Functie- en taakomschrijvingen binnen de vereniging De organisatie van verenigingen zal verschillen per hockeyclub, de organisatie is immers aangepast aan de belangen en doelstellingen van de vereniging. Het spreekt voor zich dat grote verenigingen meer en andere zaken te regelen hebben, dan de minder grote verenigingen. De taken zullen dan ook verder uitgesplitst zijn. Bij de minder grote vereniging zal veel ad hoc plaatsvinden, zullen minder mensen meerdere taken uitvoeren, met als gevolg een minder transparante en minder helder omschreven organisatiestructuur. Toch is het juist bij de minder grote verenigingen van belang dat het voor de leden duidelijk is waar ze terecht kunnen met vragen. Voor de vrijwilligers moet duidelijk zijn wat tot hun taak behoort en wat onder de verantwoordelijkheid van een ander valt. Bovendien vertelt een heldere taakomschrijving aan een potentiële vrijwilliger duidelijk wat er van hem verwacht wordt en hoeveel tijd dat ongeveer gaat kosten. In dit artikel is dan ook getracht om voor verschillende functies taakomschrijvingen te maken, die als handleiding kunnen dienen voor uw eigen vereniging. Daarbij meteen de noot, dat u deze taakomschrijvingen niet blind overneemt, maar toepast op uw eigen vereniging. Elke vereniging heeft zijn organisatie weer anders ingericht, al naar gelang beschikbaarheid en kwaliteit van vrijwilligers. Er is geen one best way. Gebruikt u dit model om de eigen vereniging onder de loep te nemen en zodoende taakomschrijvingen samen te stellen, eventueel met tijdsplanning. Hierdoor kunt u wellicht de organisatie op een meer effectieve en efficiënte wijze inrichten, en tevens maakt een duidelijke taakomschrijving het makkelijker om vrijwilligers te benaderen. Het bestuur Een vereniging is vrij om het aantal bestuursleden te bepalen. Uit de wet blijkt dat er in beginsel drie bestuursleden zijn: voorzitter, secretaris en penningmeester (2:37.7 BW). Het algemeen bestuur kan verder bestaan uit vertegenwoordigers van de verschillende geledingen van de organisatie. Dat kan dus een aardige omvang aannemen, wat vaak leidt tot een dagelijks bestuur, welke om de machtsverhoudingen intact te laten uit personen bestaat die geen directe band hebben met de in het bestuur vertegenwoordigde geledingen. De wet biedt de mogelijkheid om af te wijken in de statuten, bijvoorbeeld door de functie van secretaris te combineren met die van voorzitter. De leden van het dagelijks bestuur worden in functie gekozen door de Algemene Leden Vergadering voor een bepaalde periode. Behoudens beperkingen volgens de statuten is het bestuur belast met het besturen van de vereniging. Onder ´besturen´ kan worden verstaan al hetgeen noodzakelijk is om de vereniging, gelet op haar doelstelling en maatschappelijke activiteiten, intern en extern goed te laten functioneren[1]. Onder eigen verantwoordelijkheid handelt zij in het belang van de vereniging. Er zijn natuurlijk verschillende wettelijke en statutaire verplichtingen, maar daarnaast draagt het bestuur een (door de ALV mede) bepaald beleid uit. De hieronder gegeven taakomschrijving geeft een algemeen beeld van de functie van voorzitter, penningmeester en secretaris. Daarnaast wordt de vice-voorzitter genoemd, die naast zijn vervangende taak bij afwezigheid van de voorzitter, belast kan worden met bijvoorbeeld interne zaken of externe zaken. Dit is aldus gezegd het dagelijks bestuur, het algemeen bestuur bestaat verder uit personen die verschillende geledingen van de vereniging vertegenwoordigen. Dat verschilt wederom per