Nieuws - Historische Vereniging Zutphen

Op de Rol in Historisch Zutphen
Historische Vereniging Zutphen
Spiegelstraat 13-17, 7201 KA Zutphen – tel: (0575) 51 21 57
Postbank nr. 5318365 KvK
www.historiezutphen.nl [email protected]
Op de Rol in Hisorisch Zutphen, jaargang 7, augustus 2013 nr. 7
Geachte dames en heren,
Hierbij doen wij u met veel genoegen nieuwsbrief nr. 7 van 2013 toekomen.
Veel leesplezier en graag tot ziens bij één van de activiteiten.
Ap Lammers
BOEKEN TE KOOP!
Geef eens een boek over Zutphen
De laatste uitgave van onze vereniging De Mars Zutphen, 125 jaar wonen en werken tussen water en
spoor is bijzonder goed ontvangen. Het merendeel van de oplage is verkocht. Leden betalen bij het
Regionaal Archief Zutphen € 12,50; niet-leden € 15,00. Ook het boek Van kelder tot kap en het boek over
de Barlheze met de titel Lopen door het verleden van het Barlhezekwartier zijn verkrijgbaar bij de
Zutphense boekhandels voor € 24,50, respectievelijk € 16,-. Leden van de HVZ kunnen het boek tegen de
speciale ledenprijs van € 13,75 kopen bij het Regionaal Archief Zutphen, Spiegelstraat 13-17 te Zutphen.
Ook de volgende boeken zijn nog verkrijgbaar: Steenrijk in Zutphen (€ 7,50) en in Zutphen staat in huis
(€ 7,50).
Facebook
De vereniging heeft ook een Facebook-pagina. Dagelijks wordt daarop een prentbriefkaart van Zutphen geplaatst. Dit levert leuke reacties
van (oud-)bewoners op. Maar ook informatie over wie waar gewoond heeft en welke winkels er zoal waren. Neem ook eens een kijkje op:
https://www.facebook.com/historisch.zutphen.
Schenkingen
De Historische Vereniging Zutphen zet zich als onafhankelijke vereniging in voor de bevordering van de
kennis over de Zutphense geschiedenis, archeologie, architectuur- en bouwgeschiedenis en de
monumenten van de stad. Met een schenking aan de Historische Vereniging Zutphen steunt u niet alleen
onze vereniging, maar kunt u ook profiteren van een belastingvoordeel. Dat voordeel kan zowel van
toepassing zijn bij een eenmalige schenking als bij een periodieke schenking.
De Historische Vereniging Zutphen heeft de Culturele ANBI-status verkregen (ANBI staat voor:
Algemeen Nut Beogende Instelling). Dit houdt in dat we niet-belastingplichtig zijn; de belastingdienst stimuleert zelfs instellingen als de
onze te begunstigen met een schenking. Misschien dat u bij het opmaken van uw testament ook aan onze vereniging wilt denken, die als
ANBI- instelling een volledige vrijstelling van successierechten geniet. Bankgegevens: ING 5 318 365 t.n.v. Historische Vereniging
Zutphen.
Cursus Geschiedenis van de monumentale stad Zutphen
Het cursusprogramma bestaat uit zes avonden, twee wandelingen en één fietstocht. Locatie: Regionaal Archief, Zutphen; aanvang 19.30 h;
einde 22.00 h. Kosten leden HVZ € 150,-; niet-leden € 160,00. Dit is inclusief koffie/thee en documentatiemateriaal .Maximaal aantal
deelnemers: vijftien. Er zijn nog negen plaatsen beschikbaar .Opgave voor de cursus 2014 is vanaf nu mogelijk via [email protected].
Overzicht activiteiten HVZ in 2013
De HVZ trekt eropuit. Wat is er mooier dan de rijke historie van Zutphen ter plekke te beleven!? Bij de meeste excursies is er sprake van een
beperkt aantal deelnemers. Deelname aan de excursies is voor leden van de HVZ gratis. Deelnemers kunnen zich aanmelden bij coördinator
Mary van der Haring via (0575) 47 08 76 of 06-28990680, of per e-mail via [email protected]. Op www.historiezutphen.nl staat
steeds de actuele stand van zaken.
Niet-leden betalen € 2,50 per persoon, tenzij zij zich op dat moment als lid aanmelden.
