NVOG Modelprotocol ‘Datering van de zwangerschap’ Voorlichting regiobijeenkomsten Larisa van Leijden, arts-echoscopist/-onderzoeker Eva Pajkrt, gynaecoloog AMC Inhoud • Toelichting protocol - doel & belang - overzicht - samenvatting • 5 interactieve casus • Vragen Doel protocol • Uniforme datering in eerste, tweede en derde lijn • Hanteren van eenduidige referentiecurven voor een zwangerschapsdatering. In overleg met KNOV tot stand gekomen. Belang protocol • • • • Verminderen # inleidingen i.v.m. serotiniteit Groeivertraging tijdig diagnosticeren Grens levensvatbaarheid Kansberekening combinatietest Datering van de zwangerschap • De a terme datum wordt bepaald op basis van de echoscopische parameters en wordt altijd aangepast (zelfs bij 1 dag verschil), m.u.v. • OPU • Datering in jonge zwangerschaps unit • De LM wordt nog wel genoteerd Datering van de zwangerschap tot 13 weken • Echo < 8+4 (<20mm) ≠ termijnecho. • Datering mbv de CRL kan verricht worden tussen de 20 (8+4) en 68 (12+6) mm. • Vóór 10 wk transvaginaal. • Een optimale zwangerschapsdatering met de CRL verkrijgt men tussen 10+0 en 12+6 weken (CRL 3368mm). • Indien ≥ 2 metingen in deze periode verschillen, dateert men op de meting het dichtst bij 10 weken. • Gecorrigeerde CRL curve van Robinson en Fleming, of Verburg vanaf 13 weken. Datering van de zwangerschap tot 13 weken • Wanneer het caput herkenbaar is, is het juiste vlak de midsagitale doorsnede waarin het profiel zichtbaar is en de foetus tot aan de stuit te vervolgen is. • De CRL is de afstand van de kruin tot aan de stuit. In dit vlak kunnen de wervelkolom en een extremiteit of het tuberculum genitale in beeld zijn. Datering van de zwangerschap vanaf 13 weken • Vanaf 13 weken moet ook de DBP en HC gemeten worden. • DBP ≥ 23 mm is betrouwbaarder dan de CRL. • Vanaf een HC > 80 mm (13+0) en/of een DBP > 23 mm (13+0) wordt de termijn bepaald op basis van de HC. Datering van de zwangerschap vanaf 13 weken transversale doorsnede door het foetale caput met een duidelijke middenecho DBP bij 13 weken zwangerschapsduur Datering van de zwangerschap vanaf 18 weken • Vanaf 18 weken kan naast de HC ook de TCD gebruikt worden voor de termijnbepaling. • Echo na twee weken herhalen. • Bij een discrepantie wordt de AT datum o.b.v. de gemiddelde AD van HC en TCD bepaald. • Bij zwangerschapsdatering op basis van de HC en de TCD wordt gebruik gemaakt van de curve van Verburg. Datering van de zwangerschap vanaf 18 weken: HC en TCD midden echo onderbroken door het cavum septum pellucidum op ongeveer 1/3 van de voorachterwaardse afstand. Voor- en achterhoorn van de laterale ventrikel zijn à vue. oblique transversale doornede door het foetale caput. In deze doorsnede zijn het cavum septum pellucidum en het cerebellum zichtbaar. Tweelingen • Tot 25% CRL discordantie bij tweeling zwangerschappen onafhankelijk van chorioniciteit • De a terme datum bij tweelingen vooralsnog gebaseerd op de gemiddelde CRL Samenvatting – – – – Datering op basis van CRL of HC en TCD Datering o.b.v. ELM verlaten Datering bij CRL 20 - 68 mm, optimaal 33 - 68 mm Indien datering tussen 10-12 weken verschilt van eerdere datering dan meting bij 10-12 weken hanteren – Tussen 10-12+6 weken meting dichtst bij 10 weken – Gemelli dateren o.b.v. gemiddelde CRL – Behalve: zwangerschap na geassisteerde techniek of echo verricht in Jonge Zw.Unit Casus 1 Casus 1 (2) Casus 1 combitest Casus 1 combitest bij foute datering Casus 1 vruchtwaterpunctie Casus 2 • 24-jarige vrouw G2P1, ELM onbekend, nog amenorroe sinds vorige partus (april 2010) • Positieve zwangerschapstest • Komt 5/7 voor termijnecho Casus 2 (2) • Abdominale echo: Monochoriale-biamniotische gemelli Gemiddelde CRL 50,8 mm AD 11+5 wk a terme datum 19 januari 2012 Casus 3 • Gezonde 28 jarige G3P2, ELM 12-052011, regelmatige cyclus • Bij 7 ½ week geëvalueerd i.v.m. hyperemesis: vitale eenling • 15/8 Termijnbepaling; AD volgens ELM 13+4wk Casus 3 (2) CRL >68mm, BPD >23mm en HC>80mm, dus dateren op HC AD 13+4wk Aterme datum: 16 februari 2012 Casus 4 • 33-jarige G3P2, hypertensie, ELM 28-052011, regelmatige cyclus • 9/8 Termijnbepaling AD 10+5 vlg ELM Casus 4 (2) • 23/8 combinatietest AD 12+4wk Aterme datum onveranderd: 2 maart 2012 Casus 5 • 19 jarige G2P1, ELM onbekend, ongepland en ongewenst zwanger waarschijnlijk al 20 weken, wil misschien een afbreking. • Termijnecho. Casus 5 (2) Datering op basis van TCD en HC AD 19+4weken A terme datum: 20 augustus 2011 Implementatie • Artikelen NTOG en TVV • Toelichting op regiobijeenkomsten • Steekproeven via regionale centra Vragen?