Samen tegen armoede in Almere: meedoen en zelfvoorzienend Almere, september 2016 Inhoudsopgave Samen tegen armoede in Almere: meedoen en zelfvoorzienend ........................................... 1 1. Inleiding .......................................................................................................................... 4 Uitgangspunten ..................................................................................................................... 4 2.Huidige projecten en stand van zaken: ........................................................................... 5 2.1 VoedselLoket Almere (VLA) ............................................................................................ 5 2.2 De Protestantse Gemeente Almere (PGA) ................................................................... 7 3.Naar een nog effectiever aanbod........................................................................................ 8 3.1 Integratie van de projecten onder 1 dak.................................................................... 8 3.2 Verbreding van de doelgroep om meer aan preventie te kunnen doen ........................ 9 3.3 Meer financiële prikkels voor de klant .......................................................................... 9 3.4 Grotere participatie van de klant bij de projecten.......................................................... 9 3.6 Financiële zelfstandigheid van de projecten ................................................................. 9 4. Realisatie plannen en ambities .........................................................................................10 4.1 Verhuizing naar een groter pand en verhuizing ......................................................10 4.2 Verandering in de VLA Supermarkt ........................................................................11 Eerlijker verdeling van het beschikbare ......................................................................11 Aantrekkelijke prijzen .................................................................................................11 Kopen boven budget mogelijk ....................................................................................12 Ook budgetten bij VLA Kleding en het Meubel en WitgoedLoket (MWLA) ................12 4.3 .De Werkplaats: Het project Herstart ..............................................................................12 4.4. Het interventieteam: een maatjesproject ....................................................................12 4.5. Ontmoetingsruimte / koffiehoek ..................................................................................13 5. Groeipad ..........................................................................................................................13 6. Meerjarenbegroting ..........................................................................................................15 7. Investeringsbegroting .......................................................................................................20 2 Armoede is niet alleen een inkomensprobleem. Nijpender nog voor de betrokkenen zijn aspecten als eenzaamheid, werkloosheid, opvoedingsproblemen en gezondheidsklachten. De hardnekkigheid van armoede in die betekenis maakt dat een brede aanpak nodig is. Maatjes, mentoren, leeshulpen, coaches uit het bedrijfsleven, vrijwilligers bij het VoedselLoket, initiatiefnemers van een loopgroep of een gratis kapsalon: zij geven allemaal een gezicht aan de broodnodige solidariteit van Almeerders onderling. Samenvatting Armoedebestrijding door het VoedselLoket Almere (VLA) vindt nu met succes ruim 11 jaar plaats, waarvan 4 door een winkelformule in combinatie met een verplicht professioneel hersteltraject en activiteiten om mensen in armoede een kans te bieden om zelf hun bestaan weer op orde te krijgen. VLA gaat uit van een visie op armoede als een probleem dat alleen met een integrale aanpak en met medewerking van de persoon in armoede zélf aangepakt kan worden. Wie onvoldoende inkomen heeft om in zijn basisbehoeften te voorzien, is in onze maatschappij aangewezen op de Voedselbank. Daar krijgen mensen noodhulp in de vorm van een wekelijks voedselpakket. Het VoedselLoket Almere is wezenlijk anders. Geen standaard pakket, maar zelf kiezen wat je meeneemt in een heuse supermarkt en daarnaast de verplichting om te werken aan herstel. Geen noodhulp en pamperen maar een traject om verder te komen. Daarom: een supermarkt met basisproducten én professionele ondersteuning en activiteiten gericht op zelfredzaamheid. In 2005 is VLA begonnen met haar werkzaamheden. In 2012 is VLA gestart