Reizigersdiarree

●
Reizigersdiarree
Plotseling opkomende diarree komt onder reizigers vaak voor. Deze reizigersdiarree wordt
meestal veroorzaakt door met de darmbacterie E. Coli besmet voedsel of drinkwater.
Reizigersdiarree kunt U, net als de andere ziekten die door besmet voedsel en drinkwater
worden overgebracht, voorkomen door hygiënemaatregelen in acht te nemen. Als u
desondanks toch reizigersdiarree oploopt, verloopt deze aandoening in het algemeen mild en
duurt dan 2-4 dagen. Het belangrijkste risico hierbij is de kans op uitdroging. Dit geldt vooral
voor kleine kinderen en ouderen. Het glucose-zoutpreparaat O.R.S. ('oral rehydration salts') is
werkzaam tegen uitdroging. Dit preparaat is in ons land onder dezelfde naam bij de apotheek
verkrijgbaar. O.R.S. is verpakt in kleine zakjes; de inhoud ervan moet worden opgelost in
lauw, vooraf gekookt water. Het verdient aanbeveling om, vooral bij reizen in (sub-)tropische
gebieden, zakjes O.R.S. mee te nemen.
Medicijnen
Alleen tijdens het reizen kunt u eventueel Loperamide gebruiken, een middel dat ervoor zorgt
dat de ontlasting minder vaak komt. Loperamide mag u hooguit twee dagen gebruiken. Het
kan verstopping veroorzaken en het versnelt de genezing niet. Bij bloederige diarree met
koorts, en bij kinderen onder de acht jaar, mag u geen Loperamide gebruiken. Gebruik
Loperamide ook niet als u zwanger bent of borstvoeding geeft. Bij diarree helpen de zwarte
tabletten met geactiveerde kool (Norit) niet.
Soms krijgt u bij de voorbereiding van uw reis het advies antibiotica mee te nemen voor als u
ernstige diarree krijgt. U krijgt dan ook uitleg wanneer u die moet innemen.
Hygiënemaatregelen:
Voorkom voedselinfectie
Met onderstaande regels, kunt u door voedsel en drinkwater overgebrachte ziekten (b.v.
reizigersdiarree, hepatitis A, buiktyfus, cholera, dysenterie, kinderverlamming en paratyfus)
in belangrijke mate voorkómen.



Hygiëne vermindert de kans dat het voedsel besmet wordt met ziekteverwekkers.
Koelen vermindert de kans op vermenigvuldiging van bacteriën.
Verhitten doodt de meeste ziekteverwekkers.
Voedsel dat besmet is, ziet er dikwijls normaal uit, ruikt goed en smaakt uitstekend!
Hygiëne - de belangrijkste regels
1. Was uw handen goed na gebruik van het toilet, vóór u gaat koken en vóór u gaat eten.
2. Drink mineraalwater (met of zonder prik), thee, vruchtensap en dergelijke dranken,
geen kraanwater.
3. IJsblokjes moeten van gekookt water worden gemaakt.
4. Eet geen onverpakt ijs dat in een karretje langs de weg verkocht wordt. Verpakt ijs en
schepijs uit een schone, druk bezochte winkel leveren meestal geen bezwaar op.
5. Was groenten en fruit in schoon water. Bent u daar niet zeker van, was ze dan in
gekookt water. Fruit kunt u beter zelf schillen.
6. Uw eten is betrouwbaar als u het snel aan de kook brengt (100oC) en het een kwartier
laat doorkoken.
7. Eet geen rauw (tartaar) of halfrauw vlees of rauwe schelpdieren.
8. Kook losse melk altijd voor het gebruik. Kook op warme dagen ook flessenmelk uit
een aangebroken fles door.
