Kamerkoor Maastricht - Musica Sacra Maastricht

Kamerkoor
Maastricht
Ludo Claesen · dirigent
zaterdag 19 september · 11.00 - 11.30 uur
conservatorium
Gavin Bryars 1943
De tekst is afkomstig van een prachtige passage aan
St. Brendan arrives at the
het eind van het verhaal over de reis die de heilige
Promised Land of the Saints (2009)
Brandaan in de zesde eeuw maakte over de Atlantische
Oceaan, in een boot, een zogenaamde currach, die
m.m.v. Bérénice Awouters viool
van leer was gemaakt.
Arno Kerkhof orgel
Ik raakte geboeid door de tekst, toen ik de Faeroër*
artiest Tróndur Paterusson ontmoette, die meevoer
op de verbazingwekkende herhaling van de reis door
JacobTV 1951
de onverschrokken Tim Severin, net als de heilige
Mountain Top (2007-2008)
Brandaan een Ier. Bovendien wist ik dat Joe [Joseph
voor sampler, gemengd koor en slagwerkgroep,
Spence] een grote passie heeft voor literatuur, met
met videoprojecties van Jaap Drupsteen
name voor de Ierse literatuur.
m.m.v. Kaiyi Min sopraan
* bewoner van de gelijknamige archipel in de
Percussiegroup LUCA
noordelijke Atlantische Oceaan, in de driehoek
Klaas Hoek sampler
tussen Schotland, Denemarken en IJsland
Peter Eishold techniek
St. Brendan arrives at the
Promised Land of the Saints
St. Brendan
uit het Iers in het Engels vertaald door John J. O’Meara
Hear us God, our saviour, our hope throughout all
Over zijn werk gewijd aan Sint Brandaan zegt de
the boundaries of the earth and in the distant sea.
componist Gavin Bryars zelf: ‘Ik schreef dit werk in
Happy are they that live in your house. They shall
opdracht van Oakham School, bij gelegenheid van de
praise you from generation to generation.
aanstelling van dr. Joseph Spence, schoolhoofd van
There before you lies the land which you have
Oakham van 2002 tot 2009, als docent aan Dulwich
sought for a long time. You could not find it
College. Het schoolkoor verzorgde de eerste uitvoe-
immediately because God wanted to show you his
ring in mei 2009, op Speech Day.
varied secrets in the great ocean.
zaterdag t 11.00
Return, then, to the land of your birth, bringing with
pressie die Ter Veldhuis zoekt: een emotioneel geladen
you some of the fruit of this land and as many of the
geluid met een eigen melodiek waaruit een hang naar
precious stones as your boat can carry. The final day
een hoger ideaal spreekt. ‘Of het nou Chet Baker is in
of your pilgrimage draws near so that you may sleep
een drugs-roes, of Marilyn Monroe die schoonheid
with your fathers.
idealiseert – het gaat mij om het menselijk verlangen
After the passage of many times this land will
naar een wereld zonder lijden. King had een universele
become known to your successors, when persecution
boodschap, en hier hoor je hem buitengewoon ge-
of the Christians shall have come. The river that you
passioneerd, op 4 april 1968 – een paar uur voor zijn
see divides the island. Just as this land appears to
dood, die hij kennelijk voorvoelde. Een man van 39,
you ripe with fruit, so shall it remain always without
voortdurend onderweg en in hotels levend, opgebrand
and shadow of night. For its light is Christ.
door zijn missie. Als hij niet doodgeschoten was, had
Hear us God, our saviour, our hope throughout all
hij volgens artsen wel een hartaanval gekregen. Je
the boundaries of the earth and in the distant sea.
kunt zijn betoog bombastisch noemen, maar zulke
Mountain Top
charismatische sprekers kent de hedendaagse politiek
niet meer.