met de VLA Supermarkt. Eerst met 250 gezinnen per maand, maar dit aantal is snel gestegen, naar nu 600 gezinnen per maand. Naast winkelen in de supermarkt kunnen klanten kleding uitzoeken bij VLA Kleding en Speelgoed en klein huishoudelijke goederen bij het WeggeefLoket. Daarnaast volgen klanten een verplicht hersteltraject is samenwerking met een professionele hulpverlener en nemen ze deel aan verschillende activiteiten rond (financiële) zelfredzaamheid. Het armoedeprobleem in Almere is groter, dan op dit moment door VLA behapbaar is. VLA heeft de ambitie ook anderen te helpen, die nu nog niet voor hulpverlening in aanmerking komen. Bovendien leidt de huidige versnippering aan locaties tot inefficiëntie. Om deze beide zaken aan te pakken heeft VLA een groeimodel ontwikkeld, gericht op integratie van alle projecten onder een dak, verbreding van de doelgroep om meer aan preventie te kunnen doen, meer financiële prikkels voor de klant, grotere participatie van de klant bij de projecten, meer ondersteuning van de klant en financiële zelfstandigheid van VLA. Dit groeimodel is in dit projectplan nader uitgewerkt, inclusief investeringsbegroting en meerjaren exploitatiebegroting. 3 1. Inleiding Het VoedselLoket Almere (VLA) en de Projecten van het College van Diakenen van de Protestantse Gemeente Almere (PGA) leveren al meer dan 10 jaar een succesvolle bijdrage aan armoedebestrijding in Almere. De samenwerking tussen de projecten van de PGA en VLA is altijd intensief geweest. Immers VLA is mede ontstaan op initiatief van de PGA, als onderdeel van de Maatschappelijke Relevante Kerken Almere (MRKA). De projecten van de beide organisaties en de doelgroepen sluiten nauw op elkaar aan. Hoe succesvol de projecten en de samenwerking ook zijn, het kan nog beter. Nieuwe inzichten en ontwikkelingen roepen om bijstelling van de huidige projecten, integratie en uitbouw in de vorm van een coöperatief project. Waar uiteraard andere deelnemers meer dan welkom in zijn, want samenwerking is voor beide organisaties niet alleen nuttig maar ook noodzakelijk. Daarbij worden de gebruikers uitdrukkelijk ook meegenomen. Zodat uiteindelijk de gebruikers ook gelijkwaardig onderdeel gaan vormen van het project. We willen effectiever, kostenbesparender en klantvriendelijker worden door al het aanbod onder 1 dak te brengen, preventiever door mensen te bereiken waarbij het water nog niet tot aan de lippen staat en financieel zelfstandig door de bijdragen van cliënten die nog in staat zijn om hun boodschappen (deels) zelf te betalen. In dit stuk leest u waar we op dit moment staan en waar we in een groeimodel de komende vijf jaar naar toe willen. Uitgangspunten Als leidraad voor de projecten van VLA, de PGA en de MRKA gelden de volgende uitgangspunten: Perspectief Alleen diegenen worden geholpen waar er uitzicht is op een zelfstandige financiële toekomst. Naast mogelijkheden om de financiële armslag te vergroten is vooral de intentie van de cliënt om te veranderen en mee te werken aan zijn of haar toekomst doorslaggevend. In de praktijk komt dat neer op het actief meewerken aan toegang tot het wettelijke vangnet en inzet om dit vangnet optimaal te laten werken. Preventie Zorgen dat mensen niet aan de onderkant van de samenleving terecht komen voorkomt veel ellende, frustratie en teleurstelling. Vroeg signalering en ondersteuning op maat, waarbij de eigen kracht van de cliënt maximaal benut wordt, zijn daarbij uitgangspunt. Participatie Een stabiele financiële basis is de helft van het succes. Zingeving en meedoen is de andere helft. Het hebben van een doel in het leven, gewaardeerd en gekend worden is van groot belang om succesvol mee te doen in de maatschappij. 4 Samen werken aan de toekomst We nemen de zorgen en problemen van hulpvragers niet over en regelen niet wat die ook zelf kan. We trekken samen op, steeds op basis van eigen verantwoordelijkheid. We gaan door totdat het probleem is opgelost We haken niet af bij een teleurstelling of een tegenvaller. Ook als de hulpvrager even niet in staat is de eigen verantwoordelijkheid volledig te nemen, gaan we door. Maar dan wel na het maken van goede afspraken. Daarbij gebruik makend van alle mogelijkheden en de kennis van alle netwerkpartners. Niemand uitgesloten We sluiten niemand uit. Dat geldt voor gebruikers van onze voorzieningen, maar ook voor organisaties die de doelstelling onderschrijven. Zeker voor die organisaties die zich inzetten voor de armeren in Almere. 