Welke onderzoek in CLN1 en CLN2?

Centrum voor lysosomale en metabole ziekten
 Multidisciplinair team
Internisten
Dietisten
Fysiotherapeuten
Verpleging
Neuropsycholoog
Kinderartsen
Klinisch genetici
(Kinder)neurologen
Onderzoekers
Revalidatiearts
Centrum voor lysosomale en metabole ziekten
• Diagnose en behandeling van stofwisselingsziekten in het algemeen.
• Specifieke aandachtsgebieden (NFU erkende expertise centra):
- Lysosomale stapelingsziekten (waaronder bepaalde vormen van NCL)
- Ziekte van Pompe
- Porfyrieën
- Defecten in afbraak van aminozuren en ammoniak
• Gericht op ontwikkeling van nieuwe behandelingsmogelijkheden voor
patiënten met stofwisselingsziekten. Voorbeelden:
- Enzymtherapie voor ziekte van Pompe ontwikkeld
- Ontwikkeling van gentherapie voor ziekte van Pompe
- Betrokken bij ontwikkeling gentherapie voor MPS 6
• Specifiek voor NCL:
- enzymdiagnostiek voor CLN1 en CLN2
- genetische diagnostiek voor alle NCL’s
- Register voor gegevens over patiënten met CLN1 en CLN2
Wat is een stofwisselingsziekte?
A
B
C
D
• stapeling van stoffen in het lichaam
• tekorten van stoffen voor het lichaam
⇒ beiden kunnen aanleiding geven tot
ziekteverschijnselen!
E
Neuronale ceroïd lipofuscinosen
• Groep van ziekten waarbij verval van zenuwen optreed,
met name in de hersenen en in het netvlies.
• Totaal 14 vormen bekend, onderscheid op basis van leeftijd eerste
verschijnselen en genetisch defect. Verschillende ziektemechanismen.
Behandelingsstrategieën in lysosomale stapelingsziekten
Welke onderzoeksfasen in medicijnen onderzoek?
1.
2.
3.
4.
5.
Preklinisch onderzoek:
Onderzoek naar mogelijke werkingsmechanismen van nieuwe medicijnen in
cellen en diermodellen.
Fase I klinisch onderzoek:
Onderzoek naar hoe een mogelijk nieuw medicijn wordt verdragen
en verwerkt in proefpersonen (vaak gezonde mensen, soms patiënten).
Fase II klinisch onderzoek:
Onderzoek naar werkzaamheid van nieuw medicijn op ziekte,
bijwerkingen, optimale dosering in proefpersonen (kleine groep patiënten).
Fase III klinisch onderzoek:
Onderzoek naar effectiviteit van nieuw medicijn in behandeling van ziekte
in vergelijking met bestaande behandeling indien beschikbaar
(grote groep patiënten).
Fase IV klinisch onderzoek:
Nieuw medicijn is op de markt gebracht. Lange termijn effectiviteit en
bijwerkingen worden onderzocht.
Welke onderzoek in CLN1 en CLN2?
•
•
Preklinisch onderzoek:
- enzym vervangende therapie in CLN1
- chaperone therapie in CLN1
Fase I/II klinisch onderzoek:
- enzym vervangende therapie in CLN2
- gentherapie in CLN2
- neuronale stamceltherapie in CLN1 en CLN2
- substraat reductie therapie in CLN1
Enzymtherapie voor CLN2
• Farmaceutisch bedrijf Biomarin ontwikkeld enzymtherapie voor CLN2.
• Toediening iedere twee weken via een onderhuids kamertje door een
slangetje naar de hersenen.
• Eerste klinische studie (fase I/II onderzoek):
- 24 patiënten met CLN2 (leeftijd 3-16 jaar)
- 48 weken behandeld met enzym om de twee weken.
- Belangrijkste resultaten:
 enzym werd goed verdragen, bij klein percentage patiënten kortdurend
milde bijwerkingen (koorts, huiduitslag)
 Stabilisatie van ziekteverschijnselen bij 65% van patiënten
 Minder snelle progressie van ziekteverschijnselen bij 87% van patiënten
 Minder snel verlies van hersenweefsel
Enzymtherapie voor CLN2
Enzymtherapie voor CLN2
• Farmaceutisch bedrijf Biomarin ontwikkeld enzymtherapie voor CLN2.
• Toediening iedere twee weken via een onderhuids kamertje door een
slangetje naar de hersenen.
• Eerste klinische studie (fase I/II onderzoek):
- 24 patiënten met CLN2 (leeftijd 3-16 jaar)
- 48 weken behandeld met enzym om de twee weken.
- Belangrijkste resultaten:
 enzym werd goed verdragen, bij klein percentage patiënten kortdurend
milde bijwerkingen (koorts, huiduitslag)
 Stabilisatie van ziekteverschijnselen bij 65% van patiënten
 Verminderde progressie van ziekteverschijnselen bij 78% van patiënten
 Minder snel verlies van hersenweefsel
• Volgende stappen:
- verlenging huidige studie. Nieuwe studie in jongere broertjes/zusjes
van bekende pte in huidige studie.
- aanvraag marktgoedkeuring o.b.v. huidige resultaten.
Toelating op Nederlandse markt: welke stappen?
1. Goedkeuring door European Medicines Agency (EMA)
2. Aanvraag tot toelating op de Nederlandse markt door College
ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CIBG)
3. Advies Zorginstituut Nederland (ZIN) aan Minister van
Volksgezondheid over toelaten tot basispakket verzekerde zorg
4. Beslissing toelating tot basispakket verzekerde zorg door Minister
van Volksgezondheid
 Hiervoor essentieel om een goed overzicht te hebben over
hoeveel patiënten er in Nederland zijn / worden verwacht
en een goed beeld te hebben van hun symptomen en genetische
achtergrond!