebruik kunnen ze zichtbare schade berokkenen aan je tandglazuur.