#7 Jaargang 4 // 26 april 2016 Inhoud + + + + + + + + + + + + Column Marie-José van den Driessche Wetenschappelijk onderzoek: visuele stoornissen bij ernstig vroeggeboren kinderen Even voorstellen: Alfred Donker Uitgelicht: TalentProject Music4All Interview: Esmay Langbroek, stagiaire Expertise: expeditie TOP Zomerrevalidatieweek Nieuws van de cliëntenraad Oproep regiegroep implementatie Kind & Jeugd, proeftuin Medezeggenschap Onderzoek integraal diagnostisch centrum Zien of niet zien, informatie voor spreekbeurt of werkstuk + naar boven Column Dit is alweer de zevende nieuwsbrief Kind & Jeugd van Visio Noord–Nederland sinds zijn ontstaan in 2013. De zorg is ondertussen volop in beweging en de effecten van de ingevoerde stelselwijzigingen zijn overal in Nederland merkbaar en zichtbaar (aan het worden). Geen gemakkelijke tijden, maar zoals dat meestal gaat: het veranderde perspectief biedt ook weer kansen. Vanuit Visio blijven we natuurlijk, zoals u van ons mag verwachten, focussen op kwaliteit van zorg en op wat dit voor de individuele cliënt/leerling betekent; we blijven gaan voor het beste. + Krachten bundelen Voor Kind & Jeugd zien we kansen om onze krachten te bundelen. De domeinen Revalidatie & Advies, Wonen & Dagbesteding en Onderwijs waren al gewend om op onderdelen samen te werken. We hebben een projectgroep opdracht gegeven om tot gezamenlijke huisvesting te komen voor een integraal diagnostisch behandelcentrum Kind & Jeugd op het terrein van De Heukelom. Daar gaan we alle expertise bundelen, zodat elk kind met een visuele beperking, in afstemming met u, optimale begeleiding, behandeling en ontwikkeling kan krijgen. Daar komt nog heel wat bij kijken, maar de start is gemaakt. + Wat vindt u hiervan? Wij vinden het een logische vervolgstap en een prachtige kans. Vindt u dat ook? We zijn benieuwd naar uw reactie! Deze is meer dan welkom per e-mail op [email protected]. Verderop in deze nieuwsbrief vindt u daar meer informatie over. We houden u met behulp van deze nieuwsbrief graag verder op de hoogte. Verder vindt u in deze nieuwsbrief onder andere een interview met Esmay Langbroek, stagiaire bij het directiesecretariaat van Revalidatie & Advies Noord en Intensief, een artikel over wetenschappelijk onderzoek naar visuele stoornissen bij ernstig vroeggeboren kinderen, en informatie over de zomerrevalidatieweek voor kinderen (let op: de sluitingsdatum voor inschrijving is 12 mei). Ik wens u veel leesplezier! Marie-José van den Driessche directeur Wonen & Dagbesteding Noord-Nederland + naar boven Wetenschappelijk onderzoek: visuele stoornissen bij ernstig vroeggeboren kinderen In oktober 2015 promoveerde neuropsycholoog Christiaan Geldof van Koninklijke Visio aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij deed onderzoek naar visuele stoornissen als gevolg van problemen in de hersenontwikkeling bij kinderen die meer dan twee maanden te vroeg geboren zijn. “In de zorg voor slechtziende mensen zagen we een toenemende groep kinderen die problemen had met zien, maar bij wie de oogarts geen oorzaak kon vinden”, vertelt Christiaan Geldof. “Tegelijkertijd constateerden we dat het vaak gaat om ernstig vroeggeboren kinderen met rond de geboorte veel medische complicaties. Deze kinderen ontwikkelen zich redelijk tot goed, maar hebben tevens moeite met leren en ze laten opvallend gedrag zien. Ze botsen tegen dingen aan of kunnen niet overweg met gedetailleerde plaatjes.” Om na te gaan of deze visuele problemen veel vaker voorkomen, werd een grote groep ernstig vroeggeboren kinderen onderzocht