Studiefiche Vanaf academiejaar 2016-2017 Tropische bodemkunde (I700079) Cursusomvang (nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding) Studiepunten 3.0 Studietijd 90 u Contacturen 36.0 u Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2016-2017 A (semester 1) werkcollege: geleide oefeningen 12.0 u hoorcollege 24.0 u Lesgevers in academiejaar 2016-2017 Baert, Geert LA15 Verantwoordelijk lesgever Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017 stptn Master of Science in de biowetenschappen: land- en tuinbouwkunde 3 (afstudeerrichting tropische plantaardige productie) aanbodsessie A Onderwijstalen Nederlands Trefwoorden Tropische bodems, classificatie, fysische en chemische karakterisatie, bodembeheer Situering Bodems in tropische gebieden hebben andere eigenschappen dan de bodems in de gematigde gebieden. Deze eigenschappen vereisen typisch bodembeheer voor landbouw. Dit vereist: • Een goede kennis van de genese, de classificatie en de regionale verspreiding van • bodems in de tropische en substropische streken. • Inzicht aangaande de voornaamste fysische, fysisch-chemische en chemische • karakteristieken van tropische bodems die hun geschiktheid en bodembeheer • voor plantenproductie beïnvloeden. Inhoud Het eerste deel behandelt de bodemvormende processen die een rol spelen in de tropische bodems. Vervolgens wordt uitvoerig ingegaan op de verschillende internationale bodemclassificatiesystemen (FAO, WRB, Soil Taxonomy). In het tweede deel worden in vier opeenvolgende hoofdstukken de voornaamste fysische chemische eigenschappen, de landbouwkundige waarde, de geografische verspreiding en het management van de bodems uit de tropische en subtropische streken besproken. Hierbij worden achtereenvolgens de bodems van de vochtige tropen, van de ariede en de semi-ariede streken, van de alluviale tropische laaglanden, alsook de Vertisolen en de vulkanische as bodems behandeld. Begincompetenties Dit opleidingsonderdeel bouwt verder op bepaalde eindcompetenties van Bodemkunde, Ecologie, Plantenvoeding en bodembeheer, Algemene en anorganische chemie I en II. Eindcompetenties 1 In staat zijn bodems in tropische en subtropische streken te interpreteren en te 1 verbeteren, alsook deze kennis toe te passen bij een aanstelling in de tropen in de 1 agro-industrie, onderzoeksprojecten... 2 Te beschikken over de nodige kennis van internationale terminologie over tropische 1 bodems om zelfstandig informatie hieromtrent te verzamelen en te interpreteren. 3 In staat zijn de reacties op het bodembeheer van de verschillende tropische bodems 1 te voorspellen en hun duurzaamheid voor bepaalde bodemgebruikstypes te bepalen Creditcontractvoorwaarde Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling (Goedgekeurd) 1 van de competenties Examencontractvoorwaarde Dit opleidingsonderdeel kan niet via examencontract gevolgd worden Didactische werkvormen Hoorcollege, werkcollege: geleide oefeningen Toelichtingen bij de didactische werkvormen Hoorcollege: ex cathedra lessen, powerpoints beschikbaar via Minerva Werkcollege: oefeningen over bodemclassificatie, interpreatie bodemanalyses, bepaling geschiktheid voor irrigatie, gips vereiste, ... Leermateriaal Syllabus Tropische Bodemkunde (G. Baert) FAO-ISRIC publicatie: lecture notes on the major soils of the world + interactieve CD met fotomateriaal en WRB bodem classificatie Diverse leerboeken en softwarepakketten. Referenties B.P.K. Yerima and E. Van Ranst. 2005. Introduction to Soil Science: Soils of the Tropics. Trafford Publishing. 417 p. A.S.R. Juo, K. Franzluebbers. 2003. Tropical Soils: Properties and Management for Sustainable Agriculture. Oxford university Press. 292 p. A. van Wambeke. 1992. Soils of the tropics: properties and appraisal. McGraw-Hill. 343 p. M. L. Ngongo, E. Van Ranst, G. Baert, E. L. Kasongo, A. Verdoodt, B. B. Mujinya et J. Mulalay. 2009. Guide des sols en R.D. Congo. Tome I : Etude et Gestion. Imprimerie Salama-Don Bosco, Lubumbashi. 260 p. G. Baert, E. Van Ranst, M. L. Ngongo, E. L. Kasongo, A. Verdoodt, B. B. Mujinya et J. Mulalay. 2009. Guide des sols en R.D. Congo. Tome II : Description et données physico-chimiques de profils types. Imprimerie Salama-Don Bosco, Lubumbashi. 312. P. P. Driessen, J. Deckers, O. Spaargaren, F. Nachtergaele. 2001. Lecture notes on the major soils of the world. FAO. En vele andere beschikbaar. Vakinhoudelijke studiebegeleiding Permanente mogelijkheid tot vraagstelling en begeleiding. Evaluatiemomenten periodegebonden evaluatie Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode Mondeling examen Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode Mondeling examen Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie Niet van toepassing Toelichtingen bij de evaluatievormen Mondeling examen na schriftelijke voorbereiding Oefeningen over bodemclassificatie en interpretatie van bodemanalyses van tropische gronden Eindscoreberekening • Theorie: 80% • Oefeningen: 20% (Goedgekeurd) 2