2.Huidige projecten en stand van zaken: 2.1 VoedselLoket Almere (VLA) Het Voedselloket Almere ondersteunt jaarlijks tussen de 1.300 en 1.500 gezinnen door onderstaande projecten: - basisboodschappen in de VLA Supermarkt kleding bij VLA Kleding speelgoed en klein huishoudelijke spullen in de Weggeefhoek groenten en fruit uit de VLA VoedselTuinen cursus ‘Je Leven op Orde’ activiteiten zoals gratis advocatenspreekuur, gratis naar de kapper, gratis mee-eetprojecten gratis massage, yoga en fysiotherapie; dit in samenwerking met externe aanbieders. Om voor langdurige ondersteuning in aanmerking te komen dient, naast aantoonbare financiële tekorten om in de dagelijkse levensbehoeften te voldoen, ook meegewerkt te worden aan een financieel hersteltraject via een professionele hulpverlener. Toegang betekent dat er een op de gezinsgrootte gebaseerd budget beschikbaar is om te winkelen in de VLA-supermarkt, een aantal kledingstukken en speelgoed gratis mee te mogen nemen en deel te nemen aan de (gratis) activiteiten en cursussen ‘Je Leven op Orde’. Structuur en sociale contacten worden in de cursussen aangeboden en daarnaast door klanten te laten participeren in: - de VLA VoedselTuin VLA Kadowinkel Per jaar wordt rond de € 400.000 aan goederen aan de klanten beschikbaar gesteld. VLA bestaat inmiddels 11 jaar en zorgt met het hersteltraject dat cliënten gemiddeld na 6,5 maand 5 weer van hun eigen geld winkelen in hun eigen supermarkt. De recidive bedraagt minder dan 12%. De samenstelling van de gezinnen die gebruik maken van VLA wijkt af van de gemiddelde gezinssamenstelling. Bijna de helft van de mensen in de gezinnen die van VLA gebruik maken is jonger dan 18 jaar. VLA werkt samen met 325 hulpverleners van 96 instellingen. VLA: Het isolement doorbreken Het VoedselLoket Almere wil niet alleen een goede aanvulling bieden voor noodhulp, ze wil eveneens een ontmoetingsplaats zijn in het kader van armoedebestrijding. Door financieel zwakkeren te motiveren om uit hun isolement te raken en flankerende activiteiten aan te bieden vervult het VoedselLoket Almere een maatschappelijke rol. In de winkel vinden mensen een luisterend oor, een goed gesprek en bijkomende hulp, zoals bijvoorbeeld de cursus ‘Je Leven op Orde’, waardoor mensen uiteindelijk zélf hun leven weer op de rails kunnen zetten. Zo wil het VoedselLoket Almere, in het verlengde van wat al gebeurt en in samenwerking met de professionele hulpverlener en de projecten van de Protestantse Gemeente Almere, ook arbeidsreïntegratietrajecten aan gaan bieden in de vorm van dagbesteding, vrijwilligerswerk, werkervaringsprojecten en initiatieven in het kader van de armoedebestrijding, die een meer volledige sociale integratie op termijn mogelijk maken. Voor deze flankerende activiteiten wordt samengewerkt met onder andere de TBS kliniek in Almere en de Gemeente Almere. VLA: Missie en visie; een structureel alternatief voor noodhulp Het VoedselLoket Almere zal via de winkel en activiteiten mensen in armoede een kans bieden om zelf hun bestaan weer op orde te krijgen, in aanvulling op de voedselhulp. We hanteren daarbij een visie op armoede als een probleem dat op het niveau van het individu én de samenleving moet opgelost worden. De pijlers van deze visie zijn: respect voor de menselijke waardigheid, door mensen in armoede te behandelen als klanten, hen kwaliteit en keuzevrijheid aanbieden in de winkel; emancipatie en sociale insluiting door hen in de winkel een ontmoetingsplaats en vrijwilligerswerk of arbeidsreïntegratiemogelijkheden aan te bieden; bijdragen aan het armoedebestrijdingsbeleid door dit project als pilot in te zetten voor de ontwikkeling van een netwerk van winkels, bedrijven en door samenwerking met andere stakeholders en partners. Zo werkt het VoedselLoket Almere Het VoedselLoket Almere is een winkel. De klanten zijn mensen in armoede. Een objectieve toetsing op basis van duidelijke criteria bepaalt of iemand klant kan worden of niet. Deze toetsing verloopt via de criteria van de toetsingscommisie. In deze commissie zitten professionals zoals de Sociale Dienst van de Gemeente Almere, Maatschappelijk Werk, Schuldhulpverlening, gespecialiseerde thuiszorg en vrijwilligers van VLA. - - De klanten kiezen uit de producten. Krijgen op basis van hun financiën de producten gratis of betalen al naar gelang hun financiën een hogere of lagere bijdrage. Er wordt bovendien vraaggericht gewerkt: men bouwt het aanbod uit op basis van de vragen en noden van mensen in armoede. Mensen in armoede verdienen net als iedereen kwaliteit en een bepaalde mate van keuzevrijheid. Het VoedselLoket Almere zorgt dat zijn medewerkers en vrijwilligers inzicht hebben in de leefwereld van mensen in armoede. Het VoedselLoket Almere biedt door haar aanwezigheid en manier van werken een waardevolle aanvulling op de manier waarop er in Almere aan voedselhulp wordt gedaan. 