Midden Oosten: 1. De oude wereld 2. De nieuwe wereld 3. Iraans Kernwapen 4. Van Sunni naar Shia: renversement des alliances? 5. Scenario’s : voor eurocrisis, energieprijzen Olie embargo Iran Libië nu stakingen, was 1,6 miljoen vaten per dag, (naar voor ENI Italië), milities Noorden van Irak grote problemen Onrust Syrië en Egypte leidt instabiliteit OPEC heeft productie opgevoerd, SA, Ecuador, Kuwait, Iran and the United Arab Emirates SA boos dat VS Moebarak losliet SA boos dat Obama Syrië niet aanviel SA boos dat VS toenadering zoekt tot Iran SA steunt salafisten in Syrië SA wil kernbom via Pakistan Steunt Assad in Syrie, samen met Iran Wapenexport Haven Tartus Geniet van Obama’s fouten Grootste handelspartner Iran Veel Duitse bedrijven in Nucleaire sector en infrastructuur Steunt Iran Koopt olie en gas Is tegen inmenging binnenlandse politiek Iran heeft observer status Shanghai cooperation Organization kan door sancties niet toetreden Israël plus Golfstaten plus Frankrijk is ontstemd dat VS toenadering zoekt tot Iran Obama heeft steun van EU, VK, Rusland, Iran De VS, EU, Rusland, VK: sancties tegen Iran < indien Iran aantoonbaar zijn kernprogramma terugschroeft. Frankrijk/Israël willen dat de sancties blijven gelden tot alle nucleaire activiteiten van Iran zijn gestaakt. Parijs tougher VS in Libië, Mali, Syrië en Iran Opeens bondgenoot Israël Eis stopzetten Arak, kan niet met bom uitgeschakeld, komt plutonium vrij Iran moet voorraad 20 % verrijkt uranium < (a) Teheran mocht nog wat uranium verrijken (b) mocht ook nog steeds bouwen aan zwaar water reactor in Arak (plutonium) maar mocht niet activeren (c) gaf Teheran prikkels om sancties Boos op bad deal met Iran Wil daarom geen linkage met vredesoverleg Overweegt zelf aan te vallen, maar VS heeft betere spullen VS wil niet aanvallen Israël wil niet Congres dwingen tot een oorlog die regering noch volk wil Netanyahu hoopt dat Iran de onderhandelingen opblaast 11 november: Iran is on its knees economically & it's possible to get a better deal. Before the sanctions are lessened, get a good deal, not a bad deal 8 november: PM prior to meeting w/Kerry: Kerry said no deal is better than a bad deal. This is a bad deal. I urge him not to rush to sign the bad deal. Iraanse staatstelevisie: met IAEA overeenstemming over uitgebreider toezicht op de nucleaire activiteiten van Iran. ‘routekaart’ VN-inspecteurs toegang tot in aanbouw zijnde zwaarwaterreactor en een uraniummijn. Iran mag nog wat uranium verrijken Iran meer te vrezen van Israël, dan andersom Les Indiase/Pakistaanse/Noordkoreaanse atoomwapens: hoeft niet mis te gaan Netanyahu gebruikt Iran om hulp te vragen Israël mist US wapens Je kunt programma met aanval alleen vertragen Volk achter mullahs Van Sunni naar Shia? Sinds 1981 tienduizenden politieke tegenstanders < Steun Hezbollah Beetje steun sjiieten Bahrein, SA, Jemen Steun terrorisme Irak, Afghanistan, Pakistan Nog nooit ander land aangevallen SA Wahhabisme: ellende in Pakistan, Afghanistan, Indonesië, etc. SA steun Generaal Sisi Egypte SA steun aan salafisten in Syrië SA is instabiel SA steun terrorisme buiten SA SA wil kernwapen via Pakistan VS, Rusland, Iran steunen Assad in Syrië Rompstaat Syrië, in ruil voor minder steun Iran aan Hezbollah VS,Rusland en Iraanse as tegen Soenitische avonturisme en terrorisme Sancties <, geen kernwapen, Iraanse gas komt vrij Tegen: Turkije, Israël, Egypte, Golfstaten Feb. 15 2012 Iran dreigt energie-export naar 6 landen te staken in hoop olie-embargo te voorkomen Frankrijk, Griekenland, Italie, NL, Portugal, and Spanje. 4 PIGS! Iran verkoop EU 450,000 barrels a day 2011. > 70 percent naar Italie en Spanje 1/3 Griekse olieimport uit Portugal in 2011: handelstekort met 6 olieproducerende landen was 2 x tekort met Duitsland! Wordt Eurocrisis op korte termijn erger Op wat langere termijn valt wel mee vanwege integrated prices oil markets Sancties leiden wel tot hogere energieprijzen Slechts 55 van 239 aangevallen petroleum tankers were sunk Raakte slechts 2 % schepen Iran verlaagde prijs om hogere verzekering te compenseren, olieprijzen < Vooral anti-ship cruise missiles Iran is voor eigen export afhankelijk Hormuz Toen Iran alleen primitieve mijnen Nu 16 mijnenvegers nodig, die zijn er niet, dus men gelooft niet in dit scenario Niet plausibel, Iran moet zelf exporteren en Hormuz passeren VS te weinig schepen in Perzische Golf, gelooft er dus niet in Alternatieven via pijpleidingen Dus waarschijnlijk geen effect energieprijzen SA laat VS los, SA instabieler VS zoekt toenadering Iran Twee scenario’s binnen scenario 3: 1. SA matigt zich niet in Bahrein, sjiitische minderheid SA opstand 2. SA steun voor salafisten in Syrië en Irak, plegen aanslag in SA VS schaliegas 2020 -50 %, 2035 VS onafhankelijk van MO olie door: 1. VS schaliegas 2. Canada teerzand, schaliegas 3. Brazilie 4. duurzame energie Arabische opstanden in Jemen en Saoedi Arabië kan prijs crude oil > Schaliegas is problematisch: aardbevingen, grondwatervervuiling Israel De wereldvraag ca. 86 miljoen vaten olie per dag. In het ergste geval zou een aanslag op Abqaiq - tijdelijk - 6 miljoen vaten per dag kunnen kosten dat is 7% van de totale wereldwijde dagelijkse olie consumptie! Gevolg olieprijs > VS toenadering Iran, gasprijzen < Aanslag Abqaiq door Al Qaida of sjiieten zal olieprijs doen stijgen MO is altijd kruidvat geweest, maar Hormuz was nooit echt probleem SA verwijdering VS is probleem Probleem SA kan gecompenseerd worden door toenadering Iran, gas steeds belangrijker! Maar goed ook want komende 20 jaar hebben we olie en gas nog hard nodig Mislukt toenadering Iran, wordt Eurocrisis >