Vierde Leerjaar

Vierde
Leerjaar
4
www.lessenpakket.be
Planten in en rondom
onze nieuwe woonst
Doelen
• kennis maken met planten die je in een plantencentrum kunt kopen;
• een bijsluiter bij een plant begrijpend lezen en
dan uitvoeren;
• het aantal planten voor een haag berekenen als
de plantafstand en lengte van de haag gegeven
zijn;
• verwoorden welke zorg planten behoeven.
Die wil ik wel. “Als we die kopen zakt ons wagentje door zijn wielen”, zegt mama. We kiezen eerst
enkele planten voor binnen.
Dit is wat we hebben gekozen
Opdracht
Lees en los op.
Dit lees ik bij de krulvaren
KRULVAREN
We zijn twee maanden geleden verhuisd. Er was
veel werk in ons nieuwe huis, maar nu is bijna alles
geschilderd, overal hangen lampen. Aan het achterste deel van het huis is veel glas. Daar kun je
gezellig zitten en je hebt een mooi uitzicht op ons
terras. Het terras is aangelegd met bijpassende
tegels en daarachter is nog een stukje gras. Mama
wil vandaag beginnen met het inrichten van ons
terras. We kopen ook enkele planten voor de
veranda. In de tuin moeten bloembakken komen
en tegen de achterste muur een struik. Ik mag mee
naar het tuincentrum.
We hebben het aanhangwagentje aan de auto
gekoppeld. Wanneer we in het tuincentrum toekomen, zie ik een prachtige palmboom in een pot.
www.lessenpakket.be
Brengt vocht in de lucht en zuivert de lucht.
Gaat vele jaren mee en vraagt weinig zorg.
De plant is bestand tegen de droge lucht van
de centrale verwarming.
Temperatuur: niet winterhard. Houdt van
warme temperaturen, ook in de winter niet
onder 10°C;
Lichte schaduwrijke plaats, best niet in het
direct zonlicht.
Wat betekent ‘winterhard’?
Kies uit:
Je mag hem in de winter in de tuin zetten.
Hij voelt in de winter heel hard aan, zeker als
het gevroren heeft.
De plant blijft leven in de winter.
P
P
P
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 71
4
Planten in en rondom
onze nieuwe woonst
Daarna kiezen we een grote plant die tegen de
muur kan klimmen. Dit staat op het kaartje:
DE KAMERWINGERD (Cissus) is een
snelle groeier, die per jaar soms 150 cm in lengte toeneemt. Om te klimmen heeft hij houvast
nodig, anders wordt hij een hangplant.
Water: de wortelkluit mag nooit uitdrogen.
Vereist geen hoge luchtvochtigheid.
Temperatuur: verdraagt zowel een warme als
een koele plek. Temperatuur tussen 12 en 24 °C.
Zet een kruisje op een geschikte plaats voor de
krulvaren en voor de kamerwingerd. Leg uit waarom jij die plaats kiest.
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 72
4
Planten in en rondom
onze nieuwe woonst
In de tuin willen we bloembakken en een laurier.
We kiezen bloemen voor de bloembakken, dat vind
ik leuk, maar er zijn zoveel kleuren en soorten. We
moeten ook goed kijken of de plantjes tegen de
kou kunnen, veel of weinig zon nodig hebben…
Ik koos voor… viooltjes. Die zijn sterk en hebben
vrolijke kleuren.
Gevonden? Dit is de petunia. Hij kan zo mooi
hangen uit een bloembak. De mevrouw geeft me
wel de raad verdorde bladeren en bloemen tijdig te
verwijderen.
Mama kiest ook nog een kruidenplantje. Om de
naam ervan te vinden moet je weten dat in elk van
twee woorden hieronder telkens éénzelfde letter voorkomt: die moet je opschrijven. Voorbeeld:
‘post’ en ‘scherp’ hebben allebei de letter ‘s’.
“Ga je er zelf voor zorgen?” vraagt de mevrouw van
het plantencentrum.
Ik ben vastbesloten om ze heel veel water te geven.
“Weet je waarom er een gat zit in de bodem van
een bloempot?” vraagt de mevrouw.
Dat had ik me nog nooit afgevraagd.
Weet jij het antwoord? Schrijf het dan hier:
Zoek maar!
spits
letter: _______
tweede letter: kip
vis
letter: _______
derde letter:
vosje
bij
letter: _______
vierde letter:
komen
ham
letter: _______
eerste letter:
rat
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
Het is een geurig en kruidig plantje. Het wordt ook
in de keuken gebruikt.