6 Vanuit een visie op armoedebestrijding - Het VoedselLoket Almere heeft een belangrijke rol in de strijd tegen armoede op individueel en samenlevingsniveau. Het VoedselLoket Almere is ook een ontmoetingsplaats voor mensen in armoede. Leven in armoede is dikwijls een eenzaam en stressvol bestaan. Een plek waar mensen bij een kop koffie op adem kunnen komen en een luisterend oor vinden, is dan ook belangrijk. Hiervoor wordt binnen het project de nodige tijd en ruimte voorzien. - Belangrijk is ook dat er op een wederkerige manier wordt gewerkt. Mensen in armoede worden aangesproken op hun capaciteiten. Ze worden uitgenodigd om mee te werken in alle aspecten van de winkel. - Op deze manier wil het VoedselLoket Almere mensen laten groeien en uit hun maatschappelijk isolement halen. - Vrijwilligerswerk, maar ook betaald werk, kan hierin een belangrijke rol spelen. Hierbij richt het VoedselLoket Almere zich op diegenen die ver van de arbeidsmarkt staan. Het creëren van een positieve werkervaring staat hierbij centraal. VLA Stakeholders VLA heeft een uitgebreid netwerk van maatschappelijke organisaties (326) die de bezoekers van de VoedselLoket Almere toegang bieden tot verschillende activerende projecten en activiteiten. Belangrijke partners zijn: 2.2 De Protestantse Gemeente Almere (PGA) De Protestantse Gemeente Almere werkt met het VoedselLoket Almere samen omdat de Diaconie armoedebestrijding als een kernactiviteit beschouwt , net als haar programma’s voor ongedocumenteerden en dak- en thuislozen. De Diaconie wordt in al haar activiteiten geconfronteerd met armoedeproblematiek. De diaconie komt mensen tegen die in ernstige armoede leven. Via onze opbouwwerker die met de samenwerkende kerken in Almere in de verschillende buurten actief zijn, wordt er steeds vaker een beroep gedaan op individuele hulpverlening. Voor deze doelgroep wil de Diaconie een structureel en geïntegreerd aanbod creëren in samenwerking met het VoedselLoket Almere, in plaats van ad hoc hulpverlening. 2.2.1 Projecten Protestantse Gemeente Almere Meubel- en WitgoedLoket Almere (MWLA) Het Meubel- en WitgoedLoket levert gratis tweedehands meubels, witgoed en klein huishoudelijke artikelen aan personen die dat niet kunnen betalen. Per jaar mogen maximaal 30 artikelen besteld worden, die gratis thuis bezorgd worden bij de cliënten. Er is een kleine werkplaats waar de ingebrachte artikelen worden schoongemaakt, gecontroleerd en indien nodig gerepareerd. Per jaar vinden meer dan 2.400 artikelen hun weg naar ongeveer 400 klanten. Het MWLA werkt samen met 125 hulpverleners van 26 instellingen. Per jaar wordt omgerekend € 80.000,-- tweedehands waarde aan goederen, aan de klanten geschonken. Meer informatie vindt u www.mwla.nl 7 Noodfonds Gezamenlijke Kerken (NFGK) Het NFGK levert een financiële bijdrage in overbruggingssituaties, waarin de klant bedreigd wordt met beslagen, uithuiszetting of het verwerven van noodzakelijke goederen. Daarnaast worden kind gerelateerde uitgaven vergoed, zoals schoolkosten en schoolreisjes, voor zover deze niet door andere fondsen vergoed worden en wordt het opknappen of repareren van oude fietsen in de eigen werkplaats of via netwerkpartners gerealiseerd. Tevens worden cliënten individueel ondersteund bij contacten met instellingen of het aanvragen van uitkering of toeslagen. Het NFGK keert jaarlijks rond de € 32.000,-- uit aan dik 200 gezinnen en werkt samen met 61 hulpverleners van 26 instellingen. Het NFGK wordt gedragen door de Protestantse Gemeente, de Parochiële Charitas Instelling van de Bonifatiusparochie, het Zuster Corliesfonds en de diaconie van de Nederlands Gereformeerde/Christelijk Gereformeerde Gemeente . Diaconale Opvang Almere (DOA) Gezinnen die hun huis kwijtraken door financiële problemen zonder een overwegende andersoortige problematiek kunnen tijdelijk gebruik maken van huisvesting via de DOA. De DOA beschikt over een unit voor een groot gezin (maximaal 9 personen), een klein gezin (maximaal 3 personen) en twee kamers voor alleenstaanden. Per jaar streven we naar uitstroom en plaatsing van nieuwe hulpbehoevenden in de vrijkomende woonruimte. Uitstroom volgt pas als er zelfstandige huisvesting gevonden is of een andere passende oplossing. 