Advanced and optional bachelor courses in Mathematics Vrije Universiteit Amsterdam 2016/2017 Dear Student Mathematics stretches from the purely fundamental to the directly applicable, but it also entangles these extremes. It can be challenging to choose your favourite courses. In this booklet we give an overview of advanced bachelor courses in mathematics offered by the Department of Mathematics of the Vrije Universiteit Amsterdam, as well as by our partner, the University of Amsterdam. We hope it will help you making informed choices about the courses you decide to follow. No attempt was made to duplicate all information from the study-guide (you should consult www.studiegids.vu.nl and www.studiegids.uva.nl for additional details). We also advise that you discuss your options with the study advisor as early as possible. For and overview of Master courses in Mathematics, we refer to the “MSc Mathematics and SFM Manual”. The Bachelor courses of the first semester are listed in alphabetic order, followed by the courses of the second semester. The language of instruction is usually flexibly adjusted to the audience. Enjoy the many opportunities that mathematics has to offer! Course Applied Analysis: Financial Mathematics Lecturer . André Ran Description Financial mathematics is an exciting piece of mathematics for two reasons. The first is that it is an interesting and relevant application of advanced mathematics. The second reason is that it presents a field where divers parts of mathematics come together in the context of one application: in the course one needs parts of probability theory and stochastic calculus, parts of ordinary and partial differential equations, and parts of numerical analysis. This course gives an introduction to financial mathematics. The following subjects will be treated: introduction in the theory of options via the binomial model, modeling of option prices using stochastic differential equations and the Black-Scholes analysis, discussion of some elementary theory of partial differential equations, in particular the heat equation, solutions of the Black-Scholes equation, and an introduction to numerical methods for the approximation of the price of an (American) option. Area / Keywords Analysis, Financial Math Location Period VU 1,2 Level Bachelor Language EC English 6 : 1 Course Complex Dynamical Systems Lecturer . Han Peters Description Complexe dynamica kwam in het begin van de twintigste eeuw tot bloei door bijdragen van Julia en (vooral) Fatou. Daarna werd het grotendeels vergeten tot het veertig jaar later opnieuw tot bloei kwam door onder anderen Hubbard, Douady en Sullivan. Prachtige computersimulaties maakten in die jaren de Mandelbrot- en Juliaverzamelingen tot algemeen bekende termen. In dit vak bekijken we vooral de theorie die in het begin van de twintigste eeuw werd ontwikkeld door Fatou. We bestuderen iteratie van polynomen en rationale functies op de Riemann-sfeer. Einddoelen zijn de classificatie van Fatou componenten en de zelfgelijkvormigheidheid van Julia verzamelingen. Area / Keywords Analysis Location Period UvA 1,2 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 2 Course Differential Geometry Lecturer . Oliver Fabert Description This course is an introduction to the theory of manifolds. These may be interpreted as generalisations of curves and surfaces to arbitrary dimensions. Apart from giving the relevant definitions from differential topology (manifolds, vector bundles and differential forms), we make short excursions to Riemannian geometry (Riemannian metric) as well as to algebraic topology (fundamental group and de Rham cohomology). More precisely, the subject list includes: - Definition of smooth manifolds - Submanifolds, immersions - Constant rank maps - Vector bundles and bundle maps - Tangent bundle, cotangent bundle, normal bundle - Differential forms - Riemannian metric, distances on Riemannian manifolds - Stokes’ Theorem - De Rham cohomology - Mayer-Vietoris theorem - Computation of cohomology groups Area / Keywords Analysis, Geometry Location Period VU 1,2 Level Bachelor Language EC English 6 : 3 Course Measure Theory Lecturer . Ronald Meester Description We motivate and introduce the notion of a measure, that is, a way to assign a size to as many subsets as possible in an abstract space. It turns out that it is in general not possible to measure all sets, at least if one insists on