Inhoudsopgave SYNTHESE 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Inleiding Hemisfeerdominantie Het gebied van Broca en het gebied van Wernicke Plasticiteit van de hersenen De kritische periode Componenten van de taal Afasie Hyperlink naar de PowerPoint Synthese Kinderen en adolescenten met functiestoornissen – H.j. Westerveld DEEL I 1) Inleiding 2) Een goede beheersing van de spraak en de taal is belangrijk voor het algemene functioneren van een kind: Als een kind niet functioneert / ontwikkeld volgens de normale normen is er vaak een multidisciplinair onderzoek nodig ↓ Onderzoek die ≠ zaken controleert. Hemisfeerdominantie 3) Hersenen 2 hemisferen (helften) Linker hemisfeer Taalfuncties Rechter hemisfeer Ruimtelijke oriëntatie Elk in ≠ dingen gespecialiseerd Het gebied van Broca en het gebied van Wernicke Broca taalproductie Wernicke verwerking van de taal Andere delen opnemen / begrijpen van de taal A besturing van lip- en tong bewegingen B Broca’s area C Wernicke’s area D begrijpen van logische, grammaticale constructies 4) Plasticiteit van de hersenen Jonge kinderen ↑ plasticiteit t.o.v. volwassenen ↘ hersenbeschadiging functies van beschadigde gebieden worden overgenomen door andere gebieden. 5) De kritische periode 6) Componenten van de taal 7) 4 niveau’s / componenten waar zich problemen kunnen voordoen: Fonologisch niveau klankleer Semantisch niveau Woordenschat Syntactische niveau Zinsbouw Morfologische niveau Vormen van woorden Afasie 8) Leren spreken, gebruiken en begrijpen van taal = gecompliceerde processen Gebeurt spelenderwijs Na de geboorte tot ± 7 jr oud (hierna trager) 0-3 jr zeer belangrijk rijping van het neurotisch- fysiologisch systeem ↓ Basis van taalverwerving en taalproductie ≠ factoren die invloed hebben op de spraak- en taalontwikkeling: Interactie met talige omgeving Goed gehoor Normale verstandelijke ontwikkeling Language Acquisition Device (LAD) ~ talenknobbel Luistergerichtheid Leggen van contacten Goed ontwikkelde spraakmotoriek Spreken en/of begrijpen van de taal is verstoord door hersenletsel. 2 hoofdvormen: Motorische afasie Wel begrijpen, maar niet spreken van de taal Sensorische afasie Niet begrijpen, maar wel spreken van de taal Hyperlink naar PowerPoint Powerpoint