Technologie en functieontwerp Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 1 Leerdoelen • De verschillen en overeenkomsten tussen re-engineering en Total Quality Management aan te geven • De gevolgen te beschrijven van flexibele productiesystemen voor degenen die er werken • Aan te geven wie de gevolgen ondervinden van verouderende werknemersvaardigheden • Het taakkarakteristieken-model (JCM) te beschrijven Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 2 Leerdoelen • Het model voor sociale informatieverwerking af te zetten tegen het taakkarakteristieken-model (JCM) • Uit te leggen hoe werk verrijkt kan worden • Te verklaren hoe taken/banen kunnen verouderen Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 3 Technologie op het werk Re-engineering van werkprocessen Total Quality Management (TQM) • kwaliteit en continue procesverbetering • minder variatie • meer uniformiteit Pearson Education, 2002 • identificeren van distinctieve competenties • kernprocessen beoordelen • horizontale processen Hoofdstuk 14 4 Re-engineering versus TQM TQM Re-engineering • Continue verandering • Radicale verandering • Verbeteren • Herontwerpen • Bottom up •Top down Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 5 Flexibele productiesystemen Processen Medewerkers • Flexibele technologieën • Hogere vaardigheden • Procesintegratie • Empowerment • Lagere kosten per • Besluitvorming • eenheid Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 6 Technologie en verouderde werknemersvaardigheden • Kennis en vaardigheden • Routinetaken en automatisering • Re-engineering van werkprocessen Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 7 Theorieën over taakkarakteristieken Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 8 Theorie van de vereiste taakattributen variatie kennis en vaardigheden Pearson Education, 2002 autonomie verantwoordelijkheid vereiste sociale interactie vrijwillige sociale interactie Hoofdstuk 14 9 Variatie Job Taakidentiteit characteristics Taakbelang model Autonomie (JCM) Feedback Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 10 Voorbeelden van hoge en lage taakkarakteristieken Karakteristiek • Hoog •Laag • Hoog •Laag • Hoog • Laag • Hoog •Laag • Hoog • Laag Voorbeeld Variatie in vaardigheden De eigenaar/monteur van een garage die elektrische reparaties uitvoert, motoren verbouwt, werkzaamheden aan chassis verricht en met klanten omgaat Een werknemer in een autofabriek die acht uur per dag autolak opspuit Taakidentiteit Een timmerman die een meubelstuk ontwerpt, het hout uitkiest, het meubel maakt en perfect afwerkt Een werknemer in een meubelfabriek die tafelpoten maakt aan de draaibank Taakbelang Patiënten verzorgen op de intensive-care afdeling Vloeren dweilen in een ziekenhuis Autonomie Een telefooninstallateur die zijn werk zelf indeelt, zelfstandig bezoeken aflegt en de beste techniek uitkiest voor een installatie Een telefoniste die binnenkomende gesprekken volgens een gedetailleerde standaardprocedure moet afhandelen Feedback Een werknemer in een elektronicafabriek die een modem in elkaar zet en test Een werknemer in een elektronicafabriek die een modem in elkaar zet en doorstuurt naar iemand van de kwaliteitscontrole, die het apparaat test en zonodig bijstelt Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 11 Het model van taakkarakteristieken Kenmerken van taken •Variatie in vaardigheden •Taakidentiteit •Taakbelang Autonomie Feedback Kritische psychologische condities Ervaren zinvolheid van het werk Ervaren verantwoordelijkheid voor werkresultaten Kennis van de feitelijke werkresultaten Persoonlijk resultaat en werkprestaties Sterke innerlijke motivatie Kwalitatief goed werk Hoge arbeidssatisfactie Weinig verzuim en verloop Behoefte werknemer aan persoonlijke groei Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 12 Het sociale informatieverwerkingsmodel Objectieve situatie Pearson Education, 2002 Waarnemen Hoofdstuk 14 13 Herontwerp van taken Taakverbreding Taakroulatie Taakverrijking Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 14 Richtlijnen voor taakverrijking Voorgestelde actie Kerndimensies taak Taken combineren Variatie vaardigheden Natuurlijke werkeenheden creëren Taakidentiteit Cliëntrelatie opbouwen Taakbelang Verticaal uitbreiden Autonomie Feedbackkanalen openen Feedback Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 15 Een nieuwe kijk op banen De baan zelf is aan het verdwijnen Part-time en tijdelijk werk Minder zekerheid en voorspelbaarheid Meer fexibiliteit en autonomie Pearson Education, 2002 Hoofdstuk 14 16