Hulp bij burenruzie Als praten niet me Een burenruzie kan snel de kop opsteken, maar is vaak niet makkelijk opgelost. Gelukkig zijn er steeds meer goedkope en snelle manieren om de lucht te klaren. Tekst Miriam Bauwer L ast van een drummende buurjongen of luid blaffende hond midden in de nacht? Of neemt een boom in een aangrenzende tuin al uw zonlicht weg of heeft u een burenconflict over een verbouwing, erfafscheiding of het recht van overpad? Bij problemen met buren is praten dé manier om ergernissen uit de wereld te krijgen. Maar soms is dat niet genoeg. In dat geval kun je hulp inschakelen, variërend van 118 8 Ge Gel G Geldgids eelld dg dgi gi gid dss november novvem no veeem ember mb beeerr 20 ber 22013 013 13 buurtbemiddeling tot het aanspannen van een rechtszaak via een heuse Burenrechter. GRATIS HULP VAN GEMEENTE Een laagdrempelige en goedkope manier om hulp te krijgen, is het inschakelen van buurtbemiddeling. Getrainde vrijwilligers uit de eigen gemeente helpen dan – in tweetallen – om het contact met de buren te herstellen. Beide partijen moeten wel eerst een poging hebben gedaan om er samen uit te komen. Ook moeten beide uiteraard openstaan voor de bemiddeling en is de hulp niet mogelijk bij geweldssituaties of verslavingsproblematiek. Verreweg de meeste bemiddelingszaken gaan over geluidsoverlast. ‘Blijkbaar is de mens erg gevoelig voor geluid’, zegt Frannie Herder, landelijk projectleider buurtbemiddeling bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. ‘Niet verwonderlijk, geluidsoverlast komt naar verhouding meer voor in dichtbevolkte gebieden en bij oude huizen met dunne muren.’ Door met elkaar te praten, komt er begrip voor elkaars situatie en zoeken buren samen naar oplossingen. ‘Bijvoorbeeld door ’s avonds na tienen geen piano meer te spelen of de schoenen uit te doen als het appartement een laminaatvloer heeft. Betere isolatie kan ook een oplossing zijn.’ In heel Nederland worden jaarlijks ruim 10.000 conflicten gemeld bij lokale buurtbemiddelingsteams, waarvan er ongeveer 8500 echt in behandeling worden genomen. Ter vergelijking: jaarlijks zijn er zo’n 4000 rechtszaken tussen buren. Maar liefst tweederde van de bemiddelingszaken wordt opgelost. De bemiddeling is gratis en beschikbaar voor alle inwoners uit de gemeente. er lukt Helaas bieden op dit moment ‘maar’ 208 van de 393 gemeenten buurtbemiddeling aan. Mogelijk neemt het aantal in de nabije toekomst wel toe; gemeenten en woningcorporaties moeten hierin investeren van de overheid. Een overzicht van de gemeenten die buurtbemiddeling aanbieden is te vinden op problemenmetjeburen.nl. INSCHAKELEN VAN PROFESSIONAL Een iets andere vorm van bemiddeling is mediation. Een mediator wordt vaak ingeschakeld bij echtscheidingen en arbeidsconflicten, maar ook steeds meer bij burenconflicten. Bijvoorbeeld als er in een gemeente geen buurtbemiddeling wordt aangeboden of als een rechter mediation adviseert. ‘Bijna altijd is het probleem dat er niet gecommuniceerd wordt ’, licht Guido Bakker, mediator en directeur van Gecertificeerde Mediators, toe. Een mediator gaat over het algemeen formeler te werk dan een buurtbemiddelaar. Er wordt gewerkt met contracten, die beide partijen ondertekenen. Iedereen die bij de mediation aanwezig is, moet vertrouwelijk omgaan met de inhoud van de onderhandelingen. De ACTIE-REACTIE-ONTPLOFFING ‘Vaak zijn er al maanden of zelfs jaren problemen met buren. De irritaties stapelen zich op totdat het ontploft’, zegt Theo Quist, die twee jaar ervaring heeft als buurtbemiddelaar en nu coördinator is van het Bureau Buurtbemiddeling in Apeldoorn. Zo’n burenruzie heeft een grote impact. Want zowel het overlast als het conflict zelf lijdt nogal eens tot slapeloze nachten. Waar gaat het mis? Quist: ‘Als iemand op het moment van geluidsoverlast woedend naar de buren stapt, lokt dat nogal eens een vervelende reactie uit en gaan buren soms daarom juist extra lawaai maken.’ Zijn advies is om – mocht je er samen niet uitkomen – hulp in te schakelen. ‘Want anders kan het zomaar uit de hand lopen als er weer iets gebeurt.’ afspraken komen uiteindelijk op papier te staan in een vaststellingsovereenkomst, die bindend is. Buurtbemiddeling heeft een meer vrijblijvend karakter. Een ander belangrijk verschil is de prijs. Voor een buurtbemiddelaar betaal je niets, voor een mediator een maximumtarief van €150 per uur, exclusief btw. Een burenconfl ict is meestal na maximaal twee gesprekken van anderhalf uur opgelost. De rekening komt dan uit op ruim €540 inclusief btw. Beide partijen betalen doorgaans de helft. Een mediator die aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet, is te vinden via het register van de Mediatorsfederatie Nederland (mfnregister.nl). BURENRECHTER KOMT KIJKEN Bron: problemenmetjeburen.nl Als een burenconflict zo complex is dat bemiddeling geen oplossing biedt, is vaak een rechtszaak de enige uitweg. Je komt dan meestal terecht bij de civiele rechter, die een bindende uitspraak doet. Hoger beroep is alleen mogelijk als het belang groter is dan €1750. Aan een rechtszaak kleven wel nadelen: een advocaat is verplicht, de procedure kan wel een jaar in beslag nemen en de uitspraak biedt niet altijd een oplossing waarin beide partijen zich kunnen vinden. Ook is met de uitspraak het contact vaak niet hersteld en komen de kosten algauw op duizenden euro’s (€285 griffierechten per partij plus advocaatkosten). Dit bedrag komt grotendeels voor rekening van de verliezende partij. Om de drempel voor een rechtszaak te verlagen, is in het najaar van 2014 de Burenrechter in het leven geroepen. Deze specia le rechter – die bij wijze van proef is ingesteld – moet een rechtszaak sneller, goedkoper en eenvoudiger maken. De Burenrechter behandelt alleen zaken van inwoners uit de regio Oost-Brabant en de provincie Utrecht. Een verwijzing van een bemiddelaar, bijvoorbeeld een buurtbemiddelaar of mediator, is noodzakelijk. Een voordeel van de Burenrechter is dat beide partijen geen advocaat nodig hebben. Bovendien is de procedure voordeliger dan een reguliere civiele zaak; de griffierechten zijn slechts zo’n €35 per partij. Beide buren geven via een vragenlijst (schriftelijk en binnenkort online) aan waar het confl ict over gaat. Vervolgens gaat de Burenrechter op locatie kijken en maakt de rechter afspraken in een zitting die plaatsvindt op een neutrale plek in de buurt, zoals een buurthuis. Als afspraken niet worden nagekomen, volgt enkele weken later alsnog een schriftelijk vonnis, waartegen de partijen niet in hoger beroep kunnen gaan. Het hele proces duurt een paar weken tot maximaal drie maanden. Woordvoerder Paul van Daalen van Rechtbank Midden-Nederland: ‘Het uiteindelijke doel is dat een conflict eerder uit de wereld is en minder snel escaleert.’ RECHT OP VERGOEDING Wie een rechtsbijstandsverzekering met dekking ‘consument en wonen’ heeft, kan hier een beroep op doen bij een burenconfl ict. Er is alleen dekking als de polis al een tijdje – meestal minimaal drie maanden – loopt. De verzekeraar biedt dan juridische hulp. Er is ook recht op vergoeding van de kosten van een eigen mediator of eigen advocaat, maar overleg dit wel met de verzekeraar voordat u de opdracht geeft. Wie een laag inkomen en weinig vermogen heeft, kan de kosten van juridische hulp en mediation soms vanuit de overheid deels vergoed krijgen. Meer informatie hierover is te vinden op de website van de Raad voor Rechtsbijstand (rvr.org). Geldgids april/mei 2015 19