additivity of the measure. This leads to the notion of a sigma-algebra. Once we have defined measure, we can introduce and discuss so called measurable functions which, roughly speaking, form the class of functions which we will be able to integrate. We then introduce and study integration of these measurable functions with respect to a measure. We discuss (among other things) the monotone and dominated convergence theorems concerning the interchangeability of limit and integral, the substitution rule, absolute continuity and the relation of this new integral to the Riemann integral. We also discuss multi-dimensional Lebesgue measure, product measures and Fubini's theorem. The theory leads to a new perspective on integration of functions, which is not only more general when working on the real line, but also allows one to work in an abstract setting. This is of crucial importance for the development of (for example) functional analysis and probability theory. Area / Keywords Lebesgue measure, Integration, Analysis Location Period VU 1,2 Level Bachelor Language EC English 6 : 4 Course Number Theory Lecturer . Sander Dahmen Description Doel van dit vak is het leren van elementaire begrippen en technieken uit de getaltheorie en deze kunnen toepassen op concrete problemen. Ook een aantal moderne ontwikkelingen en open problemen in de getaltheorie zullen besproken worden. Naast een theoretische benadering zullen ook praktische/algoritmische aspecten aan bod komen. In het bijzonder zal geleerd worden hoe het wiskunde softwaresysteem "Sage" gebruikt kan worden voor het expliciet uitvoeren van getaltheoretische berekeningen. De volgende onderwerpen worden behandeld: - Gehele getallen, deelbaarheid, ggd - Priemgetallen, factorisatie, priemverdeling - Congruenties, primitieve wortels - Aritmetische functies - Publieke sleutel cryptografie - Kwadratische reciprociteit - Sommen van kwadraten - Kettingbreuken - Diophantische vergelijkingen, abc-vermoeden - Irrationaliteit, transcendentie (bij voldoende tijd) Area / Keywords Algebra Location Period VU 1,2 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 5 Course Probability Theory: Markov Chains Lecturer . Sindo Nunez-Queija Description Het college bestaat uit drie delen. In het eerste (en grootste) deel worden Markov ketens in discrete tijd geïntroduceerd. De volgende begrippen zullen worden behandeld: klassen structuur van toestanden, intreetijden, absorptie kansen, sterke Markov eigenschap, random walks, evenwichtsverdelingen, convergentie naar evenwicht en omkeerbaarheid (reversibility). Het tweede deel betreft continue-tijds Markov ketens. Veel aandacht zal hierbij worden besteed aan de exponentiële verdeling, het Poisson proces en ingebedde discrete-tijds Markov ketens. Het laatste deel (3 weken) betreft toepassingen van Markov ketens, met bijzondere aandacht voor vertakkingsprocessen en wachtrijtheorie. Area / Keywords Stochastics, Probability Location Period UvA 1,2 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 6 Course Representation Theory Lecturer . Eric Opdam Description In een eerder Algebra college hebben we kennisgemaakt met de groepentheorie. In de representatietheorie kijken we naar de situatie van een groep G die werkt door lineaire transformaties op een vectorruimte V; anders gezegd, we hebben een homomorfisme G➞GL(V). Dit is een situatie die we overal in de wiskunde tegenkomen. Qua moeilijkheidsgraad loopt de representatietheorie van vrij elementair (dit vak) tot aan de grenzen van onze kennis. We zullen ons in hoofdzaak richten op de theorie voor eindige groepen, maar onderweg komen we veel begrippen en technieken tegen die in een veel bredere context van belang zijn; daardoor vormt dit vak een goede opstap naar de representatietheorie van Liegroepen of algebraïsche groepen. Naast de abstracte theorie zullen we uitvoerig ingaan op concrete voorbeelden, zoals de representatietheorie van permutatiegroepen. Area / Keywords Algebra Location Period UvA 1,2 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 7 Course Workshop Mathematical Modelling Lecturer . Bob Planqué, Mark van de Wiel Description In this workshop we adapt the format of the annual Studygroups Mathematics & Industry, smeered out over four weeks rather than one. Thus we invite people working in industry to present problems that need a mathematical formulation and subsequent treatment. Students then work in groups on different