3.Naar een nog effectiever aanbod Hoe succesvol en effectief de huidige projecten ook zijn en hoe goed de samenwerking ook is: er is nog veel ruimte voor verdere ontwikkelingen zoals: Integratie van de projecten onder 1 dak Verbreding van de doelgroep om meer aan preventie te kunnen doen Meer financiële prikkels voor de klant Grotere participatie van de klant bij de projecten Meer ondersteuning van de klant Financiële zelfstandigheid van de projecten 3.1 Integratie van de projecten onder 1 dak Alle projecten zijn feitelijk bedoeld voor dezelfde doelgroep, de minima in Almere. Zowel voor die doelgroep als voor het afstemmen van het aanbod en de te nemen acties is het handig om de projecten zoveel mogelijk te concentreren. Gezamenlijke registratie en het leveren van maatwerk door 1 plan en 1 aanpak lukt alleen als de lijnen kort en duidelijk zijn. Ook is het eenvoudiger om binnen 1 systeem klanten te stimuleren tot actieve deelname aan en te volgen tijdens het hersteltraject 8 3.2 Verbreding van de doelgroep om meer aan preventie te kunnen doen De gebruikers van alle projecten bevinden zich in een acute overlevingsfase. Feitelijk gaat het om de 10% allerarmsten van de minima in Almere. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat gedragsverandering en motivatie in een onstabiele en onzekere levensfase een veel lagere prioriteit hebben dan de drang om te overleven. Te vaak raken klanten na een kortdurende interventie buiten beeld. Bouwen zou kunnen in de fase voordat de allerhoogste nood aan de man/vrouw is of nadat die fase succesvol is afgesloten. Het eerste zal tot een kleiner beroep op het vangnet leiden en het tweede tot een duurzame en succesvollere participatie in de samenleving. Daarom willen we graag ook met de andere 90 % van de minima in contact komen. Om erger te voorkomen en ze te wapenen tegen afglijden. 3.3 Meer financiële prikkels voor de klant Tot nu toe werkt alleen de VLA-supermarkt met een fictief budget. Dat levert naast prijsbewustheid ook regie voor de klant en keuzebewustheid op. In alle andere projecten worden de goederen en diensten zonder beperkingen uitgedeeld en aangeboden. In de nieuwe opzet zullen alle goederen en diensten geleverd worden met een budget al dan niet met een eigen bijdrage. Meewerken in een project levert een extra budget of een lagere eigen bijdrage op. Daardoor wordt niet alleen de participatie bevorderd, maar wordt ook duidelijk dat inzet van de eigen mogelijkheden en vaardigheden voordeel oplevert. 3.4 Grotere participatie van de klant bij de projecten Tot nu wordt in de projecten gewerkt met ongeveer 1000 vrijwilligers, die voor 99 % geen gebruik maken van het aanbod. Een indrukwekkend aantal waar we heel trots op zijn. Klanten participeren nauwelijks in de projecten. Alleen bij de Voedseltuin en de Supermarktacties van VLA. We willen graag dat dat verandert, met het uitgangspunt dat meedoen loont. Daarom is het plan om in alle projecten ook mensen uit de doelgroep in te zetten voor het verwezenlijken daarvan. Dat zal gestimuleerd worden door extra korting en een verhoging van het standaardbudget. Immers zoals al eerder vastgesteld is een zinvolle dagbesteding voorwaarde voor een gestage klim op de maatschappelijke ladder en een blijvende bijdrage aan de samenleving als betaald werk (nog) niet bereikbaar is. 3.5 Meer ondersteuning van de klant Voor iedereen die binnen de criteria van een van de voorzieningen valt is er een ruim aanbod van spreekuren (bijv. advocaten), cursussen (bijv. orde in je leven) en ondersteuning (bijv. het interventieteam), waardoor een armoedeval voorkomen of effectief bestreden wordt. 3.6 Financiële zelfstandigheid van de projecten Alle projecten zijn afhankelijk van subsidie of externe ondersteuning. Die subsidies en ondersteuning staan al jaren onder druk. Teruglopende inkomsten en bezuinigingen zijn niet van de lucht. Altijd is het voor de projecten vechten om het voortbestaan. Effectiviteit en succes blijken niet doorslaggevend. 9 Alle projecten worden tot nu toe gedragen door de Almeerse samenleving, het bedrijfsleven, de gezamenlijke kerken en de burgerlijke gemeente. En daar zijn we dankbaar voor. Toch willen we groeien naar een businessmodel waarin de projecten kunnen draaien zonder externe bijdragen en subsidies. De sleutel daarvoor ligt in kostenbesparing door maximale samenwerking, inkoop en management gecombineerd met het laten meebetalen van de meer draagkrachtigen aan de kosten van gratis ondersteuning en de vaste lasten. Dat kan gerealiseerd worden door het vragen van eigen bijdragen en het openstellen van de projecten voor meer draagkrachtigen tegen betaling. Op termijn willen we daarom de projecten openstellen voor alle Almeerse burgers die zich aanmelden. Daarmee krijgt de rijkere burger de mogelijkheid de armeren te ondersteunen door te winkelen zonder korting, het kopen van meubels, witgoed en kleding tegen de gangbare tweede hands prijs en het gebruik maken van de restaurantvoorziening. Daarbij zal wel in het oog gehouden worden dat tenminste 80% van de beschikbare middelen aan de doelgroep ten goede komt. 4. Realisatie plannen en ambities Om bovengenoemde ambitie vorm te geven zijn een groot aantal stappen noodzakelijk, waarbij financiële hulp van buitenaf onontbeerlijk is. Hieronder de belangrijkste horden die genomen moeten worden. 