9. Zorg dat uw voedsel tegen vliegen is beschermd.
10. Bewaar etensresten in de koelkast, niet in een koeltas.
11. Gesteriliseerde producten b.v. in blik, pot of foliepak, die niet in de koelkast bewaard
hoeven worden, zijn in onbeschadigde verpakking houdbaar. Vacuüm verpakt vlees of
vleeswaar zijn niet houdbaar.
12. Personen die buikpijn en/of diarree hebben moeten buiten de keuken blijven en hun
handen vaak en goed wassen, zeker na het gebruik van het toilet.
13. Was keukengerei en vaatwerk af in heet sop en spoel het af in zuiver water. Gebruik
schone thee-, hand- en vaatdoeken. Spoel deze na gebruik uit in een sopje en droog ze
vlug, liefst in de zon.
●
Buiktyfus
In gebieden met minder hygiënische omstandigheden moet U rekening houden met mogelijke
besmetting met de Salmonellabacterie, die de ziekte buiktyfus veroorzaakt. Ook deze bacterie
wordt overgebracht door besmet voedsel of drinkwater. Daarnaast kunt U buiktyfus oplopen
door het eten van onvoldoende gaar vlees, kip, eieren of ongekookte melk. Afhankelijk van de
bestemming, de reisduur, reisomstandigheden en persoonlijke omstandigheden verdient het
aanbeveling u tegen buiktyfus te laten vaccineren .
●
Tuberculose
Tuberculose wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Tuberculose
komt overal in de (sub)tropen voor. Mensen kunnen de bacterie die tuberculose veroorzaakt
lang bij zich dragen, zonder dat deze klachten hoeft te geven. De bacterie wordt door hoesten
van persoon tot persoon overgedragen. Wanneer U langdurig gaat verblijven in een TBC land
en veel contact heeft met de lokale bevolking, wordt vaccinatie of controle op besmetting
aanbevolen. Controle op besmetting geschiedt door middel van een huidtest (Mantoux).
Vooraf aan het geven van een vaccinatie wordt sowieso een Mantoux-controle uitgevoerd. De
vaccinatie tegen tuberculose biedt echter geen 100% bescherming tegen TBC infectie.
●
Hondsdolheid (Rabiës)
0 U heeft een HOOG risico: ook onder huisdieren komt frequent Rabiës voor.
0 U heeft een LAAG risico: Rabiës komt vrijwel uitsluitend onder wilde dieren voor.
In veel landen, ook in de landen die Nederland direct omringen, komt hondsdolheid voor.
Deze zeldzame maar zeer ernstige virusziekte vindt men niet alleen bij honden. Alle
zoogdieren kunnen aan rabiës lijden en de ziekte op andere dieren én de mens overbrengen.
(vleermuizen zijn ook zoogdieren!) Vermijd dan ook zo veel mogelijk contact met dieren in
streken waar hondsdolheid voorkomt! In sommige gevallen wordt geadviseerd U tegen rabiës
te vaccineren . Enkele adviezen voor het geval u meent te zijn gekrabd, gebeten of gelikt door
een dier dat mogelijk met hondsdolheid besmet is:




●
Was de wond goed uit met water en zeep of een ander huishoudelijk reinigingsmiddel
of desnoods met water alleen. Ontsmet vervolgens de wond met alcohol (70%) of
jodium.
Roep direct hulp van een arts in; deze zal zonodig antistoffen en vaccinaties toedienen.
Een complete serie vaccinaties bestaat uit 5 injecties in combinatie met antirabiës
immunoglobuline. Als dat niet mogelijk is (in de landen buiten Europa is het rabiës
immunoglobuline meestal niet verkrijgbaar), neem dan zo spoedig mogelijk contact op
met de ambassade of het consulaat.
Licht de plaatselijke politie over het voorval in, vooral als het gaat om een zwervend
dier.
Stel uw huisarts direct bij thuiskomst op de hoogte.
