Plant 1 boom, struik of klimplant

Plant 1 boom, struik of klimplant
Heb je een grote of een kleine tuin? Maakt niet uit. In elke tuin is er wel een plek voor een
boom, struik of klimplant. Ze vormen de perfecte vluchtplek voor heel wat vogels, insecten of
zoogdieren. En ook de Groene Gorilla kan er naar hartenlust klimmen en slingeren.
Bomen en struiken
Voorbereiding
Meet goed na hoeveel plaats je hebt en bedenk dat bomen en struiken uitbundig kunnen
groeien. Ze nemen dus plaats in, creëren schaduw en vragen vooral in kleinere tuinen wel eens
een snoeibeurt. Elke soort heeft zo haar eigen voor- en nadelen. Linde en plataan laten zich
makkelijk snoeien, wilgen trekken massaal veel vocht uit drassige bodems en notelaar heeft dan
weer een muggenwerende werking.
Ook fruitbomen kan je overwegen. Zo heeft een hoogstam appelboom veel troeven. De kruin
ontwikkelt zich boven je hoofd zodat je er gemakkelijk onderdoor kan. De bloesems zijn
prachtig om naar te kijken en heerlijk om aan te ruiken. Met de vruchten kan je alle kanten uit.
Vers van de tak of geperst als appelsap. Heerlijk!
Tip: voor activiteiten en info rond fruitbomen: www.boomgaardenstichting.be
Struiken zijn vooral interessant als ze inheems zijn. Hazelaar lokt spechten en eekhoorns met
zijn heerlijk nootjes. Ook de groeivorm is interessant. De lange, rechte takken zijn ideaal als pijl
en boog voor indianenkinderen of om duurzame hekjes mee te vlechten.
Ook bloeiende en vruchtdragende struiken lokken veel bezoekers : bestuivers in het voorjaar en
vogels in de herfst. Enkele voorbeelden zijn lijsterbes, sporkehout en vlier.
Tip: kijk of er in jouw buurt een behaagactie of een plantenbeurs doorgaat, dan kan je je
inheemse struiken makkelijk bestellen.
Wat mag en wat niet?
Bomen in de tuin moeten volgens het veldwetboek twee meter afstand houden van de
perceelgrens, maar als je voor een appelboom de kans hebt om 4 meter aan te houden, dan heb
je zeker geen problemen met overhangende takken. In kleine tuinen kan je kiezen voor een
boompje dat je regelmatig snoeit.
Hagen kunnen gemeenschappelijk op de perceelgrens geplant worden of
anders minstens 50 cm op je eigendom.
Wanneer plant je ze best?
De beste periode om bomen te planten is wanneer ze in rust zijn. In principe is dat van
november tot maart, op een vochtige dag zonder vrieskou. Zogenaamde containerplanten, die in
pot werden opgekweekt, kunnen ook tijdens het groeiseizoen.
• Maak het plantgat zeker groot genoeg, dwz twee keer zo diep en drie 3 keer zo breed als de
wortelkluit.
• Meng flink wat compost (geen mest) onder de teelaarde en breng een deel alvast terug in het
plantgat. Zo kan je de plantdiepte bepalen.
• Zorg ervoor dat de boom iets minder diep komt te staan als op de kwekerij. Dat zie je aan de
stambasis. Spreid de wortels goed uit en knip beschadigde wortels eventueel bij.
• Gooi het plantgat verder dicht en schudt af en toe eens met de boom zodat de aarde goed
tussen de wortels zakt.
• Op het einde trappel je de aarde nog wat aan en geef je een flinke scheut water.
• Aan de rand van het plantgat maak je best nog een bermpje. Dat vergemakkelijkt het gieten.
Nazorg
Bomen geef je best nog wat extra steun gedurende de eerste 2 jaar. Plaats aan de rand van het
plantgat 3 palen van (50cm-1m) en maak de boom telkens vast met een brede band (bv oude
fietsband). Gebruik geen touw, want dat beschadigd de schors en groeit in.
De eerste weken na het planten, tijdens de bladontwikkeling in het voorjaar en de droogte van
de zomer, geef je best regelmatig extra water.