4.1 Verhuizing naar een groter pand en verhuizing Tot nu vinden de projecten hun plek op 7 locaties verspreid over Almere met een oppervlakte van rond de 500 m2. Logistiek en vervoer technisch lastig en kostbaar. Voor klanten onoverzichtelijk. De groei en samenvoeging van de projecten vereist een groter pand op 1 adres. Om dat te realiseren is een pand nodig met rond de 1.200 m2 vloeroppervlakte voor het gebruikersaanbod: de VLA Supermarkt, VLA Kleding, de Weggeefhoek, het Meubel- en WitgoedLoket en de Werkplaats, de Ontmoetingsruimte en rond de 300 m2 voor kantoor, bespreek- en cursusruimten. De verdeling is als volgt: Omschrijving VLA Supermarkt VLA Kleding Weggeefhoek, klein huishoudelijk en speelgoed Meubels- en WitgoedLoket Werkplaats Opslagruimte voedsel/kleding Cursusruimte Kantoorruimte Bespreekruimten Vergaderzaal Ontmoetingsruimte / koffiehoek klanten Totaal Nu beschikbaar in m2 90 40 10 straks 200 100 60 150 15 40 0 100 0 20 6 300 100 150 80 250 80 80 75 471 1475 10 Een marktconforme huurprijs voor een dergelijk pand is € 75.000,-- tot € 80.000,-- per jaar. Met medewerking van het Almeerse bedrijfsleven hebben we een dergelijke pand voor € 50.000,-per jaar gevonden! Dat betekent een relatief kleine verhoging van € 12.000,-- ten opzichte van de huidige huur van ruim € 33.000,--. Uiteraard moet er het nog het nodige verbouwd worden in het nieuwe pand waarvoor de eigen middelen tekort schieten. Voor deze verbouwing is een investering van 59.500 euro nodig. Een specificering van de kosten vindt u verderop in dit projectplan. 4.2 Verandering in de VLA Supermarkt Eerlijker verdeling van het beschikbare Tot nu toe krijgt iedereen die binnen de normen van VLA valt een gelijk budget voor het halen van de eerste levensbehoeften. Het maakt niet uit of er sprake is van totaal geen inkomen of een besteedbaar bedrag dat net onder de norm valt. Uiteraard moeten mensen die (bijna) niets te besteden hebben nog steeds het volledige budget gratis beschikbaar krijgen. Maar voor degenen die nog bestedingsruimte hebben is een eigen bijdrage een prikkel om zo snel mogelijk weer op eigen benen te staan. Naarmate het beter gaat met de klant zal de eigen bijdrage toe gaan nemen, zoals uit onderstaand schema blijkt. Netto besteedbaar per maand tot Basis Extra volwassene Extra kind Korting 50 20 15 100 100 40 30 80 175 60 50 50 190 70 60 30 205 80 70 15 215 90 80 5 >215 >90 >80 0 Een paar voorbeelden: Een gezin met twee kinderen mag gratis winkelen bij een vrij besteedbaar bedrag tot € 100,-- per maand. Is er minder dan € 200,-- euro, maar meer dan € 100,-- dan is de eigen bijdrage 20 %. Als het vrij te besteden bedrag hoger ligt, maar lager dan € 335,-- dan krijgt het gezin een korting van 50 %. Aantrekkelijke prijzen De levensmiddelen worden op dit ogenblik verkocht tegen de prijs van een vergelijkbaar AH huismerk product. De huidige budgetten zijn daar op gebaseerd. Om bij het leveren van een eigen bijdrage door de cliënten een voor hen interessant aanbod te hebben zullen de prijzen rond de 20% lager moeten liggen. Uiteraard heeft dit consequenties voor de budgetten die navenant verlaagd zullen worden. Met de aantrekkelijke prijzen willen we zoveel mogelijk mensen uit de doelgroep aan ons binden om ze het preventieaanbod actief te kunnen aanbieden. 11 Kopen boven budget mogelijk Bij overschrijding van het budget blijft het mogelijk om gebruik te maken van het aanbod, tegen de geldende aantrekkelijke prijzen. Ook budgetten bij VLA Kleding en het Meubel en WitgoedLoket (MWLA) Tot nu wordt alleen in de supermarkt gewerkt met beschikbare budgetten. Bij VLA Kleding en het MWLA wordt gewerkt met maximum aantallen per maand of jaar. Om de prijsbewustheid te vergroten en onnodig gebruik tegen te gaan, zal ook bij deze onderdelen gewerkt gaan worden met budgetten en eigen bijdragen. Daarmee introduceren en stimuleren we het maken van keuzes en het gevoel van regie en zelfstandigheid van onze cliënten. 