Plaveiselcelcarcinoom mondholte kat

Plaveiselcelcarcinoom mondholte kat
Bij de kat is op dit moment het plaveiselcelcarcinoom de meest voorkomende tumor in de
mondholte. Deze vorm van kanker komt met name voor bij katten met een leeftijd vanaf 1112 jaar en wordt in gelijke mate gezien bij alle rassen. Naar schatting worden per jaar tussen
5.000 – 10.000 katten in ons land met deze vorm van kanker gediagnosticeerd en in bijna
alle gevallen is voor deze dieren behandeling niet meer mogelijk.
De tumor zit vaak aan de basis, dus de onderzijde, van de tong (foto 1, 2 en 3). Een mogelijke
verklaring voor het ontstaan op deze plaats kan zijn dat de kat zich voortdurend wast,
waarbij de tong in contact kan komen met kankerverwekkende stoffen in de vacht. De tumor
kan echter ook op andere plaatsen in het slijmvlies van de mond optreden, waarbij het
tandvlees en het kaakbot kan zijn aangetast (foto 3 tongpunt en 4 kaak). De symptomen, die
kunnen variëren afhankelijk van de plaats in de mond en de uitgebreidheid van de tumor,
zijn: wel of niet met bloed gemengd speekselverlies, moeilijk slikken, slechte adem, losse
tanden of kiezen, niet meer willen eten en uiteindelijk gewichtverlies.
In het beginstadium lijkt deze tumor op een plaatselijke ontsteking van het mondslijmvlies of
het tandvlees. Het verschil met een “gewone” ontsteking, bijvoorbeeld als gevolg van een
tandprobleem, is dan op het oog moeilijk te herkennen. In een wat later stadium gaat de
kanker gepaard met weefselverlies en breidt zich agressief in de omgeving uit. Hierbij kan
ook een verdikking van een deel van het kaakbot optreden. Uitzaaiingen treden meestal niet
tot laat in de ontwikkeling van deze ziekte op. Kauwproblemen, bijkomende ontstekingen en
pijn leiden bij bijna al de patiënten tot de beslissing euthanasie.
Helaas worden katten meestal in een te laat stadium van de ziekte bij de dierenarts
aangeboden voor onderzoek. De tumor is dan al te groot voor verwijdering door middel van
een beperkte chirurgische ingreep. Radicale kaakamputatie bij de kat wordt door steeds
meer deskundigen gezien als een ingreep die leidt tot veel ongemak voor het dier en ethisch
niet is te verantwoorden.
Om de diagnose plaveiselcelcarcinoom te stellen is het nodig een biopt te nemen. Dit
betekent dat de dierenarts wat weefsel uit het proces wegneemt en dit laat onderzoeken
door een patholoog.
Voor deze vorm van plaveiselcelcarcinoom bestaat in principe geen behandeling, behalve
wanneer de tumor in een heel vroeg stadium wordt ontdekt!!!! Vroegtijdig ontdekken van
plaveiselcelcarcinomen in de mondholte van katten kan het begin zijn van een succesvolle
behandeling voor deze patiëntengroep. Dan is een ruime chirurgische verwijdering nog
mogelijk.
De controle bij de dierenarts tijdens een vaccinatie is zondermeer niet frequent genoeg om
een mondholtetumor op tijd te ontdekken. Voor katteneigenaren is het dus heel belangrijk
om routinematig, tenminste 1x per maand, thuis een nauwkeurige mondholte-inspectie bij
hun dier(en) uit te voeren. Kijk hierbij niet alleen naar het gebit, maar ook naar rode
verkleuringen van het tandvlees of op andere plaatsten in de mond. Let ook op het ontstaan
van kleine zweertjes en vergeet vooral niet om onder de tong van uw kat te kijken . Wordt
een verdacht plekje ontdekt, ga dan direct naar uw dierenarts en wacht niet af!
Op jonge leeftijd starten met tandenpoetsen, is een prima hulpmiddel om uw dier deze
mondinspectie aan te leren. Hiervoor zijn speciale tandenborsteltjes en tandpasta
verkrijgbaar bij uw dierenarts.
Een goede mondholte-inspectie moet worden geleerd. Om bijvoorbeeld onder de tong van
een kat te kunnen kijken, moet je met één hand de mond open houden en met een vinger
van de andere hand via druk omhoog op de huid tussen de onderkaaktakken de tongbasis
omhoog drukken. Zie bijgaande 2 foto’s.