Schistosomiasis (Bilharzia)
Contact met oppervlaktewater (pootje baden, zwemmen) in bepaalde delen van Afrika,
Midden- en Zuid-Amerika en het Midden- en Verre Oosten, kan een ernstige wormziekte tot
gevolg hebben. In een vroege ontwikkelingsfase dringt de larve van de worm uit het
oppervlaktewater de huid binnen. In de bloedvaten van de darm of blaas ontwikkelen deze
parasieten zich tot volwassen wormen. In zeldzame gevallen kan een ernstige ziekte het
gevolg zijn.
Vermijdt elk contact met zoet oppervlaktewater. Chloorbaden en de zee zijn wel veilig. Deze
ziekte kan met medicijnen worden behandeld.
●
Dengue (knokkelkoorts)
In verstedelijkte gebieden in veel tropische landen komt deze door muggen overgedragen
virusziekte voor. Dengue verloopt meestal onschuldig met koorts, huiduitslag en hoofdpijn
maar kan in zeldzame gevallen ernstig verlopen. Er bestaat geen vaccinatie tegen Dengue.
Ook is er geen gerichte behandeling. Het is dus van belang dat u zich beschermt tegen
muggenbeten. De muggen die Dengue overbrengen steken overdag. Men dient zich dan ook
overdag in te smeren met muggenwerende middelen. Tijdens de middagrust dient men een
muskietennet te gebruiken.
Bescherm u tegen muggenbeten.
Muggen die malaria en Japanse encefalitis overbrengen steken tussen zonsondergang en
zonsopgang. Muggen die Dengue en gele koorts overbrengen steken overdag. Dit betekent
dat u zich in landen waar beide ziektes voorkomen 24 uur per dag moet beschermen.
U kunt zich tegen muggen (en andere insecten)beten beschermen door de volgende
maatregelen te nemen:
1. Draag bedekkende kleding (lange mouwen, een lange broek, schoenen en sokken).
2. Bescherm onbedekte lichaamsdelen (gezicht, handen en enkels) met insectenwerende
middelen. Middelen met diethyltoluamide (DEET) zijn het meest effectief. Er zijn
diverse merken in de handel.;
3. Gebruik een muskietennet, liefst een geïmpregneerd net. Het net moet tenminste elk
half jaar, of na wassen, opnieuw geïmpregneerd worden.
Een geïmpregneerd net wordt speciaal aanbevolen bij:




●
bezoek aan gebieden met resistente malaria tropica,
bij kwetsbare reizigers (zwangere, kinderen, e.a.),
bij personen die reizen onder primitieve omstandigheden,
bij langverblijvers.
Japanse encefalitis
Op het platteland in delen van Zuidoost-Azië komt een bijzondere vorm van
hersenvliesontsteking voor die wordt veroorzaakt door een virus. Deze, bij reizigers zeer
zeldzame ziekte, wordt overgedragen door muggen. Het is dus belangrijk dat u zich beschermt
tegen muggenbeten door middel van insectenwerende middelen en een muskietennet. Alleen
in bijzondere gevallen wordt aan mensen die enkele maanden in risicogebieden verblijven een
vaccinatie aanbevolen. Deze vaccinatie wordt in speciale centra gegeven.
Bescherm u tegen muggenbeten.
Muggen die malaria en Japanse encefalitis overbrengen steken tussen zonsondergang en
zonsopgang. Muggen die Dengue en gele koorts overbrengen steken overdag. Dit betekent
dat u zich in landen waar beide ziektes voorkomen 24 uur per dag moet beschermen.
U kunt zich tegen muggen (en andere insecten)beten beschermen door de volgende
maatregelen te nemen:
1. Draag bedekkende kleding (lange mouwen, een lange broek, schoenen en sokken).
2. Bescherm onbedekte lichaamsdelen (gezicht, handen en enkels) met
insectenwerende middelen. Middelen met diethyltoluamide (DEET) zijn het meest
effectief. Er zijn diverse merken in de handel.;
3. Gebruik een muskietennet, liefst een geïmpregneerd net. Het net moet tenminste
elk half jaar, of na wassen, opnieuw geïmpregneerd worden.