in samenwerking met het Emma Kinderziekenhuis AMC en de afdeling Klinische Neuropsychologie van de Vrije Universiteit Amsterdam. + Kinderen met CVI hebben diverse zorg nodig “Het vermoeden was dat de visuele problemen ontstaan door een aandoening van de baansystemen in de hersenen die een rol spelen bij het waarnemen van de wereld om ons heen”, vervolgt Geldof. “Dit wordt aangeduid met de verzamelnaam CVI: Cerebral Visual Impairment. Over CVI is echter nog weinig bekend; duidelijke criteria voor het stellen van de diagnose ontbreken. Op basis van eigen criteria bevestigde het onderzoek het vermoeden van CVI bij een kwart van de onderzoeksgroep van in totaal 136 ernstig vroeggeboren kinderen.” Kinderen met CVI bleken diverse zorg nodig te hebben. “Dat is zeker niet altijd visuele revalidatie”, zegt Geldof. “Het is dus noodzakelijk om nauwkeurig onderscheid te maken tussen visuele stoornissen en andere ontwikkelingsproblemen.” + Differentiëren Aan de hand van dit onderzoek kun je dus niet zeggen: alle vroeggeboren kinderen moeten getest worden op visueel perceptieve functies. Ook is het zo complex, dat je niet bij voorbaat kunt zeggen: eerder screenen betekent eerder beginnen met revalidatie, waardoor herstel eerder optreedt. Die aanname is nog niet bewezen. Volgens Geldof is het maar de vraag of extra stimulering van ernstig vroeggeboren kinderen het gewenste resultaat heeft of juist leidt tot overprikkeling. Geldof: “We weten nog veel te weinig over CVI. We moeten veel meer gaan differentiëren: onderscheid maken tussen de verschillende typen visuele stoornissen die kinderen met CVI hebben, zodat de vergaarbak minder groot wordt. Als je gaat revalideren, dan wil je toch weten hoe een aandoening in elkaar steekt. Mijn onderzoek draagt bij aan een richtlijn voor de diagnostiek.” [Bron: Markant, februari 2016] + naar boven Even voorstellen: Alfred Donker Uit mijn Twitter bio @alfreddonker: Schoolleider Visio Onderwijs Haren @KonVisio, man van @MaaikedV, vader van 3 schatten. ICT/Onderwijs/Apple/hardlopen/reizen Sinds januari heb ik het “stokje” van schoolleider voor Visio Onderwijs Haren van Karin Rademaker overgenomen. Hiervoor was ik werkzaam in het team van ambulante onderwijskundige begeleiders van Lia van Emmerik. Als ambulant onderwijskundig begeleider begeleidde ik leerlingen in het basis-, voortgezet, speciaal, mbo- en hbo–onderwijs. Ook ben ik een periode van vorig schooljaar coördinator geweest van de SO-afdeling (speciaal onderwijs) van onze Visio-school in Amsterdam. + Op naar excellent onderwijs Als domein Onderwijs van Visio zijn wij op dit moment aan het kijken wat het “beste onderwijs” voor onze leerlingen is. Hoe kunnen wij groeien naar excellent onderwijs? Wat kunnen en moeten wij doen om onze leerlingen zo goed mogelijk klaar te stomen voor later? + Expeditie TOP In dit kader ben ik ook betrokken als teamcaptain bij Expeditie TOP: een project waarbij we kijken naar hoe wij leerlingen het beste kunnen begeleiden naar een plek op de arbeidsmarkt. De gesprekken die ik hiervoor met leerlingen voer, ervaar ik als zeer waardevol. De leerlingen geven aan dat zij het fijn vinden gehoord te worden en graag willen meedenken in hun eigen leerproces. Mensen met een visuele beperking die wij in het kader van de Expeditie hebben geïnterviewd, geven aan dat we vooral moeten kijken naar wat wél kan. In het artikel verderop in deze nieuwsbrief leest u meer over dit project. + Verbinding Op Twitter ben ik dan ook meestal actief met de #watkanwel. Het benadrukken van het positieve en het uitgaan