Het Afasieteam - Rijndam Revalidatie

Revalidatie
Het Afasieteam
Denken
Spraak
Afasie
Communicatie
Taal
Het Afasieteam
Afasie is een taalstoornis die veroorzaakt
wordt door een hersenbeschadiging. De
beschadiging treedt op door een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding), een
denken
taal
spraak
2
Het Afasieteam onderzoekt de gevolgen
van niet-aangeboren hersenletsel op de
communicatie. Communicatie is complexer dan we denken. Er zijn diverse hersenfuncties bij betrokken: taal-, spraaken denkfuncties. Denkfuncties, zoals het
geheugen en de concentratie, hebben
we nodig om een idee te formuleren en
vast te houden. Taalfuncties hebben we
nodig voor het vinden van woorden en
het maken van zinnen en spraakfuncties
voor het werkelijk uitspreken van onze gedachten. Door niet-aangeboren hersenletsel kunnen één of meerdere functies zijn
aangetast. De gevolgen voor de dagelijkse
communicatie zijn voor iedereen anders.
ongeluk (traumatisch hersenletsel), een infectie of een hersentumor. Deze oor­zaken
vatten we samen als ‘niet-aangeboren hersenletsel’.
communicatie
in het dagelijks leven
In ons dagelijks leven maken we veel
gebruik van communicatie, zoals bij een
telefoongesprek, het lezen van de krant,
het kopen van brood bij de bakker, het opstellen van een e-mail of een gesprek over
de hypotheek bij de bank. Als er sprake is
van afasie, zijn alle activiteiten waarbij je
moet praten, begrijpen, lezen of schrijven
plotseling niet meer zo vanzelfsprekend.
De omgeving heeft ook invloed op de
communicatie, denk aan omgevingslawaai
of de manier waarop de gesprekspartner
omgaat met afasie.
Afasieteam
Het Afasieteam van Rijndam is gespecialiseerd in diagnostiek en therapieadvies
bij communicatieproblemen als gevolg
van niet-aangeboren hersenletsel, zoals
een beroerte of traumatisch hersen­
letsel.
Denkfuncties
Bijvoorbeeld:
iets kunnen onthouden
Taalfuncties
Bijvoorbeeld:
het vinden van
woorden
Spraakfuncties
Bijvoorbeeld:
het uitspreken van
de woorden
3
Werkwijze Afasieteam
Het team doet onderzoek naar stoornissen
in taal, spraak en denken en bekijkt wat dit
voor gevolgen heeft voor de communicatie.
Ook kan de communicatie met de partner in
kaart worden gebracht.
Het team
Het team bestaat uit een l­ogopedist/
afasietherapeut, klinisch linguïst ­(taal­kundige), neuropsycholoog en een revali­datiearts. De teamleden hebben verschillende taken:
Om een therapieadvies op maat te kunnen
opstellen, werkt het Afasieteam volgens de
onderstaande stappen.
• De logopedist/afasietherapeut onderzoekt de communicatie en inventariseert
met patiënt en partner de belangrijkste
problemen in de communicatie en bekijkt welke mogelijkheden er zijn om de
communicatie te optimaliseren.
Aanmelding
Neurolinguïstisch
onderzoek
en/of
Communicatie
onderzoek
en/of
Spraakonderzoek
Teamoverleg
Team adviseert patiënt,
partner en verwijzer
4
en/of
Neuropsychologisch
onderzoek
• De klinisch linguïst onderzoekt de aard
en ernst van de taalstoornis en bekijkt
welke mogelijkheden er nog zijn om taalfuncties te oefenen.
• De neuropsycholoog onderzoekt de
denkfuncties (cognitie), zoals concentratie, geheugen en visuele waarneming
aan de hand van een aangepast onderzoek, rekening houdend met de communicatieproblemen.
• De revalidatiearts beoordeelt de medische voorwaarden voor een goede
communicatie, bijvoorbeeld de invloed
van medicatie en coördineert de revalidatiebehandeling.
5
Onderzoeken
• Neurolinguïstisch onderzoek
Doel: onderzoeken van de taalproblemen in spreken, begrijpen, lezen en schrijven
• Communicatieonderzoek
Doel: in kaart brengen van communicatieve mogelijkheden
• Spraakonderzoek
Doel: onderzoeken van specifieke spraakproblemen
• Neuropsychologisch onderzoek
Doel: onderzoeken van het denkvermogen (cognitie) bij mensen met
­communicatieproblemen
Afhankelijk van de vraag bekijkt het Afasie­
team Rijndam welke van bovengenoemde
onderzoeken moeten worden afgenomen.
Een onderzoek duurt tussen de 60 minuten
en 90 minuten per keer. Vaak zijn er meerdere sessies nodig. De resultaten van de onderzoeken en de bijbehorende therapieadviezen worden door het Afasieteam met de
behandelend logopedist en met de patiënt
en zijn/haar naaste(n) besproken. De behandelend logopedist gaat op basis van de
adviezen aan de slag. Het is mogelijk om na
enkele maanden een herhalingsonderzoek
te verrichten.
6
Aanmelden
Ontwikkeling, Scholing
& ­onderzoek
Als u al in behandeling bent bij Rijndam zorgt
de revalidatiearts of uw logopedist voor uw
aanmelding.
Het Afasieteam vervult een voortrekkersrol in de ontwikkeling van afasierevalidatie door het geven van scholing, het
ontwikkelen van therapie- en testmateriaal en een nauwe betrokkenheid bij
­wetenschappelijk onderzoek. De expertise vanuit onderzoek en ontwikkeling
wordt direct toegepast en vertaald naar
de ­klinische praktijk. Het Afasieteam
biedt een uitgebreid pakket aan nascholingsactiviteiten aan. Op deze manier
worden ervaringen en expertise met een
breed publiek gedeeld.
Om het Afasieteam in te schakelen, is er een
verwijzing nodig van een arts. Een logopedist,
patiënt met communicatie­problemen of een
familielid kan een verzoek indienen. De (huis)
arts kan digitaal verwijzen via de website
www.rijndam.nl/aanmelden. Of de verwijzing per post naar Rijndam Revalidatie
sturen, Postbus 23181, 3001 KD Rotterdam,
onder vermelding van ‘Afasieteam’.
Kinderafasie
Afasie komt meestal voor bij volwassenen. Er zijn ook kinderen die taal- of
communicatieproblemen hebben als
gevolg van niet-aangeboren hersenletsel. In Rijndam kunnen deze kinderen
terecht bij het Taalexpertiseteam Verworven Kinderafasie. Dit team richt zich
op diagnostiek en behandeladvies bij
kinderafasie. Voor meer informatie kunt
u de website van Rijndam raadplegen:
www.rijndam.nl/revalidatie/kinderrevalidatie/afasie-en-taalontwikkelingsstoornissen
7
Revalidatie
Meer informatie
Voor meer informatie over afasie kunt u de volgende websites raadplegen:
www.rijndam.nl/afasieteam
www.afasie.nl
www.afasienet.com
U kunt ook terecht op www.zorgportaalrijnmond.nl/rijndam-revalidatie.
Hier vindt u verschillende presentaties over afasie, verzorgd door het
Afasieteam Rijndam.
Contact
Westersingel 300
3015 LJ Rotterdam
T 010 - 241 24 02
E [email protected]
www.rijndam.nl
juni 2015
Rijndam is thuis in complexe revalidatievraagstukken. We volgen de ontwikkelingen in de
revalidatiezorg op de voet, voeren zelf onderzoeken uit en zijn een kweekvijver voor talent.
De balans tussen opleiding, onderzoek en behandeling leidt tot de beste zorg voor patiënten.