Examenvragen Levensbeschouwing Vraag 1 Jodendom, Christendom en islam gaan alle 3 terug op de figuur van stamvader Abraham. Vraag 2 Asjkenazische joden leefde in diaspora in Midden- en Oost-Europa (Rusland) Antwoord is niet: Nazi! Sefardische joden: Spanje Vraag 3 Edict van milaan 313 = Christendom officieel erkend Vraag 4 Pasen is niet kruising van Jezus maar verrijzenis van Jezus (stelling fout) Vraag 5 Hendrik VIII richt anglicaanse kerk op. (church of england) Deze is niet protestants in haar ontstaan. Oorspronkelijk was de Anglicaanse Kerk dus als het ware een lokale katholieke kerk, maar zonder paus en met Hendrik VIII aan het hoofd. Later heeft het protestantisme de Anglicaanse Kerk wel sterk kunnen beïnvloeden. P29 of Anglicaanse kerk wordt vaak verward voor een protestante kerk. Waarom is dat fout? a) Omdat Hendrik VII, zelf een katholiek, geen fan was van de protestanten b) Omdat het protestantisme toen nog niet bestond c) Omdat zijn dochter, Anne Boleyn, die twee pas nadien had verzoend d) ... of Anglicanisme behoort eigenlijk niet tot het protestantisme omdat: Hendrik XVI het protestantisme niet accepteerde. Hij was zelf eerst beschermer van de katholieke kerk. Vraag 6 Vergelijk Islam en Christendom m.b.t. Jezus Net als Mozes krijgt ook de figuur van Jezus een bijzondere plaats als profeet. Maar Jezus wordt niet beschouwd als de zoon van God in wie Hij zich helemaal en finaal geopenbaard heeft. P. 36 Of Ook Mohammed heeft een ander theologisch statuut dan Jezus voor de christenen. Mohammed is niet de zoon van God, maar een mens die Allah als middel heeft gebruikt om zijn woord hier op aarde te brengen. P.37 Of Christenen: Jezus = aangekondigde verlosser, Joden erkennen Jezus niet als Messias p.8 Vraag 7 In het jaïnisme staat het principe van niet gewelddadigheid centraal en vasten p.64 Vraag 8 Christendom erkent wel de evolutie van de soorten (stelling is fout) Of Wat is fout? Keuzemogelijkheden waren ivm evolutieleer/NOMA/ID/creationisme. Juiste antwoord was Katholieke kerk verwerpt de evolutieleer. Vraag 9 De cognitieve interesse hangt heel nauw samen met de manipulatieve interesse die de mens eigen is. Vraag 10 Zo is de berekening van het aantal gefinancierde priesters van de katholieke eredienst niet gebaseerd op het aantal gedoopte of praktiserende mensen, maar op het aantal inwoners per parochie. Vraag 11 De leefwereld biedt de bredere achtergrond waartegen de wetenschap eerst kan verschijnen. Vraag 12 Het gedachte-experiment van de ‘ervaringsmachine’ van Robert Nozick: Suppose there were an experience machine that would give you any experience you desired. Superduper neuropsychologists could stimulate your brain so that you would think and feel you were writing a great novel, or making a friend, or reading an interesting book. All the time you would be floating in a tank, with electrodes attached to your brain. Should you plug into this machine for life, preprogramming your life's desires? Het voorbeeld van de ervaringsmachine wijst ook op het belang dat mensen hechten aan de kwaliteit van de handeling zelf, los van de resultaten of de rationele nutscalculus. Van een sportwedstrijd genieten, lekker eten, muziek spelen of beluisteren: we doen het niet enkel omdat het onze preferenties bevredigt, maar ook omwille van de handeling zelf. We willen niet het gevoel hebben van verliefd te zijn, maar we willen verliefd zijn. Mensen zijn niet steeds geïnteresseerd in ervaringen op zich. We staan ook op de authenticiteit en het waarheidsgehalte van onze ervaringen. Vraag 13 Door secularisering Vraag 14 Godsdiensten van groot naar klein: Christendom, Islam, Hindoeïsme, Boeddhisme, Jodendom. Of 23)Welk rijtje staat in de juiste volgorde op basis van hoeveelheid mensen die het aanhangen? a) Jodendom – Islam - ... b) Islam – Christendom - ... c) Christendom – Hindoeisme – Boeddhisme – Jodendom d) ... Of Godsdiensten sorteren volgens aantal aanhangers: christendom>islam>unafilated>hinoisme>boeddhisme>jodendom Vraag 15 Sjieten: De opvolgers van Mohammed moeten bloedverwanten zijn en worden geen kaliefen, maar imams genoemd. Vraag 16 Beeldenstorm in 1566. Protestanten vernietigen. (De 2 stellingen zijn juist) Na vrede van Augsburg Vraag 17 Nieuwe testament = 4 evangeliën, handelingen der apostelen, brieven (paulus), boek openbaring (apocalyps) Vraag 18 Joodse bijbel (tenach) = oude testament Vraag 19 Antwoord: John Locke (pleidooi voor tolerantie) Vraag 20 Welke godsdiensten worden officiëel erkend in België? België telt zes erkende godsdiensten: katholieken, orthodoxen, anglicanen, protestanten, joden en moslims. Of Welk rijtje bevat allemaal levensbeschouwingen die in België