technische fiche aphanomyces

TECHNISCHE FICHE
APHANOMYCES
Harveson 2006, Plant Health Progress
Aphanomyces cochlioides
vroeg stadium
IN HET KORT
KENMERKEN
 een wortelziekte
veroorzaakt door een
schimmel, de Aphanomyces
cochlioides.
DEFINITIE
 vochtige omstandigheden
bevorderen een snelle
verspreiding van de ziekte.
 het betreft een droge rotting
die vaak oppervlakkig blijft en
die de weefsels van de wortel
op geringe diepte aantast.
Aphanomyces is een wortelziekte van de biet,
veroorzaakt door de schimmel Aphanomyces
cochlioides.
ONTWIKKELINGSOMSTANDIGHEDEN
De schimmel, aanwezig in de bodem, kan
zich op twee manieren verspreiden en een
infectie veroorzaken bij de bietenplant. De
besmetting kan enerzijds gebeuren tijdens de
regenachtige lente, een vochtige ondergrond
bevordert immers de ontwikkeling van de
schimmeldraden, of anderzijds kan een
infectie plaatsvinden na een felle zomerse
regenbui. In beide omstandigheden kiemen
de overlevingspsoren in de grond kiemen
en infecteren de plant rechtstreeks via de
zwermsporen. De ziekte kan snel woekeren
omdat deze sporen zich verspreiden over
afstanden tot 50 cm. Daarnaast heeft ook
een hoge bodemtemperatuur (22-28°C) een
gunstige invloed op de ontwikkeling van het
schadebeeld bij de plant.
GASTHEERPLANTEN
Gastheerplanten maken de voortplanting van
de schimmel mogelijk:
•
•
•
•
•
•
•
WWW.SESVANDERHAVE.BE
biet
vlas
spinazie
phacelia
wikke
klaver
erwten
gevorderd stadium
SYMPTOMEN
Vroegtijdig stadium = april tot juni
Zwarte verkleuring van de wortel die vaak
gepaard gaat met een vernauwing ter hoogte
van de kop. Deze vernauwing leidt uiteindelijk
tot het verdwijnen van de jonge biet, de plant
kraakt af.
Verdergevorderd stadium
Aphanomyces besmetting kan voor
onaangename verrassingen zorgen tijdens
de oogst: zo kunnen de bladeren en kop er
gezond uitzien, maar eens de planten gerooid
zijn, blijken de wortels sterk aangetast.
Op de wortel zijn er duidelijk merkbare
zwarte verkleuringen en oppervlakkige
barsten als gevolg van een verrotting van het
weefsel vooral ter hoogte van de centrale
suikergroef.
Als de infectie in een vroeg stadium van de
groei plaatsvindt, kan de wortel ingesnoerd
worden waardoor die kan afbreken aan
het grondoppervlak. Aangezien deze droge
verrotting over het algemeen enkel het
oppervlakkige weefsel aantast, blijven de kop
en uiteinde van de wortel meer gespaard. Bij
een beperkte infectie krijgt de plant de kans
zich te herstellen en zullen er enkel verticale
scheurtjes overblijven.
INTERVIEW SV EXPERT
ERIK DE BRUYNE
• Fytopatholoog
• Verantwoordelijke van het Biotic Stress-departement bij SESVanderHave
• Expert in suikerbietenziektes
In bepaalde gevallen kan de ziekte
zware schade aanrichten in uw
suikerbietenveld. In een besmet veld kan
er significant rendementsverlies optreden.
Aphanomyces infectie heeft echter geen
gevolg voor de bewaarbaarheid aangezien
het om een droge verrotting gaat.
Waarom komt dit fenomeen dit jaar zo
vaak voor?
“HET STAGNERENDE
WATER TER
HOOGTE VAN HET
GRONDOPPERVLAK
OF OP GERINGE
DIEPTE NA EEN
FELLE REGENBUI
IS EEN GUNSTIG
ELEMENT”
Dit is voornamelijk te wijten aan de
uitzonderlijk natte en verstikkende
omstandigheden in de lente en in juni.
We zien het probleem ook vaker in
lichtere grond, een bodem met een lage
pH-waarde of percelen met drainage
problemen. Stilstaand water aan het
grondoppervlak of op geringe diepte
bevordert immers de ontwikkeling van de
schimmel.
Bestaan er bestrijdingsmiddelen?
De schimmeldodende zaadbehandeling De
zaadontsmetting met Tachigaren 40 zorgt
voor een bijna volledige onderdrukking
van de ziekte onmiddellijk na de zaai.
Gebeurt de besmetting in een meer
gevorderd groeistadium dan bestaan er
geen enkel afdoende bestrijdingsmiddellen.
Er kunnen enkel preventieve maatregelen
genomen worden, zoals de verlenging
van de rotaties, het bestrijden van
onkruiden die als waardplanten fungeren,
het onderhouden van een goede
bodemstructuur, genetische resistentie, …
Wordt er aan deze ziekte aandacht
gegeven in de veredeling?
Aphanomyces is vrij zeldzaam in WestEuropa, maar is wel sterk aanwezig in
de Verenigde Staten. Daar zorgt deze
schimmel elk jaar voor aanzienlijke schade,
waar vroegtijdige aantastingen kunnen
leiden tot het afsterven van de zaailingen.
Voor de Amerikaanse markt wordt deze
ziekte door onze kwekers dus nauwlettend
in het oog gehouden.
Bestaan er variëteitsgebonden
verschillen?
Onze kwekers kunnen duidelijke
verschillen waarnemen in de genetica die
in de Verenigde Staten uitgezaaid werd.
Aangezien de ziekte daar regelmatig
voorkomt, worden deze waarnemingen
bevestigd door resultaten van voorgaande
jaren.
Voor de Europese markt zullen we
de uitzonderlijke resultaten van 2016
analyseren. Het is belangrijk om te
vermelden dat het een zeker risico
inhoudt om je bij de rassenkeuze te laten
beïnvloeden door resultaten die niet over
meerder jaren gespreid zijn. Gelukkig
blijft de infectie op de meeste percelen
hier beperkt en leidt ze niet tot rendement
verlies. Deze situatie deed zich het laatst
voor in 1991.
TL_Aphanomyces_BE-NL_v112016
Wat zijn de gevolgen van Aphanomyces in
het veld?