CO2 neutraal geproduceerd papier, wat is dat nu eigenlijk?

CO2 neutraal geproduceerd papier, wat is dat nu eigenlijk?
CO2 invloed op het klimaat
CO2 is een broeikasgas. Het beïnvloedt de luchtsamenstelling en dus ook het klimaat. Maar
er zijn ook nog andere gassen zoals methaan die het klimaat beïnvloeden. Als we elke
invloed op het klimaat willen uitsluiten, moeten we alle emissies neutraliseren of stoppen. Dit
kan natuurlijk niet, want er moet geproduceerd worden, of het nu papier is of voedsel.
Waar komt CO2 vandaan?
CO2 komt voornamelijk uit fossiele brandstof (aardgas, aardolie), maar ook wij ademen CO2
uit.
Hoe meet je de CO2 uitstoot tijdens papierproductie?
Eerst dien je overeenstemming te hebben over alle zaken die je hierin wil betrekken:
•
de uitstoot gerelateerd aan de bomenplant;
•
het bosonderhoud; denk aan bijvoorbeeld tractoren die onderhoud plegen en energie
gebruiken;
•
het oogsten van de bomen en het transport naar de fabriek; trucks gebruiken diesel;
•
het gehele pulp- en papierproductieproces vraagt energie. Bij een geïntegreerde
fabriek is er een voordeel want hier worden de reststoffen uit de boom - schors,
harsen etcetera - omgezet in (bio)energie en dit telt niet mee in de CO2 balans;
•
het verpakken en transporteren van het eindproduct naar de verwerker.
Heb je dit alles opgeteld dan spreken we van de Carbon footprint. Vrijwel alle moderne
fabrieken kunnen deze Carbon footprint verstrekken.
Er is een probleempje voor de optelling: er zijn verschillende meetmethoden.
•
Het CEPI heeft een 10 punten programma.
•
PAS 2050 kent ook een CO2 berekeningsmethode.
•
Het GHG Greenhousegases Protocol heeft ook een veel geaccepteerde
berekeningsmethode.
Deze meetmethoden verschillen onderling licht van elkaar en dat is lastig, maar dit is een
gegeven waar we mee moeten leven.
CEPI is echt afwijkend op één punt: hier mag je de CO2 die de bomen gebruiken om te
groeien weer van je eigen emissies aftrekken (zie ook volgende punt).
Wie of wat haalt er nu CO2 uit de lucht?
Bomen hebben om te groeien CO2 nodig. Zij halen de koolstof (C=Carbon= koolstof) eruit en
geven door de bladeren de zuurstof (O=Oxygen= zuurstof) weer af aan de lucht. Een zeer
gunstig proces voor de mens, want wij moeten CO2 kwijt en hebben zuurstof nodig.
Voor de scheikundigen onder ons: de chemische reactie in de bladeren is als volgt: 6CO2 +
6H20 + zonlicht > C6HO6 + 6O2.
Voor de niet-scheikundigen: 6 delen kooldioxide CO2 plus 6 delen water H2O en een beetje
zonlicht erbij en je krijgt 1 deeltje suiker C6HO6 en 6 delen zuurstof O2. De suiker blijft achter
in de boom en de zuurstof verlaat de boom weer.
Wat levert de CO2 bomen rekensom nu netto op?
Zolang papier maar gebruikt of hergebruikt (gerecycled) wordt, blijft de CO2 in het papier
gebonden. Hoeveel CO2 er bij de productie vrijkomt, verschilt per fabriek. Hoeveel de boom
per ton hout nodig heeft, is een vrijwel vast gegeven. Maar de netto uitkomst is in alle
gevallen erg positief.
Een aantal feiten op een rijtje
1. Circa 30% van het aardoppervlak bestaat uit bossen.
2. Van alle CO2 opgeslagen in de vegetatie is ongeveer 75% opgeslagen in bossen.
3. Van alle CO2 emissies wordt 20% gegenereerd door bosbranden, al dan niet aangestoken.
4. Bomen nemen enorme hoeveelheden CO2 op.
5. De bossen in West Europa zijn de laatste 50 jaar met 30% toegenomen.
6. Jaarlijks komt er 580 kubieke kilometer hout bij in West Europa.
7. Als je FSC of PEFC papier koopt, moet er meer bomen aangeplant worden dan er gebruikt
is voor de productie.
8. Producenten die aan het Paper Profile systeem meewerken, geven al jaren het CO2
aandeel van de gebruikte fossiele brandstof op.
CO2 neutraal geproduceerd papier
CO2 neutraal geproduceerd papier bestaat in principe niet, want overal wordt energie
gebruikt. Er is geen enkele fabriek die 100% op bio-energie werkt, dus moet er
gecompenseerd of afgekocht worden. Dit kan op verschillende manieren: je koopt CO2
emissie rechten op de internationale markt of je betaalt een groenfonds om bomen te planten
of waterleidingen aan te leggen in ontwikkelingslanden. Dit doen zij natuurlijk na aftrek van de
overhead kosten.
Het kopen van rechten en het aanleggen van waterleidingen is geheel rechtmatig - dat
hebben we internationaal afgesproken - maar het vermindert de CO2 emissies niet.
Is CO2 afkopen wel nodig?
Als we even terug gaan naar de constatering dat de boom veel meer CO2 opneemt dan de
fabriek aan emissies heeft tijdens de productie uitstoot, dan rijst de vraag of compensatie nog
wel noodzakelijk is of dat de papiersoorten geproduceerd met FSC of PEFC pulp van nature
al neutraal zijn.