Een geïmpregneerd net wordt speciaal aanbevolen bij:
 bezoek aan gebieden met resistente malaria tropica,
 bij kwetsbare reizigers (zwangeren, kinderen, e.a.),
 bij personen die reizen onder primitieve omstandigheden,
 bij langverblijvers
●
Cholera
Cholera is een ziekte veroorzaakt door een bacterie. Ernstige cholera wordt gekenmerkt door
waterige diarree en uitdroging. Het risico een ernstige vorm van cholera op te lopen in landen
waar deze ziekte voorkomt, is voor reizigers praktisch te verwaarlozen. Bovendien biedt
vaccinatie slechts een geringe en kortdurende bescherming tegen cholera. Daarom is het niet
nodig reizigers tegen cholera te vaccineren. Door het in acht nemen van hygiënische
maatregelen kunt u cholera voorkomen (zie Hygiëne).
Choleravaccinatie wordt in Nederland niet meer gegeven. In sommige gevallen wordt een
stempel
in het vaccinatieboekje gezet om problemen bij grensovergangen te voorkomen.
●
Difterie, Tetanus en Polio
Difterie
Difterie komt in ons land niet meer voor, maar in veel landen nog wel. Deze bacterie maakt
gifstoffen, waardoor de keel ernstig kan opzwellen, waardoor de ademhaling wordt
bemoeilijkt. Als deze gifstoffen in het bloed komen, kan een ernstige ontsteking van het hart
ontstaan, waaraan u zou kunnen overlijden. Daarnaast kan de bacterie een ontsteking van de
huid veroorzaken. Deze vorm is minder ernstig. Wie nooit tegen deze ziekte is ingeënt wordt
aanbevolen dit alsnog te laten doen.
Tetanus
Tetanus komt overal ter wereld voor. U kunt de ziekte oplopen als straatvuil, aarde, mest of
stof in een wond komt. Wanneer deze bacterie in een wond komt, kan deze gifstoffen gaan
uitscheiden, waardoor in het hele lichaam ernstige spierkrampen kunnen optreden. Als ook de
ademhalingsspieren worden aangedaan kan men aan deze ziekte overlijden. Een
revaccinatie tegen tetanus iedere tien jaar wordt aangeraden.
Kinderverlamming (poliomyelitis)
Het poliovirus wordt overgedragen van mens op mens via de ontlasting of door ontlasting
besmet voedsel en/of drinkwater. Polio komt nog voor in gebieden met minder goede
hygiënische omstandigheden. Dit geldt met name voor Azië en Afrika. Besmetting net het
poliovirus kan verlamming van de spieren veroorzaken die soms van blijvende aard kan
zijn. Bent u tien jaar of langer geleden volledig ingeënt, laat u zich dan voor vertrek nog
eenmaal tegen kinderverlamming vaccineren .
De meeste kinderen in Nederland zijn in het eerste levensjaar tegen DTP gevaccineerd (een
serie van drie prikken).Deze vaccinatie beschermt 10 tot 15 jaar. Was uw laatste DTPvaccinatie meer dan 10 jaar geleden, dan is het verstandig om deze te herhalen (één prik).
Heeft u deze vaccinaties nooit gekregen, dan krijgt u in principe een serie van drie DTPprikken. Uw lichaam maakt dan voor lange tijd antistoffen aan.
●
Gele koorts
Reisbureaus, reisorganisaties, lucht- en scheepvaartmaatschappijen, zullen u over het
algemeen inlichtingen geven over de verplichte vaccinatie tegen gele koorts. De vaccinatie
tegen gele koorts wordt bij reizen naar een aantal Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen
(o.a. Suriname) aanbevolen, ook als deze niet verplicht is (zie gele koorts kaartje Zuid
Amerika of Afrika). Alleen erkende vaccinatiecentra mogen het gele koorts vaccin toedienen.