problems from different companies, or on different aspects of the same problem, the goal being to solve the problems presented. In the last week the participants write a report and give a presentation. .. : Area / Keywords Analysis, Probability, Statistics, Applications Location Period VU 3 Level Bachelor Language EC English 6 8 Course Algebraic Topology Lecturer . Dietrich Notbohm Description If you have a dog which is completely covered in hair, then there is no way of combing that hair smooth, so that there is no parting or bald spot. This is the so-called `hairy dog theorem'. Fact: no matter how badly you make a sandwich out of two pieces of bread and a slice of ham, it is always possible to find a plane cutting the sandwich which bisects exactly each piece of bread and the slice of meat. This is the so-called `ham-sandwich theorem'. Fact: if you associate to each point of the Earth's surface the two numbers t and p given by temperature and air pressure at this point, then there is always at least one point which has the same values for t and p as its diametrically opposite one. This is the so-called `Borsuk-Ulam theorem'. These are all very deep geometric facts about the shapes of dogs, ham sandwiches and the Earth; they are especially deep as they are true for any shape or size of dog, sandwich or planet, and they are all proven by a remarkably successful set of mathematical ideas and methods that date from the early mid of last century. These ideas and ones like them constitute the subject Algebraic Topology. The basic idea of the subject is to find a formal way to translate geometric problems into an appropriate algebraic language. If this is done successfully, then the geometric problem is usually reduced to a fairly simple piece of algebra and can be solved by algebraic means. In this course we provide the technical tools (fundamental group, homology groups of topological spaces) and shall prove each of the facts above by translating the underlying geometry into questions about integers, groups or vector spaces. Area / Keywords Topology, Geometry, Analysis Location Period VU 4,5 Level Bachelor Language EC English 6 : 9 Course Bayesian Statistics Lecturer . Bas Kleijn Description Frequentistische statistiek is gebaseerd op de veronderstelling dat de data verdeeld is volgens een onbekende distributie. Bayesiaanse statistiek gaat uit van een ander beginsel, waarin data en parameter op gelijke voet behandeld worden. De Bayesiaanse procedure vereist naast specificatie van het model ook keuze van een zogeheten prior verdeling over het model. De data wordt ingezet om de prior om te zetten in de zogenaamde posterior verdeling. In dit vak kijken we naar enkele gangbare statistische vragen, zoals schatting van de model parameter, toetsing van hypotheses, constructie van betrouwbaarheidsintervallen en het opstellen van beslisfuncties, waarin telkens frequentistische en Bayesiaanse methoden worden beschreven en vergeleken. Voorts wordt ruim aandacht geschonken aan de keuze voor de prior, die afhangt van zowel het statistisch model in kwestie, als het beoogde doel van de posterior. Dit vak gaat niet in op computationele aspecten, noch op niet-parametrische en asymptotische eigenschappen van de posterior. Area / Keywords Stochastics, Statistics Location Period UvA 4,5 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 10 Course Biomedische Wiskunde Lecturer . Bob Planqué, Wessel van Wieringen Description Dit vak bestaat uit twee delen. 1. De wiskunde die gebruikt wordt in de biomedische hoek is een minder overzichtelijk bouwwerk dan in veel andere disciplines. Een goed overzicht van de meestgebruikte methoden, hun aannames, sterke en zwakke punten, is dan ook het voornaamste doel van dit vak. We behandelen aan de hand van het boek een aantal van de bekendste modellen die gebruikt wordt bij verscheidene biologische toepassingen, zoals populatiedynamica, besmettelijke ziekten, populatiegenetica, en moleculaire biologie. De wiskunde beperkt zich hoofdzakelijk tot gewone differentiaalvergelijkingen, maar we zullen ook andere technieken behandelen, zoals Leslie matrices, speltheorie en discrete dynamische systemen. 