Innovatieroutine Hoe managers herhaalde innovatie kunnen stimuleren Dany Jacobs & Hendrik Snijders Amsterdam, 18 november 2008 aanleiding vraag SMS: rol managers bij innovatie? ons idee: herhaald succes bij innovatie onderzoeken brede selectie 22 cases simpele, brede definitie van innovatie innovatie = iets nieuws (dat gerealiseerd wordt) met (hopelijk) een toegevoegde waarde het brede scala van innovaties productinnovaties van stijlinnovatie tot nieuwe concepten transactie-innovaties ~ marketing, verkoop ~ instituties procesinnovaties ~ nieuwe organisatievormen (re-engineering, sociotechniek, keteninnovatie) Wat is ‘echte’ innovatie? Alleen radicale innovatie? 99% van de innovatie is (gelukkig) marginaal ‘fuzzy’ benadering van innovatie hinderpaal 1: 0 verabsoluteren van 0.5 innovatie 1.0 de ambidextere organisatie de meeste innovatie bouwt “maak het jezelf niet voort op iets te moeilijk” bekend af en toe zul je met “maakiets het meer jezelf niet vernieuwends moeten te gemakkellijk” komen Organisatieroutines Organisaties zijn zowel sterk als zwak door hun organisatieroutines Population Ecology: adaptatie vindt plaats door geboorte en sterfte van organisaties en sectoren (bevolkingen van organisaties) variatie = starten van nieuwe organisatie selectie = ‘fitness’ van organisaties in hun omgeving Onze hypothese: sommige organisaties hebben wellicht een innovatieroutine tot stand gebracht (darwinistische) innovatieroutine strategisch profiel variatie (interne) selectie implementatieroutine realisatie (externe) selectie, overleven hinderpaal 2: feedback t.a.v. doorontwikkeling ambiance, onrust, leercultuur leider als Deus ex machina vermenigvuldigen, soortvorming Mintzbergs basis-organisatievormen (1879/1989) eenvoudig complex ‘onttovering’ van innovatie professionele bureaucratie adhocratie = de innovatieve organisatie [ Mintzbergs favoriet ] machinebureaucratie simpele structuur stabiel dynamisch Mintzbergs basis-organisatievormen (1879/1989) complex ambidexter: exploratie én professionele exploitatie bureaucratie eenvoudig ‘onttovering’ van innovatie machinebureaucratie stabiel adhocratie = de innovatieve organisatie [ Mintzbergs favoriet ] simpele mentale hinderpaal structuur 3: innovatie en routine dynamisch zijn onverenigbaar wat wel? een nieuwe moderne tienkamp 1. Helder strategisch profiel met daarin noodzakelijke plaats voor innovatie 2. Maatschappijgerichtheid 3. Klantgerichtheid 4. Ambitie & durf 5. Doorontwikkeling 6. Leren van reële getallen 7. De beste mensen 8. Ambiance, open cultuur 9. Sterke netwerken 10. Focus, commitment innovatietienkamp discipline 1 = innovatie sterk verbonden met strategisch profiel kerncompetenties dieptestrategieën visuele identiteit, handschrift groeiplatforms maar ook: noodzakelijke variëtiet innovatietienkamp discipline 2 = maatschappijgerichtheid discipline 3 = klantgerichtheid “wees verziend” “wees bijziend” innovatietienkamp discipline 4: ambitie en durf (van de Dorpsstraat naar Fifth Avenue en Bund) innovatietienkamp discipline 5 = doorontwikkeling (experimenteer en leer) innovatie tijdens de ‘diffusie’ potentiële gebruikers ~ verschillende waarden III II I Dany Jacobs 38 innovatietienkamp discipline 6 = leren van reële getallen (die er toe doen, bijv. Balanced Scorecard) discipline 7 = de beste mensen discipline 8 = ambiance, open cultuur discipline 9 = sterke netwerken innovatietienkamp discipline 10 = focus, commitment lange adem, maar ook weten op te houden (= helderheid) adhocratie simpel omgeving complex professionele bureaucratie Kessels Kramer ASML Intervet Unilever Kunsthal Shell Albert Heijn Efteling HEMA Siemens NL Effectory simpele structuur machinebureaucratie stabiel omgeving dynamisch goud zilver successen uit het verleden vormen geen waarborg voor de toekomst brons? Dik deze lijst niet verder in! de innovatietienkamp Concentreer u op wat u nog niet goed genoeg doet! 1. Helder strategisch profiel met daarin noodzakelijke plaats voor innovatie 2. Maatschappijgerichtheid 3. Klantgerichtheid 4. Ambitie & durf 5. Doorontwikkeling 6. Leren van reële getallen 7. De beste mensen 8. Ambiance, open cultuur 9. Sterke netwerken 10. Focus, commitment