Open Monumendag
Zutphen en
Warnsveld
Zie voor informatie: lokale pers,
Facebook Open Monumenten Comité
Zutphen. Het thema is dit jaar Pracht
en Macht. Ook dit jaar weer veel
activiteiten (straattheater) en
gebouwen die normaliter niet open
zijn. Informatiestands in de
Burgerzaal.
zaterdag
14
september
2013, vanaf
10.00 h
Zie ook Faceook pagina van
Stichting Open Monumenten
Comité Zutphen.
historisch café
kelder
HanzeStadsbrouwerij
Inleider Christiaan ter Strake, thema:
200 jaar koninkrijk Nederland
donderdag
26 sept.
2013
20.00 h.
Leden
gratis,
overigen
Lezing
IJsselpaviljoen
Inleider Constant Willems: Kastelen
in onze omgeving. De lezing gaat
over de bouwkundige
ontwikkelingsgeschiedenis van
kastelen in de wijde omgeving van
Zutphen. Een aantal kastelen zal
nader onder de loep worden
genomen, zodat u bij een bezoek
beter geïnformeerd bent. Natuurlijk
komen ook de algemeen geldende
kasteeltypen in Nederland aan de
orde. Chronologisch gezien beginnen
we de avond rond de tijd van Karel
de Grote. Het verhaal zal met nadruk
niet gaan over de bewoners en alle
geslachten die er door de eeuwen
heen gewoond hebben. Gezien de
omvang van het bouwkundige
verhaal ontbreekt daarvoor de tijd.
Veel plaatjes zullen het verhaal
onbeperkt
€ 2,50
maandag
18
november
2013
20.00 h
Leden
gratis,
overigen
€ 2,50
ondersteunen.
Ansichtkaarten.
Bij de vereniging zijn reproducties van ansichtkaarten begin 20e eeuw
te koop. Dit betreft een serie van 8 kaarten. Zie voorbeeld kaart.
Kaarten hebben het originele formaat en uitstraling. Kaarten worden in
setjes van 8 verkocht. Leden betalen voor 8 kaarten € 4,00 en niet
leden € 4,50. Verras u zelf of uw partner, vrienden, familie, kinderen,
kleinkinderen met deze mooie serie ansichtkaarten. Deze kaarten kunt u ook bestellen door
een e-mail te zenden aan info@historiezutphen. nl. U kunt de kaarten ook tegen contante
betaling verkrijgen bij het Regionaal Archief Zutphen, Spiegelstraat 13-17, Zutphen.
Nieuws
Nieuw in Voorouders: militieregisters
De militieregisters van Brummen, Gorssel en Warnsveld zijn nu opgenomen in de toepassing Voorouders op de
eigen website van het RAZ. De afbeeldingen kunnen net als bij de bevolkingsregisters worden geselecteerd en
op de eigen computer worden opgeslagen.
De registers zijn in 2011 en 2012 door vrijwilligers uit heel Nederland op naam geïndexeerd in het
projectVeleHanden. Verschillende archieven namen deel aan dit project. Van bijna 100 gemeenten zijn de
dienstplichtigen nu terug te vinden op www.militieregisters.nl.
Winnaar voorronde bekend
De uitslag van de voorronder van het Stuk van het Jaar is bekend. De kleurrijke atlas van het Oude en Nieuwe
Gasthuis gaat het RAZ vertegenwoordigen bij de landelijke verkiezing. Tot eind oktober zal de atlas op de
studiezaal van het RAZ te bewonderen zijn.
Nieuwsgierig? U bent tijdens de openingstijden van harte welkom om hem van dichtbij te bekijken. De atlas is ook
opgenomen in onze online beeldcollectie, waar u kunt bladeren door de atlas en alle erven en landerijen van
dichtbij kunt bekijken.
Lees meer over de verkiezing van het Stuk van het Jaar
Voorronde Stuk van het jaar
Dit jaar kunt u als liefhebber van het cultuur-historisch erfgoed van Nederland uw favoriete archiefstuk van het
jaar kiezen. De regionale voorrondes voor deze nationale verkiezing zijn voorbij. Het RAZ organiseerde deze
ronde samen met het Waterschap Rijn en IJssel en het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers. U kon kiezen uit
negen bijzondere, ontroerende en grappige archiefstukken met ieder een eigen verhaal. Binnenkort maken we
bekend welke archiefstukken uit de Achterhoek en Liemers doorgaan naar de landelijke verkiezing.