Gele koorts is een ernstige virusziekte die door muggen wordt overgedragen. Mensen die gele
koorts hebben krijgen koorts, geelzucht en bloedingen. Veertig procent van de mensen die de
ziekte krijgt, overlijdt eraan.
●
Hepatitis A (besmettelijke geelzucht)
Hepatitis A is een ontsteking van de lever die veroorzaakt wordt door een virus. Dit virus
wordt overgedragen door met ontlasting besmet voedsel en drinkwater. De ziekte kan enkele
weken duren en veroorzaakt bij oudere kinderen en volwassenen geelzucht. Bij kleine
kinderen verloopt de infectie vaak ongemerkt. In veel landen is de kans om deze ziekte op te
lopen groot. Daarom wordt bescherming bij bezoek aan veel (sub)tropische landen en een
aantal landen in Oost-Europa aanbevolen. Een serie van twee vaccinaties geeft bescherming
gedurende 25 jaar.
●
Hepatitis B
Hepatitis B is een ontsteking van de lever die veroorzaakt wordt door een virus. U kan
hepatitis B oplopen via seksueel contact, bloed en niet-steriele medische ingrepen (tandarts
etc.). Ook bij het zetten van tatoeages, piercings of bij de kapper kan u hepatitis B oplopen.
De ziekte komt veel voor in de meeste gebieden in Afrika, Azië, Oost Europa en Latijns
Amerika. Het gebruik van condooms biedt een goede bescherming tegen seksuele overdracht
van de ziekte. Als u langere tijd in een risicogebied verblijft of een risicovolle leeftijd
heeft wordt vaccinatie tegen hepatitis B aanbevolen.
Via tatoeages, piercings etc.
Sommige ziekten die door seksueel contact worden overgedragen, kunnen ook via bloedbloed contact worden overgedragen. Berucht hierbij zij tatoeages en piercings, maar ook bij
de kapper (scheren met een gebruikt mesje) of bij de tandarts kunnen ziekten als hepatitis B,
hepatitis C en HIV worden overgedragen.
In minder ontwikkelde landen zijn er meer mensen die deze virussen bij zich dragen en wordt
vaker niet hygiënisch gewerkt, waardoor het risico op deze ziekten of huidinfecties erg groot
kan zijn.
●
Malaria
Wat is malaria?
Malaria is een ernstige infectieziekte die in grote delen van Afrika, Azië en Zuid-Amerika
voorkomt. Er zijn verschillende soorten malaria. De ziekte kan mild verlopen maar ook
levensbedreigend zijn.
Hoe ontstaat malaria?
Malaria wordt veroorzaakt door de malariaparasiet. Dit is een microscopisch klein 'beestje' dat
na een steek van de malariamug in uw bloed komt. De malariaparasiet nestelt zich in de lever
en in de rode bloedcellen. Malariamuggen zijn klein en vaak geruisloos. Ze steken tussen
zonsondergang en zonsopgang.
Wat zijn de verschijnselen?
De klachten kunnen een week na de besmetting beginnen. U voelt zich grieperig en moe,
meestal met koorts, hoofdpijn en/of spierpijn. U kunt ook misselijk worden met overgeven en
diarree. De koorts kan hoog zijn, met koude rillingen. Op de steekplek zit niet altijd een
zwelling. Veel mensen met malaria kunnen zich dan ook niet herinneren dat ze gestoken zijn.
Hoe wordt het aangetoond?
Malaria wordt aangetoond door onderzoek van een druppel bloed. De kans dat de parasiet in
uw bloed wordt gevonden, is het grootst wanneer u koorts heeft.
Adviezen
Neem de volgende maatregelen om muggenbeten te voorkomen:







Draag zoveel mogelijk bedekkende kleding: in ieder geval 's avonds lange mouwen, een
lange broek, schoenen en sokken.