King streed als predikant voor gelijke rechten van
Sinds JacobTV (Jacob ter Veldhuis) rond 1980 de
zwart en blank in de VS. Ondanks alle retoriek is zijn
Nederlandse muziekarena betrad, heeft hij zich verzet
bezieling en zijn geloof in een vrije, betere wereld
tegen het elitaire karakter van de ‘nieuwe muziek’. En
tijdloos. De meest emotionele/melodische passages
met succes. Zijn poppy en vaak gehaaide partituren
uit de toespraak van King zijn opgeslagen in een
stonden haaks op de atonale, abstracte avantgarde-
sampler, vervolgens geanalyseerd op toonhoogte en
muziek die tot in de jaren 1990 bon ton was. Sinds-
tijdsduur, en genoteerd in traditioneel notenschrift.
dien is muziek oorvriendelijker geworden, mede
Om deze samples – en de videobeelden van Jaap
dankzij de Amerikanen Steve Reich, Philip Glass en
Drupsteen – synchroon te laten klinken met de live
John Adams, en de Oost-Europeanen Pärt en Kantsjeli.
muziek, wordt de sampler via een keyboard in het
Er ontstond een groot, internationaal publiek voor
ensemble aangestuurd. Zo heeft de dirigent optimale
Ter Veldhuis, die consequent zijn ‘eigen bliss bleef
vrijheid. Alle melodische, ritmische en harmonische
volgen’. Wat hielp was dat hijzelf altijd met zijn tijd
elementen van de muziek zijn afgeleid uit de toespraak.
is meegegaan en eigentijdse media in zijn muziek
Koor en slagwerk reageren en begeleiden als in een
heeft betrokken: computers, video, gettoblasters,
cantate, met King als voorzanger.’ t
samplers, internet.
Ongeacht de uitdrukkingsmiddelen: Ter Veldhuis wil
Mountain Top
hemelse schoonheid uitdrukken, dikwijls gecombi-
selectie van de tekst
neerd met een rauwe, aardse groove. Op menselijke
tragedies en tekorten wil hij niet cynisch of zwartgallig
And come began to say the threats
reageren, maar met een ‘bijna onaardse welluidend-
Or talk about the threats that were out
heid die passie en extase kan opwekken.’
Of what would happen to me from some
De belangrijkste stem in Mountain Top is die van
Well I don’t know what will happen now
Martin Luther King, die via samples als ‘voorzanger’
We’ve got some difficult days ahead
fungeert. Ter Veldhuis gebruikt graag authentieke
But it really doesn’t matter with me now
of our sick whote brothers
audiofragmenten van gesproken woord als uitgangs­ Because I’ve been to the mountain top
punt; eerder baseerde hij stukken op de stem van Chet
I just wanna do God’s will
Baker en het gekrakeel in een Jerry Springer-show.
And he’s allowed me to go up to the mountain
Kings stem, én zijn boodschap, sluiten aan bij de ex-
And I’ve looked over and I’ve seen – and I’ve seen
Mine eyes have seen the glory of the coming of the Lord
van de Johannes-Passion werd een jaarlijkse traditie.
And I’ve seen the promised land – …And I’ve seen
Het koor bestaat uit circa 24 leden, van wie een groot
But I want you to know tonight that we as a people
aantal een conservatoriumopleiding heeft gevolgd.
Will get to the promised land
Als artistiek leider sinds 1990 heeft Ludo Claesen
I may not get there with you…
Kamerkoor Maastricht ontwikkeld tot een (semi-)
profes­sioneel Euregionaal ensemble, met een uitge-
So I’m happy tonight I’m not worried about anything
breid repertoire van geestelijke en wereldlijke muziek,
I’m not fearing any man
zowel a cappella als met begeleiding. Ook werden met
Mine eyes have seen the glory of the coming of the Lord
succes werken uitgevoerd van recente(re) componisten.
And I’ve seen…
Naast concerten in Nederlands Limburg wordt veelvuldig opgetreden in België en in andere Europese
And then I got to Memphis
landen. Daarnaast vinden geregeld radio-opnamen
And some began to say the threats
plaats en heeft het koor meerdere cd’s opgenomen.
