anemie bij de kat

ANEMIE BIJ DE KAT
Anemie wordt gedefinieerd als een verminderde hoeveelheid van rode bloedcellen die aanwezig
zijn in de circulatie. Katten zijn bijzonder gevoelig om anemie te ontwikkelen en daarom worden
we in de praktijk dikwijls geconfronteerd met anemische katten.
De rode bloedcellen van katten hebben een kortere levensduur in vergelijking met deze bij andere
zoogdieren. Dit betekent dat anemie zich vrij vlot kan ontwikkelen bij een kat.
Types van anemie
Grofweg gezegd kan anemie onderverdeeld worden in twee types namelijk de regeneratieve en de
niet-regeneratieve vorm.
-De regeneratieve anemie is deze waarbij het beenmerg reageert met het produceren van nieuwe
rode bloedcellen als antwoord op de anemie. Dit kan optreden bij een bloedverlies of bij hemolyse(
wanneer de rode bloedcellen worden afgebroken in de bloedstroom.
-De niet-regeneratieve vorm is gekenmerkt door de afwezigheid van de vorming van rode
bloedcellen door het beenmerg en is een aanwijzing van een onderliggende ziekte of van een
afwijking ter hoogte van het beenmerg.
Bij de kat zijn de meeste anemies van het niet-regeneratieve type. Dikwijls zijn er echter meerdere
oorzaken van anemie tegelijk aanwezig en is het moeilijk om het juiste type te bepalen.
Symptomen van anemie
Het meest opvallende symptoom van anemie is de bleekheid van de mucosa. Katten met een
ernstige anemie kunnen zwakheid vertonen, een verhoogd hartritme en een verhoogd
ademhalingsritme. Anemische katten kunnen pica (overdreven zoeken naar abnormaal voedsel)
ontwikkelen wat zich meestal uit als het likken of eten van kattenbakvulling. Uitzonderlijk worden
katten geel wanneer er een erge afbraak is van rode bloedcellen.
Katten kunnen ook symptomen vertonen van een onderliggende ziekte zoals chronisch nierfalen of
FIP (feline infectieuze peritonitis).
Katten waarbij er een snelle daling is van het aantal rode bloedcellen zullen waarschijnlijk ernstige
symptomen vertonen dan deze waarbij er een geleidelijke ontwikkeling is van anemie.
Diagnose van anemie
De diagnose van anemie wordt gesteld aan de hand van een bloedstaal waarbij er dan een
verminderd aantal rode bloedcellen wordt aangetroffen. Anemische katten hebben een verminderde
RBC-telling, een verminderde hemoglobine-concentratie een verminderd PCV (packed cell
volume).
De volgende stap is bepalen of de anemie regeneratief is of niet. Dit gebeurt door een evaluatie van
de hematologische parameters alsook door het bekijken van een bloeduitstrijkje. Hematologische
veranderingen die regeneratie weerspiegelen zijn een variatie in de grootte en de aanwezigheid van
grote, immature RBC of reticulocyten. Het aantal reticulocyten dat aanwezig is in het bloed is een
weerspiegeling of er al dan niet een actieve vorming is van RBC in het beenmerg. Dit wordt
gebruikt om te bepalen of een anemie regeneratief is (met veel reticulocyten) of niet-regeneratief
(met weinig tot geen reticulocyten).
Aangezien zowel het Feline Leukemie Virus als het Feline Immunodeficiëntie-virus anemie kunnen
veroorzaken moet bij een anemische kat gecontroleerd worden op een infectie met een retro-virus.
Wanneer er systemische ziekten zoals chronisch nierfalen de oorzaak kunnen zijn van de anemie
dan moet er een grondig lichaamsonderzoek worden ingesteld. Dit omvat een bloed- en
urineonderzoek, radiografie, echografie enz.
Wanneer er een beenmergprobleem wordt vermoed dan kan het nodig zijn om beenmerg te
verzamelen om de diagnose te kunnen stellen. Dit kan gebeuren van ofwel het voorbeen (dikwijls
de humerus) of het achterbeen. Dit moet gebeuren onder volledige anesthesie.
Behandeling
De behandeling van anemie is grotendeels afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de anemie
zoals antibiotica wanneer een infectie de anemie veroorzaakt. Wanneer er sprake is van HeinzBody anemie ten gevolge van diabetes dan moet de diabetes worden aangepakt.
Katten waar de anemie een gevolg is van een bloeding moeten een ondersteunende antishockbehandeling krijgen. Soms is de kat haar eigen immuunsysteem betrokken bij de vernietiging
van de RBC en dan is er een cortisone-behandeling noodzakelijk
Een bloedtransfusie kan worden uitgevoerd en kan zelfs levensreddend zijn bij heel erge anemie.
Een bloedtransfusie moet echter wel heel voorzichtig worden uitgevoerd omdat een kat antistoffen
in zich kan hebben die de RBC van de andere kat kan vernietigen. Daarom dat het zeer belangrijk is
om het bloedtype van de kat te bepalen alvorens men een transfusie doet.
Een falen van het beenmerg kan een behandeling vereisen met erythropoetine, vooral bij een
chronisch nierfalen waar een falen van de erythropoetine-produktie de oorzaak is van een
verminderde produktie van de RBC door het beenmerg. Ook anabole steroïden kunnen de RBCproduktie stimuleren.
VOORBEELDEN VAN OORZAKEN VAN ANEMIE:
-hemorrhagie: dit kan voorkomen ten gevolge van een letsel van een auto-ongeluk, van een
inwendige bloeding ten gevolge van een tumor, ernstige parasitaire besmetting met vlooien en
luizen, verlies van bloed langs het gastro-intestinaal kanaal of via het urinair kanaal door ziektes aan
deze organen.
-hemolyse: - infecties onder andere FeLV, FIP
- secundair aan meedicijnen, tumoren, een laag fosfaatgehalte
- Heinz body hemolytische anemie te wijten aan een oxidatief letsel aan de RBC
- een ongeschikte bloedtransfusie
- neonatale isoerythrolyse: dit kan gebeuren als een type A kitten wordt geboren uit een
type B moeder en als het kitten via het colostrum antistoffen opneemt die de RBC
zullen vernietigen.
- overerfbare defecten (zeldzaam)
-niet-regeneratieve anemie: - primaire aandoeningen van het beenmerg
- systemische oorzaken van een beenmergonderdrukking zoals een
chronisch nierfalen