h i e r b e g i n t j e w e g n a a r b i n n e n UIT HET HOOFD IN HET HART Positieve emoties en de wetenschappelijke basis van gelukkig zijn Aandachtstraining ….. en oefeningen om meer vanuit je hart te leven staan centraal bij intuïtieve ontwikkeling. Ook bij de opleidingen voor gevorderden begint elke les met aandachtstraining, ook wel ‘mindfulness’ genoemd. Een milde, ontspannen maar toch actieve manier om tot jezelf te komen en stress los te laten. Pas als iedereen gefocust is kan de les beginnen. Stress maakt niet gelukkig. Een overmaat aan stress kan zelfs maken dat je onder je niveau gaat presteren. Eén van de eerste effecten van intuïtieve ontwikkeling is daarom, dat je effectiever gaat functioneren. Je komt dichterbij wie je werkelijk bent. Door dit diepere contact voel je je vrijer en meer in verbinding met het wonder van leven. Maar, er is meer. Het motto ‘innerlijk zo sterk worden, dat je kunt leven vanuit je hart’, dat we bij Essence College graag gebruiken, krijgt door recent onderzoek naar het effect van positieve emoties een wetenschappelijke onderbouwing. Hieronder wat achtergrond informatie hierover. Vriendelijkheid Een glimlach. Een warme stem, een vrolijke begroeting. Iedereen weet hoe zo’n ontmoeting je humeur kan opfleuren. We voelen ons hart opengaan, we beginnen zelf ook te glimlachen en als we er in meegaan worden we er vrolijk van. Zo’n warme sfeer kunnen we overal tegenkomen: in winkels, rond informatiebalies, gewoon op straat. Link naar Inhoudsopgave 1 UIT HET HOOFD IN HET HART Prettige ontmoetingen en plezierige gevoelens zijn aanstekelijk. We beleven ze in de verbinding met anderen. Er is dan zichtbaar sprake van een vorm van synchroniciteit: we spiegelen de lichaamstaal van de ander, we glimlachen automatisch terug, we voelen hoe ons gezicht begint te stralen. Studies laten zien dat deze synchroniciteit ook werkt op de biochemische patronen in ons lichaam. Een goed gesprek geeft letterlijk energie, want onze innerlijke wereld raakt in een stroomversnelling. Er worden bepaalde hormonen afgescheiden, waaronder oxytocine, dat wordt geassocieerd met intimiteit. Ook de breinactiviteit en de neurale netwerken stemmen zich op elkaar af. Als twee mensen een positieve emotie delen vormt zich als het ware een enkele golf die door beiden trekt. Positieve resonantie Onze positieve emoties, zoals vriendelijkheid, kunnen dus hetzelfde gevoel oproepen in de ander, en als die er op ingaat, zal dat het gevoel wederzijds versterken. Het goede gevoel resoneert dan tussen twee mensen. Barbara Frederickson die hier veel onderzoek naar deed, noemt dit ‘positieve resonantie’. Ze gaat zelfs zo ver om deze alledaagse warme ontmoetingen ‘micro moments of love’ te noemen. Ze stelt dat een te romantisch idee van wat ‘echte’ liefde is kan verhinderen dat we onze dagelijkse gouden momenten appreciëren voor wat ze zijn. Als wetenschapper kiest ze in haar werk voor de neutrale term ‘positieve resonantie’ – in een minder sceptische omgeving mag het gewoon gaan om het ervaren van liefde, hoe kortstondig ook. Hartelijkheid en Intuïtieve Ontwikkeling Bij intuïtieve ontwikkeling is het bevrijden van je hart als bron van warmte en hartelijkheid een belangrijk doel. We leren om bij alles wat we doen ons hart te betrekken – dat wil zeggen: oordelen los te laten, de dingen waar mogelijk weer simpel te maken, eenvoudigweg te leven vanuit ons hart. De methode is in grote lijnen ontwikkeld in Amerika, maar feitelijk is het slimme verzameling oeroude inzichten en praktische toepassingen voor persoonlijke en spirituele ontwikkeling. ‘Best practice’ van eeuwen her. Het is niet moeilijk om hiermee te werken, omdat ze de simpele wijsheid van het hart vertegenwoordigen die elk mens bij de geboorte heeft meegekregen. Link naar Inhoudsopgave 2 UIT HET HOOFD IN HET HART Het is natuurlijk vreemd, dat gemeten en bewezen moet worden wat ieder mens intuïtief aanvoelt in de beleving van het eigen hart. Werken met hart en de helende kracht van hartenergie is zo oud als de mensheid. Het symbool van de roos waarmee we vaak werken is een oeroud symbool voor liefde en de kracht van het hart. Als we oefeningen doen met de hartchakra maken we o.a. contact met de thymusklier die zich onder het borstbeen bevindt. Deze klier scheidt