van mogelijkheden ligt mij zeer nauw aan het hart. Daarbij vind ik het belangrijk om de verbinding aan te gaan met mensen. Dit zijn de ouders en andere professionals die nauw met ons samenwerken om het doel om het beste onderwijs aan onze leerlingen te bieden, te kunnen bereiken. Met diezelfde instelling, het uitgaan van mogelijkheden en het kijken naar wat wél kan, wil ik mijn functie als schoolleider in Haren invullen. Mocht u in contact met mij willen komen, dan kan dat gemakkelijk via email: [email protected]. Op Twitter kunt u mij vinden via @alfreddonker. Alfred Donker schoolleider Visio Onderwijs Haren + naar boven Uitgelicht: TalentProject “Wat zouden jullie kunnen bijdragen aan de uitdaging om meer kinderen te verwelkomen op De Heukelom? Iets dat je leuk vindt om te gaan doen, iets dat past bij jou en bij jouw talent. Iets dat je kunt gieten in een zogenaamd TalentProject.” Met deze uitdaging zijn we afgelopen zomer gestart met het TalentProject bij De Heukelom. Een TalentProject is een project waar jij helemaal in gelooft, waar je warm van wordt, waar je klanten blij van worden, waar je kwaliteit vol tot uiting komt én dat tegelijkertijd bijdraagt aan het doel van je organisatie. + Bevlogen medewerkers zetten hun eigen, unieke talenten in Na enthousiast sparren, puzzelen en brainstormen zijn er acht projecten van start gegaan. Zo heeft Nicolien op een brussendag op school verteld over logeren en andere vormen van flexibele zorg en heeft Wilma in ziekenhuizen speltherapeuten en activiteitenbegeleiders geïnspireerd. Lisa heeft voorlichtingsmaterialen ontwikkeld. Misschien hebt u een uitnodiging ontvangen voor de Inspiratiedagen die Liesbeth in april en mei organiseert of komt u naar het Belevingsfestival van Yvonne op 11 juni? En wat dacht u van een drone die vrolijke buitenspeeltaferelen filmt of foto’s van De Heukelom op Instagram? Kees en Hilgré laten u binnenkort volop meegenieten van de belevenissen van de kinderen. + Medewerkers in hun kracht Medewerkers zijn door mee te doen aan het TalentProject in hun kracht gezet en ontwikkelen hun eigen unieke talent, waardoor deze prachtige projecten tot stand zijn gekomen. Door de bevlogenheid van de medewerkers leveren inmiddels ook andere collega’s, ouders en mensen uit de omgeving van Haren vol enthousiasme een bijdrage. Alles met het doel om nog meer kinderen met een visuele beperking de zorg te kunnen bieden die nodig is, thuis of bij De Heukelom. Simonet de Vries manager Wonen & Dagbesteding + naar boven Music4All “Muziek maken is voor iedereen” is het motto van Music4All. Samen muziek maken met een diverse achtergrond, dat is het doel van dit toch wel unieke samenwerkingsverband, dat bestaat uit leerlingen van verschillende scholen, en volwassenen met een verstandelijke beperking. + Plezier De belangrijkste reden om mee te doen aan Music4All is dat je plezier hebt in zingen en muziek maken. Je hoeft niet goed te kunnen zingen of muziek te maken. Als je het maar leuk vindt om dat met en in een grote groep te doen. En dat is te zien tijdens de repetities: het plezier straalt ervan af! + Deelnemers De ongeveer dertig deelnemers zijn leerlingen uit de onderbouw van het Zernike Junior College uit Haren, de Dr. J. de Graaffschool uit Groningen (een middelbare school voor kinderen met taal-/spraakproblemen) en van onze school uit de bovenbouw (speciaal onderwijs en onderwijs aan leerlingen met een meervoudige beperking) en een groep volwassenen met een verstandelijke beperking van De Borgheerd uit Haren. + Concert Onder leiding van