Of what would happen to me from some
of our sick white brothers
sopraan Willemijn
Peters, Nina Przewozniak,
Jungmin Ham, Lisha Nelissen, Ingrid Brokke,
And he’s allowed me to go up to the mountain
I just wanna do God’s will
Els Rebersek, Suhyun Kim
alt Sylvia
Krijgsman, Marie Therese Hofman,
Like anybody I would like to live a long life
Sabine Hickmann, Sandrine Maraisse, Annelies
But I’m not concerned about that now
Habers, Annepeet Canisius, Mirjam Bergmans
And I’ve looked over
Longevity has its place
tenor Seijong
Oh, Gert Schaart, Paul Mestrom,
Paul Kremers, Robin Strackke
bas Sungmin
Lim, Felix Kranen, Charles Krutzen,
But I’m not concerned about that now
Martin van Amelsvoort, Michel Lemmens,
In these powerful days, these days of challenge
David Townend
And some began to say the threats
Ludo Claesen · dirigent
Or talk about the threats that were out
Ludo Claesen (Genk, 1956) studeerde aan het Lem-
Of what would happen to me from some
mensinstituut in Leuven en het Koninklijk Conser­va-
of our sick white brothers
torium in Antwerpen, onder meer de hoofdvakken
Well I don’t know what will happen now
percussie, compositie, koor- en orkestdirectie. Hij do-
We’ve got some difficult days ahead
ceert polyfonie, orkestspel en praktische harmonie aan
But it really doesn’t matter with me now
het Lemmensinstituut en koordirectie en koorzang
Because I’ve been to the mountain top
aan het Conservatorium Maastricht.
Als gastdirigent werkte hij met vele orkesten en koren
De toelichting over Mountain Top is geschreven door
in België, Nederland, Duitsland en Oekraïne. Ludo
Michiel Cleij en gepubliceerd bij de première op 31 mei
Claesen is vaste dirigent van het Kathedraalkoor
2008, ZaterdagMatinee, Amsterdams Concertgebouw.
Hasselt, de Cappella Concinite Leuven, het König­
liches Männerquartett Eupen, vocaal ensemble Pro
Arte Eupen en van Kamerkoor Maastricht.
Kamerkoor Maastricht
In de hoedanigheid van componist werd hij meerdere
Kamerkoor Maastricht werd in 1960 opgericht en
keren onderscheiden. Hij schreef verplichte werken voor
droeg lange tijd de naam Camera Musica Mosana.
diverse internationale concoursen. Afgelopen voor-
Het koor bouwde een reputatie op in het uitvoeren van
jaar dirigeerde hij zijn meest recente werk, Cantico del
werken uit de Barok en de Renaissance. De uitvoering
Sole voor vrouwenkoor, strijkers en 3 solisten.
Bérénice Awouters · viool
Percussiegroup LUCA
De jonge violiste Bérénice Awouters stamt uit een
Percussiegroup LUCA wordt gevormd door master-
muzikaal gezin. Als jong talent van het Conservato-
studenten slagwerk uit de Percussieklas LUCA - School
rium Maastricht ontving zij afgelopen voorjaar op
of Arts Campus Lemmens in Leuven. De groep bestaat
zestienjarige leeftijd een aanmoedigingsprijs van
uit Jelle Dewulf, Greetje Meuris, Reemi Mistiaen, Niels
het Prinses Christina Concours - regio Zuid 2.
Pannecoucke en Daan Vercammen.
Arno Kerkhof · orgel
Klaas Hoek · sampler
Arno Kerkhof studeerde aan het Conservatorium
Klaas Hoek studeerde onder meer orgel aan het Con-
Maastricht piano, orgel en katholieke kerkmuziek. Hij
servatorium Maastricht bij Kamiel d’Hooghe en muziek-
vervolgde zijn orgelstudie aan het Sweelinck Conser-
wetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Hij
vatorium in Amsterdam bij Jacques van Oortmerssen.
heeft zich daarna toegelegd op het uitvoeren van
Hij is een veelgevraagd begeleider, geeft concerten in
nieuwe orgelmuziek, het spelen op clavichord en het
binnen- en buitenland en zet zich in voor de herwaar-
schrijven van artikelen over nieuwe muziek. Hij was
dering van het Franse drukwindharmonium. Hij leidt
prijswinnaar van het Internationaal Gaudeamus
koren en is orgeldocent aan Kumulus Muziekschool.