hormonen af die bescherming bieden tegen bacteriën, virussen en kankercellen. Hij reageert sterk op stress en emoties. De thymusklier (zwezerik) en het hormoon thymusine Het hormoon thymusine vergroot je weerstand, is verbonden met je hartchakra en zorgt ervoor dat T cellen niet elkaar of zichzelf opeten maar alleen vreemde indringers. Thymusine is 'lief zijn voor jezelf'; jezelf geen kwaad doen; met andere woorden: zelfwaardering, houden van jezelf. Als je een hekel hebt aan jezelf en veel negatieve gedachten koestert heeft dat effect op je weerstand. Ook dit is antieke wijsheid, uit de natuurgeneeskunde ditmaal, zoals ingebracht door Cora van Vliet. Positieve psychologie is in opkomst. Dat is fijn, want zo wordt een wetenschappelijke onderbouwing geleverd voor intuïtieve ontwikkeling, maar ook voor healing en reading, dat alleen verklaarbaar is vanuit positieve resonantie. Hoe je het ook benoemd, het toepassen van basistechnieken voor bewustwording en meer leven vanuit je hart betekent niet alleen een omslag in onze manier van denken en praten. Onze hele levensstijl wordt geleidelijk omgebogen naar meer hartelijkheid. Loving kindness meditatie Een ander voorbeeld uit het repertoire van intuïtieve ontwikkeling is de tweeëneenhalf duizend jaar oude Boeddhistische beoefening van ‘metta’: ‘lovingkindness’ of kortweg vriendelijkheid. Bij deze meditatie maken we contact met de hartchakra, die we ruimte geven door de adem te verruimen en te ontspannen. Vervolgens visualiseren we een roos voor ons en vragen een persoon die ons na staat om achter de roos plaats te nemen. We geven de gevoelens van warmte en genegenheid die we voor deze persoon voelen alle ruimte. Zachtjes in onszelf kunnen we zinnetjes zeggen als: ik wens je geluk toe (gezondheid, veiligheid, gemak) en voelen wat het je doet om dit uit te spreken. Door dit te doen zullen deze gevoelens ook in onszelf resoneren: de gevoelens van warmte en genegenheid kunnen we ook Link naar Inhoudsopgave 3 UIT HET HOOFD IN HET HART zelf ontvangen. We vullen onszelf met genegenheid voor onszelf, ons hart gaat open en we beginnen te stralen. Loving kindness en vergeving Als we ervaring hebben opgedaan met deze meditatie kan deze worden uitgebreid naar alle mensen in onze sociale omgeving en zelfs naar degenen die verder af staan. Na enige tijd wordt het zelfs mogelijk om liefdevolle vriendelijkheid toe te wensen aan mensen waarmee we problemen hebben. Het is duidelijk dat deze meditatie de dagelijkse omgang met anderen op een positieve manier zal beïnvloeden. Toch zullen er ook er sceptische gedachten kunnen opdoemen: is dit niet weer zo’n suikerzoete, onwerkelijke, hippieachtige manier om jezelf positieve gevoelens aan te praten? Effecten van werken met hart energie Het is gunstig voor onze fysieke gezondheid en emotioneel welbevinden om positieve emoties te hebben – tot een zeker punt. Te veel positieve energie kan uiteindelijk negatief uitpakken. Ook dit is het opmerkelijke resultaat van onderzoek. Het blijkt te gaan om een soort evenwicht. Teveel positieve energie kan leiden tot manisch gedrag; we worden overambitieus, vol overspannen verwachtingen, zelfingenomen. Dit zie je niet zelden gebeuren als ‘positief zijn’ een dogma wordt. De vaak als negatief bestempelde emoties angst, boosheid en verdriet zijn noodzakelijk om in beweging te komen, om een situatie te veranderen bijvoorbeeld, om ze daarna weer los te laten en weer positief gestemd te raken. Zo’n positieve stemming is voor veel mensen echter helemaal niet normaal. Als we onze eigen gemoedstoestand nagaan komen we doorgaans misschien op fifty-fifty uit, terwijl de verhouding tussen positief en negatief volgens Frederickson uit zou moeten komen op ongeveer 3 staat tot 1. Bij intuïtieve ontwikkeling is ‘in je hart blijven’ bij het omgaan met negatieve emoties van jezelf en anderen belangrijk om te leren. Alleen zijn en wezenlijk contact Mensen hebben bovendien een balans nodig tussen alleen kunnen zijn en in verbinding zijn met anderen. Belangrijk is de realisatie, dat het daarbij niet gaat om een idee maar om daadwerkelijke positieve emoties die we beleven in directe verbinding met anderen; de echte fysieke beleving van liefde en Link naar Inhoudsopgave 4 UIT HET HOOFD IN HET HART genegenheid in ons hart