studenten van het Prins Claus Conservatorium wordt muziek gemaakt en gezongen. De studenten doen dit als stage. Het is voor hen een uitdaging om met deze zeer gemengde groep een liedjesrepertoire te oefenen; het doel was een spetterend concert op 22 april in de concertzaal van het conservatorium. De deelnemers hebben van januari tot en met april steeds op vrijdagmiddag na schooltijd in het muzieklokaal van het Zernike-college gerepeteerd. Er zijn liederen ingestudeerd door een zanggroep en een muziekgroep. Het repertoire bestond uit bekende hedendaagse Nederlandstalige popmuziek, zoals liedjes van Guus Meeuwis en Marco Borsato. + Leren De deelnemers leerden zingen in een grote groep en spelen op een keyboard. Sommige bespeelden al een instrument, zoals een drumstel, gitaar of keyboard. Als je keyboard wilt leren spelen, dan krijg je hulp van een student die je naast je zit of krijg je ondersteuning door kleuren op de toetsen. En onze blinde leerlingen hebben een maatje (een andere leerling) die hen begeleidt als ze naar een andere ruimte gaan. Naast de begeleiding van de studenten, is er ook begeleiding vanuit de scholen en de woonvorm. + Extra optreden Er is niet alleen maar het slotoptreden in het Prins Claus Conservatorium geweest. Ze hebben ook kortgeleden opgetreden in Westerholm, een verpleeghuis in Haren en op het Jong Talenten Concert van het Zernikecollege. En dit is alweer het vijfde jaar. Gezien de inzet en het enthousiasme kijken we alweer uit naar het volgende jaar! Johan Poelman leerkrachtondersteuner Visio Onderwijs Haren en manager Wonen & Dagbesteding + naar boven Interview: Esmay Langbroek, stagiaire Esmay Langbroek, 19 jaar, uit Assen loopt stage als directiesecretaresse bij Revalidatie & Advies Noord en Intensief. Directiesecretaresse Janine Oomkens is haar stagebegeleider en vraagt haar hoe het gaat. “Negen jaar geleden ben ik blind geworden. Ik ben toen naar Visio Onderwijs in Haren gegaan. Daar heb ik gewerkt aan het vergroten van mijn zelfstandigheid, onder andere door te leren werken met een brailleleesregel. Na het lager onderwijs heb ik de Mavo in Assen gedaan. Vanaf 2014 volg ik bij het Drenthe College in Assen de opleiding tot directiesecretaresse/managementassistente, niveau 4. Ik loop tot half juli 2016 drie dagen in de week stage op het directiesecretariaat van Revalidatie & Advies Noord en Intensief in Haren.” + Hoe ben je hier terechtgekomen? “Dat is een lang verhaal, te lang om hier helemaal te vertellen. Kort gezegd: ik heb bij Visio mobiliteitstraining en computercursussen (blind typen, MS Outlook en Excel) gevolgd en vanuit Visio worden mijn docenten en ik op dit moment ondersteund door Martin van Timmeren, een ambulant onderwijskundig begeleider van Visio. Hij geeft docenten uitleg over hoe ik begeleid kan worden, wat ze van mij en hem kunnen verwachten en wat ik van school verwacht. Ik ben in Nederland de enige blinde leerling die deze opleiding volgt. Vorig jaar heb ik met veel moeite een stageplek kunnen vinden. Dit jaar was het weer heel lastig om een stageplek te vinden. Ik heb zo’n vijftien sollicitatiebrieven verstuurd. Bedrijven zien vaak allerlei problemen bij het aannemen van iemand met een visuele beperking. Maar als je geen stageplaats vindt, kun je je examens en dus je opleiding niet afronden. Martin van Timmeren heeft toen navraag gedaan binnen Visio en door hem kon ik solliciteren naar een stageplaats bij Visio. Dat heb ik gedaan en toen heb ik hier een plek gekregen.” + Hoe gaat het tot nu toe? “Het gaat goed! Ik ben blij en dankbaar dat ik