Psychologie Baroche de Leeuw en haar 'Ik dacht: ze gaat het redden' Baroche de Leeuw op de Landelijke Ontmoetingsdag van 2013. 20 de 2e stem 243 • december 2014 Pychologie leven met kanker Mijn naam is Baroche de Leeuw. Ik ben 72 jaar en geboren in Amsterdam. Ik heb in Den Haag en Apeldoorn gewoond en ben teruggekeerd naar Amsterdam. En ik dacht: hier ga ik nooit meer weg, alleen in een kistje... Zo begint het verhaal van Baroche de Leeuw dat ze stuurde naar de redactie over hoe ze is omgegaan met de diagnose kanker. Tekst: Baroche de Leeuw, [email protected] | Beeld: Niek Stam en Robin de Puy Ik heb een dochter van 47, een kleindochter van 21 en een kleinzoon van 17 jaar. Ik houd van grote steden, van bos en strand, van reizen, dineren, gesprekken met vrienden, van zingen en van werken. Ik vond mijn leven fijn en geweldig, totdat er in 2006 kanker op een van mijn stembanden werd geconstateerd. Daar ging mijn leven, daar ging mijn werk, de wereld werd een donker gat. Heftig Toch is het me gelukt, met hulp van mijn dochter, familie en vrienden, om mezelf weer rechtop te zetten. De prognose bleek goed. Men dacht de tumor te kunnen vernietigen met 35 bestralingen. Ik kreeg ze zes weken achter elkaar, op vrijdag twee keer, om 8 uur ’s ochtends en om 5 uur ’s avonds. Heftig. Maar daarna zou ik schoon zijn. Ik heb mijn dochter en enkele vrienden gevraagd mij een keer in de week naar het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis te rijden. Op donderdag wilde ik alleen gaan. Dit werkte heel goed, zowel het samen als het alleen gaan. Ik zorgde er wel voor dat ik opgemaakt was en dat mijn haar goed zat. En dat ik optimistisch overkwam. Baroche ging het redden. Gezoend Mijn werk ging intussen gewoon door, ook al kwam de stoom uit mijn oren. Ik wilde per se in de wereld blijven en mij niet ziek voelen. Zelfs niet toen ik sommige bruggetjes in Amsterdam niet meer over kwam. En ja, toen moest ik toch nog ophouden met werken, want ik verloor mijn stem. Geen stem dus, maar wel pijn en slijm. Na iedere bestraling moest ik op tijd naar bed om kracht op te doen voor de volgende. ‘Adrie’ noemde ik mijn bestralingsarm, A3. En ik heb het apparaat gezoend toen de 35 bestralingen voorbij waren. Hopend dat deze behandeling haar werk had gedaan en ik nooit meer kanker zou krijgen. Daarna ben ik drie maanden thuis geweest, onderbroken door uitstapjes naar de kankerpraatgroep van het Ingeborg Douwes Centrum. Daar heb ik erg veel aan gehad, net als aan de gesprekken met een psychiater. Zo kwam ik langzamerhand weer in de bewoonde wereld. Opnieuw ellende Ik begon weer met plezier te leven. Reizen, vrienden, werk, de kinderen, ik genoot er geweldig van. Wel was mijn stemvolume sterk gedaald. Ik kon in de kroeg niet meer om biertjes roepen, maar daar stond tegenover dat ik ook geen trek meer had in bier. Verder werkte mijn lichaam prima, zij het dat ik veel minder energiek was dan voor de ziekte en de behandeling. Maar ik was schoon. ‘Na de bestralingen heb ik het apparaat gezoend’ Totdat na zes jaren van lekker leven bij een controle weer onrustige cellen werden ontdekt. Alle ellende begon opnieuw: onderzoek, apparaten, puncties, spanning. En ja hoor, er zat een kankergezwel op dezelfde plek. En er moest geopereerd worden; ik zou daarna beide stembanden kwijt zijn en een stoma krijgen. En een gat in mijn hals. Een gat, o mijn God, mijn leven, mijn zang, mijn werk. Eigenlijk wilde ik me niet laten opereren. Maar mijn dochter vond me laf, en ze wees me erop dat ik nog een keuze had - die veel kankerpatiënten niet krijgen - en dat ze me eigenlijk nog niet kon missen. Dat gaf de doorslag. Ik heb toegestemd. Huis aan het water Bij het Huis aan het Water kan iedereen terecht die te maken heeft (of heeft gehad) met kanker. Een plek om het hoofd vrij te maken, tot rust te komen, de balans terug te vinden of juist samen dingen te doen. Het Huis biedt diverse mogelijkheden om te leren leven vanuit een nieuw perspectief, waarbij niet de ziekte, maar de kwaliteit van leven centraal staat. Huis aan het Water, Hoogedijk 7A/7B, 1145 PM Katwoude, www.stichtinghuisaanhetwater.nl, T (0299) 74 27 90 de 2e stem 243 • december 2014 21 Pychologie Maar vóór de operatie wilde ik nog een reis maken met mijn vrienden. Even weg en proberen niet aan kanker en operaties te denken. De reis was trouwens al betaald, en misschien zou het