De kale bodem rond de stam hou je in het begin ook best onbegroeid. Leg er bijvoorbeeld een
flinke laag compost op. Dat remt de onkruidgroei en verhindert het uitdrogen van de bodem.
Op termijn kan je hier een humuslaag maken: afgevallen herfstbladeren, meer compost en wat
houtsnippers heb je daarvoor nodig. Het wordt dan een ideale groeiplaats voor voorjaarsbloeiers
als meiklokje, sneeuwklokje, daslook of boshyacint. Prachtig!
Klimplanten
Niet iedereen heeft genoeg ruimte om een boom of struik in de tuin te planten, maar ook met
klimplanten kan je de hoogte opzoeken. Sommige soorten voelen zich prima tegen een gevel,
met of zonder extra klimhulp om zich aan vast te hechten. Anderen slingeren zich liever rond
een boom of paal.
Heb je de mogelijkheid om een pergola, schommel, hangmat of klimtouw te installeren in je
tuin? Zeker doen en probeer vooral te combineren. Waarom geen klim- en slingerplanten tegen
de constructie planten? Kies ook hier weer voor inheemse soorten of varianten.
Klimmers zonder klimhulp
Klimop
Heeft als voordeel dat hij wintergroen blijft en ook in de schaduw doet hij het goed. Het is een
ideale schuil- en broedplaats voor tuinvogels. De bloemetjes verschijnen in september-oktober
en lokken bijen, zweefvliegen en late vlinders.
Wilde wingerd
Klimt met kleine hechtschijfjes en geeft een prachtige dieprode herfstkleur.
Klimmers met klimhulp
Bosrank (clematis)
De meeste clematissen worden in pot aangeboden en kunnen het hele jaar worden aangeplant.
De beste periode blijft echter tussen september en mei. Afhankelijk van het ras plant je dieper
dan of gelijk met het niveau van de pot. In de handel zijn honderden varianten te vinden, maar
kijk zeker eens of je de inheemse bosrank (Clematis vitalba) vindt.
Heggenrank
De heggenrank is prachtige klimplant die tussen struiken klimt. Hij groeit best op kalkrijke
bodems en heeft een bijzondere band met het heggenranklieveheersbeestje en de heggenrankbij.
Druif
Prachtige klimplant voor zuidgerichte gevels. Druiven hebben wel een goede voorbereiding en
regelmatig een snoeibeurt nodig.
Tip: tik ‘Leefmilieu Brussel Druivelaar’ in op Google en je krijgt een infofiche met extra tips.
Rozen
Rozen houden van veel zon en een goed doorlatende humusrijke bodem. Klimmende rozen
moeten aangebonden worden aan de klimhulp. Liaanrozen (rambler-rozen) groeien uitbundig
en kunnen in bomen klimmen.
Kies voor rozen met open bloemen. Dwz dat ze een enkele laag kroonblaadjes hebben en
binnenin de stuifmeeldraden goed zichtbaar zijn. Enkel dit type van bloemen is bruikbaar voor
insecten.
Slingerplanten
Kamperfoelie
Staat van nature in halfschaduw. Hij slingert zich rond boomstammetjes die hij mogelijk te
sterk kan wurgen. Een houten of ijzeren paal is daarom een betere
klimhulp. Dat kunnen de palen zijn van een schommelconstructie,
pergola of wasdraad. Kamperfoelie ruikt vooral ’s avonds heerlijk en
lokt daarmee prachtige nachtvlinders.
Tip: zowel stad Gent als Antwerpen hebben een mooie folder over
geveltuintjes:
• Tik ‘Geveltuin Stad Gent’ in op Google
• Tik ‘Geveltuin Stad Antwerpen’ in op Google
Voor meer advies over welke bomen, struiken of klimplanten kan je terecht bij:
• Tuinadviseurs van Wonderlijk Wild • www.wonderlijkwild.be/advies
• Velt vzw Facebook • www.facebook.com/groups/veltvzw
• Ecoflora • www.ecoflora.be
• Natuurpunt Winkel • www.natuurpunt.be/winkel (planten)
• Velt Plantenzoeker • www.velt.be/plantenzoeker Tuincheck afgerond? Geef het door op
www.wonderlijkwild.be
WETENSCHAP