bij Visio kan stagelopen. Ik krijg hier de tijd en gelegenheid om dingen uit te zoeken, zoals bijvoorbeeld agendabeheer in Outlook. Bij mijn vorige stage werd me verteld dat agendabeheer in Outlook niet mogelijk is als je blind bent, maar dat blijkt gelukkig niet zo te zijn. Op school gaven ze aan dat mijn vaardigheden met betrekking tot e-mailbeheer al zichtbaar verbeterd zijn. Een groot voordeel bij Visio is dat de medewerkers gewend zijn te werken met mensen met een visuele beperking en me kunnen helpen met vragen over computeraanpassingen, sneltoetsen et cetera. Wat ik ook leuk vind, is dat er verschillende collega’s met een visuele beperking in diverse functies werken.” + Waar loop je tegenaan of wat zou je graag anders zien? “De software voor mijn brailleleesregel werkt niet altijd goed. Ik kan niet alles op de computer benaderen, bijvoorbeeld sommige teksten of kopjes op intranet. Het kost dan wat tijd om uit te zoeken hoe dat werkt.” + Wat wil je na deze opleiding gaan doen? “Mijn doel is om mijn diploma te halen. Ik denk dat het lastiger is om een baan te vinden als je blind bent, daarom wil ik graag zo breed mogelijke kennis opdoen van secretarieel werk. Ik hoop straks een leuke baan als telefoniste/receptioniste te krijgen.” Janine Oomkens directiesecretaresse Revalidatie & Advies Noord en Intensief + naar boven Expertise: expeditie TOP Binnen Visio loopt op dit moment het landelijke project Expeditie TOP (Toekomstige Participatie). In dit project worden leerlingen uit het middelbaar en vervolgonderwijs, ondersteund bij het ontwikkelen van een persoonlijk toekomstplan. Met dit plan zijn ze beter voorbereid en toegerust op het betreden van de arbeidsmarkt. + Wat werkt wel Ongeveer 70% van de mensen met een visuele beperking heeft geen werk. Door middel van het project wil Visio, in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam, erachter komen wat wél werkt voor leerlingen die aan het werk willen. De vraag waarop wij aan het eind van het project antwoord willen krijgen, is: wat zijn de kritische succesfactoren voor iemand met een visuele beperking om tot werk te komen? Visio wil jongeren al vanaf de middelbare school ondersteunen bij het vinden van een baan; het credo “meedoen mogelijk maken” dat Visio hanteert, past hier naadloos bij. Het uitgangspunt van het project is dat niet het probleem en de beperking centraal staan, maar juist het positieve: de talenten van de mensen met een visuele beperking. + Opdrachten In het project gaan de deelnemende leerlingen samen met een professional van Visio verschillende opdrachten uitvoeren waarbij gekeken wordt naar wat een leerling al kan, waar zijn passie ligt, naar wat hij nog zou kunnen leren en naar veel meer vragen waarmee de leerling inzicht krijgt in zijn behoeften als toekomstig werknemer/werkgever. Deze professional kan een ambulant onderwijskundig begeleider of een medewerker van Revalidatie & Advies zijn. + Inzicht Eén van de opdrachten die inmiddels is uitgevoerd, is dat de leerling samen met de professional een interview afneemt met een werknemer met een visuele beperking. Dit heeft de leerlingen al mooie inzichten gegeven. “Degene die ik heb geïnterviewd, gaf aan dat je voor je passie moet gaan en dat je met name in gesprek moet gaan met de werkgever.” Een ander inzicht (wellicht een open deur, maar het kwam terug in vele interviews) was dat er door alle betrokkenen gekeken moet worden naar wat wél kan, dus uitgaan van mogelijkheden van de leerling met een visuele beperking. + Drie lagen Het project heeft drie lagen: als eerste krijgen de leerlingen hulp bij het vinden van werk. Als tweede trekken de professionals van Visio, dus ook Visio zelf, lessen uit de verhalen die zij ophalen. Die verhalen geven input over de manier waarop Visio de begeleiding rondom de professionele toekomst van hun leerlingen kan verbeteren. De derde laag is een wetenschappelijke laag. De Vrije Universiteit Amsterdam onderzoekt de verhalen om daarin verbanden te vinden: welke persoonlijke factoren en welke externe factoren zijn succesvol voor het vinden van werk? + Looptijd Expeditie TOP duurt twee jaar. De eerste groep van dertig leerlingen rondt het project in juni 2016 af en volgend schooljaar gaan weer met een nieuwe lichting leerlingen van start. Alfred Donker schoolleider Visio Onderwijs Haren + naar boven Zomerrevalidatieweek voor kinderen Zelf je brood smeren, zelf een maaltijd maken, iets kopen in de supermarkt, lopen in een onbekende omgeving, in het bos, misschien zelfs wel in het donker? Vrienden maken, voor jezelf opkomen, hulp vragen, maar ook zelf doen wat je zelf kunt. Dit zijn zomaar wat dingen die je kunt leren tijdens de revalidatieweek. + Kom jij ook naar de revalidatieweek? We zijn van plan om ook in 2016 weer een revalidatieweek te organiseren voor kinderen van zeven tot en met vijftien jaar. Dit doen we in de eerste week van de zomervakantie in Noord-Nederland: van maandag 18 juli tot en met vrijdag 22 juli in Bakkeveen. Je gaat met leeftijdsgenoten allerlei activiteiten doen en je leert zo spelenderwijs vaardigheden die jij nodig hebt in je dagelijks leven. + Meer informatie en aanmelden De kosten voor deelname aan de revalidatieweek zijn € 60,-. Wil je meer weten over deze week, neem dan contact of met je begeleider van Visio of met [email protected]. De sluitingsdatum voor de inschrijving is 12 mei 2016. Je bent van harte welkom! + naar boven Nieuws van de cliëntenraad Wonen & Dagbesteding Noord-Nederland Net na de kerstdagen ontvingen wij het bericht dat Jo Triepels was overleden, lid van de Raad van Bestuur van Koninklijke Visio en voormalig directeur/bestuurder van De Brink. Jo was de gesprekspartner van de Centrale Cliëntenraad en (mede)zeggenschap had hij hoog in het vaandel staan. Hij was een gedreven mens, met steeds oog voor de behoeften, maar vooral ook voor de eigen regie van de cliënten. De uitspraak "Meedoen begint bij de dialoog met de cliënt als regisseur" was niet alleen maar een uitspraak, maar dat droeg hij uit met hart en ziel. We zullen Jo missen, zijn gedrevenheid, zijn kijk op de cliënten en zijn tomeloze inzet. + Nieuwe medezeggenschap De tijden veranderen en dat maakt dat Koninklijke Visio aan het kijken is of zowel de regionale, als de landelijke medezeggenschap anders vorm gegeven kan worden. Dat is een ingewikkeld proces en de cliëntenraad is met de directeur in overleg wat de beste werkvorm zou kunnen zijn. We gaan ervan uit dat we in goede dialoog met elkaar de regie en zeggenschap van de cliënten en de wettelijke kaders van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen een plaats in de nieuwe medezeggenschap kunnen geven. + Afscheid Jurriën Verkade Helaas moesten we dit proces in gaan zonder Jurriën Verkade, de vertegenwoordiger in de cliëntenraad vanuit Haren. Jurriën kon de tijdsinzet die nodig is voor de cliëntenraad vanwege zijn drukke werkzaamheden niet meer beschikbaar stellen. We zullen hem missen binnen onze gelederen, vooral zijn praktische en relativerende kijk naar de voorgelegde vraagstukken. Jurriën, bedankt voor je jarenlange inzet! + Contactgegevens