wel mijn laatste worden. Dus ik ging. Het werd een prachtige vakantie. Op de een of andere manier heb ik de angst in Amsterdam kunnen achterlaten. Spirit Weer thuis heb ik me geestelijk voorbereid op de operatie op 19 december 2012. Ik ging er zo positief mogelijk in, maar ik kwam er akelig uit. Het was een zware operatie van acht uur. Ook de tijd van herstel daarna was zwaar, ondanks alle liefde van de mensen in het AVL, mijn dochter, de kleinkinderen, mijn zuster, familie en vrienden. Ik kon niet aan mijn uiterlijk wennen, niet aan mijn stem en helemaal niet aan mijn allesoverheersende moeheid. Ik durfde niet eens naar de bakker om mijn vier halve broodjes te kopen. Ik trok me terug uit het openbare leven; ik voelde me geen vrouw meer, ik voelde me verminkt. Maar een mens kan veel hebben. Na maanden tobben kwam er iets van mijn levenslust terug. Ik kreeg weer belangstelling voor mijn omgeving. En ik begon mezelf toe te spreken. Kom op, Baroche, waar is je spirit? Langzaam maar zeker kwam ik weer uit mijn cocon. ‘Ik voelde me geen vrouw meer, ik voelde me verminkt’ Mijn ‘tweede stem’ had ik meteen al te pakken. Geen wonder: praten en grapjes maken zijn voor mij van levensbelang. Ik begon weer te assisteren bij groepen van een sjamaan, vatte mijn thema-readingen en healingen weer op en ik kreeg weer vertrouwen in de toe- Ingeborg Douwes Centrum: psychologische (na)zorg bij kanker In het Ingeborg Douwes Centrum kunnen mensen met kanker en hun naasten terecht voor ondersteuning op het gebied van verwerking, acceptatie en zingeving. Het Ingeborg Douwes Centrum begeleidt mensen die, op welke manier dan ook, met kanker geconfronteerd zijn (geweest). Deze hulp is beschikbaar ongeacht de ziektefase en de prognose. Het centrum richt zich op mensen uit Amsterdam en de regio Noord-Holland. Ingeborg Douwes Centrum, IJsbaanpad 9-11 (Pand Zuid), 1076 CV Amsterdam, www.ingeborgdouwescentrum.nl, (020) 364 03 30 22 de 2e stem 243 • december 2014 komst. Dit geluk heeft een jaar en drie maanden geduurd. Toen werd er een bultje op dezelfde plek geconstateerd. Ik werd er helemaal gek van; dit kon niet waar zijn. Help! Mijn lieve en goede chirurg Lotje Zuur legde me uit dat er een spier uit mijn borst genomen zou worden en misschien een lap huid van mijn dijbeen als ze huid tekort zou hebben om de operatiewond te dichten. Eenmaal zo opgelapt zou alles weer oké zijn. Met goede moed leefde ik naar de operatie op 19 februari toe. Mijn verjaardag op de 28ste zou ik in het ziekenhuis vieren. Ook wel leuk toch, hoefde ik geen boodschappen te doen, te koken en mijn huis schoon te maken. Ik onderging de inmiddels vertrouwde gebeurtenissen: narcose, wakker worden, beginnen met herstellen… Alleen, deze keer kon de chirurg niet alle kankercellen wegnemen. Er zijn er nog wat achtergebleven - ze zaten op een groot bloedvat - en de diagnose die ik kreeg was: ‘uitbehandeld’. Daar kon ik het mee doen. Ik begon al dood te gaan. Ik zag mezelf al liggen in een doodskist – gek, gek - en ik stortte in. Totdat ik er weer uit kwam, natuurlijk ook met hulp van alle liefies om me heen. Dit kan niet het einde zijn. Ik wil de angst uit mijn lijf, ik wil Baroche zijn, ik wil genieten, ik wil weer van alles beleven, ik kan toch niet gaan vastzitten in mijn angst. Iedereen gaat toch dood, jij net zo goed als ieder ander. Ik ben gaan googelen om spreekgroepen voor uitbehandelde mensen te vinden. Die zijn er niet, er is op dit gebied helemaal niets in een stad als Amsterdam. Ik heb dat gemaild naar Lotje Zuur: dit kan niet waar zijn, er moet iets zijn, alternatieve therapie. Ik kan toch niet gaan zitten wachten op de dood. Kom op! Help! Goede moed Mijn dochter, die een half jaar geleden een huis heeft gekocht in Monnickendam, stuurde een whatsapp over het Huis aan het Water. Een huis dat prachtig is gelegen aan het Gouwmeer en helemaal is ingericht voor kankerpatiënten, ex-kankerpatiënten en hun kinderen en familie. Geweldig, zoiets moeten we ook in Amsterdam hebben. In het Huis aan het Water is van alles te doen: sport, gesprekken, koken, zang, wandelen. Precies wat ik zocht. En natuurlijk ga ik deelnemen, en natuurlijk wil ik vrijwilligerster worden, en natuurlijk hoop ik mijn readingen en healingen te kunnen geven. Ik ben weer vol moed en levensdrift en ideeën. Nooit opgeven. Het leven duurt langer dan men denkt, ook voor de uitbehandelden!