Smeer onbedekte lichaamsdelen (gezicht, hals, handen en enkels) in met insectenwerende
middelen. Middelen waarin DEET (diethyltoluamide) zit helpen het best. Zorg dat u
DEET niet in uw mond of ogen krijgt. Smeer daarom bij kinderen geen DEET op de
handen.
Slaap in een muggenvrije kamer (liefst met airco) of onder een (geïmpregneerd)
muskietennet (klamboe). Een geïmpregneerd muskietennet is doordrenkt met een
antimuggenvloeistof zoals permethrine of deltamethrine. Na een half jaar, maar ook na
vier keer wassen, zijn deze stoffen uitgewerkt. Dat betekent dat u uw muskietennet
opnieuw moet impregneren. Een geïmpregneerd muskietennet wordt speciaal aanbevolen
bij:
bezoek aan gebieden met malariaparasieten die niet gevoelig zijn voor de bestaande
medicijnen. We noemen dit resistente malaria;
kwetsbare reizigers (bijvoorbeeld zwangeren, kinderen, zeventig-plussers);
personen die reizen onder primitieve omstandigheden (in de binnenlanden of
sloppenwijken);
bij reizigers die langer dan 4 weken blijven.
Medicijnen
Medicijnen kunnen u niet volledig tegen malaria beschermen. Daarom is het heel belangrijk
dat u malariamedicijnen altijd combineert met maatregelen om muggenbeten te voorkomen,
zoals in de adviezen beschreven. Welke tabletten u tegen malaria moet slikken hangt af van
uw reisbestemming.
In grote lijnen geldt het volgende:




Proguanil (Paludrine), in gebieden zonder resistente malariaparasieten. Tweemaal per dag
een tablet. Begin op de dag van vertrek. Na terugkomst nog een maand doorslikken.
Proguanil (Paludrine) en chloroquine (Nivaquine), in gebieden met een heel beperkt
aantal resistente malariaparasieten. Proguanil tweemaal per dag een tablet; chloroquine
eenmaal per week drie tabletten. Begin op de dag van vertrek. Na terugkomst nog een
maand doorslikken.
Mefloquine (Lariam), in gebieden met resistente malariaparasieten. Eén tablet per week.
Begin drie weken voor vertrek. Na terugkomst nog een maand doorslikken. Mefloquine
kan bijwerkingen als slapeloosheid, onrust en gejaagdheid geven.
Atovaquon plus proguanil (Malarone), eventueel bij een verblijf tot maximaal 4 weken in
een malariagebied. Elke dag één tablet. Begin een dag voor vertrek. Na terugkomst nog
één week doorslikken.
Het is van belang dat u malariamedicijnen ook na terugkomst nog volgens voorschrift
inneemt, omdat de malariaparasiet nog langere tijd in uw bloed aanwezig kan zijn.
Bij een eventuele zwangerschap(swens) moet u altijd eerst navragen welke medicijnen veilig
zijn.
Hoe gaat het verder?
Ook als u uw malariamedicijnen trouw slikt, dan nog kunt u gedurende uw reis of na
thuiskomst malaria krijgen. Daarom moet u tijdens uw reis tot enkele maanden na thuiskomst
bij elk 'griepje' (koorts, rillingen, hoofdpijn of spierpijn) direct een arts raadplegen. Ga naar
een plaatselijk arts of bel (indien u al thuis bent) de praktijk en vertel dat u in een
malariagebied bent geweest. Als malaria niet tijdig wordt behandeld, kunnen bloedarmoede
en geelzucht ontstaan. In sommige gevallen (malaria tropica) ontstaan ernstige complicaties
zoals hersenmalaria en shock. Dit kan levensbedreigend zijn.
●
Vogelgriep
In een reeks Zuidoost-Aziatische landen (Thailand, Cambodja, Indonesië, Singapore, ZuidKorea, Hongkong) woedt sinds december 2003, maar mogelijk al veel langer, een epizoötie (=
epidemie onder dieren) van vogelpest of vogelgriep (Engels: Avian Flu).