U leest meer over deze verkiezing in onderstaand pdf.
Daar komen de Geuzen!
De Spanjaarden zijn nog baas over Zutphen, maar uit Arnhem, Aken, Nijmegen en Wesel komen steeds vaker
berichten over zeerovers en plunderende soldaten. Lochem versterkt de wacht over stad en ommeland. Inwoners
vluchten en bezittingen worden veiliggesteld. De Geuzen komen er aan! Zutphen maakt zich op voor een zeer
roerige tijd.
Dit en nog veel meer staat allemaal te lezen in de brieven uit 1572 die de stad Zutphen ontving en stuurde.
Vrijwilligers van het Regionaal Archief transcribeerde (omzetten van oude letters naar moderne, leesbare letters)
deze documenten en maakten korte samenvattingen. Heel veel uren stopten zij in het begrijpelijk maken van de
moeilijk te begrijpen teksten. Wie was bijvoorbeeld Derch Doys en wat betekent het woordje "kroeden"? In deze
publicatie kunt u alle brieven bestuderen. De brieven zelf zijn gescand en vindt u in het archievenoverzicht op
onze site.
De Transcriptiewerkgroep houdt zich al vele jaren bezig met het toegankelijk maken van documenten uit de
periode 1570-1600. Ook de komende jaren kunt u nog wat publicaties van de werkgroep verwachten. Want hoe
zal het verder gaan met Zutphen in 1573 en 1574?


Ga naar Transcriptie ingekomen brieven 1572
Ga naar scans van brieven 1572
De achterzijde van een briefje van 50 Duitse Marken uit 1980. Hierop is toegangspoort de
Holstentor in hanzestad Lübeck afgebeeld. In de brieven laat Nijmegen namens de Gelderse
Hanzesteden weten dat er in deze gevaarlijke tijden geen raadsleden naar Lübeck zullen
afreizen.
Handel aan de
wandel
Straatverkopers in beeld
22 juni t/m 1 september 2013
Stedelijk Museum Zutphen
Het is tegenwoordig heel normaal om via
internet producten of diensten te bestellen
en aan huis te laten bezorgen. Het is
daarom moeilijk voorstelbaar dat dit in
vroeger tijden - en nog tot ver in de 20e
eeuw - gebeurde door rondtrekkende
straatverkopers. Handel aan de
wandel! brengt dit vergeten fenomeen van
de rondtrekkende marskramers,
straatverkopers of leurders in beeld. Zij
trokken rond met hun rugmand of mars om
hun koopwaar of diensten als
schoorsteenvegen of messen slijpen aan te
bieden. Ze vulden met hun luid geroep het
straatbeeld om zo de aandacht van het
publiek te trekken.
In de tentoonstelling maken we kennis met
deze bonte stoet lieden, die dichtbij huis, in
hun eigen streek of dwars door heel Europa
rondtrokken om de kost te verdienen. Wie
waren zij, waar kwamen ze vandaan? Hoe
zagen ze eruit? Wat brachten ze aan waren
en diensten mee? En hoe overleefden zij
tijdens hun vaak barre en gevaarlijke
tochten? Dat alles wordt met behulp van
voorwerpen, prenten en ander
beeldmateriaal over het voetlicht en 'aan de
man' gebracht.
Aanleiding voor deze tentoonstelling is het
in 2012 verschenen boek van Leontine
Buijnsters-Smets: Straatverkopers in beeld
(uitgeverij Vantilt). Met dit boek, dat vele
afbeeldingen bevat van marskramers door
Nederlandse kunstenaars vanaf de 16e
eeuw tot ca. 1850, vestigde zij weer de
aandacht op een vergeten
bevolkingsgroep, die het straatbeeld in
vroeger tijden kleur gaf.

verhalen

Hanzestad Zutphen
De




Torenstad
Zutphen
wordt ook wel Torenstad genoemd vanwege zijn grote, historische gebouwen die de skyline vormen van de
stad. Met verschillende musea, hofjes en andere bezienswaardigheden waan je je...
Huis het Velde
't Velde is te vinden bij de splitsing van de wegen naar Lochem en...
Lege plekken Verloren Stad Zutphen
Niet in de hele 'Verloren Stad Zutphen' zijn verdwenen panden vervangen...
De wederopbouw Verloren Stad Zutphen
Op sommige plaatsen in het 'Verloren Zutphen' is geen enkele zichtbare...