Concours en redacteur van het boek Nieuwe Muziek
in de Liturgie (1990). Vanaf 1995 integreert hij het
Kaiyi Min · sopraan
harmonium steeds meer in zijn concertpraktijk. Voorts
Kaiyi Min werd geboren in Kaohsiung Taiwan, waar zij
is Klaas Hoek adviseur van het tweejaarlijks festival
in 2004 haar bachelor of Arts in kerkmuziek behaalde.
Utopie Jetzt in Mülheim.
Vanaf 2005 studeerde ze solozang bij Yvonne Schiffelers
en koordirectie bij Ludo Claesen aan het Conservato-
Peter Eisold · techniek
rium Maastricht. In 2009 won ze in New York een
Musicus en componist Peter Eisold (1959) is al jaren
Honorable Mention Award in de New Tang Dynasty
actief in projecten, ensembles en bands op het gebied
Television Singing competition. Ze soleerde bij onder
van jazz, hedendaagse muziek, elektronische muziek en
meer het Limburgs Symfonie Orkest (nu Philharmonie
experimentele muziek. In dit verband werkte hij mee
Zuidnederland) en Opera Zuid.
aan cd-producties, radio- en tv-opnamen. Op uitnodiging van het Duitse Goethe-Institut maakte hij tournees door Zuid-Amerika, Zuidoost-Azië, Australië,
Nieuw-Zeeland, Europa en Afrika.
Stichting Musica Sacra,
Theater aan het Vrijthof Maastricht en Omroep MAX Radio 4.
festivaldirectie Hugo Haeghens bestuur Jean Jacobs, Eddy Klomp, Bas Huijser
en Michel Cobben programma­commissie Jacques Giesen (voorzitter), Jos Leussink
(adviseur), Sylvester Beelaert (Musica Sacra Maastricht), Hugo Haeghens en Fons
Dejong (Theater a/h Vrijthof), Russell Postema (Omroep MAX) projectleiding en
fondsenwerving Fons Dejong marketing en publiciteit Nicole de Boer productiebureau Peter Noten, Raf Meijers en Joyce Limpens-Paquay redactie Philip Leussink
en Jacinta Wetzer vormgeving Philip Leussink uitbalie Daan Grol, Judith Bruijnzeels,
Kirstin Görtz, Diederik Honing, Elsbeth Willems en Jules Indemans techniek Remco
van der Giessen facilitair Claire Dullens en Nandi Nijsten financiën Jos Spauwen,
Marc Berkmans en Willy Spronck
festivalbeeld GOTRA | Maïté Guérin © David Peskens
samenwerkingspartners Theater aan het Vrijthof, Omroep MAX, NPO Radio 4,
RKK, Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Conservatorium Maastricht,
Koninklijk Conservatorium Den Haag, Intro in situ, Lumière Cinema Maastricht,
Philharmonie Zuidnederland, Stichting Maastrichtse Componisten, Studium
musica sacra maastricht is een coproductie van
Chorale, Toneelacademie Maastricht, VVV Maastricht, Boekhandel Dominicanen,
Universiteit Tilburg (School of Humanities, Department of Culture Studies),
dr. Fons Kurris, ds. Joen Drost en alle deelnemende locaties en podia.
mediapartners Omroep MAX, L1, Media Groep Limburg, RTV Maastricht.
Omroep MAX maakt ­opnamen voor (live) uitzending op NPO Radio 4.
met dank aan Fonds Podiumkunsten, Provincie Limburg, Gemeente Maastricht,
Stichting Elisabeth Strouven, VSBfonds, Fonds 21, Prins Bernhard Cultuurfonds
Limburg, Stichting Kanunnik Salden Nieuwenhof, Limburgs Festival Platform en
VVV Maastricht. De activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door de Vrienden
van Musica Sacra Maastricht en door anonieme giften van particulieren.
word vriend van het festival Steun ons met een bijdrage vanaf € 40
en geniet als Vriend van het festival vele voordelen. Zie voor meer informatie
en aanmelding www.musicasacramaastricht.nl/vriend.
stichting musica sacra Vrijthof 47, 6211 LE Maastricht
[email protected] • www.musicasacramaastricht.nl