Schrijf de naam bij de tekening.
Om het teveel aan water te laten weglopen. Van
teveel water gaan de plantenwortels rotten.
Mama wil ook een bloembak aan de muur hangen,
zodat de planten afhangen.
Dat worden dan planten met deze naam:
________________________
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 73
4
Planten in en rondom
onze nieuwe woonst
We kopen nog een laurier. Het is een boompje
dat in een pot staat, geschikt voor ons terras. In
het plantencentrum staan laurierboompjes die
in mooie vormen geknipt zijn. Ik zal er goed voor
zorgen. Ze krijgen bij droog weer water uit de
regenton. Mama vertelde me dat bij de Olympische
Spelen vroeger, de winnaar een krans van laurierblaadjes kreeg. We moeten er wel voor zorgen dat
__________________________________________
onze laurier in de winter niet bevriest. Gelukkig
hebben we nog een plaatsje in de garage voor als
We kregen verder nog deze uitleg bij onze druivehet buiten te koud is.
laar en braambes:
We kochten ook nog een druivelaar en een struik
voor braambessen.
Dit is een goede
En zo wordt ons terras mooi, sfeervol en kleurrijk!
klimplant
die op allerlei plaatsen
Schrijf de naam bij de juiste afbeelding.
gemakkelijk groeit, ook in halfschaduw.
Hij krijgt dikke zwarte vruchten. De stengels
dragen geen doornen, behalve de scheuten die
rechtstreeks van op de wortel uitschieten.
Die scheuten moet men dan ook
regelmatig verwijderen.
B
__________________________________________
Sommige mensen zetten
hem in een serre, maar deze kan ook
gewoon in open lucht. Best planten op een
warme plaats: tegen een zuidgerichte muur waarop de middagzon schijnt. Je moet draden spannen
waarlangs de ranken kunnen groeien. Deze soort
geeft mooie trossen met geelwitte vruchten.
A
Noteer hier waarom je dat denkt:
Vul nu in met A of B
__________________________________________
• Tekst ___ gaat over de druivelaar.
__________________________________________
• Tekst ___ gaat over de braambes.
__________________________________________
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 74
4
Planten in en rondom
onze nieuwe woonst
We hebben ook nog een haag nodig. De boomkweker toont enkele takken van de groene en van
de rode beuk. We kiezen voor de rode beuk. De
bladeren verkleuren mooi in de herfst en ze blijven
in de winter op de takken. In de maand mei wordt
de beukhaag graag bezocht door deze kever:
Wie vindt het?
Hoeveel planten hebben we nodig? Help even mee
uitrekenen.
25 planten zijn goed voor 6,25 m. We willen rondom onze tuin een haag van 25m. Hoeveel planten
hebben we nodig?
Bewerking: _______________________________
Antwoord: ________________________________
Je weet dat 25 planten goed zijn voor 6,25m.
Hoeveel afstand is er tussen de planten? ________
Bewerking: _______________________________
(je mag met de zakrekenmachine uitrekenen)
Antwoord: ________________________________
En zo reden mama en ik met een karretje vol planten naar huis. Ons huis en onze tuin zullen er vlug
sfeervol uitzien met al die mooie planten!
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 75
4
We leggen onze tuin aan
Doelen
Wanneer een opdracht is uitgevoerd op de plattegrond, mag je in het vierkantje een kruisje zetten.
• een plattegrond tekenen met de juiste verhoudingen, om een tuinontwerp te maken;
• planten en voorwerpen een plaats geven op
de plattegrond, daarbij rekening houden met
enkele voorschriften;
• een geschikte plant zoeken aan de hand van
enkele gegeven kenmerken.
Overleg met je klasgenoten wat de beste plaatsen
zijn. Houd rekening met:
zon en schaduw;
de bomen mogen niet hinderen om met de
caravan tot bij de garage te rijden;
de vijver mag niet te dicht bij het huis liggen;
het speeltoestel mag niet te dicht bij de vijver
staan.
de druivelaar moet veel zon krijgen. Het is
Opdrachten
een plant die tegen een muur of een rek moet
groeien;
Hier zie je de plattegrond van ons huis en onze
het huis heeft achteraan een schuifdeur waartuin. Zoek je mee hoe we er een mooie tuin van
door je gemakkelijk in de tuin kunt;
maken? Teken de plattegrond over op een groot
kies bloemen en planten voor de voortuin aan
blad en verdubbel de afmetingen. Voorbeeld:
de straatzijde;
wat op de tekening 8 cm meet, teken je als 16 cm.
In de voortuin komt ook een boompje dat bloeGeef het huis een richting met de windroos:
men krijgt maar niet te groot wordt ( maximaal
bepaal welke kant de noordkant is, waar het zuiden
2 m). Zoek hiervoor op www.zoekjeplant.be.
enzovoort…
P
P
P
P
P
P
P
P
Print afbeeldingen van de bloemen uit of teken
Dit moet allemaal in de tuin komen: een vijver, een
bloemetjes en schrijf de naam van de soort erbij.
speeltuig, een perk voor snijbloemen, een kruidenperkje, een zitbank, een druivelaar, een braamstruik
een appelboom en een notenboom. Knip ze uit en
geef ze een geschikte plaats in de tuin.
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 76
4
We leggen onze tuin aan
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 77
4
We leggen onze tuin aan
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 78
4
Plant een boom
Doelen
Opdrachten
• afbeeldingen verbinden met de bijpassende
tekst;
• de juiste volgorde noteren waarin een boom
geplant wordt.
Lees de tekstblokjes. Schrijf de letter van de tekst in
het cirkeltje op de tekening.
A Bomen plant je best wanneer ze rusten: het
einde van de herfst bijvoorbeeld. Je moet er
wel voor zorgen dat het niet vriest tijdens het
planten.
B Vul de put met aarde en mest. Druk goed aan
zodat de boom stevig staat.
C Zet een mooi rechte paal naast het gat. Zorg
dat die paal stevig in de grond staat. Deze paal
moet ervoor zorgen dat het boompje niet omwaait en mooi recht groeit.
D Het boompje moet nu in de put. Zorg dat de
wortels gespreid in de aarde liggen: ze zorgen
voor stevigheid en halen voedsel uit de grond.
Ze zijn van levensbelang voor de boom. Staat
het boompje mooi recht?
E Eerst graaf je een gat. Dat moet twee keer zo
breed zijn als de wortels. Zorg dat het gat diep
genoeg is, de wortels moeten er helemaal in
kunnen.
F Bevestig de boom aan de paal. Daarvoor wordt
speciale boomband gebruikt. Je boompje kan
nu beginnen groeien!
Noteer het nummer van de teksten in de juiste
volgorde: A komt eerst, maar dan?
A ____ ____ ____ ____ ____
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 79
4
Plant een boom
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 80
4
Aangenaam,
mijn naam is…
Zonnehoed
Doelen
• enkele typische plantennamen met een tekening
voorstellen;
• vaststellen dat planten soms eigenaardige namen
hebben;
• kennis maken met legenden over enkele planten.
Opdracht
Planten krijgen vaak bijzondere namen. Je kunt
Blauw schapengras
namen van planten opzoeken op www.zoekjeplantje.be. Je vindt er ook gegevens over de planten:
de grootte, de kleur, een afbeelding, de bloemen
en vruchten, …
We maken een wapenschild voor enkele planten.
Teken in elk hok hoe je de naam kunt voorstellen.
Suzanne-met-de-mooie-ogen
Deze plant wordt ook wel ‘luizenbloem’ genoemd
omdat de plant vaak door bladluizen wordt bezocht.
Dit is een afbeelding van de wolfsmelk. Deze plant
werd lang geleden zo genoemd omdat het sap van
de plant giftig is en gevaarlijk voor huid en ogen.
Het woord ‘wolf’ werd vaak gebruikt samen met
‘duivel’ voor het slechte.
Maak jij nu een tekening voor deze bloemennamen:
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 81
4
Aangenaam,
mijn naam is…
Juffertje in ’t groen
Kruidje-roer-me-niet
Wanneer je de blaadjes van deze plant aanraakt,
vouwt hij zijn blaadjes dicht.
Nieskruid
Vergeet-me-nietje
Bij dit bloempje horen twee legenden:
Een ridder wandelde met zijn geliefde langs het
water. Hij wou een bloempje voor haar plukken,
maar hij viel door het gewicht van zijn harnas in
het water. Hij wierp het bloempje nog op de oever
en riep: “Vergeet me niet!”
