Casus Hans In verband met forse pijnklachten aan beide heupen heeft Hans op 26 april 2014 orthopedisch chirurg Loohuis geconsulteerd. Orthopedisch chirurg Loohuis is als zelfstandig medisch specialist werkzaam in het Zorgziekenhuis. Orthopedisch chirurg Loohuis heeft de diagnose coxartrose beiderzijds gesteld en Hans geadviseerd zowel links als rechts het heupgewricht te vervangen door een heupprothese. Hans zou metaal-tegen-metaal (hierna: MtM) prothesen krijgen. Dit type prothesen heeft een CE-markering in verband met de toelating op de Europese markt. Op 10 juni 2014 heeft orthopedisch chirurg Loohuis bij Hans een totale MtM-heupprothese van producent Biohip geplaatst in de rechterheup. Vervolgens is op 13 december 2014 eenzelfde heupprothese geplaatst in de linkerheup. Een jaar later ontstonden opnieuw pijnklachten, waarna Hans zich tot orthopedisch chirurg Loohuis heeft gewend. Hans is naar een reumatoloog verwezen, die geen oorzaak voor de klachten heeft kunnen vaststellen. De Nederlandse Orthopaedische Vereniging (hierna: NOV) heeft haar leden op 9 juni 2015 geadviseerd (ex)patiënten met een MtM-prothese actief te benaderen, te informeren en te controleren, met bepaling van CRP-waarden. In een "aangescherpt advies" van 17 januari 2016 heeft de NOV nader geadviseerd dat "uit het oogpunt van patiëntveiligheid toepassing van alle MtM-prothesen met grote koppen opgeschort dient te worden totdat veiligheid en lange termijn werkzaamheid onomstotelijk is aangetoond". Uit laboratoriumonderzoek van april 2016 bleken verhoogde CRP-waarden in het bloed van Hans. Inmiddels is een revisie-operatie aan beide heupen verricht. Sindsdien zijn de klachten van Hans verdwenen en is de CRP-waarde fors gedaald. Casus Jasper Jasper wist sinds 2012 dat zich een tumor in zijn hersenen ontwikkelde. Bij diverse controles in het Zorgziekenhuis werd aan Jasper verteld dat de tumor goedaardig is en dat hij daaraan niet hoeft te worden geopereerd. Op 15 mei 2014 echter werd in het Zorgziekenhuis aan Jasper geadviseerd om de tumor operatief te laten verwijderen, zij het niet geheel risicoloos. Jasper nam het advies in overweging, maar kon daarover niet lang nadenken. Een maand later raakte hij plotsklaps in een bewusteloze toestand en is hij met de ambulance overgebracht naar het Zorgziekenhuis. De familie kon niet aangeven wat Jaspers wens in deze was. Niettemin is in het ziekenhuis besloten om een operatie bij Jasper te verrichten. Deze operatie is op 16 juni 2014 uitgevoerd door chirurg Van Elst. Van Elst is als zelfstandig medisch specialist werkzaam in het Zorgziekenhuis. De operatie is verricht met gebruikmaking van een Stealth Treon Plus van Medtronic. Deze operatierobot bestaat uit een computer en referentiearm. De referentiearm zit via een houder aan de operatierobot en kan worden verwisseld. Om de robot te kunnen gebruiken is voorafgaand aan de operatie driedimensionaal beeldmateriaal gemaakt van de schedel. Dit beeldmateriaal is voor de operatie ingevoerd in de computer van de robot. Vervolgens heeft Van Elst in de computer van de robot op het ingevoerde beeldmateriaal aangegeven welke herkenbare punten op de schedel van Jasper zouden worden gebruikt voor de navigatie in het operatiegebied. Toen Jasper op de operatietafel lag, is zijn hoofd gefixeerd in een klem. Daarna heeft Van Elst met de referentiearm van de robot de herkenbare punten van de schedel op de schedel van Jasper zelf aangewezen. De robot heeft berekend hoe de schedel van Jasper gepositioneerd was op de operatietafel. Van Elst heeft vervolgens beoordeeld of de locatie klopte met die de robot daaraan had toegekend op het gemaakte beeldmateriaal. Volgens Van Elst stemde de daadwerkelijke locatie van de schedel van Jasper op de operatietafel overeen met de locatie zoals berekend door de robot. Voor de operatie is tevens driedimensionaal beeldmateriaal van de hersenen van Jasper ingevoerd in de robot. Door verschillende oorzaken kunnen de hersenen verschuiven ten opzichte van de schedel. Normaal gesproken is onderdeel van de voorbereiding dat wordt gecontroleerd of de houder van de robot waarin de referentiearm zich bevindt muurvast staat en niet kan verschuiven. 