Voor de reiziger is het risico om vogelpest op te lopen, mits hij/zij zich enigszins in acht
neemt , verwaarloosbaar klein; het risico van ziektes als dysenterie, tyfus, malaria,
tuberculose of van een verkeersongeluk in die landen is vele malen groter.
De internationale belangstelling voor de vogelpest in Zuidoost-Azië heeft een andere reden:
het griepvirus dat vogelpest veroorzaakt, is een influenza-A-virus.
Mensen kunnen ook ziek worden van influenza-A-virussen: in Nederland hebben wij jaarlijks
in de winter een flink aantal zieken door influenza, die mensen hebben “griep” (niet te
verwarren met “een verkoudheid”). Daarbij gaat het echter om virussen van een ander subtype
influenza-A, een type dat zeer besmettelijk en nogal ziekmakend is voor mensen. De subtypen
die bij mensen voorkomen zijn bekend en veranderen elk jaar een klein beetje. Hiertegen
worden elk jaar vaccins ontwikkeld, zodat mensen met een hoog risico op een ernstig beloop
gevaccineerd kunnen worden.
Het vogelpestvirus dat nu in Zuidoost-Azië woedt, kan weliswaar ook mensen en andere
dieren ernstig ziek maken en zelfs doen overlijden, zo is inmiddels gebleken, maar het virus is
niet erg besmettelijk: het is alleen op mensen overgedragen na intensief contact met ziek
pluimvee en niet van mens op mens.
Het influenza-A-virus kan zich echter gemakkelijk veranderen en de grote angst van de
internationale gezondheidsautoriteiten is dan ook dat een mens gelijktijdig met zowel het
menselijke influenzavirus als het vogelpestvirus wordt geïnfecteerd en beide virussen zich
mengen, waardoor een nieuw griepvirus ontstaat dat niet alleen ziekmakend, maar ook zeer
besmettelijk is voor mensen. Dan kan een zogenaamde pandemie, een wereldwijde epidemie
ontstaan: dat nieuwe virus kan zich zo snel over de wereld verspreiden dat we niet op tijd het
juiste vaccin kunnen maken om de wereldbevolking te beschermen.
Voor zover we weten, is er drie keer eerder een dergelijke pandemie geweest, de eerste, die
van de “Spaanse griep” in 1918, heeft tenminste 20 miljoen, maar misschien wel 50 miljoen
mensen wereldwijd het leven gekost. De twee latere, in 1957 en 1968, hebben elk naar
schatting een miljoen doden geëist. Voldoende redenen voor zorgen dus, maar niet voor de
reiziger naar die landen.
Vogelpest
Hoewel reizigers naar landen waar vogelpest heerst nauwelijks risico lopen, gelden de
volgende adviezen aan reizigers naar deze regio's:

Vermijd tijdens uw vakantie zoveel mogelijk direct contact met vogels en pluimvee.
Mest is ook een mogelijke bron van besmetting. Vermijd daarom ook markten waar
vogels worden verhandeld. Indien lokaal melding wordt gedaan van besmette
bedrijven of dorpen, bezoek deze dan niet en pas eventueel uw reisbestemming/route
aan.




Neem geen dierlijke producten (eieren, vlees, vleeswaren, kaas of andere
melkproducten, huiden, jachttrofeeëen) mee tijdens de door-en terugreis, ook niet in
kleine hoeveelheden.
Als u zelf kippenvlees bereidt, neem dan goede hygiënische maatregelen in acht
(handen wassen) en zorg dat het vlees goed gaar en verhit is (minimaal 70 graden).
Ook in restaurants is het noodzakelijk alleen goed gaar kippenvlees te eten.
Er is voor reizigers geen reden om preventief medicijnen te gebruiken.