vereniging, gebruikelijk is dat er een vertegenwoordiger voor jeugdzaken, vertegenwoordiger technische zaken en een vertegenwoordiger uit de accommodatiecommissie deel uitmaken van het bestuur. Aangevuld met algemene leden, die de portefeuille tophockey, interne of externe zaken beheren. Maar ook hier geldt dat de samenstelling van het algemeen bestuur verschilt per vereniging en dat er niet één beste samenstelling bestaat. Het Dagelijks Bestuur Voorzitter Algemene leiding vereniging: Vertegenwoordiging vereniging naar buiten toe (woordvoerder) Uitkomen voor de vereniging naar gemeente, provincie, KNHB, pers, sponsors, etc. Vereniging leiden Algemeen en dagelijks bestuur leiden Visiebepaling met leden Zorgdragen voor goede taakverdeling: Stimuleren en toezicht houden op uitvoering taken Vergaderingen leiden Verslag goedkeuren Advisering bij en stimulering van activiteiten Kader aanstellen en motiveren Overeenkomsten afsluiten (sponsors, betaalde krachten) Aanspreekpunt zijn (bijvoorbeeld tijdens de wedstrijden in het weekend) Contacten leggen/onderhouden Secretaris Organisatie vergaderingen Alle vergaderingen regelen Notuleren vergaderingen Uitnodigingen Post verwerking/archief beheren Registratie binnenkomende en uitgaande post Verspreiding post Versturen uitgaande post Beheren officiële stukken Informatie van KNHB doorspelen Informatie aan KNHB doorspelen (vb. strafzaken) Planningen maken Activiteitenlijst maken Vergaderingen plannen Deel Ledenadministratie (anders taken bij ledenadministrator) Up-to-date ledenlijst Penningmeester Contributie innen Machtigingen maken, verwerken, innen Overige contributies innen Begroting opstellen[4] Bepaling financieel beleid Meerjarenbegroting opstellen Jaarbegroting opstellen en controleren Financiële administratie Advisering financieel beleid Activiteitenbegrotingen commissies controleren Budget voor commissies vaststellen. Financiële overzichten opstellen (per activiteit, per commissie, totaal) Financieel jaarverslag maken (in/na overleg met de kascommissie) Uitgiften doen/ inkomsten genereren Declaraties checken en uitbetalen Rekeningen betalen Uitbetalingen registreren Inkomsten binnenhalen/controleren/registeren Overschrijving regelen Vice Voorzitter Voorzitter vervangen indien nodig Als de voorzitter plotseling (enige tijd) wegvalt, dan neemt de vice voorzitter automatisch alle taken over. De voorzitter kan ook de vice voorzitter vragen bepaalde taken over te nemen. Aanwezig bij vergadering Extra functies (interne zaken/algemeen) Contacten leggen/onderhouden De commissies Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen sportondersteunende commissies en algemeen ondersteunende commissies. In de categorie sportondersteunende commissies kunnen worden genoemd: het wedstrijdsecretariaat, de technische commissie, commissie tophockey, de scheidsrechterscommissie, de jeugdcommissie, de toernooicommissie en de recreantencommissie. Algemeen ondersteunende commissies zijn bijvoorbeeld de barcommissie, de accommodatiecommissie (waaronder de materiaalcommissaris), de clubbladcommissie, de sponsorcommissie, de ledenadministratie, vertrouwenscommissie en het jeugdbestuur. Naast de verschillende commissies is er natuurlijk nog de groep sportersbegeleiders, waaronder vallen de trainers, de coaches, contactpersonen, fysiotherapeuten en teammanagers. Sportondersteunende commissies 1. Het wedstrijdsecretariaat Inschrijven teams Sterkte indeling in de gaten houden (in overleg met TC) Wedstrijdformulieren verdelen, innemen en controleren Uitslagen verwerken naar KNHB (internet) Planning wedstrijden en tijden Contact met toernooicommissie en jeugdwedstrijdsecretariaat. 