4.3 .De Werkplaats: Het project Herstart De naam herstart is niet zo maar gekozen. We willen met dit project namelijk zorgen voor: Een herstart voor goederen die anders weggegooid zouden worden Een herstart voor mensen die in een re-integratie of re-socialisatieproject terugkeren in de samenleving en naast een zinvolle dagbesteding werkervaring opdoen Een herstart voor mensen die vrijwel niets meer te besteden hebben door ze gratis goederen aan te bieden. In het project worden tweedehands goederen schoongemaakt, ingezameld, gerepareerd, opgeknapt, geregistreerd en geprijsd. Werk dat door mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt wordt gedaan onder leiding van twee werkmeesters. De opgeknapte goederen worden aangeboden aan mensen in Almere die financieel niet in staat zijn deze (gebruikt) aan te schaffen. Daarmee zorgen we dat deze goederen duurzaam gebruikt worden in de armste huishoudens van onze stad, terwijl de mensen die in het project werken werkervaring en zelfvertrouwen opdoen. Het project wordt begeleid door een opbouwwerker. Begeleiding op de werkvloer gebeurd door twee werkmeesters. Er wordt met gemiddeld 10 vrijwilligers gewerkt. Vrijwilligers die na maximaal 1 jaar doorstromen naar betaald werk of een beroepsopleiding. Om het project op termijn kostendekkend te maken is het nodig een klein deel van de goederen te verkopen aan Almeerders die dat kunnen en willen betalen en hen ook een bijdrage te vragen in de vervoerskosten. Om het diaconale karakter van dit project te borgen is hieraan een maximum verbonden van 20 % van het aantal goederen dat gratis wordt weggegeven en bezorgd. 4.4. Het interventieteam: een maatjesproject Om binnen het wettelijk vangnet te passen moeten mensen voldoen aan een aantal basisvoorwaarden. Het moet duidelijk zijn waar ze wonen of verblijven en er moet een vorm van inkomen zijn. Mensen die dat ontberen zijn grofweg in te delen in drie categorieën: de vechters, de bevriezers en de vluchters. 12 Vechters lopen vaak vast in de bureaucratie. Bevriezers zijn zodanig lamgeslagen dat ze niet in staat zijn iets te regelen of aan te pakken. Vluchters ontkennen hun situatie en zijn vaak ook binnen de projecten onbereikbaar. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat vaardigheden zoals planning en overzicht slinken naarmate de persoonlijke omstandigheden nijpender worden. Daarom willen wij starten met een interventieteam voor de eerste twee genoemde groepen. In de praktijk blijkt dat hun situatie schrijnender wordt en een langere periode in beslag neemt als het regelen van een woon/postadres en het verwerven van inkomen en het krijgen van toeslagen niet wil vlotten. Schulden lopen op en de gezinnen en hun kinderen raken in een niet te stuiten armoedeval. Met ons interventieteam willen we voorkomen dat mensen langdurig in armoede blijven door hen te begeleiden in het aanvragen van een uitkering, toeslagen en het verwerven van een stabiele woonomgeving. In Almere gaat het om een kleine 300 huishoudens die jaarlijks begeleiding nodig zullen hebben en nergens anders terecht kunnen. Veelal omdat er nog geen sprake is van problematische schulden of een onleefbare thuissituatie. Het interventieteam (ongeveer 15 vrijwilligers) gaat met deze mensen aan de slag om samen met hen te voorkomen dat zij in een neerwaartse spiraal terechtkomen en zo snel mogelijk weer aan herstel kunnen gaan werken. Hiervoor is training nodig en het opzetten van een protocol. 4.5. Ontmoetingsruimte / koffiehoek In ons huidige pand merken we dat er een ontzettende behoefte is onder de klanten om even te gaan zitten, een kopje koffie te drinken, even bij te komen, met elkaar en met vrijwilligers te praten. Gehoord worden, je probleem voorleggen, elkaar herkennen en verder helpen. De koffiehoek is een ontzettend belangrijke plek voor de klant en de vrijwilliger. Tegelijk biedt de koffiehoek mogelijkheden voor externe partijen om hun diensten te communiceren naar de klant. Zo werken we bijvoorbeeld samen met Kindervakantieland, een advocaat die gratis juridisch advies geeft, een budgetcoach, een wijkagent, een kapper, iemand die massages geeft. Al deze mensen kunnen hun aanbod en diensten op afgesproken tijden aanbieden in de ontmoetingsruimte. Daarom willen we in het nieuwe pand de ontmoetingsruimte een centrale plek geven zodat dit onderlinge contact nog meer gestimuleerd wordt: klanten, vrijwilligers en externe instanties ontmoeten elkaar en delen ervaringen. Of komen gewoon lekker tot rust. 5. Groeipad Een project als dit kan niet in 1 keer neergezet worden. Daarom beslaat het traject ook een periode van drie jaar. Daarna is er sprake van financiële zelfstandigheid. 