cliëntenraad De cliëntenraad is bereikbaar via [email protected] of via het contactformulier op de website van Visio (via "over Visio" en dan "Cliëntenraad" en "Contact"). Nicolyne van Wingerden voorzitter cliëntenraad Wonen & Dagbesteding Noord-Nederland + naar boven Denk in een “Proeftuin medezeggenschap” mee over de implementatie van Kind & Jeugd! Visio werkt voortdurend aan de ontwikkeling en vernieuwing van zorg, revalidatie en onderwijs, om u beter van dienst te zijn. De Raad van Bestuur wil graag meer inspraak organiseren op strategische onderwerpen, zodat de Raad beter weet wat er leeft bij de cliënten. + Proeftuin medezeggenschap Als onderdeel van deze vernieuwing past ook een andere vorm van inspraak en overleg. Vandaar dat de Raad van Bestuur heeft besloten om een aantal strategische onderwerpen die ter informatie, advisering of instemming aan de medezeggenschap zijn voorgelegd, via een zogenaamde “Proeftuin medezeggenschap” te behandelen. Een van deze onderwerpen is de implementatie van Kind & Jeugd. Met andere woorden: hoe kunnen we in de toekomst aansluiten bij de behoeften van onze jeugdige cliënten en hun ouders? + Meedenken? Wilt u meedenken over dit onderwerp, meldt u dan uiterlijk 15 mei 2016 aan door het sturen van een e-mail naar [email protected]. De regiegroep kijkt uit naar uw reactie. + Meer informatie Mocht u behoefte hebben aan nadere informatie, dan kunt u contact opnemen met Nicolyne van Wingerden via telefoonnummer (06) 21 49 05 05 of via [email protected]. + naar boven Onderzoek integraal diagnostisch centrum Er loopt al geruime tijd een landelijk Kind & Jeugd-project om de werkwijze (intake, diagnostiek, behandeling en zorg) rondom kinderen met een visuele (en andere) beperking binnen Visio te stroomlijnen. Er doet zich nu de mogelijkheid voor om ook in huisvesting de krachten in het Noorden te bundelen. Een projectgroep krijgt de opdracht om de komende tijd te inventariseren hoe er gezamenlijk (Revalidatie & Advies, Wonen & Dagbesteding en Onderwijs) op het terrein van De Heukelom in Haren een integraal diagnostisch behandelcentrum tot stand kan komen, al dan niet met verblijf, onderwijs en flexzorg. Zo kan elk kind met een visuele en verstandelijke beperking vanuit één plek de zorg en ondersteuning krijgen die het nodig heeft. Wij houden u graag in volgende nieuwsbrieven op de hoogte van de voortgang. Marie-José van den Driessche directeur Wonen & Dagbesteding Noord-Nederland naar boven + “Zien of niet zien. Informatie voor spreekbeurt of werkstuk” Kinderen die een spreekbeurt of werkstuk willen maken over slechtziend of blind zijn, kunnen hierover informatie vinden op de website van Koninklijke Visio. De informatie over onder andere de werking van het oog, enkele oogaandoeningen, sport en spel, en simulaties/ervaringsoefeningen voor kinderen die wel kunnen zien, is in zijn geheel te downloaden en te printen, maar de informatie is ook in afzonderlijke blokken op de website te vinden: http://www.visio.org/spreekbeurt. Redactie Marie-José van den Driessche (directeur Wonen & Dagbesteding Noord-Nederland), Alfred Donker (schoolleider Visio Onderwijs Haren) en Karin Weening (directeur Revalidatie & Advies Noord en Intensief) Contactgegevens Cliëntservicelijn: 088 585 85 85 Visio Onderwijs Haren: 088 585 75 00 Visio Revalidatie & Advies Noord-Nederland: 088 585 70 00 Visio Wonen & Dagbesteding Noord-Nederland: 088 585 75 00 www.visio.org Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, kan de redactie geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten.