Het oor - Telenet Users

Deel 1 Hoe verkrijgen organismen informatie over hun omgeving?
1.2 Het oor, opvangen van geluiden
1.2.1 Wat is geluid?
HB p.32-35
Geluid: trillingen veroorzaakt door een geluidsbron
Middenstof: stof die de trillingen geleidt.
Resonantie: het overdragen van een trilling op een ander lichaam
1.2.2 Bouw van het oor
HB p.32-33
Uit welke delen bestaat het oor?
Noteer in de tekening de nummers van de belangrijkste delen van het oor.
1 oorschelp
9 ovale venster
2 gehoorgang
10 ronde venster
3 haartjes
11 halfcirkelvormige kanalen
4 smeerklieren
12 voorhofsblaasjes
5 trommelvlies
13 slakkenhuis
6 hamer
14 buis van Eustachius
7 aambeeld
15 gehoorzenuw
8 stijgbeugel
16 evenwichtszenuw
1.2 Het oor
1
Deel 1 Hoe verkrijgen organismen informatie over hun omgeving?
Vul onderstaande tabel in en schrap wat niet past.
uitwendig oor
middenoor
binnenoor
Is gevuld met
lucht/vocht
gasvormige/vloeibare/vaste
middenstof
Functies
Is gevuld met
lucht/vocht
gasvormige/vloeibare/vaste
middenstof
Functies
Is gevuld met
lucht/vocht
gasvormige/vloeibare/vaste
middenstof
Functies
…………………………………………..
…………………………………………..
…………………………………………..
…………………………………………..
…………………………………………..
…………………………………………..
…………………………………………..
…………………………………………..
…………………………………………..
1.2.3 Bouw van het slakkenhuis en het orgaan van Corti
1.2 Het oor
2
Deel 1 Hoe verkrijgen organismen informatie over hun omgeving?
Wijs de delen aan op voorgaande figuur:
1. Voorhoftrap (bovenste gang)
2. Slakkenhuisgang (middengang)
3. Onderste gang (onderste gang)
4. Orgaan van Corti
5. Basaal membraan
6. Dakmembraan
7. Zintuigcellen met haren
8. Zenuw
1.2.4 Functie van de delen van het oor
- Trommelvlies:
komt in beweging door de trillingen van de lucht en doet zo de
gehoorbeentjes heen en weer bewegen.
- Hamer, aambeeld
en stijgbeugel:
vormen een hefboomsysteem dat de trillingen van het trommelvlies,
versterkt, op het ovale venster overbrengt.
- Ovale venster:
sluit de bovenste gang van het slakkenhuis, die gevuld is met
vloeistof, af van het middenoor dat gevuld is met lucht.
- Ronde venster:
sluit de onderste gang van het slakkenhuis af van het middenoor.
zorgt ervoor dat het ovale venster kan trillen, vermits de vloeistof in het
slakkenhuis niet samendrukbaar is.
- Buis van Eustachius
zorgt ervoor dat de druk in midden- en uitwendig oor gelijk blijft.
voorkomt dat het trommelvlies te sterk naar binnen of naar buiten
geduwd wordt.
- Slakkenhuis en
orgaan v. Corti
zetten de geluidstrillingen om tot impulsen of elektrische signalen
bevatten de eigenlijke zintuigcellen.
- Zintuigcellen
zetten een mechanische prikkel, een trilling, om in een elektrische prikkel.
- Gehoorzenuw
geleidt de impulsen van de zintuigcellen naar de hersenen.
1.2 Het oor
3
Deel 1 Hoe verkrijgen organismen informatie over hun omgeving?
1.2.5 Verwerking van het geluid
•
De geluidsbron doet de lucht trillen.
•
Trommelvlies trilt en brengt deze mechanische prikkel over op de gehoorbeentjes.
•
Gehoorbeentjes bewegen: ze vormen een hefboomsysteem dat de trillingen
doorgeeft.
•
Ovale venster trilt, de vloeistof in het inwendig oor wordt weggeduwd.
•
Orgaan van Corti trilt: de membraan schuurt over de haartjes van de zintuigcellen.
•
Haartjes verbuigen en prikkelen zo de zintuigcellen.
•
Zintuigcellen sturen een elektrische prikkel via de gehoorzenuw naar de hersenen.
1.2 Het oor
4
Deel 1 Hoe verkrijgen organismen informatie over hun omgeving?
1.3 Evenwichtszin
HB p.36-39
Benoem de onderstaande delen op de figuren van de 2 soorten evenwichtszintuigen:
Delen:
zenuw
zintuigcellen
haren
geleiachtige massa
evenwichtssteentjes
(kalkkristallen)
vloeistof
Gebruik bij de figuren van het evenwichtsorgaan dezelfde kleuren voor dezelfde of voor de
overeenkomstige delen als bij het orgaan van Corti.
1. Halfcirkelvormige kanalen
Werking:
principe steunt op traagheid
bij beweging hoofd: vloeistof blijft achter op de verplaatsing de wand
geleiachtige massa met haartjes buigt af in een bepaalde richting
prikkeling zintuigcellen
impuls doorgeven naar hersenen via evenwichtszenuw
Besluit:
1.2 Het oor
Halfcirkelvormige kanalen
DYNAMISCH evenwicht
Geeft informatie over de beweging van je hoofd.
5
Deel 1 Hoe verkrijgen organismen informatie over hun omgeving?
2. de voorhofblaasjes (ovale + ronde blaasje)
Werking:
principe steunt op zwaartekracht: werkt in op evenwichtssteentjes
evenwichtssteentjes drukken op de haartjes van de zintuigcellen
prikkeling zintuigcellen
impuls doorgeven naar hersenen via evenwichtszenuw
Besluit:
ovale + ronde blaasje
STATISCH evenwicht
Geeft informatie over de stand van het hoofd t.o.v. de zwaartekracht.
Statisch evenwicht
1.2 Het oor
Dynamisch evenwicht
6