Verminderd risico op besmetting met mycobacteriën bij

Publieksversie CF-onderzoeksresultaten
Verminderd risico op besmetting met
mycobacteriën bij volwassenen met Cystic Fibrosis,
die langdurig het medicijn azithromycine krijgen.
Nathalie Coolen, Philippe Morand, Clémence Martin,
Dominique Hubert, Reem Kanaan, Jeanne Chapron,
Isabelle Honoré, Daniel Dusser, Etienne Audureau, Nicolas Veziris,
Pierre-Régis Burgel
1. Waarom is dit onderzoek gedaan?
Het onderzoek richtte zich op het uitzoeken van de manier waarop langdurig gebruik van
azithromycine (een antibioticum) de mate van infectie beïnvloedt door een groep bacteriën, de niettuberculose mycobacteriën, en hoe de werking van de reeks antibiotica die de bacteriën in het
laboratorium doden hierdoor kan veranderen bij volwassenen met CF.
2. Waarom is dit van belang?
Niet-tuberculose mycobacteriën worden gekweekt uit sputummonsters, bij 5 tot 20% van mensen met
CF. Hoewel een behandeling tegen deze niet-tuberculose mycobacteriën niet altijd nodig is, wordt het
als essentieel beschouwd bij mensen bij wie de symptomen (structurele longschade en/of afname
van de longfunctie) geweten worden aan infectie met niet-tuberculose mycobacteriën.
Gecombineerde behandelingen tegen niet-tuberculose mycobacteriën zijn nogal complex en daarbij
komen diverse antibiotica kijken, zoals azithromycine (macroliden genoemd). Azithromycine wordt
vaak gegeven in lage dosis aan veel mensen met CF, met de bedoeling om verergering van
ontsteking in de longen te verminderen. Er bestaat zorg over het effect ervan in aanwezigheid van
niet-tuberculose mycobacteriën en het ontstaan van bacteriën die niet kunnen worden behandeld met
azithromycine.
3. Hoe is het onderzoek gedaan?
In een onderzoek, dat uitgevoerd werd in een van de CF-centra voor volwassenen in Parijs,
vergeleken wij een groep van 41 volwassen CF-patiënten, bij wie sputum werd afgenomen, waarin
niet-tuberculose mycobacteriën aanwezig waren (doelgroep), met een groep van 155 volwassenen
met CF zonder niet-tuberculose mycobacteriën in sputumkweken (controlegroep). Doelgroep en
controlegroep kwamen qua leeftijd en geslacht met elkaar overeen. Wij onderzochten de
eigenschappen van de volwassenen uit beide groepen, in het bijzonder welke behandeling ze kregen
toen er voor het eerst een infectie met niet-tuberculose mycobacteriën werd vastgesteld. Ook keken
wij naar de reeks antibiotica die deze bacteriën in het laboratorium konden doden.
4. Wat zijn de resultaten van het onderzoek?
Mensen uit de doelgroep bleken eerder een lage lichaamsmassa index (BMI - laag gewicht bij een
bepaalde lengte) te hebben, en ze hadden daarbij ook de schimmel Aspergillus fumigatus in hun
sputum. Bij degenen die voor langere tijd een lage dosis azithromycine kregen bleek dat zij de helft
minder infecties hadden met de niet-tuberculose mycobacteriën, vergeleken met hen die dat middel
niet slikten. Opgebouwde weerstand tegen macroliden, door eerder langdurig gebruik van macrolide
antibiotica, werd slechts bij één volwassene aangetroffen. Ook was er geen toename in het aantal
infecties met niet-tuberculose mycobacteriën die niet onschadelijk gemaakt werden met
azithromycine.
Journal of Cystic Fibrosis, februari 2015
www.ecfs.eu/content/cf-research-news
1
5. Wat wil dit zeggen en zijn er redenen tot voorbehoud?
Ons onderzoek doet vermoeden dat langdurige behandeling met azithromycine de kans op
verergering van de ontsteking in de longen kan verminderen, en ook dat dit een infectie met niettuberculose mycobacteriën bij mensen met CF kan voorkomen. Deze uitkomsten komen overeen met
recente ontdekkingen uit een ander onderzoek dat gebruikmaakte van gegevens uit de
Amerikaansese Cystic Fibrosis Patient Registry. Dat duidt er op dat azithromycine een eerste optie is
bij de preventie van infectie met niet-tuberculose mycobacteriën bij mensen met CF. Toch konden we
niet tot een definitieve conclusie komen omtrent het ontwikkelen van een grotere verworven
weerstand tegen macrolide antibiotica, omdat slechts één volwassene in dit onderzoek “resistent”
bleek te zijn.
6. Wat gebeurt er verder?
Uitvoeriger onderzoek is noodzakelijk om vast te stellen wat het effect is van langdurig gebruik van
macrolide antibiotica, in aanwezigheid van macrolide-resistente niet-tuberculose mycobacteriën bij
mensen met CF.
Origineel van dit artikel in Journal of CF
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1569199315000466
Journal of Cystic Fibrosis, februari 2015
www.ecfs.eu/content/cf-research-news
2