13 Jaar 2016 2016 Maand Projectonderdeel 9 Ombouw MWLA naar budgetten en inrichten MWLA kassa 10 Inrichten werkplaats en opbouw voorraad 2017 1 Verhuizing alle werkeenheden VLA naar nieuw pand 2017 1 Invoeren nieuwe prijzen en aanpassen budgetten Uitgestroomde klanten kunnen 3 maanden winkelen tegen 50 % 6 eigen bijdrage Invoeren nieuwe budgetten en eigen bijdragen tot € 190,-- per 1 maand* 1 Herijken budgetten en uitbreiding toegang tot € 215,-- per maand 2017 2018 2019 14 klanten op jaarbasis nvt nvt nvt 1280 1700 2500 3500 6. Meerjarenbegroting Om financieel zelfstandig te worden is het nodig om te groeien in het aantal gebruikers van de projecten. Zoals uit onderstaande meerjarenbegroting blijkt is externe ondersteuning nodig gedurende 3 jaar om in 2020 tot een positief resultaat te komen. Omschrijving Inkomsten Jaarrekening 2015 Begroting 2016 Begroting 2017 Begroting 2018 Begroting 2019 105.000 95.000 75.000 75.000 50.000 - - 89.586 37.226 3.961 Opbrengst VLA Kadowinkel 9.236 10.000 12.500 12.500 12.500 Opbrengst Kledingactie 5.695 6.000 6.000 8.000 10.000 Giften particulieren 28.337 30.000 32.500 35.000 37.500 Bijdragen instellingen en bedrijven 14.496 65.000 40.000 42.500 45.000 182.171 200.000 250.000 270.000 270.000 Giften PGA/MRKA 14.994 18.750 24.750 27.750 30.750 Bijdragen scholen 2.226 2.250 2.500 2.500 2.500 Opbrengsten verkoop goederen Opbrengst Supermarktacties 4.560 4.750 5.000 5.000 5.000 Subsidie Gemeente Almere Nog te financieren door fondsen Giften in de vorm van Goederen 15 611 650 650 650 650 24 24 50 50 50 Vergoeding gebruik kantoor 4.713 4.713 4.800 4.800 4.800 Vergoeding gebruik bedrijfsauto's 8.636 8.000 8.000 8.000 8.000 Opbrengsten statiegeldacties 3.170 1.500 1.500 1.500 1.500 Werkervaringsplaats/Dagbestedingsvergoeding - 500 5.000 10.000 10.000 Bijdrage clienten voor geleverde diensten/goederen - - 55.125 291.735 586.618 Opbrengst verkoop meubels - 500 4.000 5.000 6.000 383.869 447.637 616.961 837.211 1.084.829 274.795 302.000 446.250 656.250 891.118 43.147 45.000 47.500 50.000 50.000 Sociale lasten 8.071 8.100 8.100 8.100 8.100 Pensioenlasten 5.141 5.100 5.100 5.100 5.100 10.420 10.000 15.000 20.000 30.000 Vergoeding gebruik antwoordnummer Totaal Uitgaven Gebruikt budget door klanten Personeelslasten Lonen en salarissen Vrijwilligers vergoedingen Huisvestingslasten Huur 16 33.247 35.000 45.000 47.500 50.000 1.039 1.100 2.000 2.000 2.000 Onderhoud gebouwen 78 300 500 500 500 Onderhoud inventaris 551 600 1.200 1.200 1.200 2.309 4.000 7.000 7.000 7.000 Water 380 400 600 600 600 Overige lasten (alarm/ongedierte/veiligheid) Kantoorlasten 173 200 400 400 400 Kantoorkosten 1.410 1.400 1.600 1.600 1.600 Drukwerk 1.818 1.500 1.600 1.600 1.600 350 350 350 350 350 - 500 500 500 500 211 211 211 211 211 Telefoon/internet Lasten vervoermiddelen 2.948 3.000 4.500 4.500 4.500 Onderhoud 2.706 3.500 4.000 4.000 4.000 Verzekeringen Brandstof 2.381 2.100 2.500 2.750 3.000 Gemeentelijke belastingen Energie Abonnementen/contributies Systeeemonderhoud Antwoordnummer 17 5.689 6.000 6.000 6.000 6.000 3.295 3.300 3.300 3.300 3.300 Actiemateriaal 87 100 100 100 100 Promotielasten 291 300 300 300 300 Representatielasten Curssussen - 200 200 200 200 Huur cursusruimten 1.000 1.000 - - - Kosten lesmateriaal 500 750 1.000 1.000 1.000 80 100 200 200 200 500 500 750 750 750 1.100 250 200 200 200 415 500 500 500 500 Inventaris 1.155 1.000 1.000 1.000 1.000 Vervoermiddelen Algemene Lasten 5.576 5.000 5.000 5.000 5.000 Accountantskosten 2.500 2.500 2.500 2.500 2.500 Belastingen Fondswervings/voorlichtingslasten Vervoersvergoeding cursisten Vergoeding trainers Voedseltuin Gereedschappen en materialen Zaaigoed Afschrijvingen 18 Verzekeringen 828 900 1.200 1.200 1.200 Overige algemene lasten 851 500 500 500 500 rentelasten-rentebaten 300 300 300 300 300 -1.315 - - - - Totaal 414.027 447.561 616.961 837.211 1.084.829 Verlies/winst -30.138 76 Overige algemene lasten eenmalig 19 7. Investeringsbegroting Om het beoogde pand gebruiksklaar te maken zijn diverse relatief kleine aanpassingen nodig. Hieronder een schatting van de verbouwingskosten. Een deel van deze kosten neemt het Almeerse bedrijfsleven voor hun rekening. Voor de realisatie van het resterende deel rekenen we op externe fondsen. Investeringsbegroting 2016 2017 Kosten Hele Pand: Plaatsen wanden/bouwkundige voorzieningen Aanpassen vloer VLA Supermarkt en VLA Kleding 230 m2 10.075 Aanpassen elektra/uitbreiding groepen/lichtstraat 12.150 20.959 Inrichten Werkplaats 2.000 Gereedschap werkplaats 3.000 Netwerkkabels aanleg & aanschaf 2.000 Ontmoetingsruimte / Pantry 3.816 Meubilair/tafels en stoelen 1.500 Aanschaf extra koeling/vriezer 4.000 Uitbreiding kassa, meubel en software tbv winkels 2.500 3 maanden dubbele huur 11.250 Totaal 59.500 2.500 10.000 2.500 Dekkingsplan Almeers bedrijfsleven Publieksgiften Maatschappelijk Relevante Kerken 4.000 1.500 Nog te financieren bij diverse fondsen 44.000 Totaal 59.500 20 2.500 21