tijdens contact. Zowel bij vreugde als verdriet, bij uitbundige vrolijkheid als bij het elkaar door een moeilijke periode helpen is nabijheid en wezenlijk contact cruciaal. Wat de hartoefeningen dus vooral doen is leren onszelf open te stellen en wezenlijk contact te maken met de mensen om ons heen. Positieve menselijk interactie levert aantoonbaar gezondheidseffecten op, maar dit is eigenlijk bijzaak. Het werkelijke doel is om onze zelfingenomen basishouding en vaak wat neerslachtige stemming los te laten en onszelf te beleven als deel uitmakend van het grotere geheel. Het verschil tussen mindfulness meditatie en lovingkindness meditatie. Nog een opmerkelijk onderzoek vond plaats naar het verschil in effect tussen mindfulness meditatie en lovingkindness meditatie. Barbara Frederickson vertelt hoe zij en haar medewerkers in dit experiment de helft van de deelnemers de opdracht gaven om mindfulness meditatie te leren en de andere om lovingkindness meditatie te doen. De vrijwilligers gaven bloedmonsters voor en na het experiment, die werden onderzocht op de aanwezigheid van witte bloedlichaampjes. ‘Er werden verschillen geconstateerd tussen beide groepen. Beide groepen bleken er baat bij te hebben, maar in de bloedcellen van de lovingkindness groep vonden we een verlaging van de expressie van ontstekingsbevorderende genen en een verhoogde expressie van antivirale genen. Deze verschuiving zou in theorie mensen behoeden van chronische ziekten zoals artritis en hartziekten en behulpzaam zijn bij de afweer van verkoudheid en influenza. Dit resultaat kwam tevoorschijn na slechts zes weken van lovingkindness meditatie, waarbij drie tot vier keer per week voor vijftien tot twintig minuten werd geoefend – totaal ongeveer een uur per week.’ (interview in The Sun magazine, juli 2014) Liefde is dichtbij, licht en gemakkelijk De boodschap is simpel: glimlach naar iemand en kijk wat er gebeurt. De voldoening die dit geeft is winst – maar de theorie zegt, dat de effecten op langere termijn voor onze persoonlijke groei ongekend groot zijn. Voedende positieve emoties zoals plezier, tevredenheid, liefde en waardering zullen op den duur leiden tot meer en openheid naar de wereld om ons heen, meer Link naar Inhoudsopgave 5 UIT HET HOOFD IN HET HART zelfvertrouwen en meer creativiteit in het vinden van oplossingen voor de uitdagingen die het leven ons dagelijks stelt. Jan de Graaf © 2014 Essence College / Jan de Graaf Dr. Barbara Frederickson: website: www.positivityresonance.com . TEDx talk http://www.youtube.com/watch?v=ZxoPLtRnxZs ‘Essentials’ van Cora van Vliet Lees op www.essencecollege.nl bij ‘Extra Info’ de serie ESSENTIALS over intuïtieve ontwikkeling, bijvoorbeeld 22 ‘VROUW ZIJN’, 23 ‘VERSLAVING’, 18 ‘KOORDEN EN LIJNTJES’, 17 ‘HEALING’ en 12 ‘VAN HOOFD NAAR HART’ Intuïtieve ontwikkeling: Jan de Graaf - ‘De Astrale Werkelijkheid’ – over het ontwikkelen van bewustzijn in de droomwereld - Hoofdstuk 9 Relaties, contact en ontmoeten; o.a. bladzijde 147 – Hartzeer helen: de kracht van het hart. Website: www.inspiratiesite.nl INHOUDSOPGAVE UIT HET HOOFD IN HET HART .............................................................1 Aandachtstraining ............................................................................1 Vriendelijkheid ................................................................................1 Positieve resonantie .........................................................................2 Hartelijkheid en Intuïtieve Ontwikkeling ..............................................2 De thymusklier (zwezerik) en het hormoon thymusine ..........................3 Loving kindness meditatie .................................................................3 Loving kindness en vergeving ............................................................4 Effecten van werken met hart energie.................................................4 Alleen zijn en wezenlijk contact .........................................................4 Het verschil tussen mindfulness meditatie ...........................................5 en lovingkindness meditatie. .............................................................5 Liefde is dichtbij, licht en gemakkelijk .................................................5 Link naar Inhoudsopgave 6