Sociale cohesie

Sociale cohesie
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Sociale cohesie is een begrip uit de sociologie, het duidt op sociale samenhang in de maatschappij.
Door sociologen wordt sociale cohesie ook wel omschreven als 'kleefkracht'. Uit onderzoek blijkt:
hoe hechter de sociale cohesie, hoe groter de solidariteit in een gemeenschap.
Sociale cohesie bestaat op micro- en macroniveau. Op microniveau zien we (sociale) cohesie
binnen het gezin, de familie, de vriendenkring. Op een iets hoger niveau bestaat sociale cohesie
binnen verenigingen, kerkgenootschappen etc. Ook op het niveau van de maatschappij zien we
sociale cohesie, vooral binnen uniculturele (één cultuur) samenlevingen. Binnen een dergelijke
samenleving delen mensen dezelfde taal, geschiedenis, gewoonten etc., dat zorgt voor een zekere
mate van sociale cohesie: men identificeert zich met elkaar en/of voelt zich verbonden.
Nederland kende tot de jaren '60 een verzuilde samenleving, de zuilen waren gebaseerd op geloof
en/of maatschappelijke oriëntatie. Binnen de zuilen was de sociale cohesie zeer sterk. Met de
ontzuiling (vanaf de jaren '60), de opkomst van het individualisme en de multiculturele
samenleving (jaren '80) is de sociale cohesie onder druk komen te staan. Nederland is in dit
opzicht zeker niet uniek - alle Westerse samenlevingen kennen een verminderde sociale cohesie. In
Amerika is de sociale cohesie sterk afgenomen vanaf de jaren '60. Tijdens en vlak na WO II kenden
de Amerikanen één gemeenschappelijk doel: het verslaan van de Duitse vijand. Vanaf de jaren '60
zien we dat de Amerikaanse samenleving steeds individualistischer wordt. Het gezin, de kerk, de
lokale gemeenschap, het verenigingsleven - allen verliezen hun positie als hoekstenen van de
samenleving. Robert Putnam heeft dit proces beschreven in zijn boek 'Bowling Alone'. Putnam wijdt
de afname van sociale cohesie vooral aan de individualisering (en niet zoals in Europa ook aan
multiculturaliteit). Als belangrijke motor achter individualisering noemt Putnam de TV ofwel
moderne communicatie. In plaats van vertier en ontspanning te zoeken in het verenigingsleven,
kiest de Amerikaan steeds vaker voor de TV en kijken doet hij vaak alleen.
Vanaf de jaren '90 vormt sociale cohesie een dankbaar studieobject voor sociologen. Overheden in
verschillende Westerse landen zijn erop gebrand de sociale cohesie te verbeteren.