Kinderen en Echtscheiding Hoe beperken we de schade ? Monique van den Dries Pedagoog Email; [email protected] Monique van den Dries, Pedagoog 1 Indeling presentatie Kinderen en echtscheiding Mogelijke reacties op de echtscheiding; op verschillende leeftijden Bijbehorende adviezen aan ouders Het nieuw samengesteld gezin Mogelijke Valkuilen Mogelijke reacties van kinderen Adviezen aan ouders en stiefouders Monique van den Dries, Pedagoog 2 Kinderen en Echtscheiding Ingrijpend op alle leeftijden Reacties afhankelijk van de leeftijd, karakter en situatie Reacties komen het meest voor tot 1 jaar na de scheiding daarna horen ze af te nemen Ouders hebben behoefte aan informatie over het gedrag van hun kind en aan handvatten Monique van den Dries, Pedagoog 3 Reacties in de verschillende ontwikkelings fasen Baby tijd Peutertijd Jonge basisschoolleeftijd Oudere basisschoolleeftijd Puberteit Monique van den Dries, Pedagoog 4 Babytijd 0-1,5 jaar Ontwikkelingstaken - Veilige hechting - lichaamsbeheersing - individuatie Risicofactoren - Bedreiging hechtingsproces - Bedreiging evenwichtige ontwikkeling - Bedreiging kwaliteit van zorg Monique van den Dries, Pedagoog 5 Adviezen aan ouders Bedreiging hechtingsproces Zorg goed voor jezelf Zorg voor rust en regelmaat Beperkt aantal vaste verzorgers Beperk het aantal verblijfplaatsen van de baby Regelmatige korte contacten met de nietverzorgende ouder Monique van den Dries, Pedagoog 6 Bedreiging ontwikkeling Voldoende gelegenheid tot contact met vader bevordert exploratie. Voldoende gelegenheid tot contact met moeder bevordert het gevoel van veiligheid en nabijheid Voorkom ruzie in aanwezigheid van de baby. Monique van den Dries, Pedagoog 7 Bedreiging kwaliteit van zorg Zorg voor een goede ondersteuning van ouders Mobiliseren netwerk van ouders Vaste, klein aantal verzorgers Aandacht voor spanning en stress bij ouders Monique van den Dries, Pedagoog 8 Peutertijd (1,5-4 jaar) Ontwikkelingstaken Risicofactoren - Exploratief spel - Angstig gedrag - Autonomie- ontwikkeling - Terugval in ontwikkeling - Soepele socialisatie - Onvoldoende interactie met ouder van hetzelfde - Sekserol identificatie geslacht - Taalontwikkeling - Probleemgedrag - Zindelijk worden - loyaliteitsconflict Monique van den Dries, Pedagoog 9 Angstig Gedrag/ Probleem gedrag Periode van magisch denken Gevoel van onveiligheid schuldgevoelens Beperkte mogelijkheden om verdriet en angst te uiten Moeite met afscheid nemen Driftbuien, dwars gedrag Sociaal wenselijk gedrag Monique van den Dries, Pedagoog 10 Adviezen aan ouders Duidelijkheid over definitieve karakter van de scheiding Duidelijkheid over de verantwoordelijkheid van de ouders Voldoende aandacht en liefde voor het kind Duidelijkheid en structuur/ weekplanner Beloon gewenst gedrag Breng gevoelens onder woorden Wees alert op veranderend gedrag Monique van den Dries, Pedagoog 11 Loyaliteitsconflict Kind gaat partij kiezen Kind wil niet mee met niet -verzorgende ouder Kind laat zich negatief uit over de andere ouder Monique van den Dries, Pedagoog 12 Adviezen Loyaliteit Duidelijke afspraken over de omgangsregeling Kom afspraken na Blijf als ouders de regie voeren over het kind Maak geen ruzie in het bijzijn van de kinderen Laat je niet negatief uit over de ander Geef je kind toestemming om goed contact te hebben met de andere ouder Heb begrip en geduld met het gedrag van het kind Monique van den Dries, Pedagoog 13 Jonge basisschoolleeftijd (4-8 jaar) Ontwikkelingstaken - Sociale vaardigheden - Positief zelfbeeld - Actieve leerhouding - Schoolse vaardigheden - Moreel besef - zelfredzaamheid Risicofactoren - Negatief zelfbeeld - Depressieve gevoelens - Terugslag in schoolprestaties Monique van den Dries, Pedagoog 14 Adviezen aan ouders Duidelijkheid over definitief karakter van echtscheiding Duidelijkheid over de verantwoordelijkheid van de ouders Voldoende aandacht en liefde voor het kind Voldoende positieve bevestiging Duidelijkheid scheppen over de rol van het kind Ruimte voor het uiten van emoties Nakomen van afspraken Monique van den Dries, Pedagoog 15 Oudere basisschoolleeftijd(8-12 jaar) Ontwikkelingstaken - Sociale vaardigheden - Positief zelfbeeld - Actieve leerhouding - Schoolse vaardigheden - Moreel besef - zelfredzaamheid Risicofactoren - Het kiezen van partij - Parentificatie - Lichamelijke klachten - Terugslag in schoolprestaties Monique van den Dries, Pedagoog 16 Adviezen aan ouders Geen negatieve uitspraken over de andere ouder Loyaliteit aan beide ouders bevorderen Betrokkenheid bij conflicten voorkomen Duidelijkheid over rol van het kind Belonen gewenst gedrag Neutrale plek als uitlaatklep Monique van den Dries, Pedagoog 17 Pubertijd (12-16 jaar) Ontwikkelingstaken • Emotionele zelfstandigheid • Omgang met eigen en andere sekse • Seksuele identiteit • Ontwikkeling eigen waarden systeem • School/beroepskeuze Risicofactoren • identiteitsverwarring • Schuldgevoel • Verstoring seksuele 0ntwikkeling • Terugval in schoolprestaties • Moeilijk accepteren van hulp Monique van den Dries, Pedagoog 18 Adviezen aan ouders • • • • • • Steun en stabiliteit Ga het gesprek aan met het kind Ruimte voor de beleving van het kind Respecteer en heb vertrouwen Geef het goede voorbeeld Onderhouden van contact met beide ouders Monique van den Dries, Pedagoog 19 Het Nieuw samengestelde Gezin Een gezin dat ontstaat door hertrouw of samenwonen van partners van wie een of beiden reeds kinderen hebben uit een eerdere relatie (Lieve Vandemeulebroecke) Meerderheid van nieuw samengestelde gezinnen ontstaat na echtscheiding Een stiefgezin wordt nooit een kerngezin Monique van den Dries, Pedagoog 20 6 Valkuilen Verlies Verschil in Bloedband en Stiefband Verstoorde verwachtingen Verdeelde loyaliteiten Verschillende opvoedingsstijlen Verminderde controle (Samen op stap, Heybroek-Hessels en Overgaauw) Monique van den Dries, Pedagoog 21 Mogelijke reacties van kinderen Gevoelens van onzekerheid, onrust, verwarring en angst Rouw gevoelens; hoop dat ouders bij elkaar komen vervliegt Boosheid; zij moeten zich weer aanpassen. Angst voor verlies of verandering van relatie met biologische ouder Verzet tegen stiefouder Monique van den Dries, Pedagoog 22 Adviezen aan ouders en stiefouders Neem afstand van irreële verwachtingen Maak afspraken over de rol van de stiefouder Bouw aan een stevige relatie met de nieuwe partner Laat kinderen loyaal blijven Blijf praten met elkaar Zoek op tijd hulp Monique van den Dries, Pedagoog 23 Bedankt voor de aandacht Succes! Monique van den Dries, Pedagoog 24