H4B - H1P2 - Uitwerking

H4B - Maatschappijleer
H1 - § 2 – De kernbegrippen
Week 37
Normen en waarden:
Een waarde is een uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk en nastrevenswaardig vinden.
Je kunt bijvoorbeeld denken aan eerlijkheid.
Een norm is een opvatting over hoe je op grond van bepaalde waarde behoort te gedragen. Een
voorbeeld over de waarde eerlijkheid is dat je niet mag liegen.
Een norm wordt ook wel een sociale verplichting genoemd. Het betreft regels en omgangsvormen
van een groep die worden opgelegd aan of verwacht van een individuele persoon.
Een ideaal is verwant aan een waarde. Een ideaal is iets dat men verwezenlijkt hoopt te zien, waarnaar men streeft en dat men zich voorstelt als het hoogste. Een voorbeeld van een maatschappelijk
ideaal is bijvoorbeeld een streven naar vrijheid, gelijkwaardigheid of een rechtvaardige samenleving.
Belangen:
Een belang is het voor- of nadeel dat iemand ergens bij heeft. Zo hebben godsdienstige groeperingen belang bij vrijheid van godsdienst en bij vrijheid van onderwijs. Zij zijn dan in staat om
Bijvoorbeeld eigen scholen op te richten. Het Mondriaan College is een openbare school, maar
Het Maasland College is van oorsprong opgericht door de Rooms-katholieke kerk.
1
H4B - Maatschappijleer
H1 - § 2 – De kernbegrippen
Week 37
Macht:
Macht is het vermogen om het gedrag van anderen te beïnvloeden. Er zijn twee vormen van macht.
Er is sprake van formele macht als het officieel geregeld is; er gelden regels en wetten met
betrekking tot de uitvoering van deze vorm van macht. Denk bijvoorbeeld aan een minister,
burgemeester of de rector van een school. Deze vorm van macht wordt ook wel gezag genoemd.
Wanneer macht niet is vastgelegd in formele regels en wetten, spreken wij over informele macht.
Deze vorm van macht wordt ook wel invloed genoemd.
Mensen kunnen alleen macht uitoefenen als zij beschikken over machtsbronnen. Voorbeelden
hiervan zijn functie of beroep, geld, kennis, aanzien, geweld, etc.
Veranderingen:
Samenlevingen veranderen voortdurend. Begrippen als waarden, normen, belangen, macht,
invloed veranderen mee met de samenleving. Er zijn drie elementen van belang over maatschappelijke veranderingen, namelijk:
-Plaats (Vb: de westerse cultuur verschilt van de oosterse cultuur)
-Tijd (Vb: de invloed van godsdienstige groepen is afgenomen)
-Groep (Vb: Vakbonden)
Sociale cohesie:
Sociale cohesie heeft te maken met het gevoel bij elkaar te horen. Denk bijvoorbeeld aan de
supporters van het Nederlandse elftal als zij allemaal in het oranje gekleed zijn. Hier is sprake
van een sterke sociale cohesie.
2