2 Vervolgens wordt de referentiearm verwijderd en vervangen door een steriele referentiearm. Doordat de niet én wel steriele referentiearm identiek zijn én als is gebleken dat de houder van de robot niet is verschoven, wordt met de niet en wel steriele referentiearm een identieke berekening van de robot verkregen als het gaat om de positie van de schedel van de patiënt op de operatietafel. Van Elst meent dat zo te hebben gedaan. Op 18 juni 2014 werd de uitslag van het pathologisch-anatomisch onderzoek bekend: het tijdens de operatie weggenomen hersenweefsel had geen afwijkingen. Uit de vervolgens op 20 juni 2014 gemaakte MRI-scan bleek dat de tumor nog zichtbaar was, terwijl aan de basale en onderzijde van de tumor (gezond) weefsel was weggenomen. 3 Casus Kim Op 17 oktober 2014 is de Kim opgenomen op de afdeling chirurgie van het Zorgziekenhuis in verband met een ileus van de darmen op basis van vergroeiingen na een eerdere buikoperatie. Bij opname heeft Kim aangegeven zowel bij een hartstilstand als bij andere calamiteiten te willen worden beademd en zo nodig te worden overgeplaatst naar de intensive care of de corony care unit (IC/CCU). Op 19 oktober 2014 heeft Kim een buikoperatie ondergaan. De ingreep verliep ongecompliceerd. Op 20 oktober 2014 werd Kim van de intensive care unit overgebracht naar de verpleegafdeling chirurgie. Op 21 oktober 2014 is door de zaalarts een psychiatrisch consult aangevraagd in verband met matige voedselintake van Kim en verdenking van een eetstoornis. De consultatief psychiatrisch verpleegkundige heeft Kim nog diezelfde dag bezocht. Op 22 oktober 2014 heeft ook een psychiater Kim bezocht. De status vermeldt over deze twee consulten onder meer het volgende: “verpleegkundige 21/10/14: Patiënt vertelt haar leven nooit als prettig te hebben ervaren. Is eerder 3 jaar opgenomen geweest ivm somberheid. Geeft aan t.a.v. eten te vinden dat haar lichaam zelf herstel moet bewerkstelligen. Eten is voor patiënt laatste tijd vaak reden tot pijnklachten geweest. – steeds minder gaan eten + patiënt zou het niet erg vinden om te overlijden dus ziet het nut van gezond eten op dit moment niet zo in. psychiater 22/10/14: Patiënt vertelt dat ze het nauwelijks te verdragen vindt dat ze alleen maar geld kost aan de maatschappij en niets te bieden heeft. Hoopt eigenlijk dat de kanker terugkomt. Buik voelt nog vol en gespannen aan, heeft nog schrik van al het braken. Vindt de i.v. voeding niet prettig, zou liever zien dat het lichaam zichzelf heelt (of niet).” Na het consult van de psychiater is Kim overgeplaatst van een vierpersoonskamer naar tweepersoonskamer. In de nacht van 24 op 25 oktober 2014 heeft Kim rond 0.30 uur extra pijnmedicatie gevraagd en gekregen in de vorm van paracetamol. Rond 03.00 uur diezelfde nacht heeft de partner van Kim een verontrustend appje ontvangen van Kim. Zij is daarop met spoed naar het ziekenhuis gegaan en trof Kim buiten, aan de achterkant van het ziekenhuis, op de grond liggend aan. Nadat Kim op de SEH is onderzocht, werd vastgesteld dat zij was overleden. Zij 4 bleek ongezien haar kamer te hebben verlaten en vervolgens op de hoogste verdieping van het ziekenhuis uit een raam te zijn gesprongen, hetgeen tot fataal letsel heeft geleid. De ramen van het Zorgziekenhuis hebben een valbeveiliging, maar geen speciale beveiliging voor patiënten die uit het raam zouden willen springen. 5