erkend zijn? a) Islam - Christendom - Hindoeïsme b) Protestanten - Anglicanen - Vrijzinnig humanisme c) Sikhisme - Islam - ... d) ... NIET getuigen van Jehova! Vraag 21 Upanishaden = Commentaren en filosofische bespiegelingen op de Veda’s. (begin 6de eeuw v. Chr.) Met de Upanishaden, waarin vooral kritiek werd geleverd op de ingewikkelde en ritualistische offerpraktijken en de te grote macht van de priesterklasse, kwam er een einde aan de vedische cultuur en begon het hindoeïsme zoals wij dat nu kennen, stilaan vorm te krijgen. P.52 Vraag 22 Doctrine van de 2 zwaarden p.114 Volgens deze leer wordt de wereld geregeerd door twee machten met eigen bevoegdheden: de wereldlijke macht gaat over wereldlijke en politieke aangelegenheden, de geestelijke macht waakt over het zielenheil van mensen. De wereldlijke macht is echter ondergeschikt aan de universele macht van de kerk “omdat de bisschoppen zich aan de zetel van God zullen moeten verantwoorden voor alle mensen, koningen inbegrepen”. Het hoger goddelijk recht maakt het ook legitiem dat de Kerk kerkelijke belastingen heft in de christelijke landen. De paus oefende echter ook zelf wereldlijke macht uit: directe macht over de kerkelijke staat, indirecte macht (potestas indirecta) als rechter en bemiddelaar over de rest van de christelijke wereld. Vraag 23 Christendom: orthodoxie (juiste leer) Jodendom, Islam: orthopraxie Vraag 24 Rangschik volgende gebeurtenissen chronologisch: Verdrag nicea – ontstaan orthodoxe kerk – reformatie – 2de vaticaans concilie Of Concilie van nicea 325 - concilie van chalcedon 451 (p.18) Vraag 25 Wat is juist in verband met het NOMA principe en mirakels? a) Onmogelijk b) Kan, maar zeer zelden c) Enkel in domein godsdienst d) Enkel in domein wetenschap Klopt dit? Kan ook andere vraag over mirakels! Vraag 26 “Wij voelen dat zelfs als alle mogelijke wetenschappelijke vragen beantwoord zijn, onze levensproblemen nog helemaal niet aangeroerd zijn.” We moeten deze uitspraak van Wittgenstein interpreteren als: a) De wetenschap is iets zinloos b) De wetenschap staat gewoon nog niet ver genoeg c) Dit is een zingevende kwestie waarbij de wetenschap niet aan te pas komt d) ... Vraag 27 Orden chronologisch: Jodendom – Christendom – Islam Klopt dit? Vraag 28 Wat bevat de thora? 5 boeken: Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium. Vraag 29 Welke 5 religies worden erkend in China? 4 antwoordmogelijkheden met opsommingen van 5 religies (zie gastles) juiste : taoisme, boedhisme, katholicisme, islam, protestantisme (NIET CONFUCIANISME) Vraag 30 Wat is juist? Juiste antwoord was dat de 4 edele waarheden vertellen hoe je met lijden moet omgaan. Een andere optie (die dan fout was): Hindoeïsme, Boeddhisme en Soefisme behoren niet tot de openbaringsgodsdiensten. Vraag 31 De juiste volgorde vinden tussen ontstaan islam (622) – ontstaan orthodox protestantisme (1054) – reformatie (16de eeuw). Open vraag Er gaat veel geld naar kerk en dit neemt toe. Is dit positief, negatief? Bespreek? Antwoord? 1. P.11-12 Abt van cluny: Joden moeten kruistochten mee financieren. Jodendom = synagoge van Satan. Zijn joden wel mensen 2. Thomas van Aquino: synthese tussen bovennatuurlijke christelijke waarheid en menselijk natuurlijk verstand. Natuurlijke rede (lumen naturale) en goddelijke openbaring gaan volgens Thomas hand in hand. 3. Nog een vraag over gastcollege hindoeïsme Welke steling is fout : - In het algemeen speelt het hiernamaals een belangrijkere rol in het christendom dan in het jodendom De Anglicaanse ker is ontstaan in de tijd van de reformatie maar is zelf geen protestantse kerk Volgende de officiële katholieke leer sinds het Conicilie van Chalcedon heeft Jezus zowel een goddelijk als menselijke natuur - Volgens de protestantse tekenleer zijn alle mensen zondaar, maar kan men zichzelf redden door hard te werken en goed te leven De open vraag, dit fragment eigenlijk becommentariëren, zeggen wat Dennett dus vindt van het samengaan van religie en wetenschap en een eigen mening formuleren. Voor veel mensen is het geloof ook een houvast. Dennett: Ook daar moeten we rekening mee houden. Niet iedereen heeft een even opwindend of intellectueel uitdagend leven. Voor sommige mensen geeft dat geloof hun leven zin. Het moet bijzonder traumatiserend zijn als je kinderen jouw traditie niet meer volgen. Hoe zouden wij ons voelen als buitenaardse wezens hier zouden landen en onze kinderen zouden verleiden met allerlei nieuwe spelletjes, waardoor onze kinderen geen voetbal of gitaar meer zouden willen spelen? We moeten ons realiseren dat religieuze mensen iets vergelijkbaars voelen als hun kinderen met wetenschap in aanraking komen.