2. Technische commissie Bijwonen vergaderingen commissie Agendapunten voorbereiden Taken uitvoeren Taken verdelen/delegeren Technische zaken[5] Teams samenstellen Competitie indeling voorbereiden (eventuele wensen kenbaar maken) Voortgang teams in de competitie in de gaten houden Eventueel ingrijpen door extra trainingen, intensievere begeleiding teams Ism jeugdcoördinator selectiebeleid voorbereiden Peilen van wensen en plannen van spelers/speelsters Adviseren, begeleiden en sturen van coaches en trainers De TC heeft ten doel het Algemeen Bestuur te adviseren over het beleid op hockeytechnisch gebied. Voor wat betreft het technische beleid betreffende jeugd en recreanten is samenspraak nodig met jeugdcommissie en recreantencommissie. Een TC zal meer geënt zijn op prestatief hockey, bij verenigingen met tophockey zal vaak ook een tophockeycommissie deel uitmaken van de organisatie. Deze is dan geen onderdeel van de TC, maar een zelfstandige commissie. Daarnaast is er vaak een trainerscoördinator, al dan niet lid van de TC, als aanspreekpunt voor en begeleider van de trainers. 3. Scheidsrechterscommissie[6] Organisatie scheidsrechters bij de wedstrijden Organiseren scheidsrechterscursus Begeleiden beginnende scheidsrechters Bijhouden nieuwe regels en scheidsrechters daarover informeren Bestuderen van het arbitrageplan 4. Jeugdcommissie Primaire taak is het adviseren van het Algemeen Bestuur over alle zaken die specifiek met jeugd te maken hebben en zorgen voor de uitvoering van dit beleid. De commissie bestaat uit een voorzitter en een jeugdcoördinator, vaak een combinatiefunctie. De voorzitter zal dan vaak tevens bestuurslid zijn. De jeugdcoördinator onderhoudt stevige banden met de technische commissie of het is zelfs één functie. De hockeytechnische zaken behoren tot de primaire taak van de jeugdcommissie. Er bestaat in ieder geval een onderscheid tussen de jongste jeugd en de junioren, waarvoor (meestal) twee coördinatoren zijn aangesteld. De taken zijn min of meer gelijk, met het verschil dat bij de jongste jeugd geen selectie plaatsvindt en de wedstrijdorganisatie anders loopt. Bij de junioren wordt vaak gekozen om de verantwoordelijkheden te spreiden over bijvoorbeeld een commissielid voor de jongensteams en een commissielid voor de meisjesteams. Vaak zal er ook een trainerscoördinator zijn, die als aanspreekpunt fungeert voor de trainers en als begeleider de trainers assisteert. Voorzitter Jeugdcommissie De portefeuillehouder kaderbeleid in de vereniging. Leiden commissievergadering Agenda Vergadering leiden Actiepunten checken en verdelen Vergaderdata plannen en vastleggen Zorgdragen voor goede taakverdeling commissieleden Welke taken? Uitvoering van die taken Kaderbeleid jeugd (en voortgang naar senioren) bepalen en checken[7] Lange termijn Opleiding jeugdtrainers en coaches (ism trainerscoördinator) Budgetbewaking Contacten met jeugdbestuur over feesten en andere activiteiten voor de jeugd. Contacten naar buiten Communicatie met jeugdleden Communicatie met ouders Communicatie met trainers en coaches Jeugdcoördinator Kan eventueel ook zitting hebben in een technische commissie en overall doen Bijwonen vergaderingen commissie Agendapunten voorbereiden Taken uitvoeren Taken verdelen/delegeren Aanspreekpunt voor: Ouders Trainers Selecties Advisering, begeleiding van trainers en coaches (ism trainerscoördinator) Scholing Sturing Deelname aan cursussen stimuleren Cursussen