IJsselkade Verloren Stad Zutphen
Nadat in 1855 de IJsselzijde van de vesting Zutphen was vrijgegeven,...
Nieuw boek: Adel en Ridderschap in Gelderland
Tien eeuwen geschiedenis
Gelderland is een provincie die al sinds de Middeleeuwen wordt geassocieerd met adel. Vandaag de
dag is de Gelderse adel nog steeds zichtbaar in de vele adellijke landgoederen en buitens die de
provincie rijk is. Adel en ridderschap in Gelderland. Tien eeuwen geschiedenis beschrijft en verbeeldt
de geschiedenis van de Gelderse adel vanaf de tiende eeuw tot nu. Op verzoek van de Ridderschap
van Gelderland en in samenwerking met het Gelders Archief vertellen de dertien auteurs, onder
redactie van Coen O.A. Schimmelpenninck van der Oije, Frank Keverling Buisman, Marc V.T. Tenten
en Fred J.W. van Kan, het verhaal van het ontstaan van de ridderschap in Gelderland tot aan het
behoud van haar cultuur-historisch erfgoed.
In de negende eeuw, als de Vikingen via de rivieren de kerken plunderen, komt één van de eerste
edelen in beeld die zich in het gebied vestigden dat later Gelderland zou gaan heten: Everhard van
Saxo. Zijn twee kleinzoons waren de voorouders van de latere graven van Zutphen en van Gelre. In
de Middeleeuwen waren zowel de edelen als de ridderschap van invloed op het stads- en
landsbestuur, waarin de adel tot in de twintigste eeuw een rol bleef spelen. Vanaf de zeventiende
eeuw tot aan 1814 werden de katholieke edelen in de protestantse Republiek buitengesloten uit de
politiek. De katholieke edelman Jacob Mom werd in 1621 zelfs geëxecuteerd op een Haags schavot
wegens verraad. Sinds 1813 is in de wet vastgelegd wie tot de adel behoort. De Hoge Raad van Adel,
een hoog college van de staat dat door de vorst werd ingesteld, houdt hierop toezicht.
Adel en ridderschap in Gelderland heeft een chronologisch-thematische opzet. In tien hoofdstukken
wordt de geschiedenis besproken aan de hand van verschillende thema’s. Het elfde hoofdstuk gaat
over de herinneringscultuur die onder de hedendaagse adel grote invloed heeft. Door het uitgebreide
persoonsnamenregister is het boek ook als naslagwerk te gebruiken voor geïnteresseerden in de
genealogie van de Gelderse adel. Het werk is een welkome aanvulling op de geschiedschrijving van
Gelderland en van Nederland.
De geschiedenis van de adel en de ridderschap in Gelderland wordt begeleid door circa 250
afbeeldingen die een wezenlijk onderdeel van het boek vormen. Veel hiervan zijn niet eerder
gepubliceerd. Prachtig getekende historische kaarten, handgeschreven brieven en oorkonden en
wapens en wapenkaarten in kleur verfraaien en verduidelijken de tekst. Zo is de oorkonde uit 1339
waarin de verheffing van graaf Reinald II tot de eerste hertog van Gelderland werd vastgelegd, in
het boek afgebeeld.
Het boek is het product van een samenwerking van het Gelders Archief, de Ridderschap van
Gelderland en uitgeverij WBooks.
Boekspecificaties:
ISBN 978 90 663 0450 5
€ 49,95
Het boek verschijnt in de tweede helft van
september
t/m 31 december 2013 is dit boek verkrijgbaar voor
de introductieprijs van € 39,95
384 pag.
Formaat: 22 x 28 cm
Illustraties: circa 250 in kleur en zwart-wit
Gebonden
Nederlandstalig
Over WBOOKS
WBOOKS is uitgever van geïllustreerde boeken op het gebied van kunst en geschiedenis. De wortels
van de uitgeverij gaan terug tot 1836. De boeken verschijnen veelal in samenwerking met grote
musea, archieven en andere partners. WBOOKS is tevens uitgever van Museumtijdschrift, het
grootste kunsttijdschrift van Nederland, het digitale platform museumtijdschrift.nl en de bijbehorende
App.
Wilt u deze nieuwsbrief niet langer meer ontvangen dan kunt u zich via deze link afmelden.
Nieuwsbrief verstuurd door JDI internet professionals op verzoek van de Historische
Vereniging Zutphen