2. In het eerste deel van het college staat het modelleren van de DNA sequentie centraal. Resulterende modellen worden aangewend om de exon-intron structuur van een gen te ontrafelen. Maar ook om de evolutie van het DNA te beschrijven, en phylogenetische bomen (afstammingsbomen) te reconstrueren. In het tweede deel wordt hoogdimensionaliteit geïntroduceerd, i.e., een klein aantal samples waarvan een groot aantal eigenschappen gemeten is. Dit gooit het traditionele paradigma van de statistiek op z'n kop. We zullen laten zijn hoe met hoog-dimensionaliteit wordt omgegaan ten einde m.b.v. een zo simpel mogelijk model een phenotype te voorspellen. Alsook hoe de topologie van een biologisch pathway achterhaald kan worden. .. : Area / Keywords Differential Equations, Statistics, Applications Location Period VU 4,5 Level Bachelor Language EC Dutch 6 11 Course Forensic Statistics Lecturer . Ronald Meester, Marjan Sjerps, Klaas Slooten Description Forensisch wetenschappers passen exacte wetenschap toe op sporen die door de politie worden verzameld op de plaats van een misdrijf. Het is een breed vakgebied waarbij de sporen variëren van schoenspoor en DNA-profiel tot digitale sporen, en de misdrijven van diefstal en fraude tot terroristische aanslagen. Uiteindelijk levert de wetenschapper een rapport waarin hij de bewijskracht van zijn onderzoeksresultaten moet aangeven. Dit college gaat over die bewijskracht. Hoe is deze gedefinieerd, hoe wordt zij bepaald en gecommuniceerd, en hoe kan zij worden gecombineerd met het overige bewijs in de zaak? Het college zal worden geïllustreerd met voorbeelden van strafzaken. Aan de orde komen o.a.: verschillende kansbegrippen en stromingen in de statistiek, de Likelihood Ratio als maat voor bewijskracht, voor discrete en continue, univariate en multivariate data, enkelvoudige en samengestelde hypothesen, speciale problemen (zoals database zoekacties, selectie anderszins, ankering en eilandprobleem), Bayesiaanse netwerken, forensische DNA statistiek, chemical profiling, validatie. Area / Keywords Level Statistics, Applications Bachelor Location Period Language EC UvA/VU 4,5 Dutch 6 .. ... : 12 Course Functional Analysis Lecturer . Bas Kleijn Description Dit vak is een inleiding tot de functionaalanalyse en Fourieranalyse. Het is een belangrijk basisvak voor analyse, differentiaalvergelijkingen en stochastiek. Aan bod komen: genormeerde lineaire ruimtes; Hilbert-ruimtes; Fourier-reeksen (L²-theorie); Begrensde lineaire operatoren; Stellingen van Banach-Steinhaus, open afbeelding en gesloten grafiek; Fourierreeksen (convergentie en toepassingen); Stelling van Hahn-Banach en dualiteit; spectraaltheorie. Area / Keywords Analysis, Stochastics, Differential Equations Location Period UvA 4,5 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 13 Course Galois Theory Lecturer . Gerard van der Geer Description De Galoistheorie is een van de centrale onderdelen van de wiskunde en bestudeert de symmetrieen van lichamen en ook van de wortels van algebraische vergelijkingen. Met behulp van de Galoistheorie kunnen een aantal klassieke problemen in de wiskunde worden opgelost. We behandelen de elementaire Galoistheorie en laten zien hoe genoemde klassieke problemen worden opgelost. Area / Keywords Algebra Location Period UvA 4,5 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 14 Course Partial Differential Equations Lecturer . Joost Hulshof Description The majority of physical phenomena can be described by partial differential equations. This module discusses these equations and methods for their solution. In particular, use is made of the remarkable result of Fourier that almost any periodic function (i.e. one whose graph endlessly repeats the same pattern) can be represented as a sum of sines and cosines, called its Fourier series. An analogous representation holds for al large class of functions defined on bounded domains, using the eigenfunctions of suitable boundary value problems. Area / Keywords Analysis, Differential Equations Location Period VU 4,5 Level Bachelor Language EC Dutch 6 : 15 Course Statistical Data Analysis Lecturer . Bartek Knapik Description The course introduces the students to several widely used statistical models and methods, and the students are taught how to apply these tools to real data while using the statistical software package R. The following subjects are covered: summarizing data; investigating the distribution of data; robust methods; non-parametric methods; bootstrap; two-sample problems; contingency tables; multiple linear regression. Area / Keywords Statistics, Applications Location Period VU 4,5 Level Bachelor Language EC English 6 : 16