organiseren Eigen ontwikkeling Kwaliteit behoud door: Bezoek bijscholingen, activiteiten Jeugdhockeyontwikkelingen in de gaten houden Overleg met soortgenoten Contacten met KNHB Selectietrainingen Aanspreekpunt voor alle betrokkenen Selectiebeleid voorbereiden Langere termijn Talentontwikkeling Overige leden jeugdcommissie: Onderhouden contacten met barcommissie (barbezetting op zaterdag), scheidsrechterscommissie (opstellen jeugdscheidsrechters), indelen rijschema bij uitwedstrijden, telefoonsneeuwballen teams verzamelen etc. Jeugdwedstrijdsecretariaat Bijwonen vergaderingen commissie: Agendapunten voorbereiden Taken uitvoeren Taken verdelen/delegeren Overleg met en afvaardiging (eventueel) naar: KNHB Toernooicommissie Ouders Wedstrijdsecretariaten andere verenigingen Jeugdwedstrijdsecretariaat: Inschrijven teams Bijwonen Perzische markt Wedstrijdformulieren verdelen, innemen en controleren Uitslagen verwerken naar KNHB Planning wedstrijden en tijden Contact met coaches over schema´s etc Eventuele nog extra algemene leden t.o.v. de uitvoering van de taken Infobalie op zaterdagen 5. Toernooicommissie Voorzitter toernooicommissie Leiden commissievergadering Agenda Vergadering leiden Actiepunten checken en verdelen (draaiboek[8]/plan van aanpak) Vergaderdata plannen en vastleggen Zorgdragen voor goede taakverdeling commissieleden Toernooien organiseren Nevenactiviteiten organiseren Aanspreekpunt Contacten met sponsorcommissie Overige leden: Toernooicoördinator: aanspreekpunt, verantwoordelijk voor deelplannen en organisatie (kan zijn: combifunctie met voorzitter) Penningmeester: begroting opstellen, betalingen doen etc. Secretariaat: uitnodigingen versturen, ontvangen, aanspreekpunt clubs/teams Arbitrage: bezetting scheidsrechters organiseren Wedstrijdsecretariaat: wedstrijdprogramma PR/communicatie: media, toernooiboekje Overige taken: Barinkoop en barbezetting (contact barcommissie) Calamiteitenplan[9] (contact bestuur, brandweer) Beveiliging (contact politie) Vrijwilligers instrueren, sturen Voorbereiding en opruimen 6. Recreantencommissie Doelstelling is het adviseren van het algemeen bestuur over het beleid over alle zaken die specifiek met recreanten te maken hebben en zorgen voor uitvoering van dit beleid. De commissie kan bestaan uit een voorzitter en een aantal leden, die elk een geleding recreanten vertegenwoordigen. De technische commissie ( en de commissie tophockey zeker) houdt zich vaak bezig met prestatie gericht hockey, waarbij de belangen van de pure recreanten soms veronachtzaamd worden. Algemeen ondersteunende commissies: 1. Barcommissie Voorzitter barcommissie en leden Eventueel (afh. van keuze) zitting in Algemeen bestuur. Leiden commissievergadering Agenda Vergadering leiden Actiepunten checken en verdelen Vergaderdata plannen en vastleggen Zorgdragen voor goede taakverdeling commissieleden Welke taken Uitvoering van die taken Budgetbewaking Kascontrole Inkomsten en uitgaven Barbezetting Barhoofden of teamindelingen Jaarplanning maken Instructie barpersoneel HACCP Alcohol Schoonmaken Muziek Openings- en sluitingstijden Kas opmaken Inkoop Contacten met leveranciers Voorraad beheer HACCP 2. Accommodatiecommissie Accommodatiemeester: Het regelen van alle zaken aangaande de accommodatie en in goede conditie houden van de accommodatie[10]. Onderhoud accommodatie: Contact en sturing leden of beheerder Langere termijnplanning Contacten met leveranciers Onderhoudswerkzaamheden (vb. borstelen kunstgras) Materiaalcommissaris: Beheren materiaal: Controle materialen Onderhoud