OEFENOPGAVEN SCHEIKUNDE zuivere stoffen, mengsels, scheidingsmethoden 01 02 03 04 05 06 07 08 OPGAVE 1 Wat is een emulsie? Hoe kun je bij een emulsie de verschillende bestanddelen van elkaar scheiden? Wat is een suspensie? Wat krijg je als je een suspensie enige tijd laat staan? Hoe kun je bij een suspensie de verschillende bestanddelen van elkaar scheiden? Wat is het uiterlijk van een oplossing? Hoe kun je bij een oplossing de verschillende bestanddelen van elkaar scheiden? Is kraanwater een zuivere stof of een mengsel? Licht toe. OPGAVE 2 09 Waarom kun je stinkend slootwater wel van zijn geur ontdoen en lukt dat niet bij alcohol? 10 Welke scheidingsmethode gebruik je om stinkend slootwater reukloos te maken? 11 Hoe werkt deze scheidingsmethode? 12 13 14 15 OPGAVE 3 Een mengsel wordt gescheiden met behulp van filtratie. Geef een voorbeeld van zo’n mengsel dat uit twee bestanddelen bestaat. Geef een voorbeeld van zo’n mengsel waarbij het residu niet zuiver is. Geef een voorbeeld van zo’n mengsel waarbij het filtraat niet zuiver is. Wat zou er aan de hand kunnen zijn als het filtraat troebel is? OPGAVE 4 16 Met welke scheidingsmethode kun je een mengsel van krijt en suiker scheiden in de afzonderlijke bestanddelen? 17 Beschrijf de handelingen die je hierbij achtereenvolgend moet uitvoeren. 18 Met welke scheidingsmethode kun je een mengsel van water en alcohol scheiden in de afzonderlijke bestanddelen? 19 Waarop berust deze scheidingsmethode? UITWERKINGEN OEFENOPGAVEN SCHEIKUNDE zuivere stoffen, mengsels, scheidingsmethoden OPGAVE 1 01 Een emulsie is een ondoorzichtig mengsel van vloeistoffen, waarbij druppeltjes van de ene vloeistof zweven in de andere vloeistof. 02 Een emulsie ontmengt spontaan. De vloeistof met de kleinste dichtheid komt bovenop te liggen en die kun je er dan afschenken of via een scheitrechter scheiden van de andere vloeistoflaag. 03 Een suspensie bestaat uit een fijnverdeelde vaste stof, die zweeft in een vloeistof. 04 De vaste stof zakt dan naar de bodem. Je krijgt dan een neerslag. 05 Met filtreren. De vaste stof blijft achter in het filter. De vloeistof gaat door het filter heen. 06 Helder. 07 Dit hangt van het soort oplossing af: Vaste stof opgelost in een vloeistof: indampen of destilleren. Vloeistof opgelost in een vloeistof: destilleren. Gas opgelost in een vloeistof: verwarmen. 08 Een mengsel, want kraanwater bevat opgeloste stoffen (zouten of mineralen). OPGAVE 2 09 Bij slootwater wordt de stinkende geur veroorzaakt door een stof die zich in het water bevindt. Je kunt beide stoffen van elkaar scheiden en dan is het slootwater reukloos. Bij alcohol is de geur een stofeigenschap van alcohol. 10 Adsorberen. 11 Je voegt een adsorptiemiddel toe aan het slootwater, bijvoorbeeld norit (= fijn verdeelde koolstof). De geurstofdeeltjes hechten zich aan het adsorptiemiddel. Na filtratie blijft het adsorptiemiddel met de aangehechte geurstofdeeltjes in het filter. Het filtraat is reukloos slootwater. 12 13 14 15 16 17 18 19 OPGAVE 3 Water en zand. Water en zand + krijt. Water + alcohol en zand. Dan zijn de filtergaatjes te groot of er zit een scheurtje in het filter. OPGAVE 4 Extraheren. Voeg water toe aan het mengsel zodat de suiker oplost. Filtreer dit mengsel. Het residu is krijt. Het filtraat is opgelost suiker in water. Laat het water verdampen en je houdt suiker over. Destilleren. Verschil in kookpunt.