Brandkruid
Een ander verhaal vertelt over de schepping. Alle
bloemen en planten hadden een kleur gekregen,
maar eentje was vergeten. “Vergeet me toch niet”,
riep het bloempje. Jammer genoeg waren alle
kleuren op. Toen nam een engel het blauw van de
hemel en het licht van de zon en hij kleurde daarmee het bloempje.
Er zijn nog heel wat bijzondere plantennamen,
die soms een heel oude geschiedenis hebben.
Je vindt vaak ook informatie over de geneeskracht
van planten of het gebruik ervan in de keuken.
Vroeger waren er geen apothekers en waren
kruiden de enige geneesmiddelen. Je moet
natuurlijk wel opletten en niet zomaar proeven
van planten, sommige zijn immers giftig!
Schrijf hier enkele plantennamen die je bijzonder
vindt. Je mag opzoeken.
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 82
4
Het verhaal van
de Gentse azalea
Doelen
• vaststellen dat de kweek van azalea’s in ons land
vaak in grote bedrijven gebeurt;
• enkele stappen van de azaleateelt chronologisch
opnoemen;
• de woorden ‘uitvoer’ en ‘export’ begrijpen en
verklaren;
• een gegeven waarde in % in een schema weergeven;
• waardering opbrengen voor het werk van de
sierteler.
Azalea’s worden in ons land veel geteeld op grote
bedrijven. België is de belangrijkste producent van
Gentse azalea’s.
Hier zie je wat er gebeurt op een bedrijf waar
men Gentse azalea’s kweekt:
Opdrachten
Vooraf: breng als leerkracht een azalea mee naar
de klas.
Meer info: www.gentseazalea.be
Planten in huis maken je huis niet alleen mooier, ze
zorgen ook voor betere lucht. Een plant die in ons
land veel gekweekt wordt, is de Gentse azalea.
Stekken: een takje wordt in de grond gestopt om
dan tot een nieuwe plant uit te groeien.
De potmachine vult de potten.
De stekken kunnen nu groeien. Ze worden zes
weken onder een folie geplaatst. De temperatuur
wordt op 25 °C gehouden.
Nu heeft de stek wortels gekregen.
De plant wordt getopt: hij wordt machinaal bijgeknipt.
www.lessenpakket.be
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 83
4
Het verhaal van
de Gentse azalea
Een andere machine knipt tot een mooie bolvorm.
Transportbanden brengen de planten naar hun
standplaats buiten.
In Lochristi zijn er bedrijven die zowat twee miljoen
Gentse azalea’s kweken. 95% van die azalea’s wordt
naar andere landen gebracht.
Zoek op een kaart van België waar Lochristi ligt.
Welke grote stad ligt dicht bij Lochristi?
__________________________________________
In welke provincie ligt Lochrisiti?
__________________________________________
Gietmolens besproeien de planten regelmatig met
regenwater.
‘95% van de Gentse azalea’s wordt naar andere
landen gebracht. ‘
Welk woord betekent ‘naar een ander land brengen’?
__________________________________________
Kleur de bloem wanneer het woord op de pot dezelfde betekenis heeft.
Het onkruid tussen de planten wordt gewied.
Sommige Gentse azalea’s worden in een koeling
geplaatst om pas later verkocht te worden.
In een serre die een temperatuur heeft van 22 °C
komen de planten in bloei.
Het vervoer van de Gentse azalea’s gebeurt door
gespecialiseerde plantenvervoerders.
uitvoer
invoer
import
export
Verklaar de overige woorden. Zoek de betekenis
eventueel op in een woordenboek of via het internet.
__________________________________________
__________________________________________
De leiding van het bedrijf moet ver vooruit denken.
Het kan 9 tot 28 maanden voor een Gentse azalea
voldoende gegroeid is en mooie bloemen heeft.
Het is natuurlijk moeilijk om te voorspellen hoeveel
planten men dan nodig zal hebben!
www.lessenpakket.be
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 84
4
Het verhaal van
de Gentse azalea
Kleur in onderstaand rooster het deel van de
Gentse azalea in ons land blijft (in groen) en het
deel ons land verlaat (in rood).
www.lessenpakket.be
Doe-opdracht
Probeer in je klas een plant te ‘stekken’
Zoek uit van welke planten je een stek kunt nemen.
Klimop en geranium bijvoorbeeld zijn planten
waarbij het vaak lukt.
sierteelt - vierde leerjaar - pagina 85
4