materiaal Up-to-date houden van het materiaal Budget controle 3. Clubbladcommissie Doelstelling is uiteraard het doen verschijnen van het clubblad en uitvoeren van alle daarmee samenhangende activiteiten. Een mogelijke samenstelling is: een voorzitter (hoofdredacteur), twee redactieleden, een productielid en een bezorgingslid. Vergaderingen commissie: Agendapunten voorbereiden Taken uitvoeren Taken verdelen/delegeren Inhoud en lay-out clubblad[11] Rubrieken Rubrieken verdelen over blad en personen Bijdrage invulling clubblad Stimuleren en zelf goede voorbeeld geven Netwerk opbouwen Advertentie Contacten met sponsorcommissie Advertenties verzamelen en verwerken Jaarplanning Data van verschijning vastleggen Data papier en internet (e-mail) Clubbladproductie Inleverdata Stukken verzamelen Redigeren stukken Inhoud vastleggen Drukklaar maken 4. Sponsorcommissie Voorzitter sponsorcommissie Eventueel (afh. van keuze) zitting in Algemeen bestuur. Leiden commissievergadering Agenda Vergadering leiden Actiepunten checken en verdelen Vergaderdata plannen en vastleggen Zorgdragen voor goede taakverdeling commissieleden Welke taken Uitvoering van die taken Sponsors werven en behouden Sponsorbeleid opstellen (langere en korte termijn) Soorten sponsors bepalen Sponsorbedragen bepalen Sponsors werven Belangen sponsors behartigen Leden sponsorcommissie Afspraken sponsors PR t.a.v. sponsors Werven Contacten onderhouden Netwerk opbouwen Contacten met clubbladcommissie t.a.v. advertenties 5. Ledenadministratie Leden in- en uitschrijven Ledenwisselingen doorgeven (verwerken in statistiek) Overzicht voor contributie maken (samen met penningmeester) Etiketten Inschrijfformulieren distribueren en retour ontvangen 6. Jeugdbestuur Jeugdbestuur is het ´echte` bestuur in het klein, dus bestaat ook uit een voorzitter, penningmeester, notulist en een aantal algemene leden met diverse taken. Het jeugdbestuur heeft ook wel eens de naam van jeugdraad of jeugdcommissie. Er moet in ieder geval een onderscheid gemaakt worden tussen de groep personen die zich met het hockeytechnische gedeelte bezighoudt en de groep personen die activiteiten/feesten voor de jeugd organiseert. Vaak heet de groep die zich met hockeytechnische zaken bezighoudt de jeugdcommissie of junioren TC. Het maakt niet uit welke naam je het beestje geeft, hier wordt in ieder geval bedoeld het jeugdbestuur als initiator van activiteiten voor de jeugd, die niet direct met hockey te maken hebben. Vaak bestaat het jeugdbestuur uit jeugdleden, eventueel onder voorzitting van een senior. Activiteiten, al dan niet uit een eigen budget betaald, zijn vaak feesten, toernooien, kampen en andere evenementen. Andere taken zijn het meedenken met het bestuur over jeugdzaken. Het jeugdbestuur legt verantwoording af aan het bestuur en/of het bestuurslid Jeugdzaken. Het bestuur bepaalt in hoeverre een jeugdbestuur zelfstandig activiteiten kan organiseren. Kijk verder bij 'Bestuur', wat de jeugdkaderweek nu precies inhoudt. Voorzitter jeugdbestuur: Leiden commissievergadering Agenda Vergadering leiden Actiepunten checken en verdelen (plan van aanpak) Vergaderdata plannen en vastleggen Zorgdragen voor goede taakverdeling commissieleden Activiteiten organiseren Aanspreekpunt voor jeugdleden en bestuur/junioren TC Overige leden jeugdbestuur: Penningmeester: begroting opstellen voor activiteiten, betalingen doen. Secretaris: notuleren, eventueel postadres. Pr/media: bekendmaking activiteiten, uitnodigingen. Overig: